การรักษาหลอดลมโป่งพองควรทำอย่างไรบ้าง

หลอดลมโป่งพอง | นพ.วินัย โบเวจา

จากช่อง : โรคปอดและทางเดินหายใจ หมอวินัยโบเวจา


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:1500:00:16 ก็สวัสดีครับหมอวินัยนะครับอาทิตย์นี้เรามาพูดเรื่องหลอดลมโป่งพองหลอดลมโป่งพองก็เป็นหัวข้อที่ถามกันมาบ่อยนะครับเข้าเรื่องเลยนะครับหากคุณมีอาการไอเรื้อรังเสมหะเยอะไอออกมาเสมหะเป็นช้อนครึ่งช้อนช้อนหนึ่งทุกเช้านะหรือ

00:00:1600:00:22

00:00:2200:00:38 [เพลง]

00:00:3800:00:39 เนี่ยตรวจร่างกายประจำปีเอกซเรย์หมอบอกว่ามีหลอดลมโป่งพองนี่คือหัวข้อที่น่าจะได้ประโยชน์สำหรับทุกล่าสุดเองหมอก็มีคนไข้ผู้สูงอายุประมาณ

00:00:3900:00:45

00:00:4500:00:46 ลูกชายพามาด้วยเรื่องไอเรื้อรังนะครับจากการซักประวัติเนี่ยคุณแม่ท่านนี้นี่อะไรตั้งแต่อายุ

00:00:4600:00:48

00:00:4800:00:50 ขวบและเข้าออกโรงพยาบาลตั้งแต่อายุ 10

00:00:5000:00:51 ขวบ

00:00:5100:00:52 มาจนถึงปัจจุบัน 60

00:00:5200:01:39 กว่าแล้วนะครับก็เข้าออกโรงพยาบาลตลอดนะเอกซเรย์บางครั้งเนี่ยเนี่ยเออถึงขั้นต้องใส่เครื่องช่วยหายใจนะใช้ใส่ท่อใส่เครื่องช่วยหายใจด้วยซ้ำนะครับหมอวินิจฉัยว่าเป็นหลอดลมโป่งพองปัญหาคือมีอะไรที่เราต้องรู้บ้างหลอดลมโป่งพองก็คือภาวะที่หลอดลมเนี่ยมันโป่งและมันผ่องหลอดลมผมเนี่ย

00:01:3900:01:49 [เพลง]

00:01:4900:01:50 และเจ้าหน้าที่ที่แล้วที่พูดไปใช่ไหมครับพอไปถึงปลายทางมันจะต้องเล็กลงและเรียวลงนะฮะแต่เมื่อไหร่ที่หลอดลมระหว่างทางเนี่ยไม่ยอมเล็กแต่ด้านโป่งแล้วก็ผ่อนนะดูจากรูปนะครับนั่นแหละทำให้เกิดปัญหาการที่หลอดลมโป่งพองเสียรูปร่างเสียสมรรถภาพไปนะฮะก็กลายเป็นหลอดลมที่เธอไม่ค่อยมีหน้าที่เป็นหลอดลมกระเปาะธรรมดาเลยอ่ะเสมหะก็จะข้างในนี้บ่อยเหมือนคนไข้ก็จะติดเชื้อบ่อยผลใครที่เป็นหลอดลมโป่งพองในก็มักจะมาเรื่องหนึ่งไอเรื้อรัง

00:01:5000:01:58

00:01:5800:01:59 มีเสมหะเสมหะอาจจะเยอะนะครับพรุ่งนี้ไม่ว่าจะเป็นสีเหลืองสีขาวสีเขียวเสมหะจะบรรยายว่าเป็นช้อนเลยน่ะบางคนช้อน

00:01:5900:02:03 1 2 ช้อน 3

00:02:0300:02:04 ช้อนนะฮะไอเรื้อรังนะครับแล้วก็อันที่ 3

00:02:0400:02:20 คือติดเชื้อบ่อยนะครับต้องกินยาฆ่าเชื้อแทบจะทุกหนึ่งเดือนถึงสองเดือนบางคนมากกว่านั้นบางคนน้อยกว่านั้นนะครับสิ่งที่แพทย์จะช่วยคุณคือหนึ่งการซักประวัติตรวจร่าง

