อาการบวมของแขนหลังรักษามะเร็งเต้านมเกิดจากอะไร และส่งผลต่อชีวิตประจำวันอย่างไร

EP5 การปฏิบัติตนในผู้ป่วยที่มีภาวะแขนบวมหลังการรักษามะเร็งเต้านม

จากช่อง : CRA CHULABHORN Channel


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0300:00:07 [เพลง]

00:00:0700:00:11 สวัสดีค่ะดิฉันนางสาวชลธิชาโมกหลวงค่ะนัก

00:00:1100:00:13 กิจกรรมบำบัดโรงพยาบาลจุฬาภรณ์วันนี้

00:00:1300:00:16 ดิฉันจะมาอธิบายถึงผลกระทบการฟื้นฟูและ

00:00:1600:00:19 การปฏิบัติตนในผู้ป่วยที่มีภาวะแขนบวม

00:00:1900:00:21 หลังรักษามะเร็งเต้านมค่ะ

00:00:2200:00:30 [เพลง]

00:00:3000:00:34 ต่อไปเรามาดูถึงผลกระทบของผู้ป่วยที่มี

00:00:3400:00:36 ภาวะแขนบวมจากรักษามะเร็งเต้านมกันนะคะ

00:00:3600:00:40 ว่าส่งผลกระทบในด้านใดบ้างอย่างแรกเลยนะ

00:00:4000:00:43 คะเนื่องจากแขนที่มีขนาดบวมมากขึ้นส่งผล

00:00:4300:00:47 ทำให้แขนมีน้ำหนักมากลักษณะของผิวมีการ

00:00:4700:00:50 เปลี่ยนแปลงอย่างเช่นตึงแข็งหนาในผู้ป่วย

00:00:5000:00:54 บางรายมีอาการชาหรือรู้สึกเจ็บปวดแล้วก็

00:00:5400:00:57 กำลังแขนลดลงด้วยค่ะต่อมานะคะส่งผลใน

00:00:5700:00:59 เรื่องของความสามารถในการเคลื่อนไหวของ

00:00:5900:01:02 ผู้ป่วยแน่นอนค่ะเนื่องจากผู้ป่วยที่มี

00:01:0200:01:05 ภาวะแขนบวมเราจะมีการห้ามไม่ให้ผู้ป่วย

00:01:0500:01:08 เคลื่อนไหวในท่าทางต่างๆเพื่อไม่ให้แขน

00:01:0900:01:11 บวมมากขึ้นหรือ

00:01:1100:01:15 ในผู้ป่วยบางรายเนี่ยที่มีอาการชาอ่อนแรง

00:01:1500:01:17 หรือข้อติดเนี่ยก็เป็นข้อจำกัดที่ทำให้

00:01:1700:01:20 ผู้ป่วยเนี่ยไม่สามารถใช้งานแขนได้นะคะ

00:01:2000:01:23 อย่างเช่นการยกของนาการกิจกรรมทำกิจกรรม

00:01:2300:01:27 ที่ต้องยกแขนการขับรถหรือการเล่นกีฬานะคะ

00:01:2700:01:31 ข้อต่อไปนะคะส่งผลต่อสภาวะทางจิตใจในผู้

00:01:3100:01:35 ป่วยที่มีภาวะแขนบวมจะส่งผลทำให้ผู้ป่วย

00:01:3500:01:39 มีความเครียดเกิดความไม่มั่นใจในตนเอง

00:01:3900:01:43 วิตกกังวลเรื่องของภาพลักษณ์ขาดการเข้า

00:01:4300:01:46 กิจกรรมทางสังคมรวมถึงบทบาทที่มีหน้าที่

00:01:4600:01:51 ที่เปลี่ยนแปลงไปนะคะต่อมาส่งผลในเรื่อง

00:01:5100:01:54 ของการดำเนินกิจวัตรประจำวันได้แก่ความ

00:01:5400:01:56 สามารถในการทำงานบ้านที่ต้องลดน้อยลงอยู่

00:01:5600:01:59 แล้วนะคะต้องพึ่งพาบุคคลในครอบครัวมาก

00:01:5900:02:02 ขึ้นต้องสวมเสื้อผ้าที่มีขนาดใหญ่มากขึ้น

00:02:0200:02:06 เนื่องจากแขนที่มีภาวะบวมไม่เท่ากันและ

00:02:0600:02:09 การเล่นกีฬาบางประเภทไม่ได้ค่ะและข้อสุด

00:02:0900:02:11 ท้ายนะคะจากที่กล่าวมาในข้างต้นทำให้

00:02:1100:02:14 คุณภาพชีวิตของผู้ป่วยลดน้อยลงด้วยค่ะต่อ

00:02:1400:02:18 ไปเราจะมาพูดถึงการฟื้นฟูหลังจากที่ผู้

00:02:1800:02:20 ป่วยมีภาวะแขนบวมหลังจากรักษามะเร็งเต้า

00:02:2000:02:28 นมนะคะ

00:02:2800:02:30 [เพลง]

