00:00:03 → 00:00:07 [เพลง]

00:00:07 → 00:00:11 สวัสดีครับผมนายแพทย์ธนวัฒน์เพชรชตภาค

00:00:11 → 00:00:14 เวชศาสตร์ฟื้นฟูประจำโรงพยาบาลจุฬาภรณ์

00:00:14 → 00:00:18 วันนี้ผมจะมาบรรยายเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์

00:00:18 → 00:00:21 ฟื้นฟูในผู้ป่วยมะเร็งนะครับคาดว่าในปี

00:00:21 → 00:00:25 2024 เนี่ยจะมีประชากรที่รอดชีวิตจาก

00:00:25 → 00:00:30 โรคมะเร็งสูงถึง 19 ล้านคนนะครับซึ่งเป็น

00:00:30 → 00:00:33 จำนวนของผู้ป่วยโรคมะเร็งเนี่ยก็จะมี

00:00:33 → 00:00:36 จำนวนที่สูงขึ้นนะครับเนื่องจากเป็นสังคม

00:00:36 → 00:00:39 ผู้สูงอายุและการรักษาทางการแพทย์ที่มี

00:00:39 → 00:00:42 ประสิทธิภาพมากขึ้นนะครับดังนั้นผู้ป่วย

00:00:42 → 00:00:46 เนี่ยถ้าผู้ป่วยสามารถช่วยเหลือตัวเองได้

00:00:46 → 00:00:49 นะครับแล้วก็มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นเนี่ย

00:00:49 → 00:00:52 จะเป็นสิ่งสำคัญสำหรับผู้ป่วยในกลุ่มนี้

00:00:52 → 00:00:53 นะครับ

00:00:53 → 00:00:57 ภายหลังรักษามะเร็งไม่ว่าจะเป็นการผ่าตัด

00:00:57 → 00:01:01 การฉายรังสีการใช้ยาเคมีบำบัดหรือการ

00:01:01 → 00:01:02 รักษาอื่นๆนะครับ

00:01:02 → 00:01:06 จะล้วนจะทำให้เกิดผลข้างเคียงและความบก

00:01:06 → 00:01:08 พร่องตามมานะครับ

00:01:08 → 00:01:12 ซึ่งวิทยาศาสตร์ฟื้นฟูจะมีความสำคัญ

00:01:12 → 00:01:15 สำหรับผู้ป่วยกลุ่มนี้มากขึ้นนะครับซึ่ง

00:01:15 → 00:01:18 วิทยาศาสตร์ฟื้นฟูผู้ป่วยมะเร็งเนี่ยจะ

00:01:18 → 00:01:22 เป็นสาขา 1 นะครับที่มาดูแลผู้ป่วยมะเร็ง

00:01:22 → 00:01:27 โดยใช้ความรู้ทางแบบบูรณาการนะครับมาดูแล

00:01:27 → 00:01:30 ต่อเนื่องตั้งแต่เรื่องวินิจฉัยและก็ผู้

00:01:30 → 00:01:33 ป่วยผ่านการรักษาด้วยวิธีต่างๆโดยเป้า

00:01:33 → 00:01:36 หมายเนี่ยเราจะดูแลทั้งทางด้านร่างกายจิต

00:01:36 → 00:01:40 ใจและความภาวะรู้คิดนะครับแล้วก็พยายาม

00:01:40 → 00:01:44 ที่จะรักษาให้คงไว้หรือคืนค่าการทำงานให้

00:01:45 → 00:01:49 กับร่างกายนะครับแล้วก็ลดอาการต่างๆที่

00:01:49 → 00:01:52 อาจจะทำให้เกิดเป็นภาระในอนาคตเพิ่ม

00:01:52 → 00:01:55 คุณภาพชีวิตให้กับผู้ป่วยแล้วก็ส่งเสริม

00:01:55 → 00:01:58 ให้ผู้ป่วยพึ่งพาตัวเองได้มากที่สุดแล้ว

00:01:58 → 00:02:01 ก็ลดความพิการนะครับ

00:02:01 → 00:02:07 [เพลง]

