สาเหตุของภาวะไตวายเฉียบพลันแบ่งออกเป็นกลุ่มหลักๆ กี่กลุ่ม และแต่ละกลุ่มคืออะไรบ้าง

วิกฤตไตวายเฉียบพลัน: นาทีชีวิตที่คุณต้องรู้! ช่วยคนใกล้ตัวได้อย่างไร? | สุขภาพสนทนา Podcast

จากช่อง : สุขภาพสนทนา


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:03 สวัสดีครับวันนี้เราจะมาคุยกันเรื่องเอ่อ

00:00:0300:00:07 ภาวะไตวายเฉียบพลันหรือ AKI นะครับคือมัน

00:00:0700:00:10 เป็นภาวะฉุกเฉินนะครับที่ไตหยุดทำงาน

00:00:1000:00:14 กระทันหันเลยใช่ค่ะอาจเกิดกับใครก็ได้แม้

00:00:1400:00:17 แต่คนที่ไม่เคยเป็นโรคไตมาก่อนเลยเอ่อการ

00:00:1700:00:20 รู้เรื่องนี้เลยสำคัญมากๆครับเผื่อช่วยคน

00:00:2000:00:23 ใกล้ตัวเราได้ทันถูกต้องเลยค่ะจุดสำคัญ

00:00:2300:00:26 คือภาวะนี้มันเกิดขึ้นเร็วเร็วมากๆเลยไม่

00:00:2600:00:28 กี่ชั่วโมงหรือไม่กี่วันเองซึ่งต่างจาก

00:00:2900:00:31 ไตวายเรื้อรังอันนั้นจะค่อยๆเป็นค่อยๆไป

00:00:3100:00:34 เป็นเดือนเป็นปีเลยค่ะแล้วก็เอ่อถ้าเป็น

00:00:3400:00:37 แบบเฉียบพลันเนี่ยถ้าเรารักษาทันไตก็มี

00:00:3700:00:40 โอกาสฟื้นกลับมาได้นะคะสุขภาพสนทนาสร้าง

00:00:4000:00:44 สุขภาพดีที่เริ่มต้นจากความเข้าใจและก่อน

00:00:4400:00:47 ที่เราจะไปเจาะลึกเนื้อหากันอย่าลืมกดติด

00:00:4700:00:49 ตามและกดกระดิ่งแจ้งเตือนช่องสุขภาพสนทนา

00:00:4900:00:52 ของเราไว้ด้วยนะคะจะได้ไม่พลาดทุกเรื่อง

00:00:5200:00:55 ราวสุขภาพดีๆที่เรานำมาฝากกันค่ะโหดีเลย

00:00:5600:00:59 ครับที่ว่าเกิดกับใครก็ได้นี่แสดงว่า

00:00:5900:01:01 สาเหตุมันต้องแบบว่าเยอะมากแน่ๆเลยใช่มั้

00:01:0100:01:03 ครับพอจะจัดกลุ่มให้เข้าใจง่ายๆได้มั้

00:01:0300:01:06 ครับว่ามันมาจากไหนได้บ้างได้ค่ะได้ค่ะ

00:01:0600:01:09 เราแบ่งสาเหตุหลักๆได้เป็น 3 กลุ่มใหญ่นะ

00:01:0900:01:13 คะกลุ่มแรกคือก่อนถึงไตหรือพีโนก็คือมี

00:01:1300:01:16 ปัญหาที่ทำให้เลือดไปเลี้ยงไตไม่พออ๋อ

00:01:1600:01:19 เลือดไปเลี้ยงไม่พอใช่ค่ะที่เจอบ่อยๆก็

00:01:1900:01:22 อย่างเช่นขาดน้ำรุนแรงมากๆจากท้องเสีย

00:01:2200:01:26 หนักๆอาเจียนเยอะๆหรือเสียเลือดไปมากหรือ

00:01:2600:01:29 อาจจะมาจากภาวาช็อกเช่นติดเชื้อเชื้อใน

00:01:2900:01:32 กระแสเลือดรุนแรงหัวใจวายแล้วก็มียาบาง

00:01:3200:01:35 ชนิดด้วยนะคะโดยเฉพาะยาแก้ปวดกลุ่มเซตน่ะ

00:01:3600:01:39 ค่ะอ๋อยาแก้ปวดอักเสบที่เราใช้กันบ่อยๆ

00:01:3900:01:42 นั่นหรอครับใช่ค่ะใช่ค่ะถ้าใช้เยอะไปหรือ

00:01:4300:01:45 นานไปก็มีผลได้เหมือนกันค่ะโหยไม่น่า

00:01:4500:01:48 เชื่อเลยแค่ท้องเสียหรือกินยาแก้ปวดเนี่ย

