พ่อแม่ควรทำอย่างไรเพื่อช่วยพัฒนาฟังก์ชันการควบคุมตัวเอง (EF) ให้ลูกได้ดีขึ้น

เลี้ยงลูกอย่างไรให้มี EF (Executive Functions)

จากช่อง : ติดจอ ฬ.จุฬา


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:07 a [เพลง]

00:00:0700:00:12

00:00:1200:00:12 [เพลง]

00:00:1200:00:16 d s นะครับย่อมาจาก SE ฟังก์ชันนะครับ

00:00:1600:00:19 จริงๆคือหน้าที่นะครับในการบริหารจัดการ

00:00:1900:00:22 นะครับของสมองระดับสูงสมองส่วนนี้มีหน้า

00:00:2200:00:25 ที่ในการที่จะกำกับควบคุมนะครับอยู่ 3

00:00:2500:00:28 เรื่องก็คือเรื่องของอารมณ์ความคิดและ

00:00:2800:00:31 พฤติกรรมเพื่อไปให้ถึงเป้าหมายให้ได้ EF

00:00:3100:00:34 เนี่ยจริงๆมันจะพัฒนานะครับตั้งแต่เล็กๆ

00:00:3400:00:37 เลยครับตั้งแต่ 0 ถึง 1 ปีจะพัฒนามากๆเลย

00:00:3700:00:39 นะครับในช่วงวัยที่จะเรียกว่าเข้าวัย

00:00:3900:00:42 อนุบาลประมาณ 3-6 ปีแล้วก็พัฒนาได้เรื่อย

00:00:4200:00:45 ๆเลยครับวัยเรียนจนกระทั่งถึงวัยรุ่นและ

00:00:4500:00:49 ผู้ใหญ่ไปยังสามารถพัฒนาต่อไปได้นะครับ

00:00:4900:00:53 ถ้า DX ไม่ดีนะครับก็คือจะทำให้เกิดปัญหา

00:00:5300:00:57 โดยเฉพาะในช่วงของตั้งแต่วัยรุ่นเลย EF

00:00:5700:00:59 มันมีหน้าที่ในการกำกับควบคุมตัวเองดัง

00:00:5900:01:01 นั้นก็ไม่สามารถกำกับควบคุมตัวเองได้เป็น

00:01:0100:01:05 รุ่นยิ่งมีสิ่งเราเข้ามาอาจจะเป็นจาก

00:01:0500:01:07 เพื่อนเองจากสื่อเองนะครับสิ่งต่างๆรอบ

00:01:0700:01:11 ตัวก็อาจจะทำให้วัยรุ่นมีเรื่องของการมี

00:01:1100:01:13 เพศสัมพันธ์ก่อนวัยเวลาเพื่อนนะครับมาชัก

00:01:1300:01:16 ชวนยาเสพติดเร่งนะครับแล้วก็จะทดลองถ้า

00:01:1600:01:18 เราอาจจะรู้สึกว่ากำกับควบคุมตัวเองตรง

00:01:1800:01:21 นี้อาจจะยังไม่ได้ดีพอเจอกระทั่งถึงวัย

00:01:2100:01:24 ผู้ใหญ่นะครับถ้า cf ไม่ดีก็จะนำไปสู่การ

00:01:2400:01:27 ที่มีปัญหาทางด้านโรคสุขภาพกายทางกายด้วย

00:01:2700:01:29 ส่วนหนึ่งยกตัวอย่างนะครับคนที่เป็นทาง

00:01:2900:01:32 ด้านเบาหวานโรคอ้วนส่วนหนึ่งในมันเกิดจาก

00:01:3200:01:35 พฤติกรรมด้วยถึงมันจะมีพันธุกรรมมาเกี่ยว

00:01:3500:01:38 ข้องโดนไปถึงทางด้านสุขภาพจิตด้วยนะครับ

00:01:3800:01:40 เพราะว่าพบว่าควรที่มี F ไม่ดีเนี่ยมี