00:02:07 → 00:02:10 ซึ่งภาวะแทรกซ้อน

00:02:10 → 00:02:13 ภายหลังรักษามะเร็งมีมากมายหลายอย่างเลย

00:02:13 → 00:02:17 นะครับแต่สิ่งที่ผมจะยกตัวอย่างในวันนี้

00:02:17 → 00:02:21 เนี่ยจะมี 2 ภาวะที่พบเจอได้บ่อยใน

00:02:21 → 00:02:23 คลินิกเวชศาสตร์ฟื้นฟูผู้ป่วยมะเร็งนะ

00:02:23 → 00:02:27 ครับก็คือภาวะแรกก็คือภาวะบวมน้ำเหลืองนะ

00:02:27 → 00:02:31 ครับแล้วก็ภาวะที่ 2 ก็คือภาวะภรรยาที่

00:02:31 → 00:02:34 สภาพเส้นประสาทส่วนปลายเนื่องจากเคมี

00:02:34 → 00:02:36 บำบัดนะครับ

00:02:36 → 00:02:39 ภาวะแรกก่อนนะครับคือภาวะบวมน้ำเหลืองนะ

00:02:39 → 00:02:43 ครับก็คือภาวะที่เกิดการรบกวนการไหลเวียน

00:02:43 → 00:02:44 ของระบบน้ำเหลืองนะครับ

00:02:44 → 00:02:48 ทำให้มีโปรตีนจำนวนมากเนี่ยมาสะสมอยู่ใน

00:02:48 → 00:02:51 บริเวณช่องว่างระหว่างเนื้อเยื่อกับเซลล์

00:02:51 → 00:02:54 นะครับซึ่งเป็นภาวะที่แอบแฝงและค่อยเป็น

00:02:54 → 00:02:59 ค่อยไปนะครับสาเหตุเนี่ยก็จะมี 2 สาเหตุ

00:02:59 → 00:03:03 หลักๆก็คือสาเหตุทางด้านปฐมภูมินะครับ

00:03:03 → 00:03:04 อย่างเช่น

00:03:04 → 00:03:07 ความผิดปกติของการทำงานของระบบน้ำเหลือง

00:03:07 → 00:03:11 ตั้งแต่กำเนิดเป็นต้นนะครับแล้วก็สาเหตุ

00:03:11 → 00:03:17 ทุติยภูมิก็คือเป็นสาเหตุที่เราสามารถพบ

00:03:17 → 00:03:20 ได้บ่อยกว่าหรือได้ยินบ่อยกว่านะครับโดย

00:03:20 → 00:03:22 ส่วนใหญ่จะเกิดจากการบาดเจ็บของระบบน้ำ

00:03:22 → 00:03:24 เหลืองนะครับ

00:03:24 → 00:03:28 ที่เกิดมาในภายหลังอย่างเช่นโรคมะเร็งการ

00:03:28 → 00:03:32 ติดเชื้อโรคอ้วนหรืออุบัติเหตุเป็นต้นนะ

00:03:32 → 00:03:36 ครับซึ่งมะเร็งเต้านมเนี่ยก็เป็น

00:03:36 → 00:03:39 โรคมะเร็งที่เกี่ยวกับภาวะบวมน้ำเหลือง

00:03:39 → 00:03:42 มากที่สุดนะครับซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่ก็เกิด

00:03:42 → 00:03:45 จากการที่เราไปผ่าตัดล้อน้ำเหลืองบริเวณ

00:03:45 → 00:03:48 ใต้รักแร้นะครับแล้วก็มีการใช้รังสีร่วม

00:03:48 → 00:03:49 ด้วย

00:03:49 → 00:03:53 ซึ่งจะทำให้เกิดภาวะบวมน้ำเหลืองได้ถึง 10

00:03:53 → 00:03:56 ถึง 40% นะครับ

00:03:56 → 00:04:00 ซึ่งผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดล้อน้ำ

