อาการปวดท้องเหมือนกัน แปลว่าต้องใช้ยาเดียวกันไหม

"ป่วยเหมือนกัน" "ยาเหลือ" แบ่งยากันกิน อันตรายถึงชีวิต | เปิดตู้ยา

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:05 - รู้หรือไม่ แบ่งยากันกิน… - อันตรายถึงชีวิต

00:00:0600:00:08 เปิดตู้ยา

00:00:0800:00:11 [เสียงดนตรี]

00:00:1100:00:15 ตอน แบ่งยากันกิน อันตรายถึงชีวิต

00:00:1600:00:19 โอ๊ย ๆ ปวดเหลือเกิน

00:00:1900:00:22 ลูกปวดท้องหนักมากเลย พาไปหาหมอดีกว่ามั้ง

00:00:2300:00:24 ไม่ต้องไปหรอก

00:00:2400:00:25 แม่มียาแก้ปวดท้องอยู่

00:00:2600:00:29 นี่มันยาที่ได้มาจากหมอคราวก่อนนี่นา

00:00:3000:00:32 ตอนนั้นแม่ก็ปวดท้องแบบนี้เป๊ะเลย

00:00:3300:00:35 กินยาแม่แทนก็ได้ ไม่ต้องไปหาหมอหรอก

00:00:3600:00:38 หยุดก่อน !

00:00:3800:00:39 ฮืม ๆ

00:00:4000:00:41 นั่นเสียงใครน่ะ

00:00:4200:00:44 ทางนี้

00:00:4400:00:46 โอย...โอย...

00:00:4600:00:49 การแบ่งปันเป็นเรื่องที่ดีนะคะ

00:00:4900:00:52 แต่การแบ่งยากันกินนี่...ไม่ไหว

00:00:5200:00:56 อาการเหมือนกันนี่ ไม่ได้แปลว่า ต้องให้การรักษาเหมือนกันทุกกรณีนะครับ