00:01:4000:01:43 โอกาสที่จะมีปัญหาทางด้านสุขภาพจิตนะครับ

00:01:4300:01:46 ไม่ว่าจะเป็นทางด้านซึมเศร้าวิตกกังวลนะ

00:01:4600:01:48 ครับทั้งหมดทั้งมวลผมไม่ได้บอกว่ามันเกิด

00:01:4800:01:50 จาก EF ทั้งหมดแต่กำลังจะเรียนว่าปัจจัย

00:01:5100:01:54 EF นะครับมันเป็นส่วนหนึ่งที่อาจจะมีผล

00:01:5400:01:58 ต่อสิ่งต่างๆตรงนี้ได้

00:01:5800:02:02 จริงๆเรื่องนี้ก็มีการอ่านศึกษามานานพอสม

00:02:0200:02:05 ควรแล้วนะครับก็คือ EF หรือว่ากันกำกับ

00:02:0500:02:07 ควบคุมตัวเองจริงๆมีส่วนองค์ประกอบอยู่

00:02:0700:02:10 ซัก 3 ส่วนที่สำคัญนะครับส่วนแรกนะครับ

00:02:1000:02:13 เขาเรียกว่าเป็นความจำใช้งานนะครับหรือ

00:02:1300:02:15 ถ้าภาษาอังกฤษเครป working Memory

00:02:1500:02:19 เหมือนเวลาระบบเลขได้ครับบางทีต้องคิดเลข

00:02:1900:02:22 ในใจเราจะต้องมีความจำบางส่วนว่าอะไรบวก

00:02:2300:02:25 อะไรอยู่ในหัวครับแล้วก็บวกจนทั้งทำให้

00:02:2500:02:28 เสร็จได้อันนี้คือเป็นความจำใช้งานอันที่

00:02:2800:02:32 2 ก็คือการควบคุมยับยั้งตัวเองนะครับ

00:02:3200:02:34 ซึ่งเด็กๆจำเป็นที่ต้องควบคุมยับยั้งตัว

00:02:3400:02:36 เองตั้งแต่เล็กๆนะครับเพราะว่าเราจำเป็น

00:02:3600:02:39 ต้องควบคุมยับยั้งทั้งด้านของอารมณ์นะ

00:02:3900:02:43 ครับเช่นบางทีโกรธหงุดหงิดโมโหเราจะกำกับ

00:02:4300:02:46 ควบคุมอารมณ์ยังไงไม่ให้ไปตีเพื่อนไปทำ

00:02:4600:02:49 ร้ายเพื่อนนะครับแล้วก็การกำกับในเชิง

00:02:4900:02:52 พฤติกรรมก็คือก็คือมีสมาธิจดจ่อดังนั้น

00:02:5200:02:54 กำลังจะเรียนว่าเด็กจำนวนหนึ่งที่การควบ

00:02:5400:02:56 คุมยับยั้งตัวเองไม่ดีนะครับที่สมาชิก

00:02:5600:02:59 จำนวนหนึ่งอาจจะกลายเป็นเด็กสมาธิสั้นตอน

00:02:5900:03:02 ตู่ได้สุดท้ายนะครับของ EF ก็คือความคิด

00:03:0200:03:05 ยืดหยุ่นเวลาคนเราจะแก้ปัญหาต่างๆได้

00:03:0500:03:09 เนี่ยถ้าเราแก้ปัญหาวิธีเดิมๆแต่ว่าส่วน

00:03:0900:03:12 หนึ่งอ้ะมันเป็นความคิดที่อยู่ในกรอบเดิม

00:03:1200:03:14 ควรจะมีความคิดหยุ่นได้เนี่ยมันจำเป็นแค่

00:03:1500:03:18 ต้องอาศัยการที่คิดนอกกรอบไปได้นะครับคิด

00:03:1800:03:21 ในมุมมองของคนอื่นเท่านั้นองค์ประกอบทั้ง

00:03:2100:03:24 3 ส่วนเนี่ยนะครับทั้งความจำใช้งานการ

00:03:2400:03:27 กำกับเรื่องของการควบคุมยังตัวเองและความ