00:04:00 → 00:04:04 เหลืองถ้ามีการรักษาร่วมกับการฉายแสงจะทำ

00:04:04 → 00:04:07 ให้มีความเสี่ยงในการเป็นภาวะบวมน้ำ

00:04:07 → 00:04:09 เหลืองเยอะขึ้นนะครับ

00:04:09 → 00:04:13 ซึ่งภาวะบนน้ำเหลืองเนี่ยจะแบ่งออกเป็น 4

00:04:13 → 00:04:16 ระยะนะครับก็คือระยะศูนย์ 1 2 และ 3

00:04:17 → 00:04:20 ระยะที่ 0 นี้คือระยะ a แฝงนะครับหรือ

00:04:20 → 00:04:23 ภาษาอังกฤษเรียกว่า state ซึ่งระยะนี้ยัง

00:04:23 → 00:04:25 ไม่มีอาการบวมนะครับ

00:04:25 → 00:04:30 ระยะที่ 1 นะครับก็คือระยะที่

00:04:30 → 00:04:34 สามารถย้อนกลับมาให้เป็นปกติได้หรือภาษา

00:04:34 → 00:04:36 อังกฤษเรียกว่า spontanius reversible

00:04:36 → 00:04:40 นะครับซึ่งในระยะนี้เนี่ยถ้าได้รับการ

00:04:40 → 00:04:45 รักษาที่ถูกต้องนะครับก็จะกลับมาอยู่ใน

00:04:45 → 00:04:48 ระยะศูนย์ได้นะครับ

00:04:48 → 00:04:51 ระยะต่อมาคือระยะที่ 2 นะครับคือระยะที่

00:04:51 → 00:04:54 ไม่สามารถกลับมาเป็นปกติได้ก็คือวันนั้น

00:04:54 → 00:04:58 อิริเวอร์ซิเบิ้ลนะครับเนื่องจากระยะนี้

00:04:58 → 00:05:02 เริ่มเกิดพังผืดนะครับแล้วก็ระยะสุดท้าย

00:05:02 → 00:05:04 คือระยะที่ 3 นะครับ

00:05:04 → 00:05:07 ระยะนี้ลักษณะอาการบวมมันจะเหมือน

00:05:08 → 00:05:12 เท้าช้างเลยแขนแขนมันก็จะบวมใหญ่กว่าอีก

00:05:12 → 00:05:16 ข้างนึงเนื่องจากว่าการเกิดพังผืดในระยะ

00:05:16 → 00:05:19 นี้ค่อนข้างเยอะนะครับแล้วก็ไม่สามารถ

00:05:19 → 00:05:22 รักษาด้วยวิธีไม่ผ่าตัดได้

00:05:22 → 00:05:26 ซึ่งการรักษาในระยะนี้ควรจะ

00:05:26 → 00:05:31 ปรึกษาแพทย์ศัลยกรรมนะครับการรักษาทาง

00:05:31 → 00:05:33 เวชศาสตร์ฟื้นฟูนะครับจะเป็นการรักษาแบบ

00:05:33 → 00:05:36 ไม่ผ่าตัดซึ่งจะใช้หลักการที่เรียกว่า

00:05:36 → 00:05:40 Complete หรือ Complex deconjective

00:05:40 → 00:05:44 therapy หรือเรียกว่า cdt นะครับซึ่งจะ

00:05:44 → 00:05:46 ประกอบไปด้วย 4 องค์ประกอบหลักๆนะครับ

00:05:46 → 00:05:50 องค์ประกอบแรกคือการดูแลผิวหนังและเล็บนะ

00:05:50 → 00:05:52 ครับซึ่งเป้าหมายจะช่วยลดการติดเชื้อนะ

00:05:52 → 00:05:56 ครับอันที่ 2 ก็คือเทคนิคระบายน้ำเหลือง

00:05:56 → 00:05:59 ด้วยมือนะครับจะเรียกว่า

