ทำไมค่า BMI ถึงไม่เพียงพอในการประเมินความเสี่ยงโรคอ้วน และมีข้อจำกัดอย่างไร

ดัชนีวัดความอ้วนกลม

จากช่อง : หมอฟ้า (Blue Zone Thailand)


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:02 สวัสดีค่ะทุกคนกลับเข้าสู่ช่อง Blue Zone

00:00:0200:00:04 ไ Thailand นะคะและนี่คือหมอฟ้าแพทย์หญิง

00:00:0400:00:07 มนพุทธสัมประสิทธิวงศ์ค่ะสัปดาห์นี้นะคะ

00:00:0700:00:09 หลังจากที่เรากลับมาจากโคเปนเฮเกนแล้วหัว

00:00:0900:00:12 ข้อแรกที่ First อัปเดตทุกคนเลยเนี่ยนั่น

00:00:1200:00:16 ก็คือค่าดัชนีค่านึงค่ะซึ่งในปัจจุบัน

00:00:1600:00:19 เนี่ยในงานวิจัยล่าสุดเขาพบว่าน่าจะนำมา

00:00:1900:00:24 ใช้ในการทำนายในเรื่องของการดูแลรักษาคน

00:00:2400:00:27 ที่มีปัญหาโรคอ้วนหรือว่าในกลุ่มโรคเขา

00:00:2700:00:30 เรียกว่าโรคเมตาบอลิกเนี่ยได้ดีกว่าค่า

00:00:3000:00:32 ดัชนีเดิมที่เราเรียกว่าค่าดัชนีมวลกาย

00:00:3200:00:34 หรือ BMI ค่าที่ฟ้าจะเล่าให้ฟังวันนี้คือ

00:00:3400:00:37 ค่าที่เรียกว่า bri หรือว่า Body

00:00:3800:00:41 roundness index ค่ะเดิมเนี่ยปกติฟ้าช่

00:00:4100:00:42 มั่นว่าทุกคนเนี่ยจะเคยได้ยินค่าที่เรียก

00:00:4200:00:45 ว่า BMI Body Mass Index หรือว่าค่า

00:00:4500:00:48 ดัชนีมนต์กนะคะซึ่งมาจากการที่เราเนี่ย

00:00:4800:00:49 เอาน้ำหนักตัวของเราเนี่ยหน่วยเป็น

00:00:4900:00:52 กิโลกรัมค่ะหารด้วยความสูงของเราเป็นเมตร

00:00:5200:00:56 ยกกำลัง 2 ซึ่งเราพบว่าในคนเอเชียนะคะค่า

00:00:5600:01:00 เนี่ยมันควรจะน้อยกว่า 23 ถ้าเมื่อไหร่ก็

00:01:0000:01:02 ตามค่าดัชนีมวลกายมากกว่าหรือว่าเท่ากับ

00:01:0200:01:04 23 ขึ้นไปเนี่ยมีความเสี่ยงที่จะมีปัญหา

00:01:0500:01:07 เรื่องของโรคอ้วนและหรือว่าเรื่องของภาวะ

00:01:0700:01:10 น้ำหนักเกินก็ต้องไปเค้าเรียกว่าหาคุณหมอ

00:01:1000:01:13 ดูแลเพิ่มเติมว่าเอ๊ะในกลุ่มที่ดัชนีมวล

00:01:1300:01:16 กายเนี่ยเกิน 23 ขึ้นไปเนี่ยเรามีความ

00:01:1600:01:19 เสี่ยงโรคต่างๆหรือเปล่าซึ่งเราพบว่าข้อ

00:01:1900:01:21 ด้อยของคาดัชนีมวลกายเนี่ยก็คือหลายๆ

00:01:2100:01:24 ครั้งเนี่ยไม่ได้บ่งบอกถึงความเสี่ยงของ

00:01:2400:01:28 โรคของเอ่อเขาคเรียกว่าประชากรนั้นๆจริงๆ

00:01:2900:01:31 เพราะว่าหลายครั้งเนี่ยถึงแม้ว่าน้ำหนัก

00:01:3100:01:34 ตัวจะเยอะเช่นซูโม่นักกล้ามแต่ว่าจริงๆ

00:01:3400:01:36 เปอร์เซ็นต์ไขมันเนี่ยไม่ได้เยอะเลยไม่