00:03:2700:03:30 คิดหยุ่น 3 ตัวเนี่ยมันจะเป็นพื้นฐาน

00:03:3000:03:33 สำหรับ EF ขั้นสูงต่อไปทั้ง 3 ส่วนที่

00:03:3300:03:35 กล่าวไปในขั้นพื้นฐานเนี่ยจริงๆมันพัฒนา

00:03:3600:03:38 ตั้งแต่เด็กเล็กเลยนะครับแต่ว่าจะพัฒนา

00:03:3800:03:42 มากๆในช่วงประมาณทั้ง 3-6 ปี

00:03:4200:03:45 ยกตัวอย่างที่สำคัญก็คือการเลี้ยงลูกเลย

00:03:4500:03:48 เพราะลองนึกภาพนะครับการที่เด็กคนนึงจะ

00:03:4800:03:51 เติบโตมาแล้วจะมีการกำกับควบคุมยับยั้ง

00:03:5100:03:55 ตัวเองได้เขาจะต้องถูกมีการควบคุมจากภาย

00:03:5500:03:58 นอกก็คือคุณพ่อคุณแม่ผู้ปกครองที่เลี้ยง

00:03:5800:04:00 เด็กเนี่ยต้องมีการฝึกให้เด็กการควบคุม

00:04:0000:04:04 กำกับตัวเองให้ได้ก็คือเป็นการควบคุมจาก

00:04:0400:04:07 ภายนอกเข้ามารู้ว่าสิ่งไหนควรทำสิ่งไหน

00:04:0700:04:09 ไม่ควรทำเพราะว่าถ้าเด็กไม่สามารถถูก

00:04:0900:04:12 กำหนดหรือว่ากำกับจากภายนอกได้เขาจะไม่

00:04:1200:04:15 เกิดความรู้สึกที่มีการควบคุมหรือกำกับ

00:04:1500:04:18 ตัวเองจากภายในดังนั้นเนี่ยกำลังจะเรียน

00:04:1800:04:20 ว่าการเลี้ยงลูกเชิงบวกนะครับก็คือการฝึก

00:04:2000:04:23 ระเบียบวินัยนะครับอย่างสม่ำเสมอเหมาะสม

00:04:2300:04:26 นะครับมีกฎชัดจีนนะครับว่าอะไรควรทำอะไร

00:04:2600:04:30 ไม่ควรทำหรือว่าแม้กระทั่งง่ายเลยคิดว่า

00:04:3000:04:32 ประจำวันตั้งแต่ตอนเช้าตื่นจนกระทั่งหลับ

00:04:3200:04:36 อย่างนั้นครับอ่าในชุดของเด็กๆถ้าเขาถูก

00:04:3600:04:39 กำหนดกฎกติการมาชัดเจนแล้วก็สามารถจะไป

00:04:3900:04:41 ตามกฎเหล่านี้เขาก็จะค่อยๆเหมือนกันวาง

00:04:4100:04:45 แผนตัวเองให้มี eef ตรงนี้มากขึ้น

00:04:4500:04:50 เด็กเนี่ยจริงๆเขาก็อาจจะมีเครียดว่า

00:04:5000:04:53 สามารถจะมีความสะดวกตัวเองได้หรือถ้าภาษา

00:04:5300:04:56 ทางการแค่เคยรู้ว่าออโตมีก็คือการที่เด็ก

00:04:5600:05:00 เนี่ยสามารถจะพัฒนาความเป็นตัวเองแต่อัน

00:05:0000:05:02 นี้ได้เนี่ยจำเป็นที่ต้องอาศัยผู้ใหญ่

00:05:0200:05:05 ด้วยครับที่คอยเขาเรียกว่าว่าปรับแต่ง

00:05:0500:05:08 หรือเขาเรียกว่าเชฟเด็กให้ไปในทิศทางที่

00:05:0800:05:10 เหมาะสมนะครับต้องเรียนว่ายกตัวอย่างเด็ก

00:05:1000:05:13 เล็กๆประมาณสัก 2-3 ขวบวัยนี้ครับจะเป็น

