00:00:00 → 00:00:03 [เสียงดนตรี]

00:00:03 → 00:00:06 You're listening to Mahidol Channel Podcast.

00:00:06 → 00:00:08 Listen for a better life.

00:00:08 → 00:00:11 ฟังเพื่อชีวิตที่ดีกว่า

00:00:11 → 00:00:14 และนี่คือรายการพอดแคสต์ของช่อง Mahidol Channel

00:00:14 → 00:00:16 โดย มหาวิทยาลัยมหิดล

00:00:16 → 00:00:22 [เสียงดนตรี]

00:00:22 → 00:00:25 เพราะเป้าหมายของเราทุกคน คือการมีชีวิตที่ดี

00:00:25 → 00:00:28 มาพัฒนาตัวเราให้มีชีวิตที่ดีขึ้น

00:00:28 → 00:00:33 กับรายการ Well-Being สุขภาพดี ชีวิตดี สร้างได้

00:00:33 → 00:00:39 กับผม อาจารย์เต้ ระพี บุญเปลื้อง จากคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล

00:00:41 → 00:00:46 เรื่องการเมืองอาจจะไม่ใช่เรื่องที่ ห้ามพูดไปซะทุกบริบทถูกไหมครับ

00:00:46 → 00:00:48 ในบ้านบริบท ในบางสถานการณ์นี่

00:00:48 → 00:00:53 ผมว่าถ้ามันมีวิธีในการที่จะคุย เรื่องการเมือง แล้วให้มัน Healthy

00:00:53 → 00:00:54 มันก็พอจะทำได้ใช่ไหมครับ

00:00:55 → 00:00:59 แต่ว่ามันต้องมีวิธีการ ในการที่จะดำเนินการพูดคุยนั้น

00:00:59 → 00:01:00 ครับ

00:01:00 → 00:01:02 ไม่ให้มันก้าวร้าวจนเกินไป

00:01:02 → 00:01:03 ครับ

00:01:03 → 00:01:07 ไม่ให้เป็นการรุกล้ำสิทธิ ของคู่สนทนาของเราถูกไหมครับ

00:01:07 → 00:01:07 ครับ

00:01:07 → 00:01:10 มันมีขั้นตอนหรือไกด์ไลน์อะไร ที่คุณหมอหลิวจะแนะนำได้ไหมครับ

00:01:10 → 00:01:12 แบ่งเป็น 5 ขั้นตอนนะครับอาจารย์

00:01:12 → 00:01:15 อันแรกคือ การเปิดใจนะครับอาจารย์

00:01:15 → 00:01:17 ผมว่าเป็นขั้นตอนที่สำคัญมากที่สุด

00:01:17 → 00:01:19 เมื่อไหร่ที่เราเริ่มถูก เหมือนติดกระดุมเม็ดแรกครับอาจารย์

00:01:19 → 00:01:22 ถ้าเราติดกระดุมเม็ดแรกถูก มันจะไปต่อได้

00:01:22 → 00:01:24 ชีวิตเราไม่ใช่มีแค่ เรื่องการเมืองครับอาจารย์

00:01:24 → 00:01:25 จริง จริง

00:01:25 → 00:01:26 แต่ไม่ได้หมายความว่า

00:01:26 → 00:01:30 เราจะไม่คุยเรื่องการเมือง เพราะมันไม่ใช่เรื่องของเรา ใช่ไหมครับ

00:01:30 → 00:01:32 เพราะจริง ๆ การเมืองก็เป็นเรื่องใกล้ตัว

00:01:32 → 00:01:35 แล้วการเมืองก็ส่งผลต่อชีวิตของเราทุก ๆ คน

00:01:35 → 00:01:35 ใช่

00:01:35 → 00:01:36 เช่นเดียวกัน

00:01:36 → 00:01:38 ดังนั้นเราเริ่มที่จะเปิดใจก่อน

00:01:38 → 00:01:42 เปิดใจยอมรับให้เห็นว่ามีอะไร

00:01:42 → 00:01:43 มีส่วนไหน

00:01:47 → 00:01:49 อันนี้คือความปกติ

00:01:50 → 00:01:53 ถ้ามีแต่เรื่องถูกใจอันนี้ไม่ปกติ

00:01:53 → 00:01:54 โอเค

00:01:54 → 00:02:00 แต่ถ้ามีแต่เรื่องไม่ถูกใจ ผมว่าอันนี้ มีปัญหาเรื่องของ Mindset หรือว่าแนวคิด

