00:00:00 → 00:00:02 คือหลังจากคลอดลูกคนแรก

00:00:02 → 00:00:06 เรามีพฤติกรรมที่มันไม่ปกติ เราไม่อยากอุ้มลูก

00:00:06 → 00:00:09 เรากลัว อุ้มลูกก็ร้องไห้

00:00:09 → 00:00:12 แทนที่จะยิ้มแย้มเหมือนในโฆษณาที่เราเห็น

00:00:12 → 00:00:15 เราเป็นแม่ที่อาบน้ำลูกไม่เป็น ทำไมเป็นแม่ที่แย่จังเลย

00:00:15 → 00:00:18 แบบ...มองไปที่ไหนก็เป็นสีเทา

00:00:18 → 00:00:22 และเราเริ่มรู้สึกเครียด เราก็ระเบิดออกมาว่า "ไม่น่ามีเลย"

00:00:22 → 00:00:23 รนหาที่แท้ ๆ

00:00:23 → 00:00:27 [เสียงดนตรี]

00:00:27 → 00:00:31 ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ต้องแยกก่อนนะครับ มันจะมีสองแบบ

00:00:31 → 00:00:34 แบบแรกคือ เป็นอารมณ์เศร้าหลังคลอดนะครับ

00:00:34 → 00:00:36 อันนี้เป็นภาวะปกติในผู้หญิงหลังคลอดนะครับ

00:00:37 → 00:00:42 อาจจะรู้สึกมีอารมณ์เศร้า ร้องไห้ง่าย กังวลง่ายได้นะครับ

00:00:42 → 00:00:44 แต่ว่าสักไม่เกินอาทิตย์หนึ่งก็จะหายไปแล้ว

00:00:44 → 00:00:46 โดยไม่ต้องรักษาอะไรนะครับ จะหายไปได้เอง

00:00:46 → 00:00:48 แต่ว่าอีกภาวะหนึ่งคือ

00:00:48 → 00:00:51 โรคซึมเศร้าหลังคลอด อันนี้เป็นโรคนะครับ

00:00:51 → 00:00:53 นอกจากเรื่องอารมณ์เศร้าแล้ว

00:00:53 → 00:00:55 จะมีอาการอื่น ๆ อีกนะครับ เช่น

00:00:55 → 00:00:58 รู้สึกผิดง่าย รู้สึกโทษตัวเองง่าย

00:00:58 → 00:01:01 หรือถ้าเป็นมาก ๆ อาจจะมีความคิดหลงผิดได้

00:01:01 → 00:01:03 แล้วก็ภาวะนี้จะเป็นอยู่นาน หลายสัปดาห์

00:01:03 → 00:01:07 ถ้าไม่รักษา ก็อาจจะเป็นปีได้เลยนะครับกว่าจะดีขึ้น

00:01:07 → 00:01:09 มีความคิดอยากฆ่าตัวตาย

00:01:09 → 00:01:13 หรือบางคนอยากจะฆ่าลูกด้วยซ้ำไปนะครับ

00:01:13 → 00:01:20 [เสียงดนตรี]

00:01:20 → 00:01:23 ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดก็มีสาเหตุได้หลายอย่าง

00:01:23 → 00:01:25 อย่างแรกเลยก็คือว่า

00:01:25 → 00:01:27 การเปลี่ยนแปลงทางฮอร์โมนหลังคลอด

00:01:27 → 00:01:30 พอคลอดปุ๊บ จะมีฮอร์โมนบางตัวที่มันเปลี่ยนแปลงไป

00:01:30 → 00:01:32 ซึ่งมันจะกระทบเรื่องอารมณ์โดยตรง

00:01:32 → 00:01:36 นอกจากนี้ ก็จะเป็นความเครียด ทั้งระหว่างตั้งครรภ์และระหว่างคลอด

00:01:36 → 00:01:39 อาจจะมีความกังวลว่าจะเลี้ยงลูกอย่างไร

00:01:39 → 00:01:40 จะดูแลเขาอย่างไร

00:01:41 → 00:01:42 การทำงาน เรื่องเศรษฐกิจ

00:01:43 → 00:01:46 เรื่องความสัมพันธ์ในครอบครัวก็ตามนะครับ ก็ส่งผลได้เหมือนกัน

00:01:46 → 00:01:49 การซัพพอร์ต หรือว่าการช่วยเหลือ ให้กำลังใจจากคนรอบข้าง

00:01:49 → 00:01:54 ซึ่งถ้ามีน้อยหรือไม่มี ก็จะเพิ่มความเสี่ยงนะครับ

00:01:54 → 00:01:56 ที่อาจจะทำให้มีภาวะซืมเศร้าหลังคลอดได้

00:01:57 → 00:02:01 คือจริง ๆ แล้ว ด้วยนิสัยของตุ๊ก เป็นคนที่ชอบทำงาน

00:02:01 → 00:02:04 แล้วพอเรามีลูก เราก็มีความกังวลเยอะว่า

00:02:05 → 00:02:09 เรากลัวเราทำงานได้เสร็จไม่ตรงเวลา บวกกับเราไม่ได้ออกไปข้างนอก

