00:00:00 → 00:00:02 [เสียงดนตรี]

00:00:02 → 00:00:04 โรคแพนิก (Panic Disorder) นั้น

00:00:04 → 00:00:06 ถ้าเปรียบเทียบระบบประสาทอัตโนมัติ ของคนเรานั้น

00:00:06 → 00:00:08 ก็ทำหน้าที่เหมือนกับ สัญญาณเตือนไฟไหม้ในอาคาร

00:00:08 → 00:00:11 ซึ่งเมื่อไรก็ตามที่สัญญาณเตือนไฟไหม้นั้น

00:00:11 → 00:00:14 เกิดดังขึ้นเองจากความผิดปกติ หรือความรวนของมันเป็นพัก ๆ

00:00:14 → 00:00:16 คนที่อยู่อาศัยในอาคารนั้น

00:00:16 → 00:00:19 ก็จะรู้สึกหวั่นไหว ไม่สงบสุข

00:00:19 → 00:00:22 อันนี้ก็เป็นเหตุการณ์เดียวกัน ที่เกิดขึ้นในผู้ป่วยที่เป็นโรคแพนิก

00:00:22 → 00:00:25 นั่นคือสัญญาณเตือนของเขา คือระบบประสาทอัตโนมัตินั้น

00:00:25 → 00:00:27 ทำงานผิดจังหวะ ผิดเวลา

00:00:27 → 00:00:31 แล้วก็ก่อให้เกิดผลต่อ ความคิด อารมณ์ และพฤติกรรม

00:00:31 → 00:00:34 ก็คือมีความกลัวว่าจะเกิดอาการนั้น เกิดขึ้นซ้ำ

00:00:34 → 00:00:36 จนบางครั้งจะต้องพยายาม หลีกเลี่ยงสถานการณ์

00:00:36 → 00:00:41 หรือเหตุการณ์ที่อาจจะกระตุ้นให้เกิด ความตื่นตระหนกตกใจตรงนั้นเกิดขึ้นได้

00:00:41 → 00:00:43 [เสียงกริ่งเตือนไฟไหม้]

00:00:43 → 00:00:46 เมื่อประมาณ 2-3 ปีที่แล้วครับ

00:00:46 → 00:00:50 ผมกำลังปั่นจักรยานเพื่อออกกำลังกาย ก็ปั่นในสนาม

00:00:50 → 00:00:52 ปกติผมจะปั่นแค่รอบเดียว

00:00:52 → 00:00:54 แต่วันนั้น อยู่ ๆ ก็อยากจะปั่น 2 รอบ

00:00:54 → 00:00:55 รู้สึกว่าเริ่มเหนื่อย

00:00:56 → 00:01:00 พอลงไปพักสักพักหนึ่ง ก็เริ่มเหมือนมือเริ่มจะชา

00:01:00 → 00:01:02 พอชาเสร็จแล้ว คือเริ่มจะเป็นตะคริวแล้ว

00:01:02 → 00:01:04 เหมือนหัวใจมันเหมือนจะหยุดเต้น

00:01:04 → 00:01:07 หรือว่าหัวใจจะวาย เหมือนเราจะล้มอะไร ก็บอกไม่ถูกเหมือนกัน

00:01:07 → 00:01:09 ผมก็เลย เอ๊ะ มันเกิดอะไรขึ้น

00:01:09 → 00:01:10 เพราะในชีวิตเราไม่เคยเป็นอย่างนี้

00:01:10 → 00:01:13 เพราะปกติเราก็เล่นกีฬา ประจำอยู่แล้วใช่ไหมครับ

00:01:13 → 00:01:15 พอหลังจากอาการนั้นเกิดขึ้นครั้งหนึ่งปุ๊บนี่

00:01:15 → 00:01:18 ระยะเวลาสัปดาห์หรือสองสัปดาห์ติดต่อกันนี่

00:01:18 → 00:01:21 ผมก็มีเอฟเฟกต์อาการแบบนี้ เกิดขึ้นมาอีกระยะหนึ่งก็คือแบบ...

00:01:21 → 00:01:23 มีอยู่วันหนึ่งก็คือ

00:01:23 → 00:01:26 กำลังจะขับรถกลับบ้าน พอขับไปสักระยะหนึ่ง

00:01:26 → 00:01:28 มันเหมือนกับครั้งแรกที่เราเป็น ก็เริ่มเหมือนแบบ...