00:01:3600:01:38 ได้มีความเสี่ยงเรื่องโรคของเขาเรียกว่า

00:01:3800:01:41 โรคอ้วนลงพุงก็ทำให้ฆ่าไอ้ตัว BMI เดี๋ยว

00:01:4100:01:43 ๆอย่างเดียวเนี่ยมีความคลาดเคลื่อนได้ใน

00:01:4300:01:46 ปัจจุบันเราก็จะเห็นว่าในหลายๆศาสตร์หรือ

00:01:4600:01:48 ว่าพวกคลินิกต่างๆรวมไปถึงคลินิก

00:01:4800:01:51 เวชศาสตร์วิถีชีวิตที่ฟ้าเคยเล่าให้ฟังนะ

00:01:5100:01:53 คะที่เรียกว่าคลินิกสร้างสุขอายุยืนของ

00:01:5300:01:56 ทางรัฐเนี่ยเขาก็เลยเริ่มมีการปรับตัวว่า

00:01:5600:01:59 เอ้อเราคงใช้แค่ค่า BMI หรือรัชนีมวลกาย

00:01:5900:02:00 อย่างเดียวไม่ได้นะนะเราเอาจจะต้องดู

00:02:0000:02:03 เรื่องของเปอร์เซ็นต์ไขมันในร่างกายก็มัก

00:02:0300:02:04 จะมีตัวอุปกรณ์ที่เราเรียกว่า body

00:02:0400:02:08 impedance คือตัว bia เนี่ยมาวัดด้วยก็

00:02:0800:02:10 จะเป็นเครื่องที่เราเนี่ยจะต้องเา้าเรียก

00:02:1000:02:12 ว่าไปยืนเอามือเอาเท้าเปล่าๆเนี่ยจับเนาะ

00:02:1200:02:14 แล้วมันก็มีการปล่อยกระแสไฟฟ้าเล็กๆออกมา

00:02:1400:02:16 นะคะแล้วก็ยืนประมาณนาทีนึงให้มัน

00:02:1600:02:18 วิเคราะห์ออกมาว่าเรามีเรื่องของมวลกล้าม

00:02:1800:02:20 เนื้อเท่าไหร่มวลไขมันเท่าไหร่เป็นต้นที

00:02:2000:02:23 นี้ณปัจจุบันเนี่ยเราก็เจอว่าเอ๊ะงั้นมัน

00:02:2300:02:26 มีค่าอื่นอีกมยที่มันจะทำให้ในที่ที่ห่าง

00:02:2600:02:29 ไกลสมมุติว่าไม่สามารถวัด Body impedance

00:02:2900:02:32 ได้เนี่ยสสามารถ detect หรือว่าตรวจจับคน

00:02:3200:02:34 ที่เาเรียกว่าหมอจะควรจะต้องให้ความใส่ใจ

00:02:3400:02:37 ในการดูแลมากขึ้นเราจะใช้ค่าอะไรดีจริงๆ

00:02:3700:02:39 แล้วที่ไทยเราเนี่ยก็มีใช้นะคะแต่เราวัด

00:02:3900:02:41 เป็นรอบเอวหรือว่ารอบเอวต่อรอบสะโพกหรือ

00:02:4100:02:44 ว่า West hiip เรชแต่ว่าค่าที่ฟ้าเล่า

00:02:4400:02:46 ให้ฟังเนี่ยยจริงๆมีคนคิดคดมาตั้งแต่ปี

00:02:4600:02:49 2003 ค่ะเรียกว่าค่า Body roundness

00:02:4900:02:51 index ซึ่งค่า bri หรือว่า Body

00:02:5100:02:54 roundness index เนะคะก็มีการตีพิมพ์

00:02:5400:02:56 เนี่ยโดยเขาเรียกว่านักวิทยาศาสตร์คือทีม

00:02:5600:02:58 ของคุณโทมัสและคณะเนี่ยตั้งแต่ปีค.ศ 2003

00:02:5800:03:00 ค่ะสูตรที่เขาใช้เนี่ยเนี่ยก็มาจากการ

00:03:0000:03:02 เค้าเรียกว่าเก็บข้อมูลงานวิจัยทำสถิติ

00:03:0200:03:06 ออกมาแต่ว่าถ้าดูเป็นสูตรเลยนะคะก็คือ

00:03:0600:03:09 3642 ลบด้วย

00:03:0900:03:16 [เพลง]

