ทีโลเมียคืออะไร และมีบทบาทอย่างไรต่อการแก่ชรา

ทำไมร่ายกายของเราจึงแก่ชรา- Monica Menesini

จากช่อง : จงใฝ่รู้อยู่เสมอ — TED-Ed


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0600:00:10 ในปี ค.ศ. 1997 หญิงชาวฝรั่งเศสชื่อว่า เจนนี คัลมอง (Jeanne Calment)

00:00:1000:00:16 เสียชีวิตด้วยวัย 122 ปี กับอีก 164 วัน บนโลกใบนี้

00:00:1600:00:20 ทำให้เธอเป็นคนที่มีอายุมากที่สุด เท่าที่มีการบันทึกไว้ในประวัติศาสตร์

00:00:2000:00:22 อายุของเธอช่างน่าอัศจรรย์

00:00:2200:00:26 จนมีเศรษฐีเสนอเงินถึง 1 ล้านเหรียญ ให้กับคนที่ทำลายสถิตินั้น

00:00:2600:00:30 แต่ในความเป็นจริง การมีอายุถึงขนาดนั้นหรือมากกว่านั้น

00:00:3000:00:34 เป็นลักษณะที่พบได้น้อยมาก และอาจไม่มีมนุษย์คนใด

00:00:3400:00:36 ที่อาจทำอย่างนั้นได้

00:00:3600:00:39 ร่ายกายของมนุษย์ไม่ได้ถูกสร้างขึ้นมา เพื่อรองรับการแก่ชราอย่างมาก

00:00:3900:00:42 มันทำได้ถึงแค่ประมาณ 90 ปี

00:00:4200:00:46 แต่การแก่ชรานั้นคืออะไรกันแน่

00:00:4600:00:50 และมันต่อต้านความพยายามที่จะอยู่รอด ของร่างกายเราได้อย่างไร

00:00:5000:00:53 เรารู้กันว่าการแก่ตัวคืออะไร

00:00:5300:00:55 สำหรับบางคน มันหมายถึงการเติบโตขึ้น

00:00:5500:00:58 ในขณะที่บางคน มันคือการแก่ตัว

00:00:5800:01:04 ฉะนั้น การหานิยามทางวิทยาศาสตร์ที่ตายตัว สำหรับการแก่ชรานี้จึงเป็นความท้าทาย

00:01:0400:01:08 ที่เราสามารถบอกได้ก็คือ การแก่ชรา เกิดขึ้นเมื่อกระบวนการตามธรรมชาติ

00:01:0800:01:11 และปฏิสัมพันธ์ต่อสิ่งแวดล้อม เช่น แสงอาทิตย์

00:01:1100:01:15 และพิษในอากาศ น้ำ และการบริโภคของเรา

00:01:1500:01:17 ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโครงสร้าง

00:01:1700:01:20 และหน้าที่ของโมเลกุลและเซลล์ของร่างกาย

00:01:2000:01:23 การเปลี่ยนแปลงเหล่านั้นผลักดัน ให้เกิดการเสื่อมถอย

00:01:2300:01:27 และต่อมา เป็นความล้มเหลว ของร่างกายทั้งหมดของสิ่งมีชีวิต

00:01:2700:01:31 กลไกจริง ๆ ของการแก่ชรา ยังเป็นที่เข้าใจไม่ชัดเจนนัก

00:01:3100:01:35 แต่เมื่อไม่นานมานี้ นักวิทยาศาสตร์ ได้บ่งบอกถึงลักษณะทางสรีรวิทยาเก้าประการ

00:01:3500:01:38 ตั้งแต่การเปลี่ยนแปลงทางพันธุกรรม

00:01:3800:01:41 ไปจนถึงการเปลี่ยนความสามารถ ในการเจริญขึ้นใหม่ของเซลล์

00:01:4100:01:44 ว่าเป็นตัวที่มีบทบาทสำคัญ

00:01:4400:01:48 ประการแรก เมื่อเวลาผ่านไป ร่างกายของเราสะสมความเสียหายทางพันธุกรรม

00:01:4800:01:51 ในรูปแบบของดีเอ็นเอที่เสื่อม

00:01:5100:01:54 มันเกิดขึ้นตามธรรมชาติ เมื่อดีเอ็นเอของร่างกายถูกสร้างขึ้น

00:01:5400:01:57 และเกิดในเซลล์ที่ไม่แบ่งตัวอีกด้วย

00:01:5700:02:02 ออแกเนลที่เรียกว่า ไมโตคอนเดรีย มีแนวโน้มที่จะได้รับความเสียหายนี้เป็นพิเศษ

00:02:0200:02:06 ไมโตคอนเดรียผลิตอะดีโนซีน ไตรฟอสเฟต

00:02:0600:02:07 หรือ เอทีพี

00:02:0700:02:11 ซึ่งเป็นแหล่งพลังงาน สำหรับกระบวนการระดับเซลล์

00:02:1100:02:14 รวมถึงไมโตคอนเดรียยังกำกับกิจกรรม ของเซลล์อีกมากมาย

00:02:1400:02:18 และมีบทบาทสำคัญ ในการกำหนดให้เซลล์ตาย

00:02:1800:02:21 ถ้าการทำงานของไมโตคอนเดรียลดลง

00:02:2100:02:25 เซลล์ และจากนั้น ทั้งอวัยวะ ก็จะเสื่อมลงเช่นกัน

00:02:2500:02:29 การเปลี่ยนแปลงอื่น ๆ ที่เกิดขึ้นในรูปแบบการแสดงออกของยีน

00:02:2900:02:32 ที่รู้จักกันว่า การเปลี่ยนแปลง อิพิจีเนติก (epigenetic)