00:02:3000:02:34 ข้อแรกนะคะการนวดระบายน้ำเหลืองหรือ

00:02:3400:02:37 Manual ลิปสติก danish นะคะเป็นการนวด

00:02:3700:02:41 ระบายน้ำเหลืองจากปลายนิ้วมือนะคะขึ้นไป

00:02:4100:02:45 หาต้นแขนนะคะข้อต่อไปนะคะการพันผ้ายืด

00:02:4500:02:49 หรือการสวมปลอกแขนที่มีแรงกดหรือที่เรียก

00:02:4900:02:52 ว่า Pressure garment นะคะการสวมปลอกแขน

00:02:5200:02:55 ที่มีแรงกดหรือ Pressure garment นั้นนะ

00:02:5500:02:58 คะจะมีจุดประสงค์เดียวกันกับการพันผ้ายืด

00:02:5800:03:02 ลดบวมคือจะต้องมีการออกแบบการวัดเป็น

00:03:0200:03:07 เฉพาะบุคคลโดยนักกิจกรรมบำบัดนะคะเพื่อลด

00:03:0700:03:11 อาการบวมในภาวะผู้ป่วยบวมน้ำเหลืองนะคะ

00:03:1100:03:16 ข้อต่อไปนะคะการฟื้นฟูโดยการบีบแขนด้วย

00:03:1600:03:19 เครื่องบีบแรงลมนะคะหรือมีมติ compression

00:03:1900:03:23 ต่ำนะคะโดยเป็นการกำหนดให้เครื่องเนี่ย B

00:03:2300:03:27 เป็นจังหวะด้วยแรงดันนะคะโดยที่แรงบีบ

00:03:2700:03:30 เนี่ยจะต้องไม่เกินค่าไดอาสติกของผู้ป่วย

00:03:3000:03:34 ในแต่ละรายนะคะจะต้องบีบจากปลายนิ้วขึ้น

00:03:3400:03:37 ไปหาต้นแขนนะคะเพื่อกระตุ้นการไหลกลับของ

00:03:3700:03:41 น้ำเหลืองและข้อสุดท้ายนะคะการบริหารแขน

00:03:4100:03:44 มือรวมถึงการดูแลผิวพรรณนะคะไม่ให้เกิด

00:03:4400:03:47 แผลเกิดการติดเชื้อนะคะ

00:03:4700:03:50 และเมื่อผู้ป่วยนะคะที่มีภาวะบวมน้ำ

00:03:5000:03:53 เหลืองจากการรักษามะเร็งเต้านมแล้วนั้นนะ

00:03:5300:03:56 คะเราจะมาดูกันว่าควรจะปฏิบัติตนอย่างไร

00:03:5600:04:00 นะคะเพื่อไม่ให้แขนเกิดการบวมมากขึ้นค่ะ

00:04:0000:04:09 [เพลง]

