ทำไมผู้หญิงที่เคยคลอดบุตรทางช่องคลอดจึงมีอาการปัสสาวะเล็ดเวลาไอหรือจาม

ปัสสาวะเล็ด แก้อย่างไร? ให้หายสนิท│นพ.ดนัย แก้วจงประสิทธิ์│รพ.พญาไท 2

จากช่อง : Phyathai Hospital


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:04 [เพลง]

00:00:0400:00:07 อาการปัสสาวะเล็ดนะครับหมายถึงภาวะที่คน

00:00:0700:00:09 ไข้มีปัสสาวะเล็ดออกมาโดยที่ไม่ได้ตั้งใจ

00:00:0900:00:11 ที่จะปัสสาวะนะครับโดยเราจะแบ่งกลุ่ม

00:00:1100:00:13 อาการเนี่ยยเป็น 2 แบบก็คือแบบที่เป็น

00:00:1300:00:16 ชั่วคราวนะครับแล้วก็แบบที่เป็นถาวรหรือ

00:00:1600:00:18 เป็นเรื้อรังนะครับสาเหตุของอาการปัสสาวะ

00:00:1800:00:20 เล็ดในผู้ป่วยที่เป็นชั่วคราวนะครับที่พบ

00:00:2000:00:22 บ่อยที่สุดก็คือภาวะติดเชื้อในระบบทาง

00:00:2200:00:25 เดินปัสสาวะนะครับลองลงมาก็จะเป็นผู้ป่วย

00:00:2500:00:27 ที่มีปัญหาด้านระบบประสาทนะครับหรือผู้

00:00:2700:00:30 ป่วยที่มีปัญหาด้านจิตเวทนะครับเช่นผู้

00:00:3000:00:33 ป่วยที่เพ้อสับสนหรือผู้ป่วยที่ทานยา

00:00:3300:00:36 รักษาโรคจิตเวชนะครับแล้วก็ทานยาปรับระบบ

00:00:3600:00:38 ประสาทนะครับนอกจากนี้ก็จะมีกลุ่มพวกยา

00:00:3800:00:41 ความดันบางชนิดแล้วก็ยาขับปัสสาวะนะครับ

00:00:4100:00:44 จะทำให้ผู้ป่วยมีอาการปัสสาวะเล็ดได้นอก

00:00:4400:00:46 จากนี้ก็จะพบในผู้ป่วยที่มีปัญหาในการ

00:00:4600:00:49 เคลื่อนไหวเช่นผู้ป่วยที่นอนติดเตียงนะ

00:00:4900:00:51 ครับหรือหลังผ่าตัดใหม่ๆไม่สามารถลุก

00:00:5100:00:54 เคลื่อนไหวได้นะครับแล้วก็ยังพบปัญหาใน

00:00:5400:00:56 ผู้ป่วยที่มีปัญหาท้องผูกนะครับก็จะทำให้

00:00:5600:00:59 เกิดภาวะปัสสาวะเล็ดได้ครับอันนี้คือแบบ

00:00:5900:01:01 ที่เป็นชั่วคราวส่วนแบบที่เป็นถาวรนะครับ

00:01:0100:01:03 เราก็จะพูดถึงกลุ่มอาการที่พบได้บ่อยๆนะ

00:01:0300:01:06 ครับก็คือ 1 กลุ่มอาการไอจามปัสสาวะเล็ด

00:01:0600:01:08 คนไข้กลุ่มนี้เนี่ยส่วนใหญ่เนี่ยเป็นผล

00:01:0800:01:11 จากในผู้หญิงที่อายุมากขึ้นนะครับเคยมี

00:01:1100:01:13 ประวัติคลอดบุตรโดยคลอดทางช่องคลอดมาก่อน

00:01:1300:01:15 หลายคนนะครับทำให้กล้ามเนื้อบริเวณอุ้ง

00:01:1500:01:18 เชิงกเนี่ยไม่แข็งแรงเกิดการหย่อนยานนะ

00:01:1800:01:21 ครับเมื่อมีแรงดันในช่องท้องเพิ่มมากขึ้น

00:01:2100:01:23 กล้ามเนื้อหูรูดของคนไข้กลุ่มนี้เนี่ยไม่

00:01:2300:01:25 สามารถรับแรงดันที่เพิ่มขึ้นอย่างทันที

00:01:2500:01:28 ได้นะครับก็ทำให้หูรุ่นเนี่ยปิดไม่สนิทก็

00:01:2800:01:30 ทำให้เกิดภาวะปัสสาวะเล็ดขนาดหนไอจามได้

00:01:3000:01:33 นะครับส่วนภาวะที่ 2 นะครับที่เจอได้บ่อย

00:01:3300:01:35 ก็คือภาวะปัสสาวะเล็ดปัสสาวะราดเมื่อคน

00:01:3600:01:38 ไข้ปวดปัสสาวะอันเนี้ยเกิดจากแรงดันใน

00:01:3800:01:41 กระเพาะปัสสาวะเนี่ยมันสูงขึ้นทันทีอย่าง

00:01:4100:01:44 รวดเร็วนะครับโดยที่สูงมากกว่าความดันใน

00:01:4400:01:46 ท่อปัสสาวะก็ทำให้น้ำปัสสาวะที่อยู่ใน

00:01:4600:01:48 กระเพาะปัสสาวะเนี่ยมันไหลออกมาอาการผิด

00:01:4800:01:50 ปกติแบบนี้เนี่ยมักจะพบในผู้ป่วยที่มี

00:01:5000:01:53 ความผิดปกติทางระบุประสาทและสมองเช่นอ่า

00:01:5300:01:56 เป็นโรคทางสมองหรือเป็นโรคทางไขสันหลังนะ

