00:00:11 → 00:00:15 ทุกวัน การตัดสินใจมากมาย รอเราอยู่เบื้องหน้า
00:00:15 → 00:00:17 บ้างก็เป็นเรื่องเล็ก ๆ ไม่สลักสำคัญ
00:00:17 → 00:00:19 แต่บางเรื่องก็มีผลกระทบต่อชีวิตของเรา ใหญ่หลวงกว่านั้น
00:00:19 → 00:00:22 ยกตัวอย่างเช่น นักการเมืองคนไหน ที่เราควรลงคะแนนให้
00:00:22 → 00:00:24 ควรลองกินอาหารตามกระแสล่าสุดหรือไม่
00:00:24 → 00:00:27 หรืออีเมลจะทำให้ฉันกลายเป็นเศรษฐีหรือเปล่า
00:00:27 → 00:00:30 เราถูกถาโถมด้วยเรื่องมากมายที่ต้องตัดสินใจ
00:00:30 → 00:00:33 จนเป็นไปไม่ได้ที่จะตัดสินใจ ได้อย่างสมบูรณ์แบบทุก ๆ ครั้ง
00:00:33 → 00:00:36 แต่ยังมีหลายวิธีที่จะพัฒนาให้ตัดสินใจได้ดีขึ้น
00:00:36 → 00:00:40 และหนึ่งในเทคนิคที่มีประสิทธิภาพเป็นพิเศษ ก็คือ การคิดเชิงวิพากษ์
00:00:40 → 00:00:42 นี่เป็นวิธีจัดการกับคำถามวิธีหนึ่ง
00:00:42 → 00:00:45 ที่ช่วยให้เรารื้อสร้างสถานการณ์อย่างระมัดระวัง
00:00:45 → 00:00:48 เผยประเด็นที่ซุกซ่อนอยู่ เช่น อคติและการชักใย
00:00:48 → 00:00:51 และตัดสินใจได้ดีที่สุด
00:00:51 → 00:00:56 หากคำว่าวิพากษ์ฟังดูมีความหมายเชิงลบ นั่นก็เพราะมีส่วนจริงอยู่
00:00:56 → 00:00:58 แทนที่จะเลือกคำตอบ เพราะรู้สึกว่าใช่
00:00:58 → 00:01:00 ผู้ที่ใช้ความคิดเชิงวิพากษ์
00:01:00 → 00:01:05 จะตรวจสอบและตั้งข้อสงสัย กับทางเลือกทั้งหมดที่เป็นไปได้โดยละเอียด
00:01:05 → 00:01:06 ด้วยเครื่องมือเหล่านี้พร้อมมือ
00:01:06 → 00:01:11 คนเหล่านี้กำจัดทุกอย่างออก จนเหลือเพียงข้อมูลที่มีประโยชน์และเชื่อถือได้
00:01:11 → 00:01:15 วิธีการคิดเชิงวิพากษ์มีอยู่หลายวิธีด้วยกัน
00:01:15 → 00:01:17 แต่นี่คือกระบวนการห้าขั้นตอน
00:01:17 → 00:01:21 ที่น่าจะช่วยคุณให้แก้ปัญหาใด ๆ ก็ตามได้
00:01:21 → 00:01:23 ขั้นที่หนึ่ง ตั้งคำถาม
00:01:23 → 00:01:26 พูดอีกอย่างก็คือ ต้องรู้ว่ากำลังมองหาอะไรอยู่
00:01:26 → 00:01:29 ขั้นตอนนี้ไม่ได้ตรงไปตรงมา อย่างที่ฟังดูเสมอไป
00:01:29 → 00:01:33 ตัวอย่างเช่น ถ้าคุณกำลังตัดสินใจ ว่าจะลองกินอาหารตามกระแสล่าสุดหรือไม่
00:01:33 → 00:01:37 เหตุผลที่สนับสนุนการกระทำของคุณ อาจถูกปัจจัยอื่นบดบัง
00:01:37 → 00:01:40 เช่น คำกล่าวอ้างที่ว่า จะเห็นผลได้ใน 2 สัปดาห์
00:01:40 → 00:01:42 แต่ถ้าคุณมองสถานการณ์นี้
00:01:42 → 00:01:46 โดยรู้ชัดเจนว่าต้องการอะไร จากการคุมอาหารครั้งนี้
00:01:46 → 00:01:48 ไม่ว่าจะเพราะอยากลดน้ำหนัก
00:01:48 → 00:01:49 กินอาหารให้ดีขึ้น
00:01:49 → 00:01:50 หรืออยากรู้สึกมีพลังงานมากขึ้น
00:01:50 → 00:01:54 ก็จะช่วยให้คุณกลั่นกรองและวิเคราะห์ข้อมูลนี้ได้
00:01:54 → 00:01:55 เจอสิ่งที่ต้องการ
00:01:55 → 00:02:00 และตัดสินใจว่าการคุมอาหารแบบใหม่นี้ เหมาะกับความต้องการของคุณหรือเปล่า
00:02:00 → 00:02:03 ขั้นที่สอง รวบรวมข้อมูล
00:02:03 → 00:02:05 มีข้อมูลต่าง ๆ มากมาย
00:02:05 → 00:02:09 ฉะนั้นหากเข้าใจคำถามชัดเจน ก็จะช่วยให้เราตัดสินได้ว่าอะไรที่เกี่ยวข้อง
