จะตรวจหาการแพ้อาหารได้อย่างไร และควรสังเกตอะไรเมื่อมีอาการผิดปกติหลังกินอาหาร

รายการคุยกับหมออัจจิมาช่วงหมอคุยข่าว ตอน เต้าหู้ไข่

จากช่อง : คุยกับหมออัจจิมา


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:2600:00:31 ไหนๆวันนี้คุณหมอก็จะชวนเราคุยเกี่ยวกับเรื่องของการกินใช่ไหมคะ

00:00:3100:00:33 ข่าวที่ชวนคุณหมอคุยในช่วงแรก

00:00:3300:00:36 ก็เกี่ยวข้องกับการรับประทาน การกินเนี่ยแหละค่ะคุณหมอขา

00:00:3600:00:38 เป็นข่าวดังขึ้นมาเมื่อไม่นานมานี้นะคะ

00:00:3800:00:41 ในกรณีที่มีเด็กนักเรียนท่านนึง

00:00:4100:00:45 เขาเกิดอาการแพ้เมนูเต้าหู้ไข่ของโรงเรียนแห่งนึง

00:00:4500:00:49 ผลปรากฏว่าเขาเนี่ยได้ทำการตรวจสอบค่ะ

00:00:4900:00:52 ด้วยการให้เด็กเนี่ยลองนั่งทานเมนูนั้น

00:00:5200:00:54 แล้วดูว่าแพ้จริงหรือเปล่า

00:00:5400:00:56 ฮาร์ดคอร์นะ / ใช่

00:00:5600:00:58 เป็นวิธีการทดสอบที่น่ากลัวไปนิดนึง

00:00:5800:01:00 แต่ปรากฏว่าน้องเขาไม่ได้แพ้จริงๆ

00:01:0000:01:05 แล้วก็กลายเป็นโดนทางโรงเรียนเนี่ยให้กราบขอโทษเป็นข่าวใหญ่ขึ้นมามากมาย

