ทำไมน้ำตาลในเลือดตอนเช้าถึงยังสูง ทั้งที่เราควบคุมอาหารต่ำคาร์โบไฮเดรตหรือทำ IF มาอย่างต่อเนื่อง

หมอภทร Podcast Talk ตอน อยากให้เบาหวานหายต้องรู้จัก AGS (Adaptive Glucose Sparing)

จากช่อง : Advanced LCHF longevity


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:04 ขอต้อนรับสู่หมอพัทรพ talk ความรู้สุขภาพ

00:00:0400:00:09 ลึกและฟรีมีที่นี่

00:00:0900:00:13 อืมคุณผู้ฟังเคยสงสัยมั้ครับว่าทำไมบางที

00:00:1300:00:17 เราคุมอาหารแบบ low cฟหรือทำ IF ตั้งใจ

00:00:1700:00:21 มากๆเลยนะแต่วัดน้ำตาลตอนเช้าเอ๊ทำไมมัน

00:00:2100:00:23 ยังสูงปรี๊ดอยู่เลยหรือบางทียิ่งสูงกว่า

00:00:2300:00:26 เดิมอีกวันนี้เราจะมาเจาะลึกข้อมูลเรื่อง

00:00:2600:00:30 นี้กันครับว่าจริงๆแล้วมันเกิดอะไรขึ้น

00:00:3000:00:33 เราจะมาดูกันว่าเอ่อร่างกายเราเนี่ยใช้

00:00:3300:00:36 พลังงานยังไงโดยเฉพาะตอนทำ IF นะครับแล้ว

00:00:3600:00:38 ก็มาทำความเข้าใจกลไกที่เขาเรียกว่า

00:00:3900:00:41 Adaptive Glucose Saring หรือการสงวน

00:00:4100:00:45 กลูโคสกันค่ะก็น่าจะช่วยคลายข้อสงสัยที่

00:00:4500:00:48 หลายๆคนเจอได้นะคะเริ่มกันที่ IF ก่อนเลย

00:00:4800:00:50 นะครับ Intermittent fasting เนี่ยหลัก

00:00:5000:00:53 การง่ายๆก็คือการมีช่วงที่เราอดอาหาร

00:00:5300:00:56 เพื่อให้ร่างกายได้พักได้ซ่อมแซมตัวเอง

00:00:5600:00:59 แล้วพอถึงช่วงอดร่างกายก็จะเอ่อเอ่อไปดึง

00:00:5900:01:02 เอาพลังงานสำรองที่เก็บไว้ใช้ใช่มั้ครับ

00:01:0200:01:06 ใช่ค่ะพลังงานสำรองหลักๆก็มีอยู่ 2 แหล่ง

00:01:0600:01:09 ใหญ่ๆนะคะคือไกลโคเจนอันนี้มาจาก

00:01:0900:01:11 คาร์โบไฮเดรตที่เรากินเข้าไปเก็บไว้ที่

00:01:1100:01:14 ตับกับกล้ามเนื้อแต่มีไม่เยอะมากนักใช้

00:01:1400:01:17 แป๊บก็หมดกับอีกแหล่งที่ใหญ่กว่ามากๆเลย

00:01:1700:01:19 ก็คือไขมันค่ะที่เก็บอยู่ในเซลล์ไขมัน

00:01:2000:01:23 ทั่วร่างกายนี่แหละพอเราอดอาหารนานพอร่าง

00:01:2300:01:25 กายก็จะเริ่มสลายไขมันออกมาใช้เป็นพลัง

00:01:2500:01:30 งานหลักแทนอืมครับทีนี้ถ้ามองในมุมของคน

00:01:3000:01:32 ที่เป็นเบาหวานล่ะครับข้อมูลที่เราดูกัน

00:01:3300:01:35 มาเนี่ยมันชี้ว่าจริงๆน้ำตาลสูงเป็นแค่

00:01:3600:01:39 อาการปลายทางแต่ต้นตอจริงๆมันมีปัญหาเชิง

00:01:3900:01:42 ระบบที่อวัยวะหลายส่วนเลยถูกต้องเลยค่ะ

00:01:4200:01:45 คือถ้าให้สรุปแบบสั้นๆนะคะในคนที่เป็นเบา