00:01:4800:01:52 นะก็เป็นสาเหตุได้ใช่ค่ะจริงๆแล้วเรื่อง

00:01:5200:01:55 ดูเหมือนเล็กน้อยแต่ก็ส่งผลได้แล้วกลุ่ม

00:01:5500:01:58 ที่ 2 ล่ะครับเป็นยังไงกลุ่ม 2 นี่คือ

00:01:5800:02:02 ปัญหาหาที่ตัวไตโดยตรงเลยค่ะ inaral อัน

00:02:0200:02:04 นี้คือเนื้อไตมันอักเสบหรือว่าเสียหายไป

00:02:0400:02:08 เลยอาจจะจากสารพิษสารพิษเช่นอะไรครับก็

00:02:0800:02:13 อย่างเช่นยาปฏิชีวนะบางตัวยาเคมีบำบัด

00:02:1300:02:16 หรือเอ่อเห็ดพิษบางชนิดก็ด้วยค่ะหรืออาจ

00:02:1600:02:18 จะเกิดจากโรคบางอย่างเช่นโรคภูมิคุ้มกัน

00:02:1800:02:21 ทำร้ายตัวเองหรือมีการติดเชื้อที่ไตโดย

00:02:2100:02:25 ตรงเลยอือืเข้าใจครับแล้วกลุ่มสุดท้ายล่ะ

00:02:2500:02:29 ครับกลุ่มสุดท้ายคือหลังไตอ่ะค่ะโพสีอัน

00:02:2900:02:32 นี้เกิดจากการอุดกั้นทางเดินปัสสาวะแบบ

00:02:3200:02:35 ว่าปัสสาวะมันออกไม่ได้พอมันค้างอยู่มัน

00:02:3500:02:38 ก็ไหลย้อนกลับไปทำลายไตอ๋อเหมือนท่อตัน

00:02:3900:02:42 ประมาณนั้นเลยค่ะเช่นมีนิ่วก้อนใหญ่ไปอุด

00:02:4200:02:45 ท่อไตโดยเฉพาะถ้าอุด 2 ข้างหรือในคนที่มี

00:02:4500:02:48 ไตข้างเดียวยิ่งอันตรายหรือในผู้ชายก็อาจ

00:02:4800:02:51 จะเกิดจากต่อมลูกหมากโตหรือมีเนื้องอกไป

00:02:5100:02:54 กดท่อปัสสาวะก็ได้ค่ะโหสาเหตุเยอะจริงๆ

00:02:5400:02:57 ครับฟังดูน่ากลัวเหมือนกันแล้วทีนี้เราจะ

00:02:5700:02:59 สังเกตอาการหรือสัญญาณเตือนได้ยังไงบ้าง

00:02:5900:03:02 ครับว่าเอ๊ะนี่อาจจะเป็นไตวายเฉียบพลัน

00:03:0200:03:05 หรือเปล่าสัญญาณที่สำคัญที่สุดเลยนะคะ

00:03:0500:03:07 ต้องสังเกตอันดับแรกเลยคือปริมาณปัสสาวะ

00:03:0800:03:12 ลดลงลดลงแบบชัดเจนเลยใช่ค่ะลดลงมากๆหรือ

00:03:1200:03:15 บางทีคือไม่ปัสสาวะเลยถ้าใน 24 ชมง

00:03:1500:03:18 ปัสสาวะออกน้อยกว่าสัก 400 ซีซหรือประมาณ

00:03:1800:03:21 ไม่ถึง 2 แก้วน้ำดีอันนี้ผิดปกติมากๆแล้ว

00:03:2100:03:25 ค่ะอื้อหือต้องคอยสังเกตเลยนะครับค่ะนอก

00:03:2500:03:28 จากนั้นก็อาจจะมีอาการบวมบวมตามตัวใช่ค่ะ

00:03:2800:03:32 บวมตามตัวแขนขาหรือหน้าบวมก็ได้ค่ะแล้วก็

00:03:3200:03:36 มีอ่อนเพลียมากๆเหนื่อยง่ายหายใจลำบาก

00:03:3700:03:40 คลื่นไส้อาเจียนเบื่ออาหารพวกนี้เป็นผล

00:03:4000:03:44 จากของเสียที่มันคั่งในร่างกายนะค่ะครับ

00:03:4400:03:46 แล้วถ้าอาการมันรุนแรงขึ้นไปอีกเช่นแบบ

00:03:4600:03:50 เริ่มสับสนมึนงงหรือซึมไปเลยหรือชักหมด

00:03:5000:03:54 สติไปเลยหรือมีเจ็บหน้าอกใจสั่นหัวใจเต้น

00:03:5400:03:57 ผิดจังหวะอันนี้คือแย่เราใช่มครับใช่เลย