00:05:59 → 00:06:04 manuality หรือ mld หรือจะมีอีก Concept

00:06:04 → 00:06:05 นึงที่จะเรียกว่า

00:06:05 → 00:06:07 ลิมาติกเกอร์

00:06:07 → 00:06:10 นะครับซึ่ง

00:06:10 → 00:06:13 จะช่วยเป็นเทคนิคระบายน้ำเหลืองด้วยมือ

00:06:13 → 00:06:15 โดยนักกายภาพบำบัดนะครับ

00:06:15 → 00:06:20 อันต่อไปก็คือการใช้ผ้ายืดเพื่อพันธุ์ลด

00:06:20 → 00:06:24 บวมนะครับหรือการใช้ปลอกแขนผ้ายืดนะครับ

00:06:24 → 00:06:27 และอันสุดท้ายคือการออกกำลังกายเพื่อการ

00:06:27 → 00:06:34 รักษานะครับ

00:06:34 → 00:06:37 ส่วนอาการต่อไปก็คืออาการ

00:06:37 → 00:06:40 พยาธิสภาพเส้นประสาทส่วนปลายเนื่องจาก

00:06:40 → 00:06:41 เคมีบำบัดนะครับหรือเรียกเป็นภาษาอังกฤษ

00:06:41 → 00:06:47 ว่า kmote In buse

00:06:47 → 00:06:53 I P N นะครับซึ่งความหมายก็คือการที่

00:06:53 → 00:06:57 ยาเคมีบำบัดเนี่ยทำให้เกิดพิษต่อร่างกาย

00:06:57 → 00:07:02 นะครับทำให้เกิดความผิดปกติของใยประสาททำ

00:07:02 → 00:07:05 ให้ใยประสาทเกิดการอักเสบบาดเจ็บหรือมี

00:07:05 → 00:07:07 ความเสื่อมนะครับ

00:07:07 → 00:07:12 ซึ่งส่วนใหญ่ก็จะส่งผลทำให้เกิดการขัด

00:07:12 → 00:07:14 ขวางการนำกระแสประสาท

00:07:14 → 00:07:17 ซึ่งอาการที่พบทั้งในระบบประสาทรับความ

00:07:17 → 00:07:20 รู้สึกระบบประสาทสั่งการและก็ระบบประสาท

00:07:21 → 00:07:24 อัตโนมัตินะครับซึ่งระบบประสาทรับความรู้

00:07:24 → 00:07:27 สึกเนี่ยยกตัวอย่างอาการเช่นจะมีอาการชา

00:07:27 → 00:07:31 นะครับหรืออาการเป็นเหน็บที่มือที่เท้านะ

00:07:31 → 00:07:35 ครับหรืออาการปวดแสบร้อนนะครับเหมือนไฟ

00:07:35 → 00:07:38 ช็อตซึ่งลักษณะอาการที่เป็นเนี่ยจะเป็น

00:07:38 → 00:07:40 ลักษณะเหมือนใส่ถุงมือหรือถุงเท้านะครับ

00:07:40 → 00:07:46 แล้วก็อาการนี้จะเกิดที่เท้าขาก่อนนะครับ

00:07:46 → 00:07:48 อันที่ 2 ก็คือระบบประสาทสั่งการนะครับ

00:07:48 → 00:07:51 ซึ่งระบบประสาทสั่งการเนี่ยจะทำให้ผู้

00:07:51 → 00:07:55 ป่วยมีปัญหาในการยืนหรือเดินแล้วก็มี

00:07:55 → 00:07:58 ปัญหาในการทรงตัวนะครับอันสุดท้ายก็คือ

00:07:58 → 00:08:01 ระบบประสาทอัตโนมัตินะครับก็คืออาจจะทำ

00:08:01 → 00:08:04 ให้ผู้ป่วยมีอาการท้องพวงวิงเวียนศีรษะนะ