00:02:09 → 00:02:12 ถ้าคุณพยายามตัดสินใจเลือกอาหาร ที่ทำให้ได้สารอาหารที่ดีขึ้น
00:02:12 → 00:02:14 ก็อาจขอคำปรึกษาจากผู้เชี่ยวชาญ
00:02:14 → 00:02:16 หรือหาการรับรองจากคนอื่น
00:02:16 → 00:02:19 การรวบรวมข้อมูลช่วยคุณ ชั่งน้ำหนักตัวเลือกต่าง ๆ
00:02:19 → 00:02:23 ทำให้คุณเข้าใกล้การตัดสิน ที่จะตรงเป้าหมายของคุณมากขึ้น
00:02:23 → 00:02:25 ขั้นที่สาม ใช้ข้อมูล
00:02:25 → 00:02:29 ด้วยการถามเชิงวิพากษ์
00:02:29 → 00:02:32 เมื่อต้องตัดสินใจ ลองถามตัวเองดูว่า "มีแนวคิดอะไรเกี่ยวข้องบ้าง"
00:02:32 → 00:02:34 "มีสมมติฐานอะไรบ้าง"
00:02:34 → 00:02:38 "เราตีความข้อมูลนี้ อย่างมีตรรกะหรือเปล่า"
00:02:38 → 00:02:41 ยกตัวอย่างเช่น ในอีเมลที่เสนอเงินล้านให้คุณ
00:02:41 → 00:02:45 คุณควรพิจารณาว่า "อะไรเป็นสิ่งที่สร้างแนวทาง ที่ฉันใช้รับมือสถานการณ์นี้"
00:02:45 → 00:02:48 "ฉันควรเชื่อไหมว่าผู้ส่งพูดความจริง"
00:02:48 → 00:02:54 "จากหลักฐานที่มี สมเหตุสมผลไหม ที่จะเชื่อว่าฉันจะได้เงินแม้แต่บางเดียว"
00:02:54 → 00:02:56 ขั้นที่สี่ พิจารณาความหมายโดยนัย
00:02:56 → 00:02:58 ลองจินตนาการว่าขณะนี้เป็นสมัยเลือกตั้ง
00:02:58 → 00:03:01 และคุณเลือกตัวแทนทางการเมือง โดยอิงคำมั่นสัญญาของพวกเขา
00:03:01 → 00:03:04 ว่าจะทำให้ผู้ใช้รถใช้ถนน จ่ายค่าน้ำมันน้อยลง
00:03:04 → 00:03:06 หากดูเผิน ๆ อาจฟังดูดี
00:03:06 → 00:03:09 แต่ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมในระยะยาวล่ะ
00:03:09 → 00:03:12 หากราคาไม่ช่วยจำกัดการใช้น้ำมันเช่นเดิม
00:03:12 → 00:03:16 ก็อาจทำให้มลภาวะทางอากาศพุ่งสูงขึ้น
00:03:16 → 00:03:20 อันเป็นผลกระทบที่ไม่ได้ตั้งใจ ที่เราควรคำนึงถึง
00:03:20 → 00:03:23 ขั้นที่ห้า สำรวจมุมมองอื่น ๆ
00:03:23 → 00:03:26 ถามตัวคุณเองว่าทำไมคนอีกจำนวนมาก
00:03:26 → 00:03:29 ถึงสนใจนโยบายของผู้แข่งขันฝ่ายตรงข้าม
00:03:29 → 00:03:32 แม้ว่าคุณจะไม่เห็นด้วยกับทุกอย่าง ที่ผู้แข่งขันคนนั้นพูด
00:03:32 → 00:03:34 การสำรวจทุกมุมมองให้ครบถ้วน
00:03:34 → 00:03:40 อาจอธิบายได้ว่าทำไมนโยบายที่คุณรู้สึกว่าไม่เข้าทีกลับเป็นที่สนใจของผู้อื่น
00:03:40 → 00:03:42 ขั้นตอนนี้ช่วยให้คุณสามารถสำรวจทางเลือกอื่น
00:03:42 → 00:03:44 ประเมินตัวเลือกของคุณเอง
00:03:44 → 00:03:48 และตัดสินใจได้อย่างชาญฉลาดขึ้นในท้ายที่สุด
00:03:48 → 00:03:51 กระบวนการห้าขั้นตอนนี้เป็นเพียงเครื่องมือหนึ่ง
00:03:51 → 00:03:55 และคงไม่ทำให้การตัดสินใจยาก ๆ หมดไปจากชีวิตของเราได้
00:03:55 → 00:04:00 แต่ก็ช่วยให้เรา ตัดสินใจได้ถูกต้องเพิ่มขึ้น
00:04:00 → 00:04:04 การคิดเชิงวิพากษ์เป็นเครื่องมือที่เราใช้ กลั่นกรองข้อมูลที่มีอยู่มหาศาลได้
00:04:04 → 00:04:06 และพบสิ่งที่เรากำลังมองหาอยู่
00:04:06 → 00:04:07 ถ้าพวกเราใช้หลักการนี้มากพอ
00:04:07 → 00:04:11 ก็จะมีพลังมากพอที่จะเปลี่ยนโลกของเรา ให้เป็นที่ที่มีเหตุผลมากกว่านี้ได้