00:00:00 → 00:00:03 ขอต้อนรับสู่หมอพัทรพcส
00:00:03 → 00:00:06 ความรู้สุขภาพลึกและฟรีมีที่นี่
00:00:06 → 00:00:08 >> คุณผู้ฟังเคยเป็นมั้ยคะแค่แบบว่าเลื่อน
00:00:08 → 00:00:11 มือถือเล่นตอนดึกๆหรือบางทีเข้ากะดึกตื่น
00:00:11 → 00:00:15 มาอีกวันรู้สึกเพลียร่างกายมันรนไปหมดเลย
00:00:15 → 00:00:17 >> ครับอาการแบบนี้เจอบ่อยเลยครับ
00:00:17 → 00:00:19 >> วันนี้เราเลยอยากจะมาชวนคุยกันเรื่องนี้
00:00:19 → 00:00:22 ล่ะค่ะเรื่องของนาฬิกาชีวิตหรือที่เรียก
00:00:22 → 00:00:25 ว่าจังหวะรอบวันcadian rhythms เนี่ยค่ะ
00:00:25 → 00:00:27 ว่ามันทำงานยังไงแล้วมันสำคัญกับเราแค่
00:00:28 → 00:00:30 ไหนโดยดูจากข้อมูลงานวิจัยกันค่ะ
00:00:30 → 00:00:34 >> ครับผมคือจังหวะเนี้ยมันเป็นเหมือนระบบ
00:00:34 → 00:00:37 ควบคุมพื้นฐานของร่างกายเลยนะครับพอโดนรบ
00:00:37 → 00:00:39 กวนเนี่ยผลกระทบมันไม่ใช่แค่เรื่องง่วง
00:00:39 → 00:00:42 นอนเอ่อหรือว่าตื่นยากอย่างเดียวนะครับ
00:00:42 → 00:00:44 >> อืมมันมีอะไรมากกว่านั้นเหรอคะ
00:00:44 → 00:00:47 >> ใช่ครับมันส่งผลเป็นลูกโซ่เลยไปถึง
00:00:47 → 00:00:51 ฮอร์โมนการเผาผลาญพลังงานคือมันโยงไปถึง
00:00:51 → 00:00:52 สุขภาพระยะยาวเราได้เลย
00:00:52 → 00:00:55 >> โหน่าสนใจมากเลยค่ะงั้นวันนี้เรามาดูกัน
00:00:55 → 00:00:57 เลยดีกว่าว่าไอ้เจ้าแสงไฟประดิษฐ์ตอนกลาง
00:00:57 → 00:00:59 โคนหรือ A เนี่ย
00:00:59 → 00:01:01 กับเรื่องเวลาที่เรากินอาหารมันไปกวน
00:01:01 → 00:01:04 นาฬิกาชีวิตเราจนส่งผลต่อฮอร์โมนการเผา
00:01:04 → 00:01:06 ผลาญของเราได้ยังไงบ้างคะ
00:01:06 → 00:01:06 >> ได้เลยครับ
00:01:06 → 00:01:09 >> เริ่มจากพื้นฐานก่อนเลยค่ะนาฬิกาชีวิตที่
00:01:09 → 00:01:11 ว่าเนี่ยมันคืออะไรกันแน่คะแบบเข้าใจง่าย
00:01:11 → 00:01:12 ๆ
00:01:12 → 00:01:16 >> ครับคิดภาพง่ายๆมันคือระบบจับเวลา 24 ชมง
00:01:16 → 00:01:19 ในตัวเรานี่แหละครับมีศูนย์คู่คุมหลักๆ
00:01:19 → 00:01:23 เลยอยู่ในสมองส่วนที่เรียกว่า supraic
00:01:23 → 00:01:25 nucleus หรือ scn
00:01:25 → 00:01:26 >> scn นะคะ
00:01:26 → 00:01:29 >> ครับตัวนี้เหมือนเป็น Master Controller
00:01:29 → 00:01:32 คอยรับสัญญาณจากสิ่งแวดล้อมโดยเฉพาะแสง
00:01:32 → 00:01:35 สว่างตอนกลางวันเพื่อบอกร่างกายว่าตอนนี้
