ความเศร้าช่วยให้ตัดสินคนอื่นได้ดีขึ้นหรือไม่ และเหตุผลคืออะไร

วิทยาศาสตร์แห่งความเศร้า: ความเศร้าก็มีประโยชน์ | Audio Article EP.9

จากช่อง : THE STANDARD


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:03 in the Sand ดาษ Audio artikel รวมบท

00:00:0300:00:05 ความยอดนิยมจาก The Standard ให้คุณฟัง

00:00:0500:00:10 สบายๆโดยไม่ต้องอ่านหมายเหตุ Audio azone

00:00:1000:00:13 นี้มีการปรับเนื้อหาให้เหมาะสำหรับการ

00:00:1300:00:14 ฝั่ง

00:00:1400:00:18 วิทยาศาสตร์แห่งความเศร้าความเศร้าก็มี

00:00:1800:00:22 ประโยชน์โดยโตมรศุขปรีชา

00:00:2200:00:26 ทำไมเราถึงรู้สึกเศร้าคำถามนี้ฟังดูบ้า

00:00:2600:00:30 บ้าอยู่สักหน่อยเพราะใครๆก็รู้ว่าอาการ

00:00:3000:00:32 เศร้าจะเกิดขึ้นเมื่อมีอะไรบางอย่างเกิด

00:00:3200:00:37 ขึ้นในชีวิตเราเช่นความตายความสูญเสียล้ม

00:00:3700:00:40 เหลวหรือแม้กระทั่งมีความขัดแย้งกับคน

00:00:4000:00:41 อื่น

00:00:4100:00:44 ความเศร้าเป็นอารมณ์พื้นฐานอย่างเดิมของ

00:00:4400:00:47 มนุษย์จริงๆแล้วมีการแบ่งอารมณ์พื้นฐาน

00:00:4700:00:50 ของมนุษย์กันหลายแบบบางแห่งก็แบ่งออกเป็น

00:00:5000:00:54 7 อารมณ์ความรู้สึกเช่นความรู้สึกร่า

00:00:5400:01:01 เริงโกรธเศร้ากลัวรัฐไม่ชอบถ้าชอบแต่บาง

00:01:0100:01:05 คนโดยเฉพาะนักจิตวิทยายุคศตวรรษที่ 20 จะ

00:01:0500:01:11 แบ่งออกเป็น 6 อารมณ์คือโกรธขยะแขยงกลัว

00:01:1100:01:17 สุขเศร้าและประหลาดใจบางคนก็แบ่งออกเป็น

00:01:1700:01:23 คู่ๆเช่นร่าเริงกับเศร้าโกรธกับกลัวไว้ใจ

00:01:2300:01:27 กับไม่ไว้ใจประหลาดใจกับคาดเดาไว้แล้ว

00:01:2700:01:31 เป็นต้นแต่จะเห็นว่าไม่ว่าจะแบ่งแบบไหน

00:01:3100:01:34 ความเศร้าก็เป็นหนึ่งในอารมณ์พื้นฐานของ

00:01:3400:01:38 มนุษย์อยู่ดีนักจิตวิทยาวิวัฒนาการหลายคน

00:01:3800:01:42 มีทฤษดีว่าความเศร้าคือราคาที่เราต้อง

00:01:4200:01:45 จ่ายเพื่อให้มนุษย์สามารถสร้างความสามารถ

00:01:4500:01:48 ในการที่จะสร้างพันธะกับคนอื่นๆได้ที่

00:01:4800:01:52 เป็นอย่างนั้นก็เพราะมนุษย์เราต้องพึ่งพา

00:01:5200:01:55 คนอื่นๆถึงจะอยู่รอดได้ความเศร้าจึงเป็น

00:01:5500:01:58 อารมณ์ที่เกิดขึ้นเพื่อดึงเรากลับสู่ความ