00:01:4500:01:47 หวานเนี่ยมักจะมีปัญหาเรื้อรังเกิดขึ้น

00:01:4700:01:50 กับอวัยวะสำคัญสำคัญประมาณ 4 ส่วนหลักๆ

00:01:5000:01:54 ที่ทำงานผิดปกติไปก็จะมีตับอ่อนที่อาจจะ

00:01:5400:01:57 สร้างอินซูลินได้น้อยลงหรือมีพังผืดมีตับ

00:01:5700:02:01 ตบที่มักจะมีไขมันพอกตับดื้อตัวอินซูลิน

00:02:0100:02:04 แล้วก็อาจจะสร้างน้ำตาลออกมาเยอะเกินด้วย

00:02:0400:02:07 แล้วก็มีกล้ามเนื้อค่ะอันนี้ก็สำคัญมากมี

00:02:0700:02:10 ไขมันแทรกดื้ออินซูลินใช้พลังงานได้ไม่

00:02:1000:02:13 ค่อยดีแล้วก็ตัวเซลล์ไขมันเองก็อาจจะมี

00:02:1300:02:16 การอักเสบรับสารอาหารได้แย่ลงโหมันกระทบ

00:02:1600:02:19 กันไปหมดเลยนะครับเนี่ยใช่ค่ะมันเป็น

00:02:1900:02:22 ปัญหาระดับทั้งระบบเลยทำให้การจัดการน้ำ

00:02:2200:02:25 ตาลในร่างกายมันรวนไปหมดแล้วพอเราเริ่มลด

00:02:2500:02:28 คาร์โบไฮเดรตลงฮะร่างกายที่ไม่คุ้นเคยกับ

00:02:2800:02:32 การใช้ไขมันมันก็จะไปใช้เอ่อไกลโคเจนที่

00:02:3200:02:35 เหลืออยู่ก่อนถูกมั้ครับใช่ค่ะมันจะดึง

00:02:3500:02:38 ไกลโคเจนมาใช้ก่อนพอไกลโคเจนเริ่มร่อยหรอ

00:02:3900:02:41 ลงซึ่งในผู้ป่วยเบาหวานเนี่ยการปรับตัว

00:02:4100:02:44 ตรงเนี้ยอาจจะใช้เวลานานหน่อยนะคะอาจจะ

00:02:4400:02:47 เป็นสัปดาห์หรือเป็นเดือนเลยร่างกายถึงจะ

00:02:4700:02:50 ค่อยๆชิฟตไปใช้ไขมันเป็นหลักจริงๆจังๆคือ

00:02:5000:02:55 สลายไขมันเป็นกรดไขมันแล้วก็เอ่อมี LDL

00:02:5500:02:58 ช่วยขนส่งไปที่ตับให้ตับเปลี่ยนเป็นคีโตน

00:02:5800:03:01 อ๋อครับเข้าสู่ภาวะที่เรียกว่าคีโตisนั่น

00:03:0100:03:04 เองใช่ค่ะเข้าสู่คีโตสไอ้ช่วงเปลี่ยนผ่าน

00:03:0400:03:07 นี่เองที่บางคนอาจจะเจออาการแปลกๆที่

00:03:0700:03:10 เรียกว่าคีโตฟลูใช่มั้ยครับแบบเพรียมึนๆ

00:03:1000:03:13 เหมือนจะเป็นไข้ใช่เลยค่ะช่วงที่ร่างกาย

00:03:1300:03:16 กำลังหัดใช้คีโตนใหม่ๆยังไม่ค่อยเก่งก็

00:03:1600:03:19 อาจจะมีอาการแบบนั้นได้ค่ะแต่ทีนี้มีจุด

00:03:1900:03:22 สำคัญมากๆค่ะคือถึงแม้ร่างกายจะปรับตัวไป

00:03:2200:03:25 ใช้คีโตนได้เก่งแล้วอยู่ในภาวะคีโตซิส

00:03:2500:03:28 แล้วเนี่ยร่างร่างกายก็ยังต้องการกลูโคส

00:03:2800:03:31 อยู่เสมอนะคะอ้าวเหรอครับนึกว่าจะใช้แต่

00:03:3100:03:35 คีโตนอย่างเดียวไม่ใช่ค่ะเพราะว่ายังมี

00:03:3500:03:38 เซลล์บางชนิดในร่างกายเราที่มันใช้ไขมัน

00:03:3800:03:41 หรือคีโตนเป็นพลังงานไม่ได้หรือใช้ได้ไม่