00:03:1600:03:18 365.25 แล้วก็คูณกับความสูงเป็น

00:03:1800:03:21 เซนติเมตรยกกำลัง 2 อีกทีนึงเดี๋ยวขึ้น

00:03:2100:03:22 สูตรให้ดูนะคะสำหรับกลุ่มที่อาจจะเป็นนัก

00:03:2200:03:24 วิทยาศาสตร์แลอยากรู้ว่าที่มาที่ไปมาจาก

00:03:2400:03:27 อะไรแต่สูตรต่างๆพวกเนี้ยส่วนใหญ่ก็จะดู

00:03:2700:03:29 จากการเก็บข้อมูลประชากรค่ะแล้วก็จะเห็น

00:03:2900:03:30 ว่าตัวที่มันเป็นตัวแปรผันเนี่ยก็คือ

00:03:3000:03:33 เรื่องของรอบเอวแล้วก็ส่วนสูงของเรานั่น

00:03:3300:03:36 เองค่ะซึ่งในเปอร์ที่ฟ้าบอกนี่นะคะมีการ

00:03:3600:03:39 ตีพิมพ์ในวารสาร Jam Network ค่ะตีพิมพ์

00:03:3900:03:42 เมื่อวันที่ 5 มิถุนายน 2024 นะคะภายใต้

00:03:4200:03:44 หัวข้อเรื่องของโภชนาการโรคอ้วนแล้วก็การ

00:03:4400:03:46 ออกกำลังกายก็คือ nutrition obesity และ

00:03:4600:03:49 Exercise ค่ะโดยทีมที่เขียนเนี่ยตัว Lead

00:03:4900:03:52 อตรเลยเนี่ยชื่อคุณเสี่วเชี่ยนจางนะคะ

00:03:5300:03:56 เป็นคุณหมอค่ะแล้วก็หัวข้อเนี่ยงานวิจัย

00:03:5600:03:58 ก็คือ Body roundness index หรือว่า bri

00:03:5800:04:02 กับอัตราการตายค่ะของคนเอ่อสหรัฐอเมริกา

00:04:0200:04:05 ซึ่งผลที่ได้ออกมานะคะก็คือน่าสนใจมากค่ะ

00:04:0500:04:07 ว่าเมื่อเอาไปเทียบกับค่าของไอ้ตัว BMI

00:04:0700:04:10 แล้วนะคะทั้งหมดข้อมูลที่เขาเก็บเนี่ยเขา

00:04:1000:04:19 เก็บมาทั้งหมด

00:04:1900:04:22 32,000 ปี 2023 ก็คือปีที่แล้วนั่นเองนะ

00:04:2200:04:26 คะแล้วก็ในค่าเฉลี่ยออกมาเนี่ยทั้งผู้ชาย

00:04:2600:04:29 กับผู้หญิงเพศโดยกำเนิดเนี่ยก็จะใกล้ๆกัน

00:04:2900:04:31 ค่ะก็คือคืออยู่ที่อย่างละ 50 กับ 50%

00:04:3100:04:34 แล้วก็ค่า bri เนี่ยส่วนใหญ่มันจะได้ค่า

00:04:3400:04:37 ตั้งแต่ 3-20 อ่ะนะคะแล้วเาก็พบว่าใน

00:04:3700:04:39 กลุ่มคนที่มี Body roundness index คือ

00:04:3900:04:41 ถ้าเราไปดูสูตรที่ฟ้าบอกตั้งต้นเนี่ยก็จะ

00:04:4100:04:44 เห็นว่าถ้ายิ่งรอบเอวเยอะอ่ะมันก็จะยิ่ง

00:04:4400:04:47 ทำให้ค่าตัวเลขมันเยอะขึ้นใช่ไหมมคะเพราะ

00:04:4700:04:49 ฉะนั้นเนี่ยแต่ว่าก็คือมีหารเป็นตัวสูยๆง

00:04:5000:04:52 พูดง่ายๆคือถ้าเกิดว่าเราเนี่ยเอวหนาแล้ว

00:04:5200:04:54 ตัวเตี้ยก็จะได้ค่าที่ค่อนข้างมากในขณะ

00:04:5400:04:57 ที่ถ้าเกิดว่าเราเอวบางแล้วตัวสูงเนี่ย

00:04:5700:05:00 ค่ามันก็จะออกมาเป็นคอนไปทางน้อยซึ่งเพะ