00:01:0500:01:07 กลายเป็นเรื่องใหญ่เรื่องโต

00:01:0700:01:10 แล้วก็ทำให้เพจดังเพจนึงเนี่ยเขาก็คุยถึงกรณีนี้

00:01:1000:01:13 แล้วก็มีสาวคนนึงค่ะเข้าไปโพสต์เรื่องราวของตัวเองว่า

00:01:1300:01:16 เขาเนี่ยก็เป็นคนที่มีอาการแพ้อาหารเหมือนกัน

00:01:1600:01:18 แพ้มะเขือเทศ แพ้หอยแมลงภู่ขั้นรุนแรง

00:01:1800:01:20 ถึงขั้นแบบหายใจไม่ออกเลยทีเดียว

00:01:2000:01:24 วันนี้ก็เลยอยากจะชวนคุณหมอคุยเรื่องของการแพ้อาหารบ้าง

00:01:2400:01:27 ว่าจริงๆแล้วเนี่ยการแพ้อาหารมันคืออะไร มันมีจริงไหม

00:01:2700:01:29 มันเกิดขึ้นได้ยังไงคะคุณหมอคะ

00:01:2900:01:33 จริงๆแล้วหมอว่าเคสแรกอะน่าสงสารนะคุณแนน

00:01:3300:01:36 เพราะว่าอะไรรู้ไหมการแพ้อาหารจริงๆเนี่ย

00:01:3600:01:38 คือมันมีได้หลายอย่าง

00:01:3800:01:41 คือที่อย่างรายที่สองเนี่ยอาจจะเป็นแพ้แบบเฉียบพลันก็ได้

00:01:4100:01:43 ซึ่งในกลุ่มของแพ้แบบเฉียบพลันเนี่ย

00:01:4300:01:44 จริงๆแล้วเราพบไม่เยอะ

00:01:4400:01:47 ส่วนใหญ่แล้วเราพบซักประมาณ 5% ของคนทั่วไป

00:01:4700:01:49 พวกนี้ก็จะมาด้วยอาการหลายอย่าง

00:01:4900:01:52 มาด้วยทางเดินอาหาร มาด้วยคลื่นไส้อาเจียน

00:01:5200:01:55 มาด้วยอาการทางผิวหนังขึ้นเป็นผื่น

00:01:5500:01:59 หรือว่าบางทีก็อาจจะทำให้มีหน้าตาบวม

00:01:5900:02:01 หรือว่าคอบวมหายใจไม่ออกอะไรพวกนั้นได้

00:02:0100:02:04 คือเป็นการแพ้อาหารแบบเฉียบพลัน

00:02:0400:02:07 ซึ่งจะมีความรุนแรงมาก

00:02:0700:02:09 แต่ว่ามันมีการแพ้อีกแบบนึง

00:02:0900:02:12 ซึ่งเราจะรู้เลยว่าเหมือนกับเป็นการแพ้อาหารแฝง

00:02:1200:02:15 หรือว่าเป็นความไวต่ออาหารบางประเภท

00:02:1500:02:18 แล้วทำให้เกิดการอักเสบของร่างกาย

00:02:1800:02:22 ซึ่งจะนำไปสู่ภาวะที่ทำให้ร่างกายทำงานไม่สมบูรณ์

00:02:2200:02:26 ซึ่งตามศัพท์ของคนไทย เราจะเรียกแพ้อาหารเหมือนกัน

00:02:2600:02:29 ทั้งๆที่กลไกการเกิดเนี่ยไม่เหมือนกัน

00:02:2900:02:33 ใช่ คือถ้าเราคิดว่าการแพ้เนี่ยหมายถึง

00:02:3300:02:35 การแพ้เเบบเฉียบพลันอันนี้ก็ไม่ใช่

00:02:3500:02:38 เพราว่ามันไม่ได้เกิดอาการทันที / ค่ะ

00:02:3800:02:41 สามารถจะเกิดอาการได้หลังจากนั้นได้เป็นอาทิตย์เลย

00:02:4200:02:44 เพราะฉะนั้นเคสแรกที่น้องเขาแพ้เนี่ย

00:02:4400:02:46 น้องเขาอาจจะแพ้จริงๆก็ได้

00:02:4600:02:48 นั่นหน่ะสิ / ใช่

00:02:4800:02:50 แต่ว่าอาการแพ้ในกลุ่มพวกนี้เนี่ย

00:02:5000:02:53 คือมันเหมือนกับการที่เยื่อบุลำไส้เนี่ย

00:02:5300:02:55 มันมีความบกพร่อง

00:02:5500:02:58 มันทำให้มันมีการดูดซึมอาหารที่ไม่ปกติ

00:02:5800:03:02 มีการซึมผ่านของอนุภาคอาหารไม่ดีได้

00:03:0200:03:03 จะมีภาวะไส้รั่ว