00:02:2000:02:21 หนังเ***ซเรย์การวินิจฉัยก็คือการใช้เอกซเรย์ปอดและบางครั้งอาจจะต้องทำ

00:02:2100:02:51 CT Scan

00:02:5100:02:52 ทั้งหมดนี้เราต้องรู้ว่าหนึ่งลักษณะหลอดลมโป่งพองเนี่ยเป็นข้างใดข้างนึงหรือเป็นประจายทั้งสองข้างฝันดีนะครับข้างในข้างนึงหรือเป็นทั้งสองข้างถ้าเป็นทั้งสองข้างเป็นกลีบไหนช่วงบนช่วงกลางหรือช่วงล่างต่างกันนะครับเพราะว่าแต่ละโซนของหลอดลมโป่งพองเนี่ยสื่อถึงโรคและสาเหตุที่ไม่เหมือนกันอาจผมยกตัวอย่างง่ายๆนะครับอย่างของคุณป้าที่ผมเล่าให้ฟังเนี่ยที่บอกว่าไอเรื้อรังมาตั้งแต่อายุ

00:02:5200:02:54

00:02:5400:02:55 ขวบเนี่ยคุณป้าเนี่ยพอไปเ***ซเรย์แล้วก็ไปทำ

00:02:5500:02:56 CT Scan

00:02:5600:03:26 เนี่ยสิ่งที่เราเจอคือเป็นลักษณะหลอดลมโป่งพองที่เน้นเฉพาะส่วนล่างแล้วก็ชิดกับแกนกลางของปอดนะฮะที่เราเรียกว่าซิเซอร์ซิสติกลองคลิกดูสิทธิ์เป็นลักษณะเป็นกระเปาะฮะซึ่งย้อนกลับไปน่าจะสัมพันธ์กับการที่คุณป้าเขาติดเชื้อตอนเด็กนะครับลองไปหาอ่านดูนะครับสาย

00:03:2600:03:27 ข้อคิดของหลอดลมโป่งพองนะฮะหนึ่งในนั้นคือการติดเชื้อแต่ตั้งแต่สมัยเรายังเด็กนอนเหนื่อยจากการติดเชื้อแล้วอันที่สองคือวัณโรคนะครับอันที่

00:03:2700:03:27

00:03:2700:04:30 คือโรคทางกรรมพันธุ์นะครับบางรายที่เป็นหลอดลมโป่งพองเฉพาะที่สัมพันธ์กับมะเร็งอุดตันนะหรือมีสิ่งแปลกปลอมออกตันหรือหลอดลมตีบนะฮะมีอีกหลายสาเหตุนะครับแพทย์คุณจะช่วยในการหาสาเหตุและก็วางแผนการรักษากันเวลาคนไข้มาเนี่ยเออจะต่อให้มาเรื่องวินิจฉัยแล้วว่าเป็นหลอดลมโป่งพองหรือคนไข้มาเรื่องไอเดียรังโดยเฉพาะผู้สูงอายุหรือวัยรุ่นก็ตามนะฮะสิ่งที่หมอปอดหรือผมเนี่ยพยายามจะทำคือวินิจฉัยให้ได้ว่าไอจากอะไรหรือถ้ารู้แล้วว่าเป็นหลอดลมโป่งพองก็จะพยายามหาสาเหตุว่าคนไข้เป็นจากอะไรนะฮะลักษณะหลอดลมชมคลองเป็นข้างใดข้างหนึ่งหรือทั้งสองข้างข้างบนหรือข้างล่างนะฮะเราค่อยมากำหนดวิธีการรักษาแน่นอนจะต้องหาสาเหตุให้เจอเพราะหาสาเหตุให้เจอแล้ว

00:04:3000:04:31 เธอมักกำหนดวิธีการรักษาสุดท้ายหรือค่อยมากำหนดเป้าว่าโรคนี้หายขาดได้หรือไม่นะครับในที่นี้จะขอย้ำเรื่องวัณโรคนะครับวัณโรคแอบแฝงหรือว่าโรคที่ไม่ได้รับการตรวจหรือไม่ได้รับการรักษาทิ้งไปเนี่ยก็จะทำให้เกิดหลอดรวมผงของผมก็เพิ่ง