00:05:0000:05:02 ว่าในกลุ่มที่ค่าค่อนไปทางน้อยเนี่ย

00:05:0200:05:04 อุบัติการณ์เวลาเอามาดูเนี่ยเป็นค่าเนี่ย

00:05:0400:05:06 มันไม่ใช่ว่ายิ่งน้อยยิ่งดีนะคะเเจอว่า

00:05:0700:05:09 มันเป็นยู shap ค่ะเป็นชฟหมายความว่าอะไร

00:05:0900:05:12 มันจะมีค่าช่วงนึงที่อัตราการตายเนี่ยมัน

00:05:1200:05:15 ต่ำกว่าช่วงอื่นถ้าค่าน้อยเกินไปอัตราการ

00:05:1500:05:17 ตายเนี่ยก็สูงขึ้นถ้าค่ามากเกินไปอัตรา

00:05:1700:05:19 การตายก็สูงขึ้นเช่นกันเพราะฉะนั้นข้อดี

00:05:1900:05:22 ของค่านี้ก็คือถ้าเกิดว่าเราเอวบางเกินไป

00:05:2200:05:24 ก็มักจะเกี่ยวกับเรื่องของผอมเกินไปมี

00:05:2400:05:27 ภาวะทุโภชนาการเนี่ยก็น่าจะสัมพันธ์กับ

00:05:2700:05:30 เรื่องโรคต่างๆทำให้ตายไวขึ้นขณะที่เดียว

00:05:3000:05:32 กันถ้าเกิดว่ากินดีอยู่ดีเกินไปแคลอรี่

00:05:3200:05:34 เยอะเกินไปรอบเอวหนาเชียวก็น่าจะมีความ

00:05:3400:05:36 สัมพันธ์กับเรื่องของความเสี่ยงพวกโรค

00:05:3600:05:39 อ้วนลงพุงโรคเบาหวานได้ค่อนข้างชัดเจนค่ะ

00:05:3900:05:42 ซึ่งจากงานวิจัยนี้นะคะก็จะทำเป็น cve มา

00:05:4200:05:45 เดี๋ยวจะให้ขึ้นให้ดูนะคะว่าลักษณะที่บอก

00:05:4500:05:48 ย Curve ที่ว่าเป็นยังไงแล้วก็จุดที่เาพบ

00:05:4800:05:50 ว่าอัตราการไตน่าจะต่ำที่สุดเนี่ยค่า Body

00:05:5000:05:52 roundness index เนี่ยมันจะอยู่เฉลี่ย

00:05:5200:05:56 ออกมาที่ประมาณ 5 ค่ะช่วง 4-5 พอค่าเนี่ย

00:05:5600:05:58 มันเริ่มไปที่ 6 7 8 เนี่ยโอ้โหอัตรา

00:05:5800:06:01 การไตก็เริ่มขึ้นหรือว่าถ้าเกิดว่าค่า

00:06:0100:06:03 Body roundness index เนี่ยมันหนักไป

00:06:0300:06:06 ทาง 321 เนี่ยอัตราการตายก็เพิ่มสูงขึ้น

00:06:0600:06:09 เช่นกันแต่ที่น่าสนใจจากงานวิจัยนี้นะคะ

00:06:0900:06:11 คือเขาไปเก็บข้อมูลเนี่ยเทียบมาตั้งแต่ปี

00:06:1100:06:15 ค.ศเอ่อปี 1999 -2000 แล้วก็ไล่มาจนถึง

00:06:1500:06:19 2017 2018 ไม่ว่าจะดูแบ่งเป็นตามอายุ

00:06:1900:06:21 ตามเพศหรือตามเชื้อชาติสิ่งที่มีเหมือน

00:06:2100:06:23 กันคือเราพบว่า Body roundness index

00:06:2400:06:26 ของคนอเมริกันเนี่ยเยอะขึ้นเรื่อยๆทุกปี

00:06:2600:06:30 ค่ะหมายความว่าเราอายุยืนขึ้นโรคเราเป็น

00:06:3000:06:33 มากขึ้นขณะเดียวกันเรามีไขมันรอบเอวที่

00:06:3300:06:35 เยอะมากขึ้นเช่นกันแล้วก็นั่นอาจจะเป็น

00:06:3500:06:37 สาเหตุนึงที่ทำให้เรามีเรื่องเค้าเรียก