00:03:5700:03:59 ค่ะอันนั้นคือสัญญาณอันตรายร้ายแรงแล้ว

00:04:0000:04:03 ค่ะอาการทางสมองก็คือของเสียมันคั่งจนไป

00:04:0300:04:06 กระทบระบบประสาทส่วนอาการทางหัวใจก็มาจาก

00:04:0600:04:09 เกลือแรดในเลือดมันผิดปกติไปอันตรายถึง

00:04:0900:04:12 ชีวิตได้เลยนะคะแล้วถ้าเจอคนใกล้ตัวมี

00:04:1200:04:15 อาการแบบนี้เราควรทำยังไงทันทีครับสำคัญ

00:04:1500:04:18 ที่สุดเลยนะคะต้องตั้งสติแล้วรีบพาไปส่ง

00:04:1800:04:21 โรงพยาบาลที่ใกล้ที่สุดหรือโท 1669 เลย

00:04:2100:04:25 ค่ะทันทีเลยนะห้ามรอห้ามรักษาเองเด็ดขาด

00:04:2500:04:28 ใช่ค่ะย้ำเลยว่าอย่ารออย่าพยายามทำอะไร

00:04:2800:04:31 เองเพราะทุกนาทีมีค่าจริงๆพอไปถึงโรง

00:04:3100:04:33 พยาบาลก็ต้องให้ข้อมูลคุณหมอให้ละเอียด

00:04:3400:04:36 ที่สุดข้อมูลอะไรบ้างครับที่สำคัญๆคัญ

00:04:3600:04:39 ครับก็อาการเป็นยังไงเริ่มเป็นเมื่อไหร่

00:04:3900:04:42 มีโรคประจำตัวอะไรมยยาสมุนไพรที่กินอยู่

00:04:4300:04:46 มีอะไรบ้างแล้วก็เหตุการณ์นำเช่นท้องเสีย

00:04:4600:04:49 รุนแรงเพิ่งกินยาอะไรไปหรือเปล่าพวกเนี้ย

00:04:4900:04:52 ช่วยหมอวินิจฉัยได้เยอะเลยค่ะครับแล้ว

00:04:5200:04:57 ระหว่างรอพาไปโรงพยาบาลหรือรอรอรถมารับมี

00:04:5700:05:00 อะไรที่ควรทำหรือไม่ควรทำมั้ครับอืมถ้า

00:05:0000:05:04 ผู้ป่วยมีคลื่นไส้อาเจียนหรือดูซึมซึมนะ

00:05:0400:05:07 คะก็ควรงดน้ำงดอาหารไปก่อนอ๋อป้องกัน

00:05:0800:05:10 สำลักเลยครับใช่ค่ะแล้วก็ป้องกันไม่ให้

00:05:1000:05:13 อาการบวมหรือเกลือแร่มันแย่ลงด้วยรอให้

00:05:1300:05:16 คุณหมอประเมินก่อนดีกว่าและที่สำคัญมากๆ

00:05:1600:05:20 มากๆเลยคือห้ามให้ยาเองเด็ดขาดห้ามให้ยา

00:05:2000:05:23 อะไรเลยใช่ค่ะไม่ว่าจะเป็นยาแผนปัจจุบัน

00:05:2300:05:26 สมุนไพรหรือยาบำรุงไตไปอะไรก็ตามห้ามเด็ด

00:05:2600:05:29 ขาดเพราะอาจจะทำให้อาการแย่ลงหรือไปบดบัง

00:05:2900:05:33 อาการจริงๆได้ค่ะอาจให้กำลังใจผู้ป่วย

00:05:3300:05:36 ด้วยนะคะอันนี้ก็ช่วยได้เยอะค่ะครับพอไป

00:05:3600:05:39 ถึงโรงพยาบาลแล้วปกติคุณหมอจะทำอะไรบ้าง

00:05:3900:05:43 ครับวินิจฉัยรักษายังไงครับคุณหมอก็จะซัก

00:05:4300:05:45 ประวัติตรวจร่างกายแล้วก็ต้องตรวจเลือด

00:05:4500:05:50 ค่ะดูค่าการทำงานของไตพวกค่าครีทินีน bu

00:05:5000:05:53 ซึ่งเป็นค่าของเสียในเลือดนะค่ะแล้วก็

00:05:5300:05:56 ตรวจปัสสาวะอาจจะมีอัลต้าซาวด์ช่องท้องดู

00:05:5600:05:59 ไตดูทางเรือนปัสสาวะด้วยแล้วการรักษาล่ะ

00:05:5900:06:03 ครับการรักษาก็จะเน้นแก้ที่สาเหตุเลยค่ะ

00:06:0300:06:06 เช่นถ้าขาดน้ำก็ให้สารน้ำทดแทนถ้าติด