00:01:35 → 00:01:38 กลางวันนะตอนนี้กลางคืนนะแล้วก็ปรับการทำ
00:01:38 → 00:01:41 งานระบบต่างๆให้มันสอดคล้องกัน
00:01:41 → 00:01:44 >> อ๋อเอนนี่ส่งสัญญาณไปทั่วร่างกายยังไงอ่ะ
00:01:44 → 00:01:45 คะ
00:01:45 → 00:01:48 >> เขาจะส่งสัญญาณผ่านระบบประสาทแล้วก็ผ่าน
00:01:48 → 00:01:51 ฮอร์โมนต่างๆไปควบคุมนาฬิกาชีวภาพตัวเล็ก
00:01:51 → 00:01:54 ๆที่อยู่ในอวัยวะอื่นๆอีกทีครับเช่นที่
00:01:54 → 00:01:56 ตับตับอ่อนหรือกล้ามเนื้อ
00:01:56 → 00:01:59 >> คือมีนาฬิกาย่อยย่อยตามอวัยวะต่างๆด้วย
00:01:59 → 00:02:02 >> ใช่ครับเพื่อให้ทุกส่วนทำงานประสานกันตาม
00:02:02 → 00:02:05 เวลาเช่นตอนเช้าก็หลังฮอร์โมนให้เราตื่น
00:02:05 → 00:02:07 ตัวพอถึงเวลากินระบบย่อยก็เริ่มเตรียม
00:02:07 → 00:02:09 พร้อมอะไรแบบเนี้ยครับ
00:02:09 → 00:02:12 >> เข้าใจแล้วค่ะทีนี้เอ่อปัญหามันเกิดจาก
00:02:12 → 00:02:15 ไลฟ์สไตล์ยุคใหม่เรานี่แหละเนาะที่มีแสง
00:02:15 → 00:02:18 ไฟมีหน้าจอตลอดเวลาโดยเฉพาะตอนกลางคืน
00:02:18 → 00:02:21 หรือที่เรียกว่า AL A เนี่ยมันเข้าไปกวน
00:02:21 → 00:02:24 SCN ซึ่งเป็นศูนย์ควบคุมหลักได้ยังไง
00:02:24 → 00:02:25 บ้างคะ
00:02:25 → 00:02:28 >> ตัว ALAN เนี่ยแหละครับโดยเฉพาะแสงสีฟ้า
00:02:28 → 00:02:31 หรือ Blue Light จากพวกหน้าจอมือถือ
00:02:31 → 00:02:34 คอมพิวเตอร์เนี่ยคือตัวก่อกวนสำคัญเลย
00:02:34 → 00:02:34 ครับ
00:02:34 → 00:02:35 >> แสงสีฟ้า
00:02:35 → 00:02:38 >> ใช่ครับมันไปยับยั้งการหลั่งฮอร์โมนตัว
00:02:38 → 00:02:40 หนึ่งที่ชื่อเมลาโทนิน
00:02:40 → 00:02:42 >> อ๋อเมลาโทนินที่ช่วยร่างการนอน
00:02:42 → 00:02:45 >> ถูกต้องครับปกติเมลาโทนินจะหลั่งในความ
00:02:45 → 00:02:48 มืดเพื่อบอกร่างกายว่าเอถึงเวลากลางคืน
00:02:48 → 00:02:51 แล้วนะเตรียมพักผ่อนได้แล้วแต่พอเราเจอ
00:02:51 → 00:02:54 แสงสีฟ้าตอนกลางคืนเข้าไปมันไปกดฮอร์โมน
00:02:54 → 00:02:55 ตัวนี้ไว้
00:02:55 → 00:02:57 >> พอมันโดนกดก็ก็เลยนอนไม่หลับหรือหลับไม่
00:02:57 → 00:02:58 สนิท
00:02:58 → 00:03:01 >> ใช่ครับคุณภาพการนอนก็แย่ลงแล้วที่น่าสน
00:03:01 → 00:03:06 ใจคือบางงานวิจัยบอกว่าแค่แสงสลัวๆน้อยๆ
00:03:06 → 00:03:09 อย่างแสงจากนาฬิกาดิจิตอลข้างเตียงก็อาจ
00:03:09 → 00:03:10 จะรบกวนได้แล้วนะครับ
00:03:10 → 00:03:13 >> โหแค่แสงนิดเดียวจริงๆหรอคะเรียไม่น่า