00:04:0900:04:13 อย่างแรกนะคะต้องพันแขนด้วยผ้ายืดหรือสวม

00:04:1300:04:15 ปลอกแขนนะคะเพื่อป้องกันไม่ให้น้ำเหลือง

00:04:1500:04:19 ไหลกลับมาคั่งที่มือนะคะโดยเราจะแนะนำให้

00:04:1900:04:23 ผู้ป่วยสวมใส่ตลอดเวลาถอดเฉพาะแค่เวลาตอน

00:04:2300:04:26 อาบน้ำหรือเฉพาะเวลาที่จำเป็นเท่านั้นนะ

00:04:2600:04:27 คะ

00:04:2700:04:30 ข้อต่อไปนะคะหลีกเลี่ยงการทำหัตถการที่

00:04:3000:04:33 ต้องเกิดการรัดแขนไประยะเวลานานหรือบ่อยๆ

00:04:3300:04:36 เช่นการวัดความดันโลหิตการเจาะเลือดการ

00:04:3600:04:40 ให้สารน้ำให้ยาการฉีดยาของแขนข้างที่บวม

00:04:4000:04:42 น้ำเหลืองนะคะ

00:04:4200:04:45 ข้อต่อไปนะคะหมั่นดูแลความสะอาดหลีก

00:04:4500:04:48 เลี่ยงเกิดการบาดเจ็บของผิวหนังที่จะทำ

00:04:4800:04:50 ให้เกิดแผลเพื่อป้องกันการติดเชื้อซึ่ง

00:04:5000:04:54 การติดเชื้อจะส่งผลทำให้แขนมีภาวะบวมมาก

00:04:5400:04:56 ขึ้นนะคะ

00:04:5600:04:59 ข้อต่อไปนะคะผู้ป่วยจะต้องไม่สวมเครื่อง

00:04:5900:05:03 ประดับที่เกิดการรัฐบริเวณข้อมือนิ้วมือ

00:05:0300:05:07 อย่างเช่นแหวนนาฬิกานะคะเพื่อป้องกันการ

00:05:0700:05:09 กีดขวางการไหลของน้ำเหลืองนะคะ

00:05:0900:05:14 ต่อไปนะคะผู้ป่วยที่มีภาวะบวมน้ำเหลืองจะ

00:05:1400:05:17 ต้องไม่ใช้แขนข้างที่บวมนะคะในการยกดึง

00:05:1700:05:20 หรือด้านของที่มีน้ำหนักมากจนเกินไปนะคะ

00:05:2000:05:24 รวมถึงการอุ้มเด็กหรือการจูงสุนัขด้วยค่ะ

00:05:2400:05:27 ข้อต่อมานะคะหลีกเลี่ยงกิจกรรมที่จะต้อง

00:05:2700:05:32 ใช้แขนข้างที่บวมเป็นระยะเวลานานหรือซ้ำๆ

00:05:3200:05:35 นะคะอย่างเช่นการตามน้ำพริกการใช้กรรไกร

00:05:3500:05:39 ตัดกิ่งตัดต้นไม้นะคะหรือการเล่นกีฬาบาง

00:05:3900:05:43 ประเภทการรีดผ้าครั้งละมากๆหรือการทำงาน

00:05:4300:05:46 บ้านโดยใช้แขนข้างเดิมเป็นระยะเวลานานค่ะ

00:05:4600:05:49 ข้อต่อมานะคะผู้ป่วยควรหลีกเลี่ยงการทำ

00:05:4900:05:52 กิจกรรมที่จะต้องมีการแกว่งแขนข้างลำตัว

00:05:5200:05:56 เป็นระยะเวลานานนะคะการแกว่งแขนข้างลำตัว

00:05:5600:05:58 ไประยะเวลานานจะทำให้น้ำเหลืองกลับไปข้าง

00:05:5800:06:02 ที่มือทำให้เกิดการบวมมากขึ้นค่ะข้อต่อมา

00:06:0200:06:04 นะคะหลีกเลี่ยงการนอนทับแขนข้างที่บวมนะ

00:06:0400:06:08 คะโดยผู้ป่วยสามารถนอนหงายหรือตะแคงทับ

00:06:0800:06:12 แขนข้างที่ไม่บวมได้นะคะหากผู้ป่วยจะต้อง

00:06:1200:06:14 นั่งไประยะเวลานานนะคะอย่างเช่นการนั่งดู

00:06:1400:06:17 ทีวีควรใช้หมอนนะคะร้อนแขนข้างที่บวมให้

00:06:1800:06:21 สูงมากขึ้นเพื่อป้องกันการไหลของน้ำ

00:06:2100:06:23 เหลืองไปข้างที่มือทำให้มือบวมมากขึ้นนะ

00:06:2300:06:27 คะข้อต่อไปหลีกเลี่ยงการอยู่ในสถานที่

00:06:2700:06:31 ร้อนจัดหรือเย็นจัดอย่างเช่นการทำอาหาร

00:06:3100:06:36 หน้าเตาไฟไปแล้วเวลานานการตากแดดนานๆหรือ

00:06:3600:06:40 การอยู่ในสถานที่ที่เปิดแอร์หนาวจัดนะคะ

00:06:4000:06:43 เพื่อป้องกันไม่ให้แขนบวมมากขึ้นค่ะต่อไป

00:06:4300:06:47 นะคะควบคุมน้ำหนักนะคะและก็ลดน้ำหนักไม่

00:06:4700:06:50 ให้ BMI เกินไม่ให้มีน้ำหนักตัวเยอะจน

00:06:5000:06:55 เกินไปข้อต่อไปนะคะงดอาหารเค็มอาหารที่มี

00:06:5500:06:57 รสจัดนะคะเพราะอาหารพวกนี้นะคะจะทำให้

00:06:5700:07:01 เกิดการบวมของน้ำได้นะคะซึ่งจะไปกระตุ้น

00:07:0100:07:04 ทำให้แขนบวมมากขึ้นด้วยเช่นกันและข้อสุด

00:07:0400:07:07 ท้ายนะคะหมั่นบริหารมือแขนข้อไหล่นะคะ

00:07:0700:07:10 เพื่อเพิ่มการไหลเวียนของน้ำเหลืองเลือด

00:07:1000:07:13 และเพื่อป้องกันข้อติดค่ะ

00:07:1300:07:17 หากทุกท่านนะคะสามารถทำตามวิธีการเหล่า

00:07:1700:07:21 นี้นะคะอาการและตัวโรคของท่านจะบรรเทาลง

00:07:2100:07:24 ได้นะคะลองไปทำตามดูนะคะ

00:07:2400:07:32 [เพลง]

00:07:3200:07:39