00:02:00 → 00:02:04 แต่มนุษย์นี่ครับ บางทีจะมีอคติ ที่มองว่ามีแค่ขาวหรือดำ

00:02:04 → 00:02:06 แล้วแบ่งแยก แบ่งพวก เหมือนที่อาจารย์บอกว่า

00:02:06 → 00:02:10 เมื่อไหร่ที่เกิดการแบ่งพวกเขา พวกเรา พวกเธอ พวกฉัน

00:02:11 → 00:02:13 นำมาซึ่งความเกลียดชัง ความรุนแรง

00:02:14 → 00:02:16 ดังนั้นเริ่มที่ว่าเราเปิดใจก่อนว่า

00:02:17 → 00:02:21 มันมีความต่าง มันมีเรื่องอื่น ๆ ที่ถูกใจบ้าง ไม่ถูกใจบ้างก่อนครับอย่างแรก

00:02:22 → 00:02:24 หรือบางทีถ้ากลับมาในครอบครัว

00:02:24 → 00:02:27 คือตัวเด็กเองก็ตามหรือว่าผู้ใหญ่เองก็ตาม

00:02:28 → 00:02:29 เปิดใจยอมรับก่อนว่า

00:02:30 → 00:02:35 ลูกเขากำลังเติบโตมา เขาเป็นยุคไหน เขาเป็นคนวัยไหน

00:02:36 → 00:02:41 เราอุตส่าห์เลี้ยงเขามาจนกระทั่งเขาเก่ง และเขาคิดเองได้ขนาดนี้

00:02:41 → 00:02:42 ต้องชื่นชมเขานะ

00:02:43 → 00:02:46 แล้วชื่นชมตัวเองด้วยนะว่า เลี้ยงลูกมาดีขนาดนี้นะครับ

00:02:46 → 00:02:49 ในขณะเดียวกันฝั่งลูกฝั่งเด็กนี่

00:02:49 → 00:02:51 ก็เปิดใจเช่นกันว่า

00:02:51 → 00:02:54 พ่อแม่เขาก็ไม่ได้โตมาเหมือนกันกับเรานะ

00:02:54 → 00:02:55 ใช่

00:02:55 → 00:02:58 จะให้เขาคิดเหมือนกันกับเรา มันก็คงยาก

00:02:58 → 00:03:00 สเต็ปแรกคือเปิดใจแล้วฟัง

00:03:00 → 00:03:03 เข้าไปฟังนี่ เมื่อไหร่ที่... สมมุติผมบอกอาจารย์ว่า

00:03:03 → 00:03:07 โอ้โฮ วันนี้ผมเครียดเลยครับอาจารย์ ช่วงนี้งานหนักงานเหนื่อยมากเลย

00:03:08 → 00:03:09 แล้วถ้าอาจารย์ฟังผม

00:03:10 → 00:03:12 - ผมคงรู้สึกดีมาก ๆ นะครับอาจารย์ - ใช่

00:03:12 → 00:03:15 แต่ถ้าสมมุติผมไปบ่นกับอาจารย์ แล้วอาจารย์ก็ถามว่า

00:03:15 → 00:03:17 - เอ้า ก็ทำให้มันเยอะ ๆ หน่อย - อ้าว

00:03:18 → 00:03:20 มันคงรู้สึกว่าแบบ...