00:03:13 → 00:03:16 เชื่อเลยแล้วนอกจากเรื่องแสงมีปัจจัยอื่น
00:03:16 → 00:03:18 อีกมั้ยคะที่รบกวนนาฬิกาชีวิตเราได้
00:03:18 → 00:03:22 >> มีอีกตัวที่สำคัญไม่แพ้กันเลยครับคือเวลา
00:03:22 → 00:03:23 ที่เรากินอาหาร
00:03:23 → 00:03:25 >> เวลาที่กินหรอคะ
00:03:25 → 00:03:29 >> ครับการกินมื้อดึกกินไม่เป็นเวลาหรือที่
00:03:29 → 00:03:31 เรียกว่า Miss Time Food Intake เนี่ย
00:03:31 → 00:03:34 โดยเฉพาะในกลุ่มคนที่ทำงานเป็นกะหรือว่า
00:03:34 → 00:03:37 นอนดึกกินดึกเป็นประจำอันนี้ก็รบกวน
00:03:37 → 00:03:39 นาฬิกาชีวิตอย่างแรงเลยครับ
00:03:39 → 00:03:42 >> แล้วการกินผิดเวลามันไปป่วนระบบยังไงคะ
00:03:42 → 00:03:44 นอกเหนือจากเรื่องเอ่อแคลอรี่ที่เพิ่ม
00:03:44 → 00:03:45 เข้ามา
00:03:45 → 00:03:48 >> คืออย่างงี้ครับร่างกายเราเนี่ยมีจังหวะ
00:03:48 → 00:03:50 การเผาผลานที่ดีที่สุดในแต่ละช่วงเวลา
00:03:50 → 00:03:53 อยู่แล้วตอนกลางวันระบบเผาผลาญเราจะ
00:03:53 → 00:03:57 แคtiveทำงานเต็มที่แต่พอตกครั้งคืนร่าง
00:03:57 → 00:04:00 กายควรจะได้พักผ่อนระบบเผาผลาญก็จะทำงาน
00:04:00 → 00:04:01 ช้าลง
00:04:01 → 00:04:01 >> อื
00:04:01 → 00:04:04 >> ทีนี้พอเราไปกินมื้อหนักๆตอนดึกๆซึ่งเป็น
00:04:04 → 00:04:07 เวลาที่ร่างกายควรจะพักมันก็เหมือนเราไป
00:04:07 → 00:04:09 บังคับให้ระบบเผาผลาญที่ควรจะพักแล้ว
00:04:09 → 00:04:12 เนี่ยกลับมาทำงานหนักนอกเวลา
00:04:12 → 00:04:15 >> อ๋อเหมือนสั่งให้เครื่องจักรทำงานทั้งที่
00:04:15 → 00:04:16 ควรจะปิดเครื่องพักแล้ว
00:04:16 → 00:04:19 >> ประมาณนั้นเลยครับผลก็คือการจัดการน้ำตาล
00:04:19 → 00:04:22 กับไขมันในเลือดมันจะรวนไปหมดครับอาจจะนำ
00:04:22 → 00:04:25 ไปสู่ภาวะที่เรียกว่าดื้ออินซูลินได้ง่าย
00:04:25 → 00:04:25 ขึ้น
00:04:25 → 00:04:29 >> ภาวะดื้ออินซูลินก็คือร่างกายเราจัดการ
00:04:29 → 00:04:31 น้ำตาลได้ไม่ดีเหมือนเดิมใช่มั้คะไม่ใช่
00:04:31 → 00:04:35 แค่เรื่องอ้วนอย่างเดียวถูกต้องครับซึ่ง
00:04:35 → 00:04:37 ภาวะนี้มันเพิ่มความเสี่ยงโดยตรงต่อโรค
00:04:37 → 00:04:40 เบาหวานประเภท 2 เลยแล้วพอมันรวนไปหมด
00:04:40 → 00:04:44 ทั้งจากแสงทั้งจากเวลาอาหารผิดเพี้ยนผล
00:04:44 → 00:04:46 กระทบต่อสุขภาพโดยรวมมันก็เลยตามมาเป็น
00:04:46 → 00:04:47 พรวนเลยครับ