00:02:09 → 00:02:13 เพราะเรามีความกลัวซะเยอะ เรากลัวออกไปข้างนอก แล้วถ้าลูกร้องไห้

00:02:13 → 00:02:16 เราหยุดลูกร้องไห้ไม่ได้ คือเราก็กังวล

00:02:16 → 00:02:18 กลัวไปรบกวนคนอื่น

00:02:18 → 00:02:20 มันก็เลยเป็นความเครียดสะสม

00:02:20 → 00:02:23 คิดโทษตัวเอง รู้สึกตัวเองไม่มีคุณค่า

00:02:23 → 00:02:24 ช่วงมีภาวะซึมเศร้านี่

00:02:24 → 00:02:28 เรียกว่าจะหมกมุ่นกับตัวเองเยอะถูกไหมครับ จะเก็บตัว แยกตัว

00:02:28 → 00:02:31 จะไม่สนใจ ไม่มั่นใจในการดูแลคนอื่น โดยเฉพาะลูก

00:02:31 → 00:02:33 ซึ่งก็จะส่งผลเสียกับเด็กถูกไหมครับ

00:02:33 → 00:02:35 เด็กอาจจะไม่ได้รับการดูแลที่เหมาะสม

00:02:35 → 00:02:37 หรือในรายที่รุนแรงนะครับ

00:02:37 → 00:02:41 อาจจะมีการทำร้ายหรือฆ่าลูกด้วยซ้ำไป

00:02:41 → 00:02:43 อันนี้เป็นความเสี่ยง ที่เราเป็นห่วงมาก ๆ เหมือนกัน

00:02:43 → 00:02:45 อันหนึ่งก็อาจจะเป็นจากตัวโรค

00:02:45 → 00:02:50 มันรู้สึกเศร้า มันไม่มั่นใจ มันรู้สึกแย่นะครับ

00:02:50 → 00:02:53 บางคนก็รู้สึกว่า ตัวเขาเองตาย ๆ ไปซะดีกว่านะครับ

00:02:54 → 00:02:57 แล้วถ้าเขาไม่อยู่ ลูกจะอยู่กับใคร ใครจะดูแล

00:02:57 → 00:03:00 ก็อาจจะเป็นสาเหตุหนึ่ง ที่ทำให้ต้องเอาลูกไปด้วย

00:03:00 → 00:03:02 หมายถึง ฆ่าตัวตายทั้งแม่ทั้งลูก

00:03:02 → 00:03:07 [เสียงดนตรี]

00:03:07 → 00:03:10 หรืออีกภาวะหนึ่ง เรียกว่าอาจจะมีภาวะหลงผิด

00:03:10 → 00:03:12 อันนี้คือกรณีที่ซึมเศร้าเยอะขึ้นนะครับ

00:03:12 → 00:03:15 ก็อาจจะรู้สึกว่า ลูกอาจจะไม่ใช่ลูก

00:03:15 → 00:03:20 หรือลูกอาจจะเป็นอะไรที่เราต้องทำร้าย ไม่ปลอดภัย อันตรายนะครับ

00:03:20 → 00:03:21 ก็เจอได้

00:03:21 → 00:03:26 คือตุ๊กไม่ได้ถึงขั้นที่ จะคิดฆ่าตัวตายหรืออะไรนะคะ

00:03:26 → 00:03:27 หรือว่าทำร้ายลูกหรืออะไร

00:03:27 → 00:03:32 เพราะว่าด้วยความที่เราตระหนักรู้อยู่แล้ว ว่าเราอยู่ในภาวะอะไร