00:01:5800:02:00 จริงในข้อนี้

00:02:0000:02:02 ถ้าสมมุติว่าคุณเป็นเด็กแล้วต้องไปอยู่

00:02:0200:02:05 ห่างไกลพ่อแม่หรือผู้เลี้ยงดูอื่นๆที่ไม่

00:02:0500:02:09 ใช่พ่อแม่คุณจะรู้สึกเศร้าซึ่งสำหรับหลาย

00:02:0900:02:12 คนน่าจะเป็นความเศร้าใหญ่หรือ Major

00:02:1200:02:17 แซดเนสนั่นคืออาการคิดถึงบ้านซึ่งนั่นก็

00:02:1700:02:20 คือร่องรอยที่ปรากฏอยู่ในวิวัฒนาการของ

00:02:2000:02:24 เราเพราะการอยู่ห่างจากบ้านหรือฝูงถ้าเรา

00:02:2400:02:27 ไม่รู้สึกเศร้ารวมถึงความเหงาด้วยเราก็

00:02:2700:02:31 อาจจะเตลิดออกไปใกล้ถึงที่อยู่แล้วในที่

00:02:3100:02:33 สุดก็อาจจะถูกสัตว์ร้ายหรือภัยธรรมชาติ

00:02:3300:02:38 กำจัดออกไปจากการมีชีวิตอยู่ก็ได้ดังนั้น

00:02:3800:02:41 มนุษย์ที่เหลือรอดมาได้จนถึงปัจจุบันซึ่ง

00:02:4100:02:43 เป็นกลุ่มที่มีความเศร้าเป็นเครื่องมือ

00:02:4300:02:47 อย่างหนึ่งในการหล่อเลี้ยงสังคมยิ่งเราโต

00:02:4700:02:51 ขึ้นความเศร้าก็ยิ่งซ้อนทับหลายชั้นเพราะ

00:02:5100:02:53 เรายิ่งต้องลงทุนมีความสัมพันธ์ต่างๆมาก

00:02:5300:02:58 ขึ้นเรื่อยๆทั้งกับเพื่อนเพื่อนร่วมงานคน

00:02:5800:03:02 ในสังคมหรือกระทั่งมีคนในจินตนาการของเรา

00:03:0200:03:05 ในปัจจุบันยิ่งซับซ้อนเข้าไปใหญ่เพราะมี

00:03:0600:03:08 ความสัมพันธ์กับคนในสื่อสังคมหรือ Social

00:03:0800:03:11 Media ที่เอาเข้าจริงแล้วเราก็ไม่รู้จัก

00:03:1100:03:14 เลยแม้แต่นิดเดียวแถมเรื่องอาจไม่ได้มี

00:03:1400:03:16 อุดมการณ์หรือผลประโยชน์ร่วมกันอีกต่าง

00:03:1600:03:20 หากแต่แค่ถูกบล็อกหรือถูกอันเฟรนด์ก็อาจ

00:03:2000:03:23 จะทำให้เราเศร้าได้มากมายอย่างคิดไม่ถึง

00:03:2300:03:29 เวลาเศร้ามากๆเราจะร้องไห้หลายคนอยากจะ

00:03:2900:03:32 ซ่อนน้ำตาไม่ให้ใครเห็นแต่รู้ไม่ว่าแท้

00:03:3200:03:36 จริงแล้วน้ำตานั้นก็มีเป้าหมายทาง

00:03:3600:03:38 ชีววิทยาอยู่ด้วยเหมือนกัน

00:03:3800:03:42 น้ำตาไม่ได้มีเป้าหมายอยู่อย่างเดียวคือ

00:03:4200:03:46 เพื่อแสดงความเศร้าเท่านั้นแต่น้ำตายังมี

00:03:4600:03:49 อีกหลายเป้าหมายอย่างแรกก็คือการทำหน้า

00:03:4900:03:53 ที่หล่อลื่นด้านในทำให้ตาของเราไม่แห้ง

00:03:5300:03:58 ผาดนอกจากนี้เวลามีฝุ่นผงเข้าตาน้ำตาก็