00:04:47 → 00:04:51 >> ค่ะพอเห็นภาพรวมจากทั้งแสงไฟทั้งเวลา
00:04:51 → 00:04:54 อาหารแบบนี้แล้วผลกระทบต่อสุขภาพในระยะ
00:04:54 → 00:04:57 ระยะยาวนี่เอ่องานวิจัยเขาว่ายังไงบ้างคะ
00:04:57 → 00:04:59 ร้ายแรงแค่ไหน
00:04:59 → 00:05:02 >> ชัดเจนเลยครับการที่จังหวัดชีวิตถูกรบรวม
00:05:02 → 00:05:04 เรื้อรังเนี่ยมันเชื่อมโยงชัดเจนมากกับ
00:05:04 → 00:05:07 ความเสี่ยงที่เพิ่มขึ้นของโรคไม่ติดต่อ
00:05:07 → 00:05:10 เรื้อรังหรือ NCDS หลายอย่างเลยทั้งโรค
00:05:10 → 00:05:14 อ้วนเบาฬประเภท 2 โรคหัวใจและหลอดเลือด
00:05:14 → 00:05:14 ครับ
00:05:14 → 00:05:16 >> โหชุดใหญ่เลยนะคะ
00:05:16 → 00:05:18 >> ครับนอกจากเรื่องเมลทนินที่รวนไปแล้ว
00:05:18 → 00:05:22 เนี่ยฮอร์โมนตัวอื่นก็รวนไปด้วยอย่างเช่น
00:05:22 → 00:05:24 กลูโคอร์ติอยหรือที่เราคุ้นคุ้นเคยกันใน
00:05:24 → 00:05:27 ชื่อคอรติซอลฮอร์โมนความเครียดนั่นแหละ
00:05:27 → 00:05:27 ครับ
00:05:27 → 00:05:29 >> อ๋อคอร์ติซอล
00:05:29 → 00:05:32 >> ครับปกติมันควรจะสูงตอนเช้าๆเพื่อปลุกให้
00:05:32 → 00:05:35 เราตื่นตัวมีพลังงานแต่พอนาฬิกาชีวิตรวน
00:05:35 → 00:05:38 มันอาจจะหลั่งผิดเวลาหลั่งตอนกลางคืนหรือ
00:05:38 → 00:05:40 หลั่งไม่เป็นจังหวะทำให้ร่างกายเหมือน
00:05:40 → 00:05:44 เครียดสะสมตลอดเวลาการเผาผ่านก็แย่ลงแล้ว
00:05:44 → 00:05:46 ก็อาจจะกระทบไปถึงระบบภูมิคุ้มกันได้ด้วย
00:05:46 → 00:05:47 ครับ
00:05:47 → 00:05:50 >> ฟังดูน่าคำนวณเหมือนกันนะคะแล้วพอจะมี
00:05:50 → 00:05:53 วิธีไหนที่เราจะช่วยเอ่อปรับนาฬิกาชีวิต
00:05:53 → 00:05:55 ของเราให้มันกลับมาเข้าที่เข้าทางได้บ้าง
00:05:55 → 00:05:56 มั้คะ
00:05:56 → 00:05:58 >> ก็มีคำแนะนำง่ายๆที่พอจะเริ่มทำได้เลยนะ
00:05:58 → 00:06:01 ครับอย่างแรกเลยคือเรื่องแสง
00:06:01 → 00:06:03 >> ค่ะเรื่องแสงก่อนเลย
00:06:03 → 00:06:06 >> พยายามลดการเจอแสงสีฟ้าจัดๆในช่วงเย็นๆ
00:06:06 → 00:06:09 หรือนอนอาจจะลองใช้โหมดถนอมสายตาบนหน้าจอ
00:06:09 → 00:06:12 หรือใส่แว่นกรองแสงสีฟ้าแล้วก็หรี่ไฟใน
00:06:12 → 00:06:16 บ้านลงหน่อยที่สำคัญมากๆคือห้องนอนควรจะ
00:06:16 → 00:06:17 มืดสนิทจริงๆครับ
00:06:17 → 00:06:21 >> มืดสนิทเลยนะคะแล้วแสงตอนเช้าล่ะค่ะสำคัญ
00:06:21 → 00:06:21 มย