00:03:4100:03:43 ดีเท่าไหร่หลักๆเลยก็คือเม็ดเลือดแดง

00:03:4300:03:46 เพราะมันไม่มีไมโตคอนเดรียค่ะแล้วก็มี

00:03:4600:03:49 สมองบางส่วนที่ยังไงก็ต้องใช้กลูโคสแล้ว

00:03:4900:03:53 ก็ต่อมหมกไตส่วนในด้วยอ๋อเข้าใจแล้วครับ

00:03:5300:03:55 นี่คือเหตุผลว่าทำไมตับถึงยังต้องผลก

00:03:5500:03:58 กลูโคสออกมาเรื่อยๆแม้เราจะกินาฟต่ำมากๆ

00:03:5800:04:02 แล้วก็ตามถูกต้องค่ะซึ่งก็นำมาสู่เรื่อง

00:04:0200:04:05 ที่เราเกริ่นไว้ตอนแรกเลยครับคือ Adaptive

00:04:0500:04:08 Glucose Sparing หรือ Ags เนี่ยมันคือ

00:04:0800:04:12 อะไรกันแน่ครับแล้วมันทำงานยังไงค่ะ AGS

00:04:1200:04:15 หรือการสงวนกลูโคสเนี่ยมันเป็นกลไกการ

00:04:1500:04:18 ปรับตัวที่ฉลาดมากๆของร่างกายนะคะเมื่อ

00:04:1800:04:21 เราอยู่ในภาวะที่ได้รับคาร์โบไฮเดรตต่ำ

00:04:2100:04:24 เป็นเวลานานๆร่างกายจะเรียนรู้ที่จะใช้

00:04:2400:04:26 พลังงานจากไขมันกับคีอีโตนเป็นหลัดใน

00:04:2600:04:30 เซลล์ส่วนใหญ่เพื่อที่จะสงวนหรือเก็บ

00:04:3000:04:32 กลูโคสที่ตับผลิตเนี่ยเอาไว้ให้เฉพาะ

00:04:3200:04:34 เซลล์หรือเนื้อเยื่อที่จำเป็นจริงๆที่เรา

00:04:3400:04:37 คุยกันไปเมื่อกี้ค่ะแม้กระทั่งกล้ามเนื้อ

00:04:3700:04:40 เองก็จะปรับตัวให้เก่งในการดึงไขมันมาใช้

00:04:4000:04:43 เป็นพลังงานมากขึ้นแทนที่จะรอใช้แต่

00:04:4300:04:46 กลูโคสอย่างเดียวโหร่างกายเรานี่ฉลาดจริง

00:04:4600:04:49 ๆนะครับปรับตัวเก่งมากใช่ค่ะมันพยายามเอา

00:04:4900:04:52 ตัวรอดและใช้พลังงานให้มีประสิทธิภาพที่

00:04:5200:04:55 สุดทีนี้คำถามสำคัญเลยครับเชื่อมกลับไป

00:04:5500:04:58 ที่ปัญหาแรกสุดทำไมคนเป็นเบาหวานบางคนที่

00:04:5800:05:02 คุมอาหารlowคาบหรือทำ IF จนน่าจะอยู่ใน

00:05:0200:05:05 ภาวะคีโทisแล้วเนี่ยน้ำตาลตอนเช้ามันยัง

00:05:0500:05:07 สูงอยู่ได้ล่ะครับในเมื่อร่างกายก็น่าจะ

00:05:0800:05:10 กำลังสังมวลกลูโคสอยู่ใช่มั้หรออ่ะ

00:05:1000:05:13 ประเด็นมันอยู่ตรงนี้ค่ะคือในผู้ป่วยเบา

00:05:1300:05:15 หวานที่มักจะมีภาวะดื้อต่ออินซูลินซ่อน

00:05:1500:05:18 อยู่หรือยังแก้ไขไม่หายดีเนี่ยนะคะแม้ว่า

00:05:1800:05:21 ร่างกายจะปรับตัวจนใช้คีโตนได้เก่งแล้ว

00:05:2100:05:25 เกิดคีโตadดaptationแต่ว่าการแก้แก้ไข

00:05:2500:05:27 ภาวะดื้ออินซูลินที่เซลล์ต่างๆโดยเฉพาะ

00:05:2700:05:30 ที่กล้ามเนื้อเนี่ยมันอาจจะยังตามไม่ทัน