00:03:5800:04:01 ยังมีเป้าหมายอีกอย่างนี้ก็คือเป็นการ

00:04:0100:04:04 หล่อลื่นที่เป็นปฏิกิริยารีเฟล็กซ์ก็คือ

00:04:0400:04:08 เอาไว้ชะล้างสิ่งสกปรกออกมาปฏิกิริยานี้

00:04:0800:04:11 เกิดขึ้นเพราะสมองปล่อยฮอร์โมนออกมา

00:04:1100:04:15 กระตุ้นให้ต่อมน้ำตาหลั่งน้ำตาออกมาเวลา

00:04:1500:04:18 มีอะไรเข้าตาเราจึงต้องหลั่งน้ำตาออกมา

00:04:1800:04:20 อย่างควบคุมไม่ได้

00:04:2000:04:23 น้ำตาที่เป็นปฏิกิริยา v-flex เหล่านี้จะ

00:04:2300:04:26 มีองค์ประกอบทางเคมีแตกต่างไปจากน้ำตาที่

00:04:2600:04:29 เกิดจากอารมณ์เพราะน้ำตารีเฟล็กซ์จะมี

00:04:2900:04:33 โปรตีนในระดับสูงกว่า 0 น้ำตาจากอารมณ์จะ

00:04:3300:04:37 มีฮอร์โมนที่เรียกว่า AC PS มากกว่าข้อ

00:04:3700:04:40 มูลที่ว่านี้มีส่วนสัมพันธ์กับระดับความ

00:04:4000:04:44 เครียดที่สูงดังนั้นแม่นักวิทยาศาสตร์ยัง

00:04:4400:04:47 ตอบไม่ได้แน่ชัดว่าทำไมเวลาที่เราเศร้า

00:04:4700:04:51 หรือโกรธหรือบางทีก็มีความสุขมากๆเราถึง

00:04:5100:04:55 ต้องหลั่งน้ำตาออกมาแต่ก็เชื่อว่าน้ำตา

00:04:5500:04:58 จากอารมณ์ที่มีฮอร์โมนนี้อยู่มากเป็น

00:04:5800:05:01 เหมือนกับการปลดปล่อยความเครียดหน้าด้านๆ

00:05:0100:05:05 น้ำตาจึงมีประโยชน์ต่อความเศร้าเพราะคือ

00:05:0500:05:08 กลไกปลดปล่อยความเครียดแต่ถึงอย่างนั้น

00:05:0800:05:11 ตัวความเศร้าเองก็มีประโยชน์กับมนุษย์

00:05:1100:05:14 อยู่เหมือนกันโจเซฟโฟกัสจากเบิร์คลีย์

00:05:1400:05:17 เขียนบทความไว้ใน greater Good size

00:05:1700:05:20 Center ว่าแม้ว่าคนส่วนใหญ่จะไม่ค่อย

00:05:2000:05:23 เห็นคุณค่าของความเศร้าเพราะไม่มีใครอยาก

00:05:2300:05:27 เศร้าเท่าไหร่แต่ที่จริงแล้วความเศร้ามี

00:05:2700:05:29 ประโยชน์หลายอย่างเลยทีเดียว

00:05:2900:05:33 งานวิจัยด้านสมองที่มีการแกนสมองด้วยวิธี

00:05:3300:05:35 ก้าวหน้าทำให้นักวิทยาศาสตร์เรียนรู้ได้

00:05:3500:05:39 มากขึ้นว่าความเศร้ามันทำงานยังไงในสมอง

00:05:3900:05:43 ของเราและส่งผลอย่างไรต่อความคิดและ

00:05:4300:05:48 พฤติกรรมของเราเขาพบว่า 1 ความเศร้าช่วย

00:05:4800:05:52 ให้ความจำของเราดีขึ้นในการทดลองหนึ่ง

00:05:5200:05:55 ครับพบว่าในวันที่ฝนตกซึ่งมักทำให้คนรู้