00:03:20 → 00:03:22 ไม่เข้าใจกันนะครับอาจารย์

00:03:22 → 00:03:24 ไม่เข้าใจ แล้วคงจะไม่มีครั้งต่อไปที่จะมาบ่นให้ฟัง

00:03:24 → 00:03:25 ใช่ไหมครับ

00:03:25 → 00:03:28 ดังนั้นจริง ๆ แล้ว เมื่อไหร่ที่ลูกเข้ามาคุยกับพ่อแม่

00:03:28 → 00:03:29 หรือเขากำลังนั่งดูข่าวการเมือง

00:03:29 → 00:03:31 เขากำลังไถทวิตเตอร์ดูการเมืองอยู่

00:03:31 → 00:03:32 แล้วพ่อแม่เข้าไปปุ๊บ

00:03:33 → 00:03:34 ไปถึงแล้วไปสอนเขาเลย

00:03:34 → 00:03:36 ตั้งใจอยากจะหวังดี แล้วก็ไปสอน

00:03:37 → 00:03:38 บางทีมันกลายเป็นว่า

00:03:38 → 00:03:41 ฝ่ายที่อยากจะพูดอยากจะบอก อยากจะบ่น อยากจะเล่า อยากจะคุย

00:03:42 → 00:03:43 ก็เลยไม่คุย ปิดตัวเอง

00:03:43 → 00:03:44 ปิดตัวเองเลยหรือ

00:03:44 → 00:03:44 ใช่ครับ

00:03:44 → 00:03:47 เพราะว่าพูดแล้วมีแต่ผลลบ

00:03:47 → 00:03:49 พูดแล้วเจ็บใครอยากจะพูดครับอาจารย์

00:03:50 → 00:03:50 จริงเลย

00:03:50 → 00:03:55 จริง ๆ จะว่าไปนี่ ทักษะฟังการฟังนี่ เป็นทักษะที่ยากมากเลยครับอาจารย์

00:03:55 → 00:03:59 เพราะว่าหลาย ๆ คนอาจจะคิดว่า การได้ยินเท่ากับการฟัง

00:03:59 → 00:03:59 ครับ

00:03:59 → 00:04:01 แต่จริง ๆ การฟังมันลึกซึ้งกว่าแค่ได้ยิน

00:04:01 → 00:04:02 ใช่ครับ

00:04:02 → 00:04:05 แล้วการฟังอย่างลึกซึ้ง การฟังอย่างตั้งใจ

00:04:05 → 00:04:09 เป็นทักษะที่ทุกคนน่าจะต้องได้ฝึกฝน

00:04:09 → 00:04:13 เวลาหลาย ๆ ทีเวลาเราฟังนี่ เหมือนกับว่าเราฟังเพื่อที่จะรอพูดต่อ

00:04:14 → 00:04:16 อุ๊ย จริงเลย

00:04:16 → 00:04:19 ฟังแล้วนึกในใจว่าฉันจะสื่อสารอะไรต่อไป

00:04:19 → 00:04:20 ฉันจะตอบโต้อย่างไร

00:04:20 → 00:04:22 - และเอาชนะอย่างไร - ใช่

00:04:22 → 00:04:26 ถ้าเราฟังแล้วฟังอย่างลึกซึ้ง เข้าใจว่าอีกฝ่ายกำลังรู้สึกอะไร

00:04:27 → 00:04:32 อีกฝ่ายกำลังจะแสดงออก หรือสื่อสารอะไรออกมากันแน่

00:04:32 → 00:04:35 ในข้อความเดียวกัน บางทีมันไม่เหมือนกันครับอาจารย์

00:04:35 → 00:04:39 ในส่วนเรื่องของการชวนคิดนะครับ

00:04:39 → 00:04:41 ชวนคิดชวนวิเคราะห์นี่

00:04:41 → 00:04:45 อันนี้สำคัญมาก ๆ โดยเฉพาะเป็นทักษะ ที่ควรต้องได้รับการฝึกในวัยรุ่น

00:04:45 → 00:04:48 อาจารย์เคยได้ยินคำว่า ทักษะในศตวรรษที่ 21 ใช่ไหมครับ

00:04:48 → 00:04:51 โอ้ เดี๋ยวลิสต์ให้ฟังไหมครับ มีเวลาไหมนี่

00:04:52 → 00:04:55 เรื่องของ Critical Thinking หรือว่าการคิดวิเคราะห์

00:04:55 → 00:04:58 เขาบอกว่าเป็นทักษะในศตวรรษนี้ ที่เรากำลังอยู่นี่

00:04:58 → 00:05:00 ต้องการมาก ๆ เลย

00:05:00 → 00:05:00 ใช่

00:05:01 → 00:05:05 ผมเสนออย่างนี้ง่าย ๆ ก็ได้ครับว่า ในเมื่อการเมืองเป็นเรื่องที่ต้องคุย

00:05:05 → 00:05:07 วันนี้เราคุยกันเรื่องการเมือง คุยอย่างไร

00:05:07 → 00:05:09 พอมีข่าวนึงมา มีเรื่อง ๆ นึงมา

00:05:10 → 00:05:12 ถ้าใจสงบ เปิดใจ และรับฟังซึ่งกันและกัน

00:05:13 → 00:05:14 สมองส่วนอารมณ์สงบ

00:05:14 → 00:05:16 สมองส่วนคิดทำงานมากขึ้น

00:05:17 → 00:05:21 พ่อแม่ คนเห็นต่าง เห็นไม่เหมือน เห็นหลากหลาย มาชวนกันนั่งคุยเลยว่า