00:05:3000:05:35 หรือเกิดขึ้นช้ากว่าอ๋อหมายความว่าใช้

00:05:3500:05:38 คี้โตนเก่งขึ้นแต่การตอบสนองต่ออินซูลิน

00:05:3800:05:41 ยังไม่ดีขึ้นว่างั้นเถอะครับใช่ค่ะผลก็

00:05:4100:05:45 คือตับก็ยังผลิตกลูโคสออกมาตามปกติเพื่อ

00:05:4500:05:48 เลี้ยงเซลล์ที่จำเป็นแต่กล้ามเนื้อซึ่ง

00:05:4800:05:50 เป็นเหมือนฟองน้ำขนาดใหญ่ที่คอยช่วยดูด

00:05:5000:05:52 ซับน้ำตาลส่วนเกินเนี่ยมันยังดื้อต่อ

00:05:5200:05:55 อินซูลินอยู่มันก็เลยไม่สามารถช่วยดึง

00:05:5500:05:57 กลูโคสที่ลอยอยู่ในเลือดเนี่ยไปเก็บหรือ

00:05:5700:05:59 เอาไปใช้ได้อย่างมีประสิทธิภาพเหมือนเดิม

00:05:5900:06:02 เข้าใจแล้วน้ำตาลมันก็เลยค้างอยู่ในกระแส

00:06:0300:06:05 เลือดสูงโดยเฉพาะตอนเช้าๆหลังอดอาหารมา

00:06:0500:06:07 ทั้งคืนเพราะกล้ามเนื้อไม่ช่วยเก็บถูก

00:06:0700:06:10 ต้องเลยค่ะโดยเฉพาะอย่างยิ่งในคนที่ไม่

00:06:1000:06:13 ค่อยได้ออกกำลังกายกล้ามเนื้อไม่แข็งแรง

00:06:1300:06:16 หรือมีมวลน้อยปัญหานี้ก็จะยิ่งเห็นชัด

00:06:1600:06:20 ขึ้นซึ่งอาจจะทำให้ค่า A1C หรือค่าน้ำตาล

00:06:2000:06:22 สะสมในเลือดสูงขึ้นได้เหมือนกันนะคะแต่

00:06:2200:06:26 แน่นอนว่าบริบทมันต่างกันมากกับคนที่ A1C

00:06:2600:06:29 เพราะคุมอาหารไม่ได้เลยอันนี้ต้องเข้าใจ

00:06:2900:06:31 ตรงนี้ด้วยโอ้โหชัดเจนมากๆเลยครับแสดงว่า

00:06:3100:06:33 แค่การคุมอาหารอย่างเดียวอาจจะยังไม่พอ

00:06:3400:06:36 ต้องมีอย่างอื่นเข้ามาช่วยด้วยใช่เลยค่ะ

00:06:3600:06:38 ข้อมูลที่เราดูกันมาเนี่ยเขาเน้นมากๆเลย

00:06:3800:06:41 เรื่องการออกกำลังกายสำคัญมากเลยใช่มั้ย

00:06:4100:06:44 ครับสำคัญมากๆค่ะเพราะการสร้างกล้ามเนื้อ

00:06:4400:06:46 หรือทำให้กล้ามเนื้อแข็งแรงเนี่ยมันคือ

00:06:4600:06:49 การเพิ่มเตาเผาหรือเพิ่มฟองน้ำที่จะช่วย

00:06:4900:06:52 จัดการกับกลูโคสส่วนเกินนี้ได้ดีขึ้นอาจ

00:06:5200:06:54 จะเป็นการออกกำลังกายแบบฮิตที่ใช้เวลาไม่

00:06:5400:06:56 นานแต่เข้มข้นหรือพวก Body Wight

00:06:5600:06:59 Training ก็ช่วยได้ครับนอกส่วนออกกำลัง

00:06:5900:07:01 กายแล้วก็ยังมีเรื่องอื่นๆที่ช่วยได้อีก

00:07:0100:07:05 นะคะเช่นการปรับเรื่องมื้ออาหารบางทีการ

00:07:0500:07:08 ทำ OMAT หรือกินมื้อเดียวทั้งวันตลอดเวลา

00:07:0800:07:10 อาจจะไม่เหมาะกับทุกคนลองกระจายโปรตีน

00:07:1000:07:13 หรือมีคัไซคลิ่งบ้างเป็นครั้งคราวเพื่อ

00:07:1300:07:15 กระตุ้นการทำงานของตับอ่อนและความไว