00:00:5600:01:01 เดี๋ยวเรามาทำความเข้าใจกันก่อน ว่าอันตรายจากการแบ่งยานี่

00:01:0100:01:02 มันมีอะไรกันบ้าง

00:01:0400:01:06 แล้วทำไมแบ่งยากันกินไม่ได้ล่ะคะ

00:01:0600:01:08 มันจะมีปัญหาอะไรหรือคะอาจารย์บอล

00:01:0800:01:09 คืออย่างนี้ครับ

00:01:0900:01:13 เวลาที่เรามีอาการเจ็บป่วย สักอย่างหนึ่งขึ้นมา

00:01:1300:01:15 มันอาจจะมีจากหลายสาเหตุ

00:01:1500:01:16 อย่างเช่นยกตัวอย่างง่าย ๆ นะครับ

00:01:1600:01:18 เวลาที่มีอาการปวดท้องนี่

00:01:1800:01:21 อาจจะเกิดจากตำแหน่งไหนก็ได้

00:01:2100:01:23 มีตั้งแต่กระเพาะอาหาร

00:01:2400:01:25 ลงไปถึงลำไส้เล็ก

00:01:2500:01:27 ลงไปถึงลำไส้ใหญ่เลยนะครับ

00:01:2700:01:29 อาการที่เราเจอบ่อย ๆ เวลาปวดท้องนี่

00:01:2900:01:33 อาจจะเกิดจาก 1. โรคแผลในกระเพาะอาหาร

00:01:3300:01:35 2. อาหารไม่ย่อย

00:01:3500:01:37 3. ลำไส้เล็กอักเสบ

00:01:3900:01:43 หรือรุนแรงถึงขนาดเป็นไส้ติ่งก็ได้ เห็นไหมครับ

00:01:4400:01:48 แบบนี้ปวดท้องเหมือนกัน โรคไม่เหมือนกัน

00:01:4800:01:50 ยาก็ต้องไม่เหมือนกันสิคะ

00:01:5000:01:51 ใช่แล้ว

00:01:5300:01:56 แล้วถ้าเกิดกรณีที่เรามีอาการเดียวกัน

00:01:5600:01:59 และเป็นสาเหตุเดียวกันด้วยล่ะครับอาจารย์แพร์

00:02:0000:02:02 แต่พอดีว่าเป็นยาคุณแม่

00:02:0200:02:04 แล้วก็คุณลูกมีอาการเกิดขึ้น

00:02:0400:02:06 อย่างนี้เราแบ่งกันได้ไหมครับ

00:02:0600:02:08 ไม่ได้แน่ ๆ ค่ะ

00:02:0800:02:11 คิดง่าย ๆ เลยค่ะ คุณแม่ส่วนสูงเท่าไรคะ

00:02:1100:02:13 ลูกส่วนสูงเท่าไรคะ

00:02:1300:02:14 อายุอีกค่ะ

00:02:1400:02:18 เพราะฉะนั้นแล้วนี่ การทำงานของตับไตอะไรต่าง ๆ นี่

00:02:1800:02:21 ไม่เหมือนกันแน่ ๆ ค่ะ ในผู้ใหญ่ แล้วก็เด็ก

00:02:2100:02:23 เคยมีอีกกรณีหนึ่งค่ะอาจารย์บอล

00:02:2300:02:26 เขาคิดว่า เด็กน้ำหนัก 10 ใช่ไหมคะ

00:02:2600:02:28 ผู้ใหญ่น้ำหนัก 40 กิโลกรัม

00:02:2800:02:33 เขาก็เลยบอกว่า อ้าว ถ้าอย่างนั้น เราก็เอาขนาดยาของผู้ใหญ่มาหาร 4

00:02:3300:02:35 อันนี้ผิดมหันต์เลยค่ะอาจารย์บอล

00:02:3500:02:38 เราไม่สามารถเทียบกันแบบนั้นได้เลยนะคะ

00:02:3800:02:43 เพราะฉะนั้น ง่าย ๆ ค่ะ ยาเด็กกับยาผู้ใหญ่ห้ามใช้ด้วยกันเด็ดขาดค่ะ

00:02:4300:02:44 อืม

00:02:4400:02:48 แล้วถ้าเกิดเป็นกรณีที่เป็นเด็ก เหมือนกันล่ะครับอาจารย์แพร์

00:02:4800:02:53 แต่เป็นลูกเพื่อน อายุใกล้เคียงกันเลย สัก 10 ขวบเท่ากัน

00:02:5300:02:56 แต่ลูกเธอกินยาตัวนี้ แล้วลูกเธอหาย

00:02:5600:03:00 ถ้าอย่างนั้น ฉันเอายามาให้ลูกฉันกินบ้างได้ไหมครับ

00:03:0000:03:06 หมายถึงในกรณีที่สาเหตุของโรคเหมือนกัน อาการเหมือนกัน อายุใกล้เคียงกัน

00:03:0600:03:09 แต่มีปัจจัยอื่นที่น่าจะต้อง แตกต่างกันแน่ ๆ ค่ะอาจารย์บอล

00:03:0900:03:15 ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของน้ำหนักตัว ส่วนสูง หรือประวัติแพ้ยาค่ะ