00:06:0600:06:09 เชื้อก็ให้ยาฆ่าเชื้อถ้ามีอะไรอุดกั้นก็

00:06:0900:06:12 ต้องหาทางแก้ไขการอุดกั้นนั้นๆค่ะแล้วถ้า

00:06:1200:06:15 อาการมันหนักมากจริงๆล่ะครับแบบว่าไตไม่

00:06:1500:06:19 ทำงานแล้วจริงๆอ้าในกรณีที่ไตเสียหาย

00:06:1900:06:22 รุนแรงมากๆหรือมีของเสียคั่งเยอะจน

00:06:2200:06:24 อันตรายถึงชีวิตคุณหมออาจจะต้องทำการ

00:06:2400:06:28 บำบัดทดแทนไตฉุกเฉินหมายถึงฟอกเลือดใช่

00:06:2800:06:30 ค่ะอาจจะเป็นการฟอกเลือดด้วยเครื่องไต

00:06:3000:06:33 เทียมหรือล้างไตทางหน้าทองชั่วคราวเพื่อ

00:06:3300:06:36 ช่วยกำจัดของเสียปรับเกลือแร่ประคองให้

00:06:3600:06:39 ร่างกายพ้นอันตรายไปก่อนแล้วก็รอให้ไต

00:06:3900:06:42 ฟื้นตัวค่ะแต่ก็มีโอกาสฟื้นใช่มั้ครับมี

00:06:4200:06:45 ค่ะแต่ถึงแม้ไตจะฟื้นตัวได้ก็ยังมีความ

00:06:4500:06:48 เสี่ยงนะคะที่จะเป็นโรคไตเรื้อรังต่อไปใน

00:06:4800:06:50 อนาคตได้เพราะฉะนั้นก็ยังต้องติดตามการ

00:06:5100:06:53 รักษากับคุณหมออย่างต่อเนื่องค่ะเข้าใจ

00:06:5300:06:55 แล้วครับสรุปสรุปแล้วเนี่ยหัวใจสำคัญเลย

00:06:5500:06:58 ก็คือต้องสังเกตอาการผิดปกติให้เร็วที่

00:06:5800:07:01 สุดโดยเฉพาะเรื่องปัสสาวะที่น้อยลงเนี่ย

00:07:0100:07:04 แล้วก็ตัดสินใจพาไปโรงพยาบาลทันทีอันนี้

00:07:0400:07:07 คือนาทีชีวิตจริงๆที่จะช่วยได้ถูกต้องที่

00:07:0700:07:11 สุดเลยค่ะการตอบสนองที่รวดเร็วสำคัญมาก

00:07:1100:07:13 แล้วก็นอกจากที่เราจะสังเกตคนรอบข้างแล้ว

00:07:1300:07:17 นะคะก็อยากฝากข้อคิดไว้นิดนึงว่าจริงๆ

00:07:1700:07:20 แล้วการดูแลสุขภาพพื้นฐานของเราเองในทุกๆ

00:07:2000:07:22 วันเนี่ยแหละค่ะเช่นอะไรบ้างครับก็เช่น

00:07:2200:07:25 การดื่มน้ำให้เพียงพอไม่กลั้นปัสสาวะบ่อย

00:07:2500:07:29 ๆการใช้ยาต่างๆโดยเฉพาะยาแก้ปวด NS ที่

00:07:2900:07:32 พูดถึงไปคือต้องระมัดระวังปรึกษาแพทย์

00:07:3200:07:35 หรือเภสัชกรก่อนใช้เท่าที่จำเป็นจริงๆ

00:07:3500:07:38 สิ่งเล็กๆน้อยๆพวกนี้แหละค่ะที่จะช่วยลด

00:07:3800:07:40 ปัจจัยเสี่ยงที่อาจจะนำไปสู่ภาวะไตวาย

00:07:4000:07:42 เฉียบพลันได้ก็เหมือนเป็นการดูแลไตเชิง

00:07:4300:07:46 ป้องกันที่เราทุกคนทำได้ง่ายๆในชีวิต

00:07:4600:07:48 ประจำวันค่ะเป็นข้อคิดที่ดีมากๆเลยครับ

00:07:4800:07:52 ขอบคุณมากครับวันนี้ถ้าชอบเนื้อหาแบบนี้

00:07:5200:07:54 ฝากกดติดตามกดไลก์กดแชร์แชร์ให้คนที่คุณ

00:07:5400:07:57 ห่วงใยและเป็นกำลังใจให้กับช่องสุขภาพ

00:07:5700:08:00 สนทนาได้มีแรงสร้างสรรค์เรื่องราวดีต่อไป

00:08:0000:08:02 นะ