00:08:04 → 00:08:07 ครับหรือมีปัญหาเรื่องความดันโลหิตนะครับ

00:08:07 → 00:08:10 แล้วก็ในผู้ชายอาจจะมีเรื่องเสื่อม

00:08:10 → 00:08:14 สมรรถภาพทางเพศนะครับได้นะครับซึ่งยาใน

00:08:14 → 00:08:16 กลุ่มนี้

00:08:16 → 00:08:20 ยาเคมีบำบัดที่มักจะทำให้เกิดอาการทาง

00:08:20 → 00:08:23 ระบบประสาทก็จะมี

00:08:23 → 00:08:26 อยู่ 3 กลุ่มนะครับอันแรกก็คือ Platinum

00:08:26 → 00:08:30 Agent นะครับแล้วก็วินก้าอาคาอยด์แล้วก็

00:08:30 → 00:08:32 อันสุดท้ายคือ

00:08:32 → 00:08:37 ซึ่งค่าวิทยาศาสตร์ฟื้นฟูจะตรวจประเมิน

00:08:37 → 00:08:40 ผู้ป่วยด้วยการซักประวัติและตรวจร่างกาย

00:08:40 → 00:08:43 นะครับถ้าสงสัยเพิ่มเติมเราจะตรวจ

00:08:43 → 00:08:46 เครื่องมือที่ชื่อว่าไฟฟ้าวินิจฉัยนะครับ

00:08:46 → 00:08:52 จะทำให้การตรวจแม่นยำขึ้นนะครับแล้วก็การ

00:08:52 → 00:08:55 รักษาจะประกอบไปด้วยการลดอาการปวดการใช้

00:08:55 → 00:08:59 กายอุปกรณ์พยุงนะครับการออกกำลังกายเพื่อ

00:08:59 → 00:09:02 คงพิสัยของข้อการฝึกการควบคุมกล้ามเนื้อ

00:09:02 → 00:09:07 การฝึกการรับรู้จากการสัมผัสนะครับการฝึก

00:09:07 → 00:09:10 ลดความไวของระบบประสาทการฝึกการทรงตัว

00:09:10 → 00:09:13 เพื่อป้องกันการหกล้มการฝึกกิจวัตรประจำ

00:09:13 → 00:09:16 วันการเลือกรองเท้าที่เหมาะสมแล้วก็

00:09:16 → 00:09:21 เครื่องมือกายภาพบำบัดเช่นไฟฟ้าบำบัดหรือ

00:09:21 → 00:09:24 การกระตุ้นด้วยพลังงานแม่เหล็กเป็นต้นนะ

00:09:24 → 00:09:29 ครับโดยสรุปนะครับทางทีมเรียกสถานฟื้นฟู

00:09:29 → 00:09:31 นะครับซึ่งประกอบไปด้วยภาควิทยาศาสตร์

00:09:31 → 00:09:35 ฟื้นฟูนักกายภาพบำบัดนักกิจกรรมบำบัด

00:09:35 → 00:09:39 นักกายอุปกรณ์และนักวิทยาศาสตร์การกีฬาจะ

00:09:39 → 00:09:45 เป็นทีมหนึ่งที่มาช่วยดูแลผู้ป่วยภายหลัง

00:09:45 → 00:09:47 รักษามะเร็งนะครับไม่ว่าจะเป็นการผ่าตัด

00:09:47 → 00:09:49 การฉายรังสีหรือการใช้เคมีบำบัดนะครับ

00:09:49 → 00:09:53 เพื่อทำให้ผู้ป่วยมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

00:09:54 → 00:09:57 นะครับลดการพึ่งพิงคนอื่นพึ่งพาตัวเองได้

00:09:57 → 00:10:02 มากที่สุดและลดความพิการนะครับขอบคุณครับ

00:10:02 → 00:10:12 [เพลง]