00:06:3700:06:40 ว่าโรคไร้เชื้อเรื้อรังมากขึ้นนั่นเอง

00:06:4000:06:42 เพราะฉะนั้นเนี่ยจากาวิจัยอันนี้เนี่ยที่

00:06:4200:06:44 ฟ้านมาเล่าให้ฟังก็คือถ้าสมมุติว่าเรา

00:06:4400:06:47 อยู่ในที่ที่ไม่สามารถจะไปวัดไอ้พวกตัว

00:06:4700:06:50 เปอร์เซ็นต์ของไขมันในร่างกายได้ง่ายนัก

00:06:5000:06:52 ไม่สะดวกที่จะไปวัดเนี่ยอีกวิธีนึงที่เรา

00:06:5200:06:55 วัดได้เนี่ยก็คือเหมือนที่ทางราชการเรา

00:06:5500:06:58 แนะนำนั่นเองค่ะก็คือวัดรอบเอวแต่ว่าข้อ

00:06:5800:07:01 ด้อยของการวัดรอบเอวอย่างเพบว่าถ้าเราให้

00:07:0100:07:03 พนักงานแต่ละคนไปวัดเนี่ยบางทีเทคนิคการ

00:07:0300:07:06 วัดเนี่ยก็มีความคลาดเคลื่อนได้เพราะ

00:07:0600:07:08 ฉะนั้นณปัจจุบันมันก็เลยมีเทคโนโลยีใหม่

00:07:0800:07:11 ก็คือใช้พวกเครื่องอดนะคะมันจะเหมือนเรา

00:07:1100:07:13 เป็นขึ้นแท่นอ่ะค่ะแล้วก็หมุนรอบๆเหมือน

00:07:1300:07:16 เราเคยเห็นเวลาพวก influencer เขาเอาาของ

00:07:1600:07:18 มาวางแล้วมันเป็นแท่นหมุนมมคะก็มันจะมี

00:07:1800:07:19 เครื่องแบบนั้นอยู่ก็จะเป็นเครื่องที่ใช้

00:07:1900:07:22 infrared เนี่ยวัดเขาเรียกว่า roundness

00:07:2200:07:25 เอ่อเขาเรียกว่ารอบเอวรอบตัวต่างๆของเรา

00:07:2500:07:27 แล้วก็เอามาคำนวณเป็นเปอร์เซ็นต์ไขมันค่ะ

00:07:2700:07:29 แต่ถ้าสมมุติว่าเข้าถึงอะไรพวกนี้ไม่ได้

00:07:2900:07:31 เลยเนี่ยเราก็ควรที่จะต้องฝึกวัดรอบเอว

00:07:3100:07:33 ของตัวเองให้เป็นนะคะแล้วก็ลองดูซิว่าไอ้

00:07:3300:07:35 รอบเอวของเราเนี่ยมันเพิ่มขึ้นตามอายุเรา

00:07:3500:07:37 ที่เพิ่มขึ้นหรือเปล่าถ้ารอบเอวเราเพิ่ม

00:07:3700:07:39 ขึ้นเนี่ยจากงานวิจัยเนี้ยแน่นอนว่าความ

00:07:3900:07:41 เสี่ยงของโรคไร้เชื้อเรื้อรังโรคอ้วนลง

00:07:4100:07:44 พุงเนี่ยถามหาเราแน่นอนถ้าอยากได้ค่าตัว

00:07:4400:07:47 เลขแม่นๆเนี่ยก็สามารถเอาเข้าสูตรเอ่อ

00:07:4700:07:50 หรือว่าลิงก์ที่ฟ้าจะแปะไให้ทยนี้ได้นะคะ

00:07:5000:07:51 ก็จะได้รู้ว่าตัว Body roundness index

00:07:5200:07:53 ของเราเป็นเท่าไหร่แล้วก็ในอนาคตไม่แน่

00:07:5300:07:56 ว่าค่า bri อาจจะเป็นค่าที่มาแทน BMI

00:07:5600:07:58 หรือว่าดัชนีมวลไกรก็เป็นไปได้ค่ะก็ขอให้

00:07:5800:08:01 ทุกคนคอยวัดรอบเอวของตัวเองแล้วก็คอย

00:08:0100:08:04 รักษาตัวเองให้เอวหนาแบบกำลังพอดีแล้วก็

00:08:0400:08:08 สุขภาพดีไปด้วยกันค่ะ