00:01:28 → 00:01:30 ทำไมมันเหมือนวูบจะเป็นลม

00:01:30 → 00:01:35 แล้วก็ฝืนขับมาเรื่อย ๆ จนกระทั่งรู้สึก มันไม่ไหวแล้ว อาการมันเริ่มหนักขึ้นเรื่อย ๆ

00:01:35 → 00:01:40 ผมก็เลยจอด ก็เลยตัดสินใจลงจากรถ ได้แท็กซี่ไปที่โรงพยาบาลใกล้ ๆ นะครับ

00:01:40 → 00:01:45 สัญญาณของระบบประสาทอัตโนมัติ ที่เกิดขึ้นอย่างรุนแรงทันที

00:01:45 → 00:01:49 มีได้ตั้งแต่อาการเรื่องของ ใจเต้น ใจสั่น หายใจเหนื่อย

00:01:49 → 00:01:53 รู้สึกหายใจไม่อิ่ม ความรู้สึกเหมือนกับ มีอาการจุก รู้สึกแน่น

00:01:53 → 00:01:56 บางคนก็จะรู้สึกมีอาการคลื่นไส้อาเจียน

00:01:56 → 00:01:58 เวียนศีรษะ คล้ายจะเป็นลม หน้ามืด

00:01:58 → 00:02:03 อาจจะรู้สึกเหมือนกับมีร้อน ๆ วูบวาบตามตัว หรือหนาวสั่น

00:02:03 → 00:02:06 บางคนก็จะมีความผิดปกติของความรู้สึก เช่น

00:02:06 → 00:02:09 รู้สึกชาตามตัว หรือรู้สึกเหมือนมีเข็มทิ่ม

00:02:09 → 00:02:13 ในรายที่เป็นรุนแรงมาก ๆ ก็จะหวาดกลัวกับอาการเหล่านี้

00:02:13 → 00:02:16 จนบางครั้งรู้สึกว่า เอ๊ะ เราจะเสียชีวิตหรือเปล่า

00:02:16 → 00:02:19 หรือเราอาจจะควบคุมสติไม่อยู่ จนเป็นบ้าไปก็ได้

00:02:19 → 00:02:23 ผู้ป่วยที่เป็นอาการแพนิกนั้น มีข้อสังเกตคือว่า

00:02:23 → 00:02:25 เรื่องของการกระตุ้นของระบบประสาทอัตโนมัติ

00:02:25 → 00:02:27 ระบบประสาทอัตโนมัติของคนเรานี่

00:02:27 → 00:02:32 อาการของการกระตุ้นของมัน ก็จะเป็นอย่างรุนแรงภายในช่วง 10 นาทีแรก

00:02:32 → 00:02:36 แล้วมันก็จะค่อย ๆ คลายจากความกังวล หรือว่าอาการต่าง ๆ ก็จะเบาลงตามลำดับ

00:02:36 → 00:02:40 ผู้ป่วยบางรายก็จะเป็นอาการ รุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ

00:02:40 → 00:02:41 ทำให้ไม่หายขาดสักที

00:02:41 → 00:02:46 แต่บางคนก็อาจจะมีช่วงเวลาที่อาการของโรค สงบลงไปบ้างหากไม่ได้รับการรักษา

00:02:46 → 00:02:49 ความรุนแรงของอาการมันเกิดขึ้น แม้กระทั่งผมนอนหลับไปแล้ว

00:02:49 → 00:02:54 สะดุ้งตื่นขึ้นมา มันเหมือนด้วยหัวใจ ที่มันเต้นแรงขึ้นมาโดยที่ไม่มีสาเหตุเลย

00:02:54 → 00:02:54 แล้วก็นอนไม่หลับ

00:02:55 → 00:03:00 มันเริ่มแย่ขึ้นมาเรื่อย ๆ แล้วมันมีอะไรฟ้อง บางอย่างให้เราต้องทำอะไรหรือต้องรักษาแล้ว

00:03:00 → 00:03:03 ก็เลยตัดสินใจไปพบแพทย์

00:03:03 → 00:03:05 ผู้ป่วยที่เป็นรุนแรงจริง ๆ นี่

00:03:05 → 00:03:10 แล้วก็เข้ามาสู่การรักษาอย่างเหมาะสม ก็มีโอกาสที่จะหายขาดได้

00:03:10 → 00:03:13 การวินิจฉัยโรคกลุ่มนี้ เป็นเรื่องที่ต้องระมัดระวังเป็นอย่างสูง

00:03:13 → 00:03:17 เนื่องจากว่าผู้ป่วยนั้นแสดงอาการของ อาการทางด้านร่างกาย

00:03:17 → 00:03:21 ซึ่งมีส่วนคล้ายคลึงกับโรค ที่เป็นความผิดปกติทางด้านร่างกาย

00:03:21 → 00:03:23 ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจ

00:03:23 → 00:03:26 โรคในระบบทางเดินหายใจ ทางเดินอาหาร

00:03:26 → 00:03:30 และก็โรคในระบบประสาทอื่น ๆ ออกไปให้แน่ชัดเสียก่อน

00:03:30 → 00:03:32 จนเราแน่ใจว่าไม่มีโรคในกลุ่มเหล่านั้นแล้ว

00:03:32 → 00:03:35 จึงจะเข้าสู่การวินิจฉัยในเรื่องของแพนิก

00:03:36 → 00:03:40 ก็อาศัยเรื่องของการซักประวัติ ตรวจสภาพจิต สอบถามอาการ ปัจจัยกระตุ้น

