หากตาได้รับพิษจากแมงกะพรุนควรทำอย่างไร

โดน "แมงกะพรุนพิษ" ปฐมพยาบาลอย่างไร? | พบหมอมหิดล [by Mahidol Channel]

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:03 ในบ้านเรา แมงกะพรุนพิษมีหลายชนิด

00:00:0300:00:06 วันนี้เราก็จะมาเรียนรู้วิธีปฐมพยาบาล

00:00:0600:00:09 เพื่อที่จะช่วยผู้ประสบภัยจาก แมงกะพรุนพิษ

00:00:0900:00:13 และลดอันตรายที่เกิดขึ้นจากพิษแมงกะพรุน

00:00:1300:00:25 [เสียงดนตรี]

00:00:2500:00:28 ถ้าเราดูข้อมูลกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง

00:00:2800:00:33 เราก็จะพบว่า ช่วงหน้าฝน แมงกะพรุนพิษพบได้บ่อยกว่าช่วงอื่น

00:00:3300:00:35 แมงกะพรุนหัวขวด แมงกะพรุนไฟ

00:00:3500:00:37 ก็อาจจะทำให้เกิดอาการบาดเจ็บ

00:00:3700:00:40 ชนิดที่ทำให้เสียชีวิตที่พบได้ ก็คือ แมงกะพรุนกล่อง

00:00:4000:00:47 [เสียงดนตรี]

00:00:4700:00:50 แมงกะพรุนไฟ ถ้าเกิดใครสัมผัสหนวดของมัน

00:00:5000:00:53 มีอาการเจ็บปวด แล้วก็มีรอยแดง

00:00:5300:00:56 แต่อาการอาจจะไม่ได้รุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต

00:00:5600:01:01 ตัวที่ทำให้เสียชีวิต หลัก ๆ ก็คือ แมงกะพรุนกล่อง

00:01:0100:01:03 แมงกะพรุนกล่องที่พบในบ้านเรา

00:01:0300:01:07 จะเป็นตัวใส ๆ เป็นตัวสี่เหลี่ยม

00:01:0700:01:09 และที่มุมของมันจะมีหนวด

00:01:0900:01:13 ซึ่งจะมีทั้งชนิดหลายสายและชนิดสายเดียว

00:01:1300:01:17 ชนิดสายเดียวก็คือ สี่มุมก็มีแค่มุมละเส้น ก็มี 4 เส้น

00:01:1700:01:21 ที่หนวดของแมงกะพรุนจะมีเข็มพิษ

00:01:2100:01:24 ซึ่งจะมีการปล่อยพิษออกมาเมื่อเราไปสัมผัสโดน

00:01:2400:01:27 ที่ผิวหนังอาจจะมีรอยของหนวดแมงกะพรุน

00:01:2700:01:31 อย่างเช่น แมงกะพรุนหลายสาย จะเป็นรอยเส้นพาดไปพาดมา

00:01:3100:01:33 แล้วก็มีอาการเจ็บปวดมาก

00:01:3300:01:37 แล้วก็มีอาการคลื่นไส้อาเจียน กล้ามเนื้อเกร็ง

00:01:3700:01:40 หัวใจทำงานผิดปกติ มีความดันโลหิตผิดปกติ

00:01:4000:01:42 บางกรณีถ้ารุนแรงมาก

00:01:4200:01:45 หมดสติ หรือว่าถึงขั้นเสียชีวิตได้เลย

00:01:4500:01:51 [เสียงดนตรี]

00:01:5100:01:53 สำหรับการปฐมพยาบาลกลุ่มแมงกะพรุนพิษ

00:01:5300:01:57 เราจะแนะนำคล้ายกัน ก็คือ การใช้น้ำส้มสายชู

00:01:5700:01:59 ความเข้มข้นเหมือนที่ใช้ตามบ้าน

00:01:5900:02:03 ราดไปบริเวณที่โดนหนวด ประมาณอย่างน้อย 30 วินาที

00:02:0300:02:04 บางคนอาจจะสอบถามว่า

00:02:0400:02:08 แล้วอย่างนี้ไปทะเลต้องพกน้ำส้มสายชูไหม

00:02:0800:02:11 ตามบริเวณชายหาดหรือชายฝั่ง

00:02:1100:02:15 เขาจะมีเสาที่มีขวดน้ำส้มสายชู

00:02:1500:02:17 เนื่องจากว่าในปัจจุบัน

00:02:1700:02:21 จะมีความร่วมมือกันระหว่าง กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและชายฝั่ง