00:05:21 → 00:05:23 เฮ้ย จริงไหมข่าวนี้

00:05:23 → 00:05:26 ข้อมูลที่รับมาจริงเท็จแค่ไหน

00:05:26 → 00:05:29 แล้วถ้ามันไม่จริง มันมีโอกาสไม่จริงมากแค่ไหน

00:05:29 → 00:05:32 หลาย ๆ ทีเรามักจะมองว่า จริงหรือไม่จริง ใช่หรือไม่ใช่

00:05:32 → 00:05:35 เรามักจะไปมองว่าถูกใจหรือไม่ถูกใจ

00:05:35 → 00:05:37 ในส่วนเรื่องของการให้พื้นที่

00:05:38 → 00:05:42 คือการที่เราอนุญาตให้เขา ได้มีโอกาสในการที่เขาจะได้ทำ

00:05:42 → 00:05:44 หรือได้เชื่ออย่างที่เขาอยากจะเป็น

00:05:44 → 00:05:47 ถ้ายิ่งพ่อแม่ห้าม ผู้ใหญ่ห้าม

00:05:47 → 00:05:48 แปลว่าให้ทำ

00:05:49 → 00:05:50 ห้ามแปลว่าต้องทำ

00:05:50 → 00:05:54 ดังนั้น มันต้องเหลือพื้นที่กันให้บ้าง ให้เขาได้แสดงออกแบบที่เหมาะสม

00:05:54 → 00:05:57 ไม่ก้าวร้าว ไม่ล่วงล้ำสิทธิของผู้อื่น

00:05:57 → 00:05:59 ส่วนข้อสุดท้ายคือการฝึกอยู่กับความแตกต่าง

00:05:59 → 00:06:01 เพราะถ้าเกิดเรายอมรับมาแล้วทั้ง 4 ขั้นตอน

00:06:01 → 00:06:04 ว่าความแตกต่าง ความหลากหลาย ที่เราพูดเมื่อตอนช่วงต้นว่าเป็นเรื่องปกติ

00:06:04 → 00:06:06 เราจะอยู่กับมันได้แล้วจะมองว่า

00:06:06 → 00:06:08 ความหลากหลายเป็นสิ่งสวยงามแบบที่อาจารย์มอง

00:06:08 → 00:06:10 เหมือนที่พวกเรามองแล้วเห็นตรงกัน

00:06:11 → 00:06:14 ดังนั้นฝึกอยู่กับความต่าง มันจึงเป็นเรื่องสำคัญ

00:06:14 → 00:06:17 เป็นเรื่องของการฝึกคือต้องทำซ้ำ ๆ

00:06:17 → 00:06:21 กลายเป็นความเคยชินจนกลายเป็นเรา โดยที่เราไม่ต้องฝึกในตอนท้ายครับ

00:06:21 → 00:06:25 แล้วกลับมาพบกับ Well-Being สุขภาพดี ชีวิตดี สร้างได้ ได้ใหม่นะครับ

00:06:25 → 00:06:27 ทุกวันจันทร์เวลา 18:00 น. ครับ

00:06:28 → 00:06:31 รายการนี้เราก็จะพูดคุยกัน ในเรื่องของ Hot issue

00:06:31 → 00:06:33 เรื่องของสิ่งที่อยู่ในกระแส

00:06:33 → 00:06:36 เรื่องของวิธีในการที่จะสร้าง ทั้งสุขภาพกาย สุขภาพใจ

00:06:37 → 00:06:39 แล้วก็การพัฒนาตัวเองครับ

00:06:39 → 00:06:42 เราจะพบกันทั้งทาง Facebook Mahidol Channel

00:06:42 → 00:06:44 ทั้งทาง YouTube Mahidol Channel

00:06:44 → 00:06:47 และรับฟังได้ในรูปแบบของ Podcast นะครับ

00:06:47 → 00:06:51 ทาง Apple Podcast, Spotify, Anchor, และ Blockdit ครับ

00:06:51 → 00:06:56 ในวันนี้ผมระพี บุญเปลื้อง และคุณหมอหลิว คงจะต้องไปกันก่อน

00:06:56 → 00:06:59 แต่เรากลับมาพบกันแน่นอน สวัสดีครับ

00:06:59 → 00:07:00 สวัสดีครับ

00:07:00 → 00:07:05 [เสียงดนตรี]

00:07:05 → 00:07:09 Well-Being สุขภาพดี ชีวิตดี สร้างได้