00:03:32 → 00:03:36 แล้วก็เราได้มีการคุยกับคุณหมออย่างสม่ำเสมอ

00:03:36 → 00:03:38 มันแค่ถึงจุดที่แค่ว่า

00:03:38 → 00:03:42 ฉันจะหยุดความทุกข์กับชีวิต ที่มันขาวดำนี่อย่างไรต่อไปมากกว่า

00:03:42 → 00:03:45 หลายคนก็อยากจะรู้ใช่ไหมครับว่า เอ๊ะ แล้วเราเสี่ยงหรือเปล่า

00:03:45 → 00:03:48 โดยทั่วไป ก็มีปัจจัยบางอย่าง ที่อาจจะบอกว่า เราอาจจะเสี่ยง

00:03:48 → 00:03:50 เช่น เคยมีภาวะนี้มาก่อน

00:03:50 → 00:03:52 เคยเป็นโรคทางอารมณ์

00:03:52 → 00:03:54 ไม่ว่าจะเป็นอารมณ์ซึมเศร้า

00:03:54 → 00:03:56 หรือโรคอารมณ์สองขั้ว หรือไบโพลาร์

00:03:56 → 00:04:00 หรือมีคนในครอบครัว เคยเป็นโรคทางอารมณ์มาก่อน

00:04:00 → 00:04:02 นอกจากนี้ การที่มีความเครียดเยอะ

00:04:02 → 00:04:04 ช่วงตั้งครรภ์หรือช่วงคลอด

00:04:04 → 00:04:08 ขาดคนให้กำลังใจ คนคอยช่วยเหลือ

00:04:08 → 00:04:10 ก็เสี่ยงเหมือนกันนะครับ ที่อาจจะมีภาวะนี้เกิดขึ้น

00:04:10 → 00:04:16 [เสียงดนตรี]

00:04:16 → 00:04:18 คือช่วงที่ตุ๊กเจอภาวะซึมเศร้า

00:04:18 → 00:04:21 ตุ๊กว่าครอบครัวมีส่วนสำคัญอันดับหนึ่งเลย

00:04:22 → 00:04:26 อย่างคุณแม่นี่จะเป็นกำลังหลักเลย ที่ช่วยให้หาย

00:04:26 → 00:04:27 เขาช่วยดูลูกให้

00:04:27 → 00:04:31 เวลาเราได้พักผ่อนเพียงพอ เราก็ลุกขึ้นมาทำขนมบ้าง

00:04:31 → 00:04:34 หรือว่าทำอะไรบางอย่าง ที่เราเคยทำมาก่อนหน้านี้

00:04:34 → 00:04:35 เราก็ดีขึ้น

00:04:35 → 00:04:37 ตุ๊กก็เริ่มพาลูกออกไปเที่ยวข้างนอก

00:04:38 → 00:04:40 โดยทั่ว ๆ ไป ไม่ว่าจะเป็นอารมณ์เศร้าหลังคลอดปกติ

00:04:40 → 00:04:42 หรือเป็นโรคซึมเศร้าหลังคลอดนะครับ

00:04:42 → 00:04:45 คุณแม่เองต้องมีเวลาพักผ่อน และคลายเครียดของตัวเอง

00:04:45 → 00:04:47 แต่ถ้าเป็นโรคซึมเศร้านี่

00:04:47 → 00:04:48 อาจจะมีเรื่องการใช้ยา

00:04:48 → 00:04:50 การตัดสินใจว่าจะใช้ยาหรือเปล่านี่

00:04:50 → 00:04:54 เป็นการตัดสินใจร่วมกันนะครับ ระหว่างหมอที่รักษากับคุณแม่นะครับ

00:04:54 → 00:04:55 เพราะมีข้อดีข้อเสีย

00:04:55 → 00:04:58 นอกจากนี้ ก็จะมีการรักษาที่เรียกว่า การทำจิตบำบัด

00:04:58 → 00:05:04 การทำจิตบำบัด คือการพูดคุยเพื่อให้คุณแม่ เข้าใจถึงความคิด ความรู้สึก

00:05:04 → 00:05:05 และพฤติกรรมของตัวเอง

00:05:05 → 00:05:08 เพื่อให้อารมณ์มันดีขึ้น อาการซึมเศร้าดีขึ้น

00:05:08 → 00:05:10 เพราะฉะนั้น จัดการกับความเครียดที่เกิดขึ้น

00:05:10 → 00:05:14 ไม่ว่าจะเป็นระหว่างตั้งครรภ์ ช่วงคลอด หรือหลังคลอดก็ตามได้ดี

00:05:14 → 00:05:15 จะช่วยป้องกันได้นะครับ

00:05:15 → 00:05:18 การที่มีคนที่คอยให้กำลังใจ

00:05:18 → 00:05:22 คอยช่วยเหลือ คอยรับฟัง อันนี้ช่วยได้เยอะเลยนะครับ

00:05:22 → 00:05:24 พักผ่อนให้เพียงพอ รับประทานอาหารให้ครบ

00:05:24 → 00:05:25 หรือการออกกำลังกาย

00:05:25 → 00:05:27 การมีกิจกรรมที่ชอบ

00:05:27 → 00:05:29 อันนี้ก็ช่วยได้นะครับ

00:05:29 → 00:05:31 อยากจะบอกว่า ท่านไม่ได้อยู่ตัวคนเดียวนะครับ

00:05:31 → 00:05:32 ยังมีคนอื่น

00:05:32 → 00:05:35 หรืออย่างน้อยยังมีหมอนะครับ ที่พร้อมจะช่วยดูแล

00:05:35 → 00:05:37 แล้วก็ช่วยเดินไปด้วยกันกับท่าน

00:05:37 → 00:05:41 ช่วยให้ท่านสามารถมีความสุข และเลี้ยงลูกได้อย่างเต็มที่นะครับ

00:05:41 → 00:05:43 [เสียงดนตรี]