กลุ่มอาการเมตาบอลิกซินโดรมคืออะไร และเกิดจากสาเหตุใด

5 สัญญาณเตือนเมตาบอลิกซินโดรม โรคอ้วนลงพุง คนผอมก็เป็นได้ | พบหมอมหิดล

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:02 กลุ่มอาการโรคทางเมตาบอลิก หรือว่าโรคอ้วนลงพุง

00:00:0200:00:06 พบว่าคนอายุ 15 ปีขึ้นไป เป็นกลุ่มอาการโรคนี้ประมาณสัก 30%

00:00:0600:00:08 พบในหญิงมากกว่าชาย

00:00:0800:00:10 แล้วก็อุบัติการณ์เพิ่มมากขึ้นตามอายุ

00:00:1000:00:15 [เสียงดนตรี]

00:00:1500:00:19 สาเหตุที่ทางการแพทย์เรียกกลุ่มอาการ โรคนี้ว่าโรคเมตาบอลิกซินโดรม

00:00:1900:00:24 เป็นเพราะว่าอาจจะมีการเผาผลาญบางอย่าง ทางเมตาบอลิซึมที่ผิดปกติไป

00:00:2400:00:26 ปกติแล้วในเซลล์ของร่างกายคนเรา

00:00:2600:00:28 จะมีการเผาผลาญพลังงานเพื่อนำไปใช้

00:00:2800:00:31 เป็นส่วนหนึ่งในการขับเคลื่อน การทำงานของเซลล์นั่นเอง

00:00:3100:00:33 ถ้ามีความผิดปกติไป

00:00:3300:00:35 เราก็เรียกว่า มีการผิดปกติทางเมตาบอลิกซึม

00:00:3500:00:38 [เสียงดนตรี]

00:00:3800:00:40 โรคเมตาบอลิกซินโดรม

00:00:4000:00:42 สามารถนำมาสู่โรคเกี่ยวกับ โรคหัวใจและหลอดเลือด

00:00:4200:00:44 หลอดเลือดสมองตีบตัน

00:00:4400:00:45 ปวดข้อได้

00:00:4500:00:46 นิ่วในถุงน้ำดี

00:00:4600:00:47 โรคมะเร็งบางอย่าง

00:00:4700:00:49 โรคเบาหวาน ความดัน ไขมัน

00:00:4900:00:51 ต่อให้ผอมนะครับ ก็ยังสามารถเป็นโรคนี้ได้

00:00:5100:00:55 เนื่องจากว่าในคนที่ผอมนี่ อาจจะมีการเผาผลาญพลังงาน

00:00:5500:00:57 หรือน้ำตาล ไขมัน ที่ผิดปกติแล้วก็ได้

00:00:5700:00:59 คนกลุ่มนี้แม้ว่าไม่อ้วน

00:00:5900:01:01 แต่มีความผิดปกติในหลาย ๆ อย่าง

00:01:0100:01:03 เช่น น้ำตาลเริ่มขึ้น

00:01:0300:01:04 ความดันเริ่มขึ้น

00:01:0400:01:06 หรือไขมันเริ่มสูงขึ้น

00:01:0600:01:08 ก็ถือว่ามีความผิดปกติทางโรคนี้แล้วครับ

00:01:0800:01:09 ในคนที่อ้วนนี่

00:01:0900:01:12 จะมีหลาย ๆ คนนะครับ เรียกว่าเป็นคนอ้วนที่แข็งแรง

00:01:1200:01:13 เราพบว่าในคนกลุ่มนี้นะครับ

00:01:1300:01:15 แค่ร่างกายเขายังทนได้

00:01:1500:01:17 ถ้าปล่อยทิ้งไว้อีกไม่นานนะครับ

00:01:1700:01:20 โรคเบาหวาน ความดัน ไขมัน จะต้องเกิดขึ้นอย่างแน่นอนครับ

00:01:2000:01:23 เพราะฉะนั้น คนอ้วนที่แข็งแรงนี่ ไม่ได้มีอยู่จริงครับ

00:01:2300:01:27 เป็นแค่ภาวะเปลี่ยนถ่าย ก่อนจะมีโรคเข้ากลับมาเท่านั้นเองครับ

00:01:2700:01:29 [เสียงดนตรี]