00:04:3100:04:33

00:04:3300:04:34 กล้องคนไข้คนหนึ่งไปนะครับเป็นคุณป้าอายุ

00:04:3400:04:45 66 อันนี้ก็อีก LINE

00:04:4500:04:47 [เพลง]

00:04:4700:04:48 นึงนะครับมาเรื่องไอเรื้อรังนะครับไอมาหลายปีและมีน้ำหนักลงเล็กน้อยระยะหลังเนื้อปลาสังเกตว่าน้ำหนักเริ่มลดพอมาตรวจเอกซเรย์ลักษณะเหมือนมีหลอดรวมโป่งพองพอไป

00:04:4800:04:56 CT Scan

00:04:5600:04:57 ก็เจอหลอดลมโป่งพองที่เป็นอยู่สองข้างอันดับแรกเลยเราสงสัยวัณโรคนะฮะเก็บเสมหะก็ไม่เจอเก็บ

00:04:5700:04:58 2-3

00:04:5800:04:59 รอบก็ไม่เจอสุดท้ายตัดสินใจ 2

00:04:5900:05:09 กล้องตัดชิ้นเนื้อดูนะครับผลกลับมาเป็นวัณโรคนะครับอันนี้ค่อยว่ากันอีกทีว่าหายไม่หายถ้าหายลักษณะหลอดลมโป่งพองจะกลับมาไหมกลับมาเป็นปกติไหมส่วนใหญ่ไม่ค่อยนะครับรอรวมปุ่มของเวลาเป็นแล้วเนี่ยก็คือเหมือนแผล

00:05:0900:05:27 [เพลง]

00:05:5100:05:52 ว่ามันเป็นแล้วเป็นเลยไม่ค่อยกลับมาเป็นปกติแล้วแต่เราอะแต่โจทย์ของเราคือทำยังไงไม่ให้เป็นมากขึ้นนะครับงั้นวันนี้สิ่งที่ผมอยากจะพูดก็คือหลอดรวมผมพองเกิดจากอะไรนะครับอันนี้แพทย์จะเป็นคนช่วยสองมักจะมาเรื่องอาการไอเรื้อรังเสมหะเรื้อรังถ้าคุณมีอาการแบบนั้นอย่าลืมไปตรวจนะครับสามผมย้ำแล้ววัณโรคที่ไม่ได้รับการรักษามักจะเป็นสาเหตุในบ้านเมืองเรานะครับสี่ฮะหาแล้วไม่เจออะไรลักษณะตรงเออรอดร่วมโป่งพองเป็นแบบทั่วๆก็มักจะเกิดจากภาวะติดเชื้อในตอนเด็กนะครับ

00:05:5200:06:03

00:06:0300:06:04 เราลมโป่งพองเป็นแล้วเป็นเลยนะฮะถือว่าเป็นแผลเป็นไปนะครับไม่หายขาดแต่โจทย์ของเราหรือทำยังไงไม่ให้เป็นมากขึ้นนั่นหมายความว่าเราต้องหาสาเหตุให้เจอนะฮะ

00:06:0400:06:05

00:06:0500:06:15 ที่นี่การรักษาที่ดีไม่ใช่แค่กินยานะครับคือการหลีกเลี่ยงนะคนไข้ที่เป็นหลอดลมโป่งพองเปรียบเสมือนคนไข้ที่มีโรคประจำตัวชนิดนึงเป็นลูกปอดชนิดนึงเหมือน

00:06:1500:06:27 [เพลง]

00:06:3200:06:33 แล้วก็พืชถุงลมโป่งพองหลอดรวมผมพองก็เป็นปัจจัยเสี่ยงและเป็นโรคเรื้อรังชนิดนึงนั่นหมายความว่าคุณต้องฉีดวัคซีนไข้หวัดใหญ่วัคซีนปะติดเชื้อคุณต้องหลีกเลี่ยงคุณต้องป้องกันตัวเองให้เป็นนะครับเมื่อไหร่ที่คุณมีการติดเชื้ออย่าซื้อยากินเองต้องปรึกษาแพทย์นะครับ