00:03:40 → 00:03:42 ลักษณะของอาการที่เป็น

00:03:42 → 00:03:46 แพนิกนั้นเป็นโรคที่ ผู้ป่วยที่เป็นนั้นจะรู้สึกว่า

00:03:46 → 00:03:49 มันเป็นโรคที่มีอาการที่น่ากลัว น่าตกใจอย่างยิ่ง

00:03:49 → 00:03:53 ซึ่งคนรอบข้างคงจะเข้าใจ ความรู้สึกทุกข์ใจของคนไข้

00:03:53 → 00:03:57 แต่จริง ๆ แล้ว มันเป็นโรคที่ ไม่เคยเป็นอันตรายถึงกับชีวิตนะครับ

00:03:57 → 00:04:00 ถ้าได้รับการช่วยเหลือหรือดูแลอย่างเหมาะสม

00:04:00 → 00:04:05 คนไข้สามารถที่จะควบคุมอาการได้ แล้วกลับมาใช้ชีวิตประจำวันได้อย่างปกติ

00:04:05 → 00:04:07 ในการรักษาเรื่องของโรคแพนิก

00:04:07 → 00:04:14 สิ่งสำคัญนั้นต้องใช้ทั้งในเรื่องของยา แล้วก็การให้ความรู้กับผู้ป่วยและญาติ

00:04:14 → 00:04:15 เกี่ยวกับอาการของโรคที่เป็น

00:04:15 → 00:04:19 ในส่วนของยา เรามียาที่ใช้ในปัจจุบันอยู่หลายกลุ่ม

00:04:19 → 00:04:24 ที่สามารถจะช่วยทั้งในเรื่องของการป้องกัน ไม่ให้อาการแพนิกกำเริบขึ้นมาในอนาคต

00:04:24 → 00:04:28 กับอีกเรื่องหนึ่งคือ ใช้เพื่อช่วยลดความรู้สึกตื่นเต้น

00:04:28 → 00:04:32 ที่เกิดขึ้นจากอาการแพนิกในแต่ละครั้ง ให้สงบลงได้อย่างรวดเร็ว

00:04:32 → 00:04:34 ส่วนเรื่องของการให้ความรู้

00:04:34 → 00:04:38 เน้นในเรื่องการที่จะทำให้ผู้ป่วยนั้น ผ่อนคลายสบายใจครับ

00:04:38 → 00:04:42 แต่เราจะให้ความรู้ตรงนั้นได้ ก็ต่อเมื่อเราแน่ใจว่าเป็นโรคแพนิกจริง ๆ

00:04:42 → 00:04:44 ไม่ได้เกิดขึ้นจากโรคทางกายอื่น ๆ

00:04:44 → 00:04:49 แต่ตัวเขาเองสามารถที่จะสังเกตได้ว่า มันก็เป็นเพียงแค่ 10-20 นาที

00:04:49 → 00:04:52 แล้วก็จะผ่อนคลายหายไปเอง โดยที่ไม่ต้องทำอะไรเลยด้วยซ้ำ

00:04:52 → 00:04:54 แต่หากต้องการให้มันสงบได้เร็วขึ้น

00:04:54 → 00:04:59 ผู้ป่วยเองควรที่จะฝึกเทคนิค หรือทักษะในเรื่องของการผ่อนคลายตัวเอง

00:04:59 → 00:05:02 เช่น เรื่องของการฝึกการหายใจช้า ๆ

00:05:02 → 00:05:03 ฝึกการคลายกล้ามเนื้อ

00:05:03 → 00:05:05 เมื่อมีอาการแพนิกเกิดขึ้น

00:05:05 → 00:05:08 ก็สามารถที่จะควบคุมให้มันบรรเทาเบาบาง

00:05:08 → 00:05:10 และหายได้เร็วกว่า การที่ไม่ฝึกสิ่งเหล่านี้เลย

00:05:10 → 00:05:15 ถ้าเป็นญาติของผู้ป่วยที่เป็นแพนิก แล้วรู้จักอาการของโรคเป็นอย่างดี

00:05:15 → 00:05:20 ให้ทำความเข้าใจ แล้วก็ปลอบใจเขาว่า มันไม่เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต

00:05:20 → 00:05:24 อาจจะหาวิธีการเปลี่ยนบรรยากาศหรืออะไร เพื่อช่วยให้ผู้ป่วยนั้น

00:05:24 → 00:05:27 ลดจากความเครียดหรือวิตกกังวลตรงนั้น ได้รวดเร็วขึ้น

00:05:27 → 00:05:32 ก็แนะนำอยากให้พบคุณหมอหรือพบจิตแพทย์ ซึ่งคือมันเป็นการพูดคุย

00:05:32 → 00:05:35 เหมือนเราได้ระบาย หรืออธิบายอาการ เราจะได้รู้ว่า

00:05:35 → 00:05:39 ทางออกที่ช่วยให้เราไม่เกิดอาการนี้

00:05:39 → 00:05:43 จริง ๆ แล้วมันไม่ได้เป็นเรื่องยาก หรือว่าเป็นเรื่องที่รุนแรงครับ

00:05:43 → 00:05:49 [เสียงดนตรี]