00:06:21 → 00:06:24 >> สำคัญมากครับการออกไปรับแสงแดดธรรมชาติใน
00:06:24 → 00:06:27 ตอนเช้าเนี่ยช่วยรีเซตนาฬิกาที่ SCN ได้
00:06:27 → 00:06:29 ดีมากทำให้มันรู้ว่านี่คือเวลาเริ่มต้น
00:06:30 → 00:06:31 วันใหม่ส่วนเรื่องอาหาร
00:06:31 → 00:06:33 >> ค่ะอาหารการกิน
00:06:33 → 00:06:36 >> มื้อหนักๆตอนดึกๆหรือนอนทันทีครับ
00:06:36 → 00:06:39 >> เลี่ยงมื้อดึกแล้วพวกอาหารเสริมเมลาโทนิน
00:06:39 → 00:06:42 ล่ะคะเห็นมีขายกันเยอะเลยอันนี้ช่วยได้
00:06:42 → 00:06:42 มั้ยคะ
00:06:42 → 00:06:46 >> อืมอันนี้เป็นคำถามที่ดีครับคือถึงแม้จะ
00:06:46 → 00:06:49 มีขายทั่วไปหาซื้อง่ายนะครับแต่จริงๆแล้ว
00:06:49 → 00:06:52 ก็ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้
00:06:52 → 00:06:53 จะดีกว่า
00:06:53 → 00:06:54 >> อ้าวทำไมล่ะคะ
00:06:54 → 00:06:57 >> เพราะว่าเราอาจจะไม่แน่ใจเรื่องปริมาณที่
00:06:57 → 00:07:00 เหมาะสมหรือคุณภาพของผลิตภัณฑ์นั้นๆนะ
00:07:00 → 00:07:04 ครับแล้วก็ข้อมูลเรื่องผลกระทบระยะยาวยัง
00:07:04 → 00:07:07 ต้องการการศึกษาเพิ่มเติมอยู่การปรับ
00:07:07 → 00:07:10 พฤติกรรมเรื่องแสงและเวลาอาหารผมคิดว่า
00:07:10 → 00:07:12 น่าจะเป็นทางออกที่ปลอดภัยแล้วก็ยั่งยืน
00:07:12 → 00:07:14 กว่าในเบื้องต้นนะครับ
00:07:14 → 00:07:17 >> ค่ะชัดเจนเลยค่ะวันนี้ได้ความรู้เยอะมาก
00:07:17 → 00:07:20 ทำให้เห็นเลยว่าเรื่องเล็กๆน้อยๆที่เราทำ
00:07:20 → 00:07:23 ในชีวิตประจำวันอย่างการใช้แสงไฟหรือเวลา
00:07:23 → 00:07:26 ที่เรากินข้าวนี่มันส่งผลกับสุขภาพเราลึก
00:07:26 → 00:07:28 ซึ้งกว่าที่คิดจริงๆนะคะ
00:07:28 → 00:07:28 >> ครับผม
00:07:28 → 00:07:31 >> เนี่ยในระดับที่ใหญ่ขึ้นอย่างเช่นในองค์
00:07:31 → 00:07:35 กรที่ทำงานหรือในสังคมโดยรวมเราพอจะช่วย
00:07:35 → 00:07:37 กันออกแบบสภาพแวดล้อมที่มันเอื้อต่อ
00:07:37 → 00:07:39 นาฬิกาชีวิตตามธรรมชาติของเราได้มากขึ้น
00:07:39 → 00:07:40 มย
00:07:40 → 00:07:42 >> อืมน่าสนใจครับ
00:07:42 → 00:07:45 >> เช่นอาจจะมีนโยบายเรื่องการจัดกะทำงานที่
00:07:45 → 00:07:48 มันยืดหยุ่นขึ้นหรือการออกแบบแสงสว่างใน
00:07:48 → 00:07:50 อาคารที่คำนึงถึงเรื่องนี้มากขึ้นก็น่าจะ
00:07:50 → 00:07:53 เป็นโจทย์สำคัญเพื่อสุขภาพที่ดีของพวกเรา
00:07:53 → 00:07:55 ในอนาคตนะคะ
00:07:55 → 00:08:12 [เพลง]