00:06:3300:06:34

00:06:3400:06:59 สำคัญคือต้องเอาเสมหะคุณไปเพาะเชื้อว่ามีเชื้อที่ดื้อยาไหมโดยเฉพาะเชื้อบางตัวที่เราเล็กเสือตัวโมแนสและเจอเยอะเชื้อตัวนี้ในคนไข้หลักลมผมผ่องนะครับการเพาะเชื้อดูแล้วดูว่าเชื้อตัวนี้เนี่ยไวต่อยาที่เราให้ก็จะช่วยเด็กให้ยาได้ถูกต้องนะครับสุดท้ายถ้าคนไข้ที่เป็นเยอะนะฮะสิ่งที่ผมส่งไปทำก็คือฝึกการอ่านขับเสมหะส่งไปแผนกกายภาพฝึกวิธีการไอวิธีการขับเสมหะนะครับถ้าในเมืองนอกเราอาจจะมีเครื่องสั่งปอดนะบางคนเรามีเป็นเสื้อเลยนะครับเป็นเสื้อที่เอาไว้สั่นปอดรวมโป่งพองเนี่ยมักจะอุ้มเสมหะไว้ในปอดค

00:06:5900:07:29 [เพลง]

00:07:2900:07:30 อาจะรู้สึกอุ่นอุ่นๆร้อนๆเพราะไอข่าวออกมาเสมหะหลุดออกมาปึ๊บก็จะรู้สึกมันโล่งอกให้คนไข้ก็จะพูดประมาณนั้นทำไงก็ได้ไม่ให้เสมหะข้างอยู่ในปอดผู้ป่วยจะต้องฝึกวิธีการไอไอให้ถูกวิธี

00:07:3000:07:34 I

00:07:3400:07:35 ให้ขับเสมหะให้ออกหญ้าจะต้องฝึกวิธีในการเคาะปอดผู้ป่วย

00:07:3500:07:43

00:07:4300:07:44 ท่านญาติและผู้ป่วยก็ต้องฝึกวิธีในการใช้ยาพ่นนะในบางกรณีนะสี่ก็คือการใช้ยาขยายหลอดลมนะฮะ

00:07:4400:08:04

00:08:0400:08:10 [เพลง]

00:08:1000:08:11 เราจะไม่ใช้ยาสระรอยในคนไข้กลุ่มเหล่านี้นะครับเพราะว่าการใช้โซโลอาจจะเพิ่มโอกาสที่ทำให้มีการติดเชื้อมากขึ้นได้นั้นการรักษาหลอดลมโป่งพองเนี่ยก็เป็นศิลปะนะครับต้องอาศัยเวลาระหว่างแพทย์และผู้ป่วยเพื่อวางแผนการรักษาไม่ให้ผู้ป่วยติดเชื้อซ้ำและไม่ให้ผู้ป่วยหลอดลมโป่งพองมากขึ้นกว่าเดิมนะครับงั้นเบื้องต้นประมาณนี้นะครับถ้าคิดว่ามีประโยชน์อย่าลืมกด

00:08:1100:08:12 like กด Share Subscribe

00:08:1200:08:16 ให้ผมด้วยนะครับคือเข้าใจนะครับ

00:08:1600:08:35 เต็มปอดและทางเดินหายใจก็ไม่ได้เป็นหัวข้อที่วันศุกร์เราอยากจะมานั่งฟังกันนะครับแต่ที่ผมฮะถ้าบ้านไหนมีผู้สูงอายุที่ไอเรื้อรังและเราได้มีความรู้บ้างนะฮะการเข้าถึงแพทย์โดยเร็วแล้วก็วินิจฉัยโดยเร็วจะทำให้ผู้สูงอายุเราอยู่อย่างปราศจากโรคได้มากขึ้นนะคะเขาก็จะไม่ค่อยทุกข์ทรมานมากขึ้นอ้าขอให้โชคดีนะครับสุดสัปดาห์หน้าไว้เจอกันใหม่ครับสวัสดีครับอ่า

00:08:3500:08:42 [เพลง]

00:08:4200:08:47