00:03:1500:03:18 เพราะฉะนั้นแล้ว เพื่อความปลอดภัยนะคะ

00:03:1800:03:20 ไม่ควรแบ่งยากันกินค่ะ

00:03:2100:03:24 ในเรื่องอันตรายของการแบ่งยานี่นะครับ

00:03:2400:03:28 ถึงแม้ว่าจะเป็นยาเดียวกันนะครับ

00:03:2800:03:29 อาการคล้ายกัน

00:03:2900:03:31 แต่พอแบ่งกันแล้วนี่

00:03:3100:03:33 นอกจากอาการจะไม่หายแล้ว

00:03:3300:03:36 อาจจะทำให้เกิดอันตรายได้ด้วย

00:03:3600:03:40 ถ้าสมมุติว่าเราแพ้ยาตัวนี้ แต่เราได้รับประทานยาตัวนั้น

00:03:4000:03:43 เพราะว่าคนอื่นให้ โดยที่เขาไม่ได้คิดถึงประวัติแพ้ยาร่วม

00:03:4400:03:46 - อันนี้อันตรายมาก ๆ นะคะอาจารย์บอล - ใช่ครับ

00:03:4600:03:49 ในขณะเดียวกัน ถ้าเกิดเป็นยาของผู้ใหญ่ครับ

00:03:5000:03:51 แต่เอาไปให้เด็กรับประทานครับ

00:03:5100:03:54 อันนี้อาจจะมีความเสี่ยงมากขึ้นนะครับ

00:03:5400:03:56 เพราะอย่างที่อาจารย์แพร์บอกไปแล้วว่า

00:03:5600:04:00 ขนาดยาของผู้ใหญ่กับขนาดยาของเด็ก อาจจะไม่เท่ากัน

00:04:0100:04:06 แล้วเราไม่สามารถจะกำหนดด้วยการเอา ตัวเลขน้ำหนักมาเทียบสัดส่วนได้อย่างตรง ๆ

00:04:0600:04:10 เพราะฉะนั้น อันนี้อาจจะมีอันตราย มากกว่าด้วยซ้ำนะครับ

00:04:1100:04:15 อาจารย์บอลคะ แล้วในกรณีที่เป็นผู้ใหญ่เหมือนกัน

00:04:1500:04:18 แล้วก็ทราบแล้วว่าไม่มีประวัติแพ้ยาเหมือนกัน

00:04:1800:04:21 โรคเดียวกัน สาเหตุของโรคเดียวกันค่ะ

00:04:2100:04:24 ยกตัวอย่างง่าย ๆ เลย เช่น ยานอนหลับ

00:04:2400:04:26 แบบนี้…แบ่งกันกินได้ไหมคะ

00:04:2700:04:28 คือต้องเรียนอย่างนี้ครับ

00:04:2800:04:33 เวลาเราพูดถึงยาบางชนิด โดยเฉพาะในผู้ใหญ่หรือผู้สูงอายุนี่ครับ

00:04:3300:04:38 ถึงแม้ว่ายาตัวนั้นจะเป็น ยาที่ใช้บรรเทาอาการเป็นหลักเนอะ

00:04:3800:04:39 เช่น ยาแก้ปวดเมื่อย

00:04:3900:04:40 อืม

00:04:4000:04:40 ยานอนหลับ

00:04:4100:04:42 สิ่งที่ต้องทำความเข้าใจกันก่อน

00:04:4200:04:47 คือยาทุกตัวมีทั้งประโยชน์ และในขณะเดียวกันก็มีโทษด้วยเช่นกัน

00:04:4800:04:51 เพราะฉะนั้น ถึงแม้ว่ามันจะเป็นยาที่ใช้บรรเทาอาการ

00:04:5100:04:54 แต่อาการนอนไม่หลับนี่มีหลายสาเหตุมาก

00:04:5500:04:57 อาการปวดเมื่อยก็มีหลายสาเหตุมาก

00:04:5700:05:01 ถึงแม้ว่าเราจะเห็นว่าเหมือนกันทุกประการ

00:05:0100:05:07 แต่เมื่อใช้ยาแบ่งกันแล้วนี่ ก็อาจจะทำให้เกิดอันตรายได้นะ

00:05:0700:05:11 อย่างเช่น ยานอนหลับชนิดหนึ่ง ที่เราชอบใช้กันครับ

00:05:1100:05:13 คือยาที่มีฤทธิ์ทำให้ง่วงนอน

00:05:1300:05:17 ยาตัวนี้ ถ้าผู้ใหญ่ท่านหนึ่งรับประทาน

00:05:1700:05:20 มาแบ่งให้เพื่อนบ้านรับประทานด้วย

00:05:2000:05:23 อาจจะทำให้เกิดอาการหกล้ม

00:05:2300:05:27 ก็คือยาพวกนี้ทำให้กล้ามเนื้ออ่อนแรง ทำให้เดินเซได้

00:05:2700:05:31 เพราะฉะนั้น บางทีผู้สูงอายุบางท่าน ที่มีอาการนอนไม่หลับ

00:05:3100:05:34 แล้วไปหยิบยากลุ่มนี้ของคนอื่นมารับประทานนี่

00:05:3400:05:36 อาจจะเพิ่มความเสี่ยงของการหกล้ม

00:05:3600:05:38 และกระดูกหักได้ในที่สุดนะครับ

00:05:3900:05:40 เฮ้อ...