00:02:3200:02:35 ที่ส่งผลต่อเนื้อเยื่อและเซลล์ของร่างกาย

00:02:3500:02:38 ยีนถูกทำให้ไม่แสดงออก หรือแสดงออกในระดับที่ต่ำในเด็กแรกเกิด

00:02:3800:02:41 กลายเป็นสิ่งที่เด่นชัดในผู้ใหญ่

00:02:4100:02:44 ซึ่งจะนำไปสู่การพัฒนาของ โรคการเสื่อมสภาพ

00:02:4400:02:48 เช่น อัลไซเมอร์ ซึ่งเพิ่มสูงขึ้นเมื่ออายุมากขึ้น

00:02:4800:02:52 แม้ว่าเราจะสามารถหลีกเลี่ยงการเปลี่ยนแปลง ทางพันธุกรรมที่เป็นอันตรายเหล่านี้ได้

00:02:5200:02:55 เซลล์ของเราเองก็ไม่อาจช่วยเราได้

00:02:5500:02:58 ความจริงก็ยังเป็นดังเดิม ซึ่งก็คือ การเจริญใหม่ระดับเซลล์

00:02:5800:03:00 ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญของชีวิต

00:03:0000:03:02 เสื่อมถอยเมื่อเรามีอายุมากขึ้น

00:03:0200:03:06 ดีเอ็นเอในเซลล์ของเรา ที่ถูกขดเก็บอยู่ในโครโมโซม

00:03:0600:03:11 ซึ่งแต่ละส่วนมีบริเวณปกป้อง ที่ตรงปลายเรียกว่า ทีโลเมีย

00:03:1100:03:14 พวกมันหดสั้นลงทุกครั้ง ที่มีการสร้างเซลล์ใหม่

00:03:1400:03:17 เมื่อทีโลเมียสั้นเกินไป

00:03:1700:03:20 เซลล์หยุดแบ่งตัวและตาย

00:03:2000:03:23 ลดความสามารถของร่างกาย ในการสร้างตัวเองขึ้นใหม่

00:03:2300:03:26 เมื่ออายุมากขึ้น เซลล์ก็แก่ตัวมากขึ้น เช่นเดียวกับ

00:03:2600:03:30 กระบวนการที่หยุดวัฏจักรเซลล์ ได้ทันเวลาเมื่อเกิดความเสี่ยง

00:03:3000:03:33 เช่น เมื่อเซลล์มะเร็งแบ่งตัวเพิ่มขึ้น

00:03:3300:03:36 แต่การตอบสนองยังเกิดมากขึ้น เมื่อเรามีอายุมากขึ้น

00:03:3600:03:40 เป็นการหยุดการเจริญของเซลล์ และลดความสามารถในการเจริญใหม่

00:03:4000:03:44 การแก่ชรายังเกี่ยวข้องกับสเต็มเซลล์ ที่อยู่ในเนื้อเยื่อต่าง ๆ

00:03:4400:03:49 และมีคุณสมบัติในการแบ่งตัว โดยปราศจากข้อจำกัดเพื่อซ่อมแซมเซลล์เดิม

00:03:4900:03:52 เมื่อเราอายุมากขึ้นสเต็มเซลล์ก็ลดลง

00:03:5200:03:55 และมักจะเสียความสามารถ ในการเจริญขึ้นใหม่นี้ไป

00:03:5500:03:59 ส่งผลต่อการเจริญใหม่ของเนื้อเยื่อ และการคงหน้าที่เดิมของอวัยวะ

00:03:5900:04:04 การเปลี่ยนแปลงอื่นเกี่ยวข้องกับความสามารถ ของเซลล์ในการทำงานตามปกติ

00:04:0400:04:08 เมื่ออายุมากขึ้น พวกมันหมดความสามารถ ในการควบคุมคุณภาพโปรตีน

00:04:0800:04:12 ทำให้เกิดการสะสมของสารอาหาร ที่ถูกทำลายและอาจเป็นพิษ

00:04:1200:04:17 ซึ่งนำไปสู่กิจกรรมเมตาบอลิซึมที่มากเกินไป ที่อาจทำให้พวกมันเป็นอันตรายได้

00:04:1700:04:20 การสื่อสารในเซลล์ยังช้าลง

00:04:2000:04:24 สุดท้ายแล้ว ความสามารถในการทำหน้าที่ ของร่างกายก็ลดลง

00:04:2400:04:27 ยังมีอะไรอีกหลายอย่างที่เรายังไม่เข้าใจ เกี่ยวกับการแก่ชรา

00:04:2700:04:32 แต่สุดท้ายแล้ว อายุที่ยืนนานอย่างที่เราเข้าในกัน เกี่ยวข้องกับการบริโภค

00:04:3200:04:33 การออกกำลังกาย

00:04:3300:04:34 ยาและการรักษา

00:04:3400:04:35 หรืออะไรอย่างอื่นหรือเปล่า

00:04:3500:04:39 เทคโนโลยีในอนาคต อย่างเช่น นาโนบอทที่ซ่อมเซลล์ได้

00:04:3900:04:40 หรือยีนบำบัด

00:04:4000:04:43 จะยืดอายุเราออกไปได้หรือเปล่า

00:04:4300:04:46 และเราต้องการที่จะมีอายุยืนนาน กว่าที่ตอนนี้เราเป็นอยู่หรือไม่

00:04:4600:04:50 ลองตั้งอายุ 122 ปีไว้เป็นแรงบันดาลใจ

00:04:5000:04:53 เราไม่รู้หรอกว่า ความสงสัยใคร่รู้ของเรา จะพาเราไปพบอะไรอีก