00:01:2900:01:31 ในเรื่องของความอ้วนนะครับ

00:01:3100:01:33 ทางการแพทย์ เราแบ่งง่าย ๆ เป็น 2 แบบครับ

00:01:3300:01:35 คืออ้วนแบบผู้หญิง

00:01:3500:01:36 หรืออ้วนแบบผู้ชาย

00:01:3600:01:40 อ้วนแบบผู้หญิง คือจะอ้วนมากที่สะโพก ที่ก้น ที่เอว

00:01:4000:01:44 มีการสะสมของไขมัน ใต้ชั้นผิวหนังที่มากเกินไป

00:01:4400:01:45 ทำให้รูปร่างไม่สวย

00:01:4500:01:47 มักจะก่ออันตรายที่น้อยกว่าอ้วนในผู้ชาย

00:01:4700:01:50 ในขณะที่อ้วนแบบผู้ชายนี่ จะเป็นอ้วนในพุงครับ

00:01:5000:01:53 เรียกว่าเป็นแบบรูปแอปเปิลนั่นเอง คือป่องตรงกลาง

00:01:5300:01:55 อันแบบนี้ไม่ค่อยดีครับ

00:01:5500:01:57 เพราะไขมันที่อยู่ในช่องท้องนี่ เป็นตัวไม่ดี

00:01:5700:02:00 ที่หลั่งสารเคมีหรือฮอร์โมน ที่ส่งผลเสียต่อร่างกาย

00:02:0000:02:03 ทำให้การคุมน้ำตาลและไขมันแย่ลงนั่นเอง

00:02:0300:02:05 แต่ถ้าความแตกต่างกันของโรคอ้วน

00:02:0500:02:07 กับกลุ่มอาการเมตาบอลิกซินโดรมนะครับ

00:02:0700:02:09 เราสามารถแยกได้ง่าย ๆ ครับ

00:02:0900:02:13 โรคอ้วนคือภาวะที่มีไขมัน หรือน้ำหนักเกินกว่าปกติ

00:02:1300:02:15 เราสามารถดูได้จากดัชนีมวลกายครับ

00:02:1600:02:18 ในขณะที่กลุ่มอาการเมตาบอลิกซินโดรมนั้น

00:02:1800:02:21 จะต้องมีข้อต่อไปนี้ 5 ข้อครับ

00:02:2100:02:25 [เสียงดนตรี]

00:02:2500:02:26 ข้อแรกคือการดูรอบเอวครับ

00:02:2600:02:29 ในผู้ชายครับ รอบเอวเกิน 90 ซม.

00:02:2900:02:32 และในผู้หญิง รอบเอวเกิน 80 ซม. ขึ้นไป

00:02:3200:02:34 ก็ต้องระวังแล้วครับ ว่าจะมีกลุ่มอาการโรคอ้วนลงพุงครับ

00:02:3400:02:37 [เสียงดนตรี]

00:02:3700:02:39 ข้อที่ 2 เป็นภาวะที่มีน้ำตาลในเลือด สูงเกินปกติ

00:02:3900:02:42 ในคนปกตินะครับ ถ้ามางดน้ำ งดอาหาร มาเจาะเลือด

00:02:4200:02:44 น้ำตาลต้องไม่เกิน 100

00:02:4400:02:47 สำหรับคนที่พบว่าน้ำตาลสูงเกิน 100 นี่

00:02:4700:02:48 อย่างแรกที่ต้องมาระวังคือ

00:02:4800:02:52 การอดอาหารก่อนหน้ามาเจาะตรวจนี่ ถูกต้องแล้วหรือยังนะครับ

00:02:5200:02:55 จะต้องงดอาหารมาอย่างน้อย 6-8 ชั่วโมง

00:02:5500:02:58 โดยสามารถดื่มเฉพาะน้ำเปล่าได้เท่านั้น

00:02:5800:03:00 สำหรับคนที่อดอาหารมาครบแล้วนะครับ

00:03:0000:03:02 และพบว่ายังสูงเกิน 100 อยู่

00:03:0200:03:05 ก็แปลว่าความจริงอาจจะมี พฤติกรรมการกินอาหารที่ไม่เหมาะสม

00:03:0500:03:07 ก่อนหน้านี้เป็นเวลายาวนานแล้ว

00:03:0700:03:08 จนร่างกายเตือนตัวเองว่า

00:03:0800:03:11 ทนไม่ไหวแล้วนะ แล้วก็น้ำตาลสูงเกินไปครับ

00:03:1100:03:14 [เสียงดนตรี]

00:03:1400:03:18 ข้อที่ 3 เป็นภาวะที่มี ความดันโลหิตสูงเกินกว่าปกติครับ

00:03:1800:03:22 ตัวเลขตัดที่ความดันสูงกว่า 130/85 มิลลิเมตรปรอท

00:03:2200:03:23 เรื่องของความดันสูงนี่นะครับ

00:03:2300:03:27 เป็นอาการความเสี่ยงอย่างหนึ่ง ของการเกิดโรคหัวใจและหลอดเลือด

00:03:2700:03:31 ซึ่งเป็นผลมาจากการที่มีการควบคุม สมดุลของพลังงาน น้ำตาล

00:03:3100:03:33 แล้วก็ความดันโลหิตที่ไม่ดีพอนั่นเอง

00:03:3300:03:36 [เสียงดนตรี]

00:03:3600:03:39 ข้อ 4 มีภาวะไขมันไตรกลีเซอไรด์ที่สูงเกินไป

00:03:3900:03:42 คนทั่ว ๆ ไป จะมีระดับของ ไขมันไตรกลีเซอไรด์

00:03:4200:03:45 ไม่สูงเกิน 150 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร

00:03:4500:03:47 ไขมันไตรกลีเซอไรด์สูงมาก ๆ นะครับ

00:03:4700:03:49 จะบ่งบอกถึงภาวะดื้อต่ออินซูลิน

00:03:4900:03:51 ทำให้มีโอกาสควบคุม เรื่องของไขมันและน้ำตาล

00:03:5100:03:53 ทำให้เกิดภาวะเบาหวาน

00:03:5300:03:55 และก่อให้เกิดการอักเสบ ของเส้นเลือดทั่วร่างกายด้วยครับ

00:03:5600:03:59 [เสียงดนตรี]