00:02:2100:02:26 ร่วมมือกันกับทางคณะแพทย์ และคณะกรรมการพิษจากสัตว์ทะเล

00:02:2600:02:30 เรามีความเห็นว่า การมีน้ำส้มสายชูอยู่ในพื้นที่

00:02:3000:02:31 จะช่วยลดอัตราการตาย

00:02:3100:02:33 เพราะการเข้าถึงของน้ำส้มสายชูได้เร็วขึ้น

00:02:3300:02:37 ในกรณ๊ที่พื้นที่ที่มีการป่วยเจ็บ ที่เกิดจากแมงกะพรุนกล่อง

00:02:3700:02:40 หรือมีการบาดเจ็บจากแมงกะพรุนจำนวนมาก

00:02:4000:02:45 ก็ได้จัดทำเสาน้ำส้มสายชู ซึ่งจะมี ลักษณะเป็นเสาสีแดง ลักษณะเห็นได้ชัด

00:02:4500:02:48 แล้วก็จะมีน้ำส้มสายชูบรรจุอยู่ในเสาอันนั้น

00:02:4900:02:52 ในกรณีที่เราราดน้ำส้มสายชูเสร็จแล้ว

00:02:5200:02:56 เราเห็นว่ามีหนวดติดอยู่ บริเวณผิวหนังของผู้ป่วย

00:02:5600:02:58 เราอาจจะใช้คีมคีบเอาหนวดออกมา

00:02:5900:03:03 ซึ่งขั้นตอนนี้จะต้องระมัดระวัง เนื่องจากว่าหนวดมันมีเข็มพิษ

00:03:0300:03:08 ถ้าเราสัมผัสโดนหนวดด้วย เราอาจจะมีโอกาสได้รับพิษด้วย

00:03:0800:03:12 ส่วนในกรณีทีได้รับพิษ แต่สัมผัสทางตา

00:03:1200:03:14 ให้ใช้น้ำเกลือราดบริเวณตา

00:03:1400:03:17 ล้างอย่างต่อเนื่อง อย่างน้อย 15-30 นาที

00:03:1700:03:22 อย่าใช้น้ำส้มสายชู เพราะมันอาจจะทำให้ เกิดการระคายเคืองกับดวงตาได้

00:03:2200:03:27 [เสียงดนตรี]

00:03:2700:03:30 เราไม่แนะนำให้ใช้น้ำเปล่า น้ำปัสสาวะ หรือเหล้าขาว

00:03:3000:03:33 หรือข้ดถูบริเวณนั้น

00:03:3300:03:36 เนื่องจากว่าถ้าเราใช้สารกลุ่มนี้

00:03:3600:03:39 อาจจะทำให้ผู้ป่วยอาจจะมีอันตรายเพิ่มมากขึ้น

00:03:3900:03:40 จะมีโอกาสติดเชื้อด้วย

00:03:4000:03:44 ในกรณีที่ผู้ป่วยมีอาการรุนแรง เช่น ซึม หมดสติ

00:03:4400:03:47 หรือสงสัยว่าต้องได้รับการกู้ชีพ

00:03:4700:03:50 โทร 1669 สถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน

00:03:5000:03:54 สถาบันการแพทย์ฉุกเฉิน ไม่ได้ดูแลเฉพาะผู้ป่วยที่อยู่บนบก

00:03:5400:03:59 ผู้ป่วยที่อยู่ในเรือ ในน้ำ หรือกลางทะเล เขาก็มีเครือข่ายประสานงาน

00:03:5900:04:01 ที่จะไปนำตัวผู้ป่วยไปส่งโรงพยาบาล

00:04:0100:04:04 หรือช่วยชีวิตผู้ป่วย ณ จุดเกิดเหตุได้

00:04:0400:04:11 [เสียงดนตรี]

00:04:1100:04:15 ถ้ามีปัญหาสุขภาพ อย่าลืมมาพบหมอกันนะคะ

00:04:1500:04:21 [เสียงดนตรี]