00:05:5500:05:58 สึกหม่นเศร้าผู้คนมักจะจดจำรายละเอียดของ

00:05:5800:06:01 สิ่งต่างๆที่เพิ่งพบอุ้ยดีกว่าแต่ถ้าเป็น

00:06:0100:06:05 วันที่แดดจ้าคนรู้สึกมีความสุขความทรงจำ

00:06:0500:06:09 จะกลับเลือนรานไม่ชัดเจนเท่าอีกการทดลอง

00:06:0900:06:13 หนึ่งเขาให้ผู้เข้าร่วมทดลองดูภาพ 2 แบบ

00:06:1300:06:18 คือภาพรถชนกับภาพงานแต่งงานแล้วจากนั้นก็

00:06:1800:06:21 ให้ผู้เข้าร่วมลองนึกถึงความทรงจำที่ทั้ง

00:06:2100:06:24 สุขและทุกข์จากอดีตเพื่อเปลี่ยนอารมณ์ต่อ

00:06:2400:06:27 มาก็ถามคำถามที่เกี่ยวข้องกับภาพที่ได้

00:06:2700:06:31 รับเพื่อดูว่าจำรายละเอียดในภาพได้มาก

00:06:3100:06:34 น้อยแค่ไหนเขาพบว่าผู้เข้าร่วมที่อยู่ใน

00:06:3400:06:38 อารมณ์แง่ลบเช่นได้รับภาพรถชนหรือนึกถึง

00:06:3800:06:41 ความทรงจำที่เศร้าและเป็นทุกข์จะจดจำราย

00:06:4100:06:44 ละเอียดในภาพได้ดีกว่าคนที่มีอารมณ์ในแง่

00:06:4400:06:46 บวกหรือมีความสุข

00:06:4600:06:50 การทดลองเหล่านี้ทำให้เห็นถึงข้อเท็จจริง

00:06:5000:06:53 พื้นฐานอย่างหนึ่งว่าอดีตที่เรารื้อฟื้น

00:06:5300:06:56 ขึ้นมานั้นเปลี่ยนแปลงได้อยู่เสมอขึ้น

00:06:5600:06:59 อยู่กับอารมณ์ของเราในปัจจุบันด้วยอารมณ์

00:06:5900:07:02 เศร้าก็จะทำให้เราไม่ค่อยแต่งเติมหรือบิด

00:07:0200:07:05 เบือนความทรงจำดั้งเดิมมากคะเวลาที่เรามี

00:07:0500:07:09 ความสุขความเศร้าซึ่งทำให้ความจำของเรา

00:07:0900:07:11 ถูกต้องมากกว่า

00:07:1100:07:15 ข้อ 2 ความเศร้าทำให้เราตัดสินคนอื่นได้

00:07:1500:07:19 ดีขึ้นเวลาที่เราจะตัดสินคนอื่นหรือเรียก

00:07:1900:07:23 ว่ามีโซเชียลจัดเม้นต์คนเรามักจะมีอคติ

00:07:2300:07:27 ลำเอียงอยู่ 2 แบบใหญ่ๆก็คือตัดสินว่าดี

00:07:2700:07:30 เกินจริงหรือเร็วเกินจริงซึ่งจากการทดลอง

00:07:3000:07:35 พบว่าคนที่กำลังมีความสุขนั้นมักจะตัดสิน

00:07:3500:07:38 พลาดมากกว่าคนที่กำลังมีความเศร้า

00:07:3800:07:40 อยู่ในการทดลองหนึ่งเขาให้คนที่มีอารมณ์

00:07:4000:07:44 สุขและเศร้าดูคลิปคำให้การของคนที่ถูก

00:07:4400:07:48 กล่าวหาว่าเป็นขโมยขอบพบว่าคุณที่กำลัง

00:07:4800:07:53 เศร้าจะแยกแยะรายละเอียดได้ดีกว่าเช่นจับ

00:07:5300:07:56 สังเกตคำพูดหรือสังเกตสีหน้ารอยย่นบนใบ