00:03:5900:04:02 ข้อ 5 มีระดับไขมัน HDL

00:04:0200:04:04 หรือไขมันคอเลสเตอรอลตัวดีที่ต่ำเกินไป

00:04:0400:04:07 ในผู้ชาย ถ้าเกิดต่ำกว่า 50 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร

00:04:0700:04:10 ในผู้หญิง ถ้าเกิดต่ำกว่า 40 มิลลิกรัมต่อเดซิลิตร

00:04:1000:04:13 ถือว่ามีไขมันตัวดี HDL ที่ต่ำเกินไป

00:04:1300:04:16 ก็จะเสี่ยงต่อการเกิดโรคทางกลุ่ม เมตาบอลิกซินโดรมเหมือนกันครับ

00:04:1600:04:18 สำหรับ 5 ข้อที่กล่าวไปนะครับ

00:04:1800:04:20 ใครมีตั้งแต่ 3 ข้อเป็นต้นไป

00:04:2000:04:23 ถือว่ามีความเสี่ยงสูงแล้ว ต่อการเกิดโรคทางเมตาบอลิกซินโดรม

00:04:2400:04:26 [เสียงดนตรี]

00:04:2600:04:28 การรักษาโรคทางเมตาบอลิกซินโดรม

00:04:2800:04:30 มีหลัก ๆ อยู่ 3 แบบครับ

00:04:3000:04:32 คือการรักษาโดยการปรับเปลี่ยน พฤติกรรมสุขภาพ

00:04:3200:04:35 คุมอาหาร ออกกําลังกาย คุมน้ำหนักนั่นเองครับ

00:04:3500:04:37 ในข้อที่ 2 ในคนที่น้ำหนักตัวค่อนข้างเยอะมาก ๆ

00:04:3800:04:39 หรือมีโรคร่วมค่อนข้างเยอะ

00:04:3900:04:40 อาจจะเริ่มด้วยการใช้ยา

00:04:4000:04:42 เป็นยาฉีดลดน้ำหนักครับ

00:04:4200:04:43 ต้องใช้โดยแพทย์นะครับ

00:04:4300:04:44 จะหาซื้อทั่วไปไม่ได้

00:04:4400:04:48 เพราะว่ายานี้มีผลข้างเคียง ที่จำเป็นต้องดูอย่างต่อเนื่อง

00:04:4800:04:52 การที่คนไข้ไปหาซื้อเองตามสถานที่ ที่ไม่ใช่สถานที่บริการทางการแพทย์

00:04:5200:04:54 อาจจะต้องระมัดระวัง ผิดกฎหมายนะครับ

00:04:5400:04:55 ถ้าใช้อย่างไม่ระวัง

00:04:5500:04:58 อาจจะเกิดผลข้างเคียง อันไม่พึงประสงค์จากยาได้

00:04:5800:04:59 อย่างที่ 3 ก็คือการผ่าตัดลดน้ำหนัก

00:04:5900:05:03 ในคนที่อ้วนมาก ๆ สามารถทำการผ่าตัดรักษาได้

00:05:0300:05:05 คุณหมอก็จะพิจารณารับการผ่าตัด

00:05:0500:05:06 ในการรักษาคนไข้กลุ่มนี้

00:05:0600:05:09 คงต้องมีการประเมินกันอีก หลาย ๆ ส่วนนะครับ

00:05:0900:05:13 ว่าคนไข้มีความพร้อมแค่ไหน ในการจะรับการผ่าตัดกระเพาะ

00:05:1300:05:15 แล้วที่สำคัญคือมีความจำเป็นแค่ไหน

00:05:1500:05:19 ถือว่าเป็นวิธีการที่มีประสิทธิภาพสูงสุด ในการลดน้ำหนักตัว

00:05:1900:05:21 แต่ข้อเสียคือ หลังผ่าตัดกระเพาะไปนี่

00:05:2100:05:25 จำเป็นต้องติดตาม ดูแลเรื่องของการดูดซึมของวิตามินต่าง ๆ

00:05:2500:05:27 ให้อยู่ในสมดุลที่ดีอยู่

00:05:2700:05:28 ในเรื่องของการลดน้ำหนักนะครับ

00:05:2800:05:29 ยังไงก็ยังแนะนำว่า

00:05:2900:05:32 พื้นฐานในการคุมอาหาร ออกกำลังกาย

00:05:3200:05:33 ยังคงเป็นสิ่งสำคัญที่สุดครับ

00:05:3300:05:35 และหลาย ๆ คนนะครับ ก็ไม่ต้องใช้การผ่าตัด

00:05:3600:05:37 ก็สามารถลดน้ำหนักได้ดีครับ

00:05:3700:05:44 [เสียงดนตรี]

00:05:4400:05:47 ถ้าคุณมีปัญหาสุขภาพ อย่าลืมมาพบหมอกันนะครับ