00:07:1500:07:19 อินซูลินขาบไซคลิ่งคือการกลับมากินขาบ

00:07:1900:07:21 เยอะขึ้นบ้างเป็นบางวันใช่มั้ยครับใช่ค่ะ

00:07:2100:07:24 เป็นพักๆแล้วก็เรื่องพื้นฐานแต่สำคัญมาก

00:07:2400:07:26 คือการจัดการความเครียดการนอนหลับให้

00:07:2600:07:30 เพียงพอพวกนี้มีผลต่ออินซูลินหมดเลยรวม

00:07:3000:07:32 ถึงการได้รับแร่ธาตุที่เพียงพออย่าง

00:07:3200:07:34 แมกนีเซียมโครเมียมวิตามินดีหรือบางคนอาจ

00:07:3500:07:36 จะพิจารณาตัวช่วยจากธรรมชาติเช่น

00:07:3600:07:39 เบอร์เบอรีนหรือยาอย่างเม็ดโฟมินแต่พวก

00:07:3900:07:41 นี้คือต้องปรึกษาคุณหมอหรือผู้เชี่ยวชาญ

00:07:4100:07:45 ก่อนนะคะครับต้องอยู่ภายใต้คำแนะนำน้ำตาล

00:07:4500:07:47 ต่อเนื่องหรือ CGM เพื่อให้เห็นภาพรวมและ

00:07:4800:07:51 เข้าใจร่างกายตัวเองมากขึ้นสรุปแล้วนะ

00:07:5100:07:54 ครับน้ำตาลตอนเช้าที่ยังสูงอยู่ได้แม้จะ

00:07:5400:07:56 คุม Low Carb หรือทำ IF แล้วเนี่ยอาจจะ

00:07:5600:07:59 เป็นผลมาจากกลไก Adaptive Glucose SP

00:07:5900:08:02 ที่ร่างกายพยายามสงนกลูโคสไว้ให้ส่วนที่

00:08:0200:08:04 จำเป็นแต่ปัญหาที่แท้จริงอาจจะอยู่ที่

00:08:0400:08:06 ภาวะดื้อต่ออินซูลินที่ยังไม่ได้รับการ

00:08:0600:08:09 แก้ไขโดยเฉพาะที่กล้ามเนื้อทำให้มันไม่

00:08:0900:08:11 สามารถช่วยเคลียร์น้ำตาลออกจากเลือดได้ดี

00:08:1100:08:15 พอนั่นเองถูกต้องเลยค่ะและข้อคิดสุดท้าย

00:08:1500:08:18 ที่อยากจะฝากไว้นะคะคือแม้ว่าร่างกายเรา

00:08:1800:08:19 จะปรับตัวเรื่องการใช้แหล่งพลังงานได้

00:08:1900:08:22 เก่งแค่ไหนก็ตามแต่การแก้ปัญหาที่ต้นตอ

00:08:2200:08:24 จริงๆของเบาหวานอาจจะอยู่ที่การทำให้

00:08:2400:08:27 เนื้อเยื่อของเราโดยเฉพาะกล้ามเนื้อเนี่ย

00:08:2700:08:30 มันตอบสนองต่อสัญญาณต่างๆเช่นอินซูลิน

00:08:3000:08:33 หรือกลูโคสได้ดีขึ้นซึ่งกุญแจสำคัญก็คือ

00:08:3300:08:36 การออกกำลังกายและการปรับไลฟ์สไตล์โดยรวม

00:08:3600:08:39 มากกว่าแค่การไปโฟกัสว่าเรากินอะไรหรือ

00:08:3900:08:42 ไม่กินอะไรเข้าไปอย่างเดียวอืมน่าคิดมาก

00:08:4200:08:45 เลยครับลองคิดตามดูนะคะว่ามีอะไรเล็กๆ

00:08:4500:08:48 น้อยๆที่เราพอจะเริ่มทำได้ตั้งแต่วันนี้

00:08:4800:08:50 เลยเพื่อช่วยให้กล้ามเนื้อของเราเนี่ยมัน

00:08:5000:08:53 ทำงานกับพลังงานต่างๆได้อย่างยืดหยุ่นและ

00:08:5300:08:58 มีประสิทธิภาพมากขึ้นบ้างคะ

00:08:5800:09:10 [เพลง]