00:05:1300:05:16 วัยที่อยากทำในตัวเองเยอะจริงๆไว้เนี้ย

00:05:1600:05:18 เขาเป็นอย่างนี้อยู่แล้วพ่อแม่ก็คือแค่

00:05:1800:05:21 เข้าใจนะครับแล้วก็เปิดโอกาสให้เขาสามารถ

00:05:2100:05:23 เป็นอิสระด้วยตัวเองได้บ้างแต่ตัวพ่อแม่

00:05:2300:05:26 เองนะครับก็ต้องใช้การเลี้ยงลูกเชิงบวก

00:05:2600:05:29 หรือวินัยมาเป็นคนกำจัดซึ่งการที่เขามี

00:05:2900:05:31 คอมเป็นตัวเองที่ดีเนี่ยนะครับจากการที่

00:05:3100:05:34 เขาได้ทำได้ด้วยตัวเองนะครับหรือแม้

00:05:3400:05:36 กระทั่งงานบ้านอันนี้นะครับช่วยส่งเสริม

00:05:3600:05:39 ทำให้ EF ดีขึ้นการฝึกให้ลูกสามารถทำอะไร

00:05:3900:05:41 ด้วยตัวเองตามไว้นี่แหละครับจะเป็นพื้น

00:05:4100:05:44 ฐานในการฝึกวินัยเบื้องต้นพื้นฐานแล้วก็

00:05:4400:05:47 ทำให้ลูกรับรู้ว่าฉันทำอะไรสำเร็จนะครับ

00:05:4700:05:50 ประสบความสำเร็จมันจะนำไปสู่ความมั่นใจใน

00:05:5000:05:53 ตัวเองแล้วก็ความภูมิใจในตัวเองในที่สุด

00:05:5300:05:57 นะครับถ้าคุณพ่อคุณแม่นะครับอาจจะกังวล

00:05:5700:05:59 หรือสงสัยว่าลูกมีอาจจะมีปัญหาเรื่อง f

00:05:5900:06:02 หรือเขียนโดยเฉพาะไม่สามารถจะควบคุมตัว

00:06:0200:06:05 เองได้นะครับอาจจะมีปัญหาเรื่องอารมณ์นะ

00:06:0500:06:07 ครับเรื่องพฤติกรรมหรือจำนวนเหนือจะมี

00:06:0700:06:09 ปัญหาเรื่องพัฒนาการก็ได้นะครับเดี๋ยว

00:06:0900:06:11 เพราะด้านภาษาที่ล่าช้านะครับหรืออาจจะ

00:06:1200:06:15 ยังไม่เล่นตามวัยนะครับรวมไปถึงมีเรื่อง

00:06:1500:06:17 ของปัญหาทางด้านการเรียนคุณครูเริ่มกังวล

00:06:1700:06:20 เพราะว่าลูกจะมีปัญหาเรื่องสมาธิคุณพ่อ

00:06:2000:06:23 คุณแม่ก็สามารถที่จะมาปรึกษานะครับที่โรง

00:06:2300:06:26 พยาบาลจุฬาโดยที่อะสาขาวิชาพัฒนาการและ

00:06:2600:06:29 การเจริญเติบโตเนี่ยเราก็จะมีให้บริการนะ

00:06:2900:06:32 ครับในการตรวจนะครับเด็กที่เป็นคนไข้ใหม่

00:06:3200:06:34 แต่ว่าในทั้งนี้ทั้งนั้นเนี่ยเด็กทุกคน

00:06:3400:06:38 ที่มีปัญหาข้างต้นจำเป็นที่จะต้องมาพบกับ

00:06:3800:06:40 กุมารแพทย์นะครับทั่วไปก่อนและเดี๋ยวกูมา

00:06:4000:06:44 ให้ทั่วไปก็จะส่งมาปรึกษาแล้วก็จะได้

00:06:4400:06:51 ประเมินกับผู้เชี่ยวชาญต่อไปครับอ่ะ

00:06:5100:06:59 [เพลง]

00:07:0000:07:03 พ.ย