00:07:5700:08:00 หน้าของผู้ให้การได้ดีกว่าทำให้บอกได้ชัด

00:08:0000:08:04 เจนมากกว่าว่าคำให้การตรงไหนเป็นจริงตรง

00:08:0400:08:08 ไหนหลอกลวงแต่คนที่มีความสุขมีแนวโน้มจะ

00:08:0800:08:11 ตัดสินว่าคนที่ให้การนั้นมีความผิดมาก

00:08:1100:08:15 กว่าความเป็นจริงในอีกด้านหนึ่งคนที่มี

00:08:1500:08:18 ความสุขจะมีสิ่งที่เรียกว่า Hello เอฟเฟค

00:08:1800:08:21 หรือการที่เชื่อว่าคนที่ตัวเองคิดว่าดี

00:08:2100:08:25 เช่นหน้าตาดีประสบความสำเร็จหรือเป็นญาติ

00:08:2500:08:28 ของตัวเองนั้นไม่ได้ทำอะไรผิดแต่ความ

00:08:2800:08:31 เศร้าเอากลับไปลดอคติเรื่องนี้ลงได้อย่าง

00:08:3100:08:36 ไม่น่าเชื่อข้อ 3 ความเศร้าเพิ่มแรง

00:08:3600:08:39 กระตุ้นในชีวิตเวลาเขามีความสุขเรามักจะ

00:08:3900:08:42 อยากรักษาความสุขเหล่านั้นเอาไว้ซึ่งนั่น

00:08:4200:08:45 ทำให้เราพยายามรักษาสถานการณ์รอบด้านทุก

00:08:4500:08:48 อย่างเอาไว้กับตัวพูดอีกอย่างหนึ่งก็คือ

00:08:4800:08:51 จะพยายามรักษา cesqeaux เอาไว้อย่างสุด

00:08:5100:08:55 ลิ่มทิ่มประตูคนที่มีความสุขจึงมักจะไม่

00:08:5500:08:57 ค่อยอยากเปลี่ยนแปลงตัวเองเพราะไม่เห็น

00:08:5700:09:00 ความจำเป็นอะไรที่จะต้องทำอย่างนั้นดัง

00:09:0000:09:03 นั้นคนที่มีความสุขจึงมักจะมีแรงขับ

00:09:0300:09:06 เคลื่อนในชีวิตน้อยกว่าเมื่อเปรียบเทียบ

00:09:0600:09:09 กับคนที่กำลังเศร้าหรือมีอารมณ์เนี่ยลบ

00:09:0900:09:12 เพราะเข้าจริงความเศร้าทำหน้าที่เป็น

00:09:1200:09:16 สัญญาณเตือนอ่อนๆด้วยว่าเราควรต้อง

00:09:1600:09:19 เปลี่ยนแปลงชีวิตที่เป็นอยู่จึงไปกระตุ้น

00:09:1900:09:22 ให้ใช้ความพยายามและลงทุนลงแรงเปลี่ยน

00:09:2200:09:26 แปลงตัวเองมากกว่าความสุขเขายังบอกได้ว่า

00:09:2600:09:30 คนที่อยู่ในอารมณ์เศร้าจะทำงานยากยากและ

00:09:3000:09:34 งานที่ต้องใช้ความอดทนทำเช่นงานฝีมืองาน

00:09:3400:09:37 ที่ต้องใช้ความละเอียดต่างๆได้ดีกว่าคน

00:09:3700:09:39 ที่กำลังมีความสุขอาดังหนึ่งก็อาจจะเป็น

00:09:3900:09:42 เพราะคนที่กำลังเศร้าอยากเบี่ยงเบนความสน

00:09:4200:09:45 ใจของตัวเองไปจากเรื่องเศร้าด้วย

00:09:4500:09:50 ข้อ 4 ในบางกรณีความเศร้าทำให้

00:09:5000:09:55 ปฏิสัมพันธ์ดีขึ้นโดยปกติแล้วความสุขจะไป

