เอพิจีโนมคืออะไร และมีผลต่อสุขภาพอย่างไร

การตัดสินใจของคุณส่งผลต่อยีนของคุณอย่างไร - Carlos Guerrero-Bosagna

จากช่อง : จงใฝ่รู้อยู่เสมอ — TED-Ed


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0600:00:08 ปริศนามีอยู่ว่า:

00:00:0800:00:11 แฝดแท้เกิดมาจากดีเอ็นเอชุดเดียวกัน

00:00:1100:00:14 แล้วทำไมพวกเขาถึงต่างกัน

00:00:1400:00:17 แม้แต่ในลักษณะหลัก ๆ ที่เป็นผลจากพันธุกรรม

00:00:1700:00:21 ตัวอย่างเช่น ทำไมแฝดคนหนึ่ง จึงเป็นโรคหัวใจตอนอายุ 55

00:00:2100:00:25 ในขณะที่น้องสาววิ่งมาราธอน และแข็งแรงดี

00:00:2500:00:27 ธรรมชาติและการเลี้ยงดู มีส่วนสำคัญอย่างมาก

00:00:2700:00:33 แต่คำตอบที่ลึกซึ้งกว่านั้น อยู่ในสิ่งที่เรียกว่า เอพิเจเนติกส์

00:00:3300:00:35 คือการศึกษาว่า ดีเอ็นเอมีปฏิสัมพันธ์อย่างไร

00:00:3500:00:39 กับโมเลกุลเล็ก ๆ ทั้งหลายในเซลล์

00:00:3900:00:43 ซึ่งสามารถกระตุ้นหรือยับยั้งยีนได้

00:00:4300:00:45 ถ้าเปรียบดีเอ็นเอเป็นตำราอาหาร

00:00:4500:00:49 โมเลกุลเหล่านี้จะกำหนดว่า อะไรจะถูกปรุงขึ้นเมื่อไร

00:00:4900:00:53 พวกมันไม่ได้ตัดสินใจด้วยตัวเอง

00:00:5300:00:58 แต่การมีอยู่และความเข้มข้นของพวกมัน ภายในเซลล์ต่างหากที่สร้างความแตกต่าง