00:03:0300:03:06 หรืออาจจะมีภาวะที่มีการผลิตสาร Antibody

00:03:0600:03:08 หรือสารต้านตัวแพ้เนี่ยออกมา

00:03:0800:03:10 ทำให้มีการปล่อยพวกสารเคมี

00:03:1000:03:11 ของร่างกายออกมา

00:03:1100:03:13 อย่างเช่น สารเคมีในกลุ่มอิสตามีน

00:03:1300:03:17 ซึ่งจริงๆแล้วมันก็กระตุ้นทำให้เกิดมีการแพ้ได้เหมือนกัน

00:03:1700:03:20 เพียงแต่ว่าอาการมันไม่ได้รุนแรงเท่า

00:03:2000:03:22 อาการมันค่อยเป็นค่อยไป

00:03:2200:03:27 เพราะว่าตัว Antibody หรือว่าตัวที่ออกมาสร้างต้านสารแพ้เนี่ย

00:03:2700:03:29 มันต่างกัน

00:03:2900:03:32 อันแรกเนี่ยจะเป็นกลุ่ม IGE อันหลังเนี่ยจะเป็นกลุ่ม IGG

00:03:3200:03:36 งั้นไอการเกิดตัวที่ไปทำให้เกิดการอักเสบ

00:03:3600:03:37 มันก็แตกต่างกัน

00:03:3700:03:40 คือตัวหลังเนี่ยมันเป็นลักษณะที่มันสามารถที่จะไปกระตุ้น

00:03:4000:03:44 การทำงานของร่างกายให้ผิดปกติที่ระบบใดก็ได้

00:03:4400:03:47 มันก็อาจจะหลุดไปที่ข้อ ทำให้ปวดข้อ

00:03:4700:03:50 อาจจะมีอาการอื่นๆ เช่นอาจจะมีอาการผมร่วง

00:03:5000:03:52 อาจจะมีอาการนอนไม่หลับ ปวดท้อง

00:03:5200:03:55 หรืออาจจะมีการปวดกล้ามเนื้อ

00:03:5500:03:58 มีความจำไม่ดี สิวเรื้อรัง

00:03:5800:04:00 การแพ้อาหารในกลุ่มเนี้ย

00:04:0000:04:05 มันจะมีกลไกการทำงานที่แตกต่างจากแพ้อาหารแบบเฉียบพลัน

00:04:0500:04:09 ซึ่งพวกนี้เนี่ยอาจจะมีปัญหาเรื่องการย่อย

00:04:0900:04:13 ย่อยไม่สมบูรณ์ จะมีการขาดเอนไซม์ที่ใช้ในการย่อยอาหาร

00:04:1300:04:16 อย่างในกลุ่มคนไข้ที่รับประทานยาลดกรดเป็นประจำ

00:04:1600:04:19 ก็กระตุ้นทำให้เกิดภูมิต้านทานที่ผิดปกติได้

00:04:1900:04:21 คนที่รับประทานแอลกอฮอล์เป็นประจำ

00:04:2100:04:23 คนที่มีความเครียดสูง

00:04:2300:04:26 สามารถจะทำให้เกิดการแพ้อาหารแบบหลังเนี่ยได้

00:04:2600:04:28 และอย่างงี้มันจะส่งผลกระทบยังไงอะคะ

00:04:2800:04:30 การแพ้อาหารเนี่ยค่ะ

00:04:3000:04:32 เยอะเลย ก็แล้วแต่ว่าไอตัวการอักเสบเรื้อรังเนี่ย

00:04:3200:04:34 ไปเกิดขึ้นที่ระบบไหน

00:04:3400:04:38 แน่ๆคนกลุ่มพวกเนี้ยมักจะมีปัญหาระบบทางเดินอาหาร

00:04:3800:04:40 อย่างเช่น ท้องอืด ท้องเฟ้อ

00:04:4000:04:43 แต่ว่าไอตัวการอักเสบหรือสารต้าน

00:04:4300:04:46 ตัวแพ้เนี่ย ถ้ามันไปหลุดไปอยู่ที่ไหน

00:04:4600:04:48 มันก็จะเกิดอาการตามระบบนั้นๆ

00:04:4800:04:51 แล้วก็เกิดความผิดปกติอะไรขึ้น

00:04:5100:04:55 ซึ่งมันจะไม่ใช่ภูมิแพ้แบบทางการแพทย์แบบที่เราเข้าใจกัน

00:04:5500:04:59 อันนี้มันจะเป็นลักษณะของการที่มีการย่อยไม่สมบูรณ์

00:04:5900:05:02 และมีการหลุดของสารอาหาร

00:05:0200:05:06 ที่ยังไม่ถูกย่อยสมบูรณ์เข้าไปในระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย

00:05:0600:05:08 ก็เลยกลายไปกระตุ้นภูมิคุ้มกันให้ผิดปกติ

00:05:0800:05:10 ซึ่งทั้งสองระบบเนี่ยเรา

00:05:1000:05:12 ต้องใช้ตรวจเลือดทั้งคู่

00:05:1200:05:15 แต่แบบเฉียบพลันบางทีเราสังเกตเอาเราก็รู้

00:05:1500:05:18 สมมุติว่าเรามีอาการหนึ่งจากการรับประทานอาหารหนึ่งอย่าง

00:05:1800:05:21 เช่นเราแพ้ถั่วอย่างเงี้ย ก็ไปตรวจได้เลย

00:05:2100:05:23 เพราะว่าเราจะได้ดูว่าเรามีแพ้ตัวอื่นไหม

00:05:2300:05:27 หรือเรามีตัวอะไรที่ไปกระตุ้นระบบภูมิต้านทานของเราอยู่

00:05:2700:05:30 เพราะฉะนั้นถ้าเราอยากจะรู้ว่าเราแพ้อาหารชนิดใด

00:05:3000:05:32 สามารถตรวจหาก่อนได้ / ใช่

00:05:3200:05:35 การแพ้อาหารแบบหลังที่เป็นการแพ้อาหารแบบแฝงเนี่ย

00:05:3500:05:39 เวลาที่ร่างกายมีการกระตุ้นภูมิต้านทานที่ผิดปกติคุณแนน

00:05:3900:05:41 มันจะทำให้เกิดการอักเสบในร่างกาย

00:05:4100:05:45 พอการอักเสบร่างกายมีมากขึ้นๆเลยเป็นเรื้อรัง

00:05:4500:05:47 มันจะทำให้เกิดภาวะภูมิเพี้ยนได้

00:05:4700:05:51 อย่างในโรคของคนไข้ที่เป็นภาวะภูมิเพี้ยนเนี่ย

00:05:5100:05:55 พบว่ามันมีต้นตอมาจากการกระตุ้นภูมิต้านทาน

00:05:5500:05:57 ที่ผิดปกติของร่างกายอยู่เรื่อยๆ

00:05:5700:06:02 คือเราต้องสังเกตว่าเรามีอาการอะไรที่ผิดปกติบ้าง

00:06:0200:06:05 บางทีเนี่ยเราไปทานส้มตำ

00:06:0500:06:07 ใส่ปลาร้า

00:06:0700:06:11 กลับมาวันนั้นปุ๊บมีปัญหาเลย

00:06:1100:06:14 ก็ต้องดูซิว่าอาจจะเป็นจากปลาร้าที่เราทานหรือเปล่า

00:06:1400:06:18 ก็ต้องสังเกตและก็ต้องพยายามอย่าไปสัมผัสสารพวกนี้

00:06:1800:06:21 หรือเป็นสิวเนี่ยพบบ่อยมาก

00:06:2100:06:25 ทานไปปุ๊บไม่เกิน 2 - 3 ชั่วโมงสิวอักเสบขึ้น

00:06:2500:06:28 อย่างงี้ก็แสดงว่าเราต้องกลับมาดูและว่า

00:06:2800:06:30 อาหารอะไรที่เป็นตัวกระตุ้น

00:06:3000:06:32 ต้องใช้วิธีตรวจเลือด

00:06:3200:06:35 เพราะฉะนั้นนี่ก็คือนอกจากที่เราจะสังเกตตัวเองแล้ว

00:06:3500:06:38 กับอาการที่เกิดขึ้นเวลาเรารับประทานอาหารบางอย่าง

00:06:3800:06:40 อีกหนึ่งวิธีก็คือไปตรวจหาก่อนเลยก็ได้

00:06:4000:06:43 ตรวจเลือดก็สามารถจะทราบได้ว่าเราแพ้อาหารอะไรบ้าง

00:06:4300:06:46 เรื่องกินนี่เรื่องใหญ่จริงๆนะคะคุณหมอขา เนอะ

00:06:4600:06:48 เพราะฉะนั้นค่ะเดี๋ยวช่วงหน้า

00:06:4800:06:51 จะยังโฟกัสที่เรื่องกิน ซึ่งคุณหมอบอกว่า

00:06:5100:06:53 กินเค็มเนี่ยมันไม่ดี / ใช่

00:06:5300:06:57 พิษเยอะมาก จะมีอะไรบ้างเดี๋ยวมาติดตามช่วงหน้าในช่วงหมอชวนคุยค่ะ