00:09:5500:09:57 เพิ่มปฏิสัมพันธ์ระหว่างคนกับคนให้ดีขึ้น

00:09:5700:10:00 เพราะว่าคนที่มีความสุขจะยิ้มง่ายกว่า

00:10:0000:10:04 อยากสื่อสารกับคนอื่นมากกว่าทำให้คนทั่ว

00:10:0400:10:07 ไปชอบคนที่มีความสุขมากกว่าคนที่กำลัง

00:10:0700:10:11 เศร้าแต่ในบางสถานการณ์ก็กลับกันเพราะมี

00:10:1100:10:14 การทดลองหนึ่งที่ให้ผู้เข้าร่วมไปดูหนัง

00:10:1400:10:17 แฮปปี้กับหนังเศร้าแล้วหลังจากดูหนังแล้ว

00:10:1700:10:22 ก็ต้องไปขอเอกสารแต่คนอื่นปรากฏว่าคนที่

00:10:2200:10:25 เศร้าจะไปขอเอกสารด้วยท่าทีที่สุภาพกว่า

00:10:2500:10:29 ระมัดระวังตัวมากกว่าค่อยเป็นค่อยไปมาก

00:10:2900:10:32 กว่าว่าในขณะที่คนที่ดูหนังสุขสนุกสนานมา

00:10:3200:10:36 จะตรงเข้าไปขอแบบดื้อและใช้วิธีที่สุภาพ

00:10:3600:10:40 น้อยกว่าจะทำให้คนที่เศร้ามีโอกาสได้รับ

00:10:4000:10:44 เอกสารมากกว่าคนที่มีความสุขอย่างไรก็ตาม

00:10:4400:10:48 ทั้งหมดนี้ต้องเน้นยามไว้ได้ว่าความเศร้า

00:10:4800:10:52 ในที่นี้ไม่ใช่โรคซึมเศร้าเพราะความเศร้า

00:10:5200:10:55 เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นในคนทั่วไปแต่โรคซึม

00:10:5500:10:58 เศร้าเป็นอาการที่เกิดจากสารเคมีในสมอง

00:10:5800:11:02 ความเศร้าเป็นประโยชน์ก็จริงแต่ก็เป็น

00:11:0200:11:05 ประโยชน์ไปถึงระดับหนึ่งแต่ถ้าคุณเศร้า

00:11:0500:11:08 ดิ่งลึกถึงระดับเป็นโรคซึมเศร้าก็ไม่

00:11:0800:11:11 สามารถบอกได้ว่าเป็นประโยชน์ทฤษฎีหรือ

00:11:1100:11:14 วัฒนาการบอกเราว่าทุกอารมณ์ที่เกิดขึ้น

00:11:1400:11:18 กับเราล้วนแล้วแต่มีที่มาบางอย่างและทำ

00:11:1800:11:21 ให้เราอยู่รอดปลอดภัยมาจนถึงทุกวันนี้ได้

00:11:2100:11:26 ดังนั้นในเวลาที่คุณเศร้าจึงอยากชวนคุณมา

00:11:2600:11:29 พริกมุมมองดูความเศร้าของตัวเองบ้างบางที

00:11:2900:11:32 เราอาจเห็นคุณค่าและประโยชน์ของความเศร้า

00:11:3300:11:36 อย่างที่เราคิดไม่ถึงก็เป็นได้กด

00:11:3600:11:39 ติดตามฟังบทความของ The Sand ด่านที่จะ

00:11:3900:11:42 ช่วยให้ชีวิตดีและมีความสุขในรูปแบบของ

00:11:4200:11:45 Audio article ได้ทุกพอดแคสต์ Player

00:11:4500:11:48 ที่คุณชัย spotify soundcloud และ

00:11:4800:11:51 YouTube