00:00:5800:01:00 กระบวนการเป็นอย่างไร

00:01:0000:01:05 ยีนในดีเอ็นเอจะถูกแสดงออกเมื่อถูกอ่าน และถ่ายทอดสู่อาร์เอ็นเอ

00:01:0500:01:10 ซึ่งจะถูกแปลรหัสไปเป็นโปรตีน โดยโครงสร้างที่ชื่อว่า ไรโบโซม

00:01:1000:01:15 และโปรตีนเป็นส่วนสำคัญ ในการกำหนดลักษณะและหน้าที่ของเซลล์

00:01:1500:01:21 การเปลี่ยนเอพิเจเนติกส์สามารถเร่ง หรือรบกวนการลอกรหัสของบางยีน

00:01:2100:01:25 วิธีการรบกวนที่พบได้ทั่วไปที่สุด ก็คือดีเอ็นเอ

00:01:2500:01:27 หรือโปรตีนที่มันพันรอบ

00:01:2700:01:30 มีสารเคมีเล็ก ๆ ติดอยู่เหมือนป้ายฉลาก

00:01:3000:01:33 ชุดของฉลากสารเคมีทั้งหมด ที่ติดอยู่กับจีโนม

00:01:3300:01:35 ของเซลล์หนึ่ง ๆ

00:01:3500:01:37 เรียกว่า เอพิจีโนม

00:01:3700:01:41 บางตัว อย่างเช่น หมู่เมธิล ยับยั้งการแสดงออกของยีน

00:01:4100:01:44 โดยขัดขวางกลไกการลอกรหัสของเซลล์

00:01:4400:01:48 หรือทำให้ดีเอ็นเอขดแน่นขึ้น

00:01:4800:01:49 และเข้าถึงได้ยาก

00:01:4900:01:52 ยีนยังอยู่ตรงนั้น แต่ไม่ทำงาน

00:01:5200:01:55 การเร่งการลอกรหัสนั้นตรงกันข้าม

00:01:5500:02:00 บางฉลากเคมีจะคลายเกลียวดีเอ็นเอให้ ลอกรหัสได้ง่ายขึ้น

00:02:0000:02:04 ซึ่งเร่งการผลิตโปรตีนที่เกี่ยวข้อง

00:02:0400:02:07 การเปลี่ยนเอพิเจเนติกส์ยังคงอยู่ หลังจากการแบ่งเซลล์

00:02:0700:02:11 ซึ่งแปลว่า ยังคงมีผล ต่อสิ่งมีชีวิตไปตลอดชีวิต

00:02:1100:02:13 บางครั้ง ก็เป็นเรื่องดี

00:02:1300:02:16 การเปลี่ยนเอพิเจเนติกส์เป็นส่วนหนึ่ง ของการเจริญเติบโตตามปกติ

00:02:1600:02:19 เซลล์ในเอ็มบริโอเริ่มต้น ด้วยจีโนมหลักชุดเดียว

00:02:1900:02:22 เมื่อเซลล์แบ่งตัว บางยีนจะถูกกระตุ้นให้ทำงาน

00:02:2200:02:24 และบางยีนถูกยับยั้งการทำงาน

00:02:2400:02:27 เมื่อเวลาผ่านไป การจัดระบบด้วย เอพิเจเนติกส์นี้ทำให้

00:02:2700:02:29 บางเซลล์กลายเป็นเซลล์หัวใจ

00:02:2900:02:31 และเซลล์อื่นกลายเป็นเซลล์ตับ

00:02:3100:02:34 เซลล์ประมาณ 200 ชนิดในร่างกายของคุณ

00:02:3400:02:37 ล้วนมีจีโนมเหมือนกัน

00:02:3700:02:39 แต่มีเอพิจีโนมที่แตกต่างกันออกไป

00:02:3900:02:43 เอพิจีโนมยังกำกับการสื่อสาร

00:02:4300:02:45 ระหว่างยีนกับสิ่งแวดล้อมไปตลอดชีวิต

00:02:4500:02:48 ฉลากสารเคมีที่เปิดและปิดยีน

00:02:4800:02:51 เปลี่ยนไปตามหลายปัจจัย เช่น การบริโภค

00:02:5100:02:52 การสัมผัสสารเคมี

00:02:5200:02:54 และการใช้ยา

00:02:5400:02:58 ผลจากการเปลี่ยนเอพิเจเนติกส์ อาจนำไปสู่โรคในที่สุด

00:02:5800:03:04 ตัวอย่างเช่น ถ้าหากมันปิดการทำงาน ของยีนที่สร้างโปรตีนยับยั้งเนื้องอก

00:03:0400:03:07 การเปลี่ยนแปลงเอพิเจเนติกส์จาก สิ่งแวดล้อมเป็นอีกเหตุผลหนึ่ง

00:03:0700:03:13 ว่าทำไมแฝดที่มียีนเหมือนกัน จึงเติบโตขึ้นมามีชีวิตที่แตกต่างกันมาก

00:03:1300:03:16 เมื่อแฝดทั้งคู่อายุมากขึ้น เอพิจีโนมของพวกเขาก็ยิ่งแตกต่าง

00:03:1600:03:20 ซึ่งส่งผลต่อการชราภาพ และความอ่อนไหวต่อโรคของพวกเขา

00:03:2000:03:24 แม้แต่ประสบการณ์ทางสังคมก็ อาจทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงเอพิเจเนติกส์

00:03:2400:03:26 ในการทดลองหนึ่งที่โด่งดัง

00:03:2600:03:29 เมื่อแม่หนูไม่ได้ให้การดูแลลูก ๆ ของมัน อย่างเพียงพอ

00:03:2900:03:34 ยีนในลูกหนูที่ช่วยให้พวกมัน จัดการความเครียดถูกติดหมู่เมธิล

00:03:3400:03:36 และปิดการทำงาน

00:03:3600:03:38 และอาจไม่ได้หยุดอยู่แค่หนูรุ่นนั้น

00:03:3800:03:43 ร่องรอยเอพิเจเนติกส์ส่วนใหญ่ จะหายไปเมื่อสร้างเซลล์ไข่และสเปิร์ม

00:03:4300:03:47 แต่ตอนนี้ นักวิจัยคิดว่าบางร่องรอย สามารถคงอยู่

00:03:4700:03:51 และถ่ายทอดลักษณะทางเอพิเจเนติกต่อไป ยังรุ่นต่อไป

00:03:5100:03:55 ประสบการณ์วัยเด็กของแม่หรือพ่อของคุณ

00:03:5500:03:57 หรือทางเลือกเมื่อเป็นผู้ใหญ่

00:03:5700:04:00 อาจปรับแต่งเอพิจีโนมของคุณ

00:04:0000:04:02 แต่แม้ว่าการเปลี่ยนแปลงเอพิเจเนติกส์ จะฝังแน่น

00:04:0200:04:04 แต่ก็ไม่อยู่อย่างถาวรเสมอไป

00:04:0400:04:07 การใช้ชีวิตอย่างสมดุลที่มี การบริโภคอย่างถูกสุขลักษณะ

00:04:0700:04:08 การออกกำลังกาย

00:04:0800:04:10 และการหลีกเลี่ยงการสัมผัสสิ่งเจือปน

00:04:1000:04:14 อาจช่วยสร้างเอพิจีโนมที่สมบูรณ์แข็งแรง ในระยะยาว

00:04:1400:04:17 ตอนนี้เป็นเวลาที่น่าตื่นเต้น ในการศึกษาเอพิเจเนติกส์

00:04:1700:04:19 นักวิทยาศาสตร์เพิ่งจะเริ่มเข้าใจ

00:04:1900:04:24 ว่าเอพิเจเนติกส์จะอธิบายกลไกการเติบโต และการแก่ชราในมนุษย์ได้อย่างไร

00:04:2400:04:26 รวมถึงการเกิดมะเร็ง

00:04:2600:04:27 โรคหัวใจ

00:04:2700:04:28 โรคทางประสาท

00:04:2800:04:29 การเสพติด

00:04:2900:04:31 และอาการอื่น ๆ

00:04:3100:04:35 เทคโนโลยีใหม่ในการแก้ไขจีโนม ทำให้ระบุได้ง่ายขึ้น

00:04:3500:04:40 ว่าการเปลี่ยนแปลงเอพิเจเนติกส์ไหน ที่สำคัญต่อสุขภาพและการเกิดโรค

00:04:4000:04:44 เมื่อเราเข้าใจว่าเอพิจีโนม มีอิทธิพลต่อเราอย่างไร

00:04:4400:04:46 เราก็อาจจะสามารถมีอิทธิพลเหนือมันได้เช่นกัน