00:05:4000:05:44 แบบนี้ป่วยนิด ๆ หน่อย ๆ ก็ต้องไปหาหมอทุกครั้งเลยสิ

00:05:4500:05:47 อืม...ไม่ถึงขนาดนั้นหรอกครับ

00:05:4700:05:53 เพราะว่า จริง ๆ แล้วยาบางรายการ หรือยาที่ใช้รักษาอาการบางชนิด

00:05:5300:05:55 ก็สามารถแบ่งกันได้ครับ

00:05:5500:05:57 อย่างเช่นอะไรบ้างนะอาจารย์แพร์

00:05:5700:06:00 อย่างเช่น ยาสามัญประจำบ้านค่ะ

00:06:0000:06:03 ไม่ว่าจะเป็นพวกยาแก้ปวด พาราเซตามอลค่ะ

00:06:0300:06:07 หรือว่าจะเป็นเรื่องของยาแก้แพ้ ที่สามารถซื้อได้ตามร้านสะดวกซื้อ

00:06:0700:06:10 อันนั้นเราจะเรียกว่าเป็น กลุ่มยาสามัญประจำบ้านค่ะ

00:06:1000:06:13 ใช่ครับ เพราะยาสามัญประจำบ้านนี่

00:06:1300:06:15 ก็ชื่อบอกอยู่แล้ว มีติดบ้าน

00:06:1500:06:19 เพราะฉะนั้นครับ ยาที่อยู่ที่บ้าน แล้วเราใช้ได้ด้วยความปลอดภัย

00:06:1900:06:23 สามารถใช้บรรเทาอาการเบื้องต้น ให้กับพวกเราได้นะครับ

00:06:2300:06:27 แต่ต้องย้ำอีกรอบหนึ่งนะครับ ว่าถ้ามีอาการเจ็บป่วยอื่น ๆ

00:06:2700:06:30 ที่ยาสามัญประจำบ้านบรรเทาไม่ได้

00:06:3000:06:34 อันนั้น สิ่งสำคัญที่สุด คือต้องหาสาเหตุให้เจอ

00:06:3400:06:36 ซึ่งการหาสาเหตุนั้น

00:06:3600:06:39 เราก็ควรจะต้องไปปรึกษา บุคลากรทางการแพทย์นะครับ

00:06:3900:06:42 สรุปคือ ยาใครยามันนะครับ อย่าแบ่งกันเลย

00:06:4200:06:44 เพราะยาของแต่ละคน

00:06:4400:06:47 ก็เหมาะสมในการรักษาโรค หรือความเจ็บปวดของแต่ละคนครับ

00:06:4700:06:51 และผู้ใหญ่กับเด็ก ก็ไม่สามารถแบ่งยากันกินได้ค่ะ

00:06:5200:06:53 เข้าใจไหมคะ

00:06:5400:06:56 เข้าใจแล้วค่ะอาจารย์

00:06:5600:06:59 ถ้าเข้าใจแล้วก็พาลูกไปหาหมอกันเถอะ

00:06:5900:07:00 ไปแล้ว ไปแล้ว ไปแล้ว

00:07:0000:07:07 [เสียงดนตรี]

00:07:0700:07:08 อย่าลืม !

00:07:0800:07:13 เปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ยาแบบผิด ๆ ก่อนเปิดตู้ยา

00:07:1400:07:16 เปิดตู้ยา

00:07:1600:07:18 ความรู้ทำให้ทุกอย่างเป็นไปได้

00:07:1800:07:20 มหาวิทยาลัยมหิดล

00:07:2000:07:21 ปัญญาของแผ่นดิน