00:01:5600:01:58 ครับหรือคนไข้อีกกลุ่มนึงนะครับก็คือคน

00:01:5800:02:00 ไข้ที่มีปัญหาตัวกระเพาะปัดปัสสาวะบีบตัว

00:02:0000:02:03 ไวเกินนะครับคือการรับรู้น้ำปัสสาวะของคน

00:02:0300:02:06 ไข้กลุ่มนี้เนี่ยรับรู้ได้เร็วกว่าปกตินะ

00:02:0600:02:08 ครับทำให้การที่มีน้ำปัสสาวะอยู่ใน

00:02:0800:02:10 กระเพาะปัสสาวะเพียงเล็กน้อยกระเพาะ

00:02:1000:02:13 ปัสสาวะก็เกิดการบีบตัวก่อนกำหนดนะครับก็

00:02:1300:02:15 ทำให้เกิดความต้องการปวดปัสสาวะขึ้นมาทัน

00:02:1500:02:18 ทีต้องรีบไปห้องน้ำเพื่อระบายน้ำปัสสาวะ

00:02:1800:02:21 [เพลง]

00:02:2200:02:25 ออกอาการที่เข้าข่ายภาวะปัสสาวะเล็กนะ

00:02:2500:02:27 ครับก็คือเรารู้สึกว่าเราปวดปัสสาวะแล้ว

00:02:2700:02:30 แล้วเราต้องรีบไปเข้าห้องน้ำนะครับโดยที่

00:02:3000:02:32 ไม่สามารถรอนานได้เช่นถ้าเราทำกิจกรรม

00:02:3200:02:34 อะไรอยู่เราจะต้องแบบหยุดกิจกรรมนั้นแล้ว

00:02:3400:02:36 ก็ต้องรีบไปเข้าห้องน้ำเลยนะฮะหรือว่าบาง

00:02:3700:02:40 คนคือมีการไอจามแล้วปัสสาวะเล็ดออกมานะ

00:02:4000:02:43 ครับอันนี้ก็คือเริ่มมีอาการผิดปกติแนะนำ

00:02:4300:02:46 ให้มาพบแพทย์นะครับเพื่อหาสาเหตุแล้วก็

00:02:4600:02:48 รับการรักษานะ

00:02:4800:02:51 [เพลง]

00:02:5100:02:54 ครับอันนี้เราจะพบบ่อยในคนไข้ที่เป็นผู้

00:02:5400:02:57 หญิงนะครับโดยมีประวัติคลอดบุตรทางช่อง

00:02:5700:02:59 คลอดจำนวนหลายคนนะครับทำให้กล้ามเนื้อ

00:02:5900:03:02 บริเวณอุ้มเชิงกเกิดการหย่อนยานหรือคนไข้

00:03:0200:03:05 ที่เคยผ่าตัดบริเวณอุ้มเชิงกมาก่อนนะครับ

00:03:0500:03:07 ทำให้กล้ามเนื้อบริเวณนี้มันไม่แข็งแรง

00:03:0700:03:10 เมื่ออายุมากขึ้นหากมีแรงดันที่มาที่ช่อง

00:03:1000:03:13 ท้องอย่างทันทีเนี่ยกล้ามเนื้อที่กุ้ง

00:03:1300:03:15 เชิงกาเนี่ยไม่สามารถรับแรงดันเหล่านั้น

00:03:1500:03:18 ได้นะครับก็ทำให้หูรูดของบริเวณท่อ

00:03:1800:03:20 ปัสสาวะเนี่ยปิดไม่สนิทแล้วก็ทำให้น้ำ

00:03:2000:03:22 ปัสสาวะเล็ดออกมาได้

00:03:2200:03:25 [เพลง]

00:03:2500:03:29 ครับการรักษาภาวะปัสสาวะเล็ดปัสสาวะราดนะ

00:03:2900:03:31 ครับก็ก็กลับไปที่สาเหตุครับว่าเป็นจาก

00:03:3100:03:33 อะไรในกลุ่มคนไข้ที่เป็นชั่วคราวเช่นเคย

00:03:3300:03:35 ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะมาก่อนนะครับก็

00:03:3500:03:38 ต้องรักษาให้ยาปฏิชีวนะรักษาภาวะกระเพาะ

00:03:3800:03:41 ปัสสาวะอักเสบหากการติดเชื้อหายไปภาวะ

00:03:4100:03:43 ปัสสาวะเล็ดก็จะหายไปนะครับหรือในผู้ป่วย

00:03:4300:03:47 ที่กินยาจิตเวชหรือกินยาปรับสมดุลทางสมอง

00:03:4700:03:50 นะครับก็ต้องพบแพทย์ทางด้านโรคสมองหรือ

00:03:5000:03:52 จิตแพทย์นะครับเพื่อปรับยาให้อาการเหมาะ

00:03:5200:03:54 สมนะครับหรือคนไข้บางคนเกิดจากท้องผูกนะ

00:03:5400:03:56 ครับก็ต้องรักษาเรื่องอาการท้องผูกให้ดี

00:03:5700:03:58 ขึ้นเมื่อขับถ่ายปกติแล้วอาการปัสสาวะ

00:03:5800:04:01 เล็ดก็จะหายไปนะครับส่วนในคนไข้ที่เป็น

00:04:0100:04:04 เรื้อรังนะครับหรือเป็นถาวรเช่นในคนไข้

00:04:0400:04:06 ที่เป็นภาวะไอจามปัสสาวะเล็ดอันนี้ก็แนะ

00:04:0600:04:09 นำให้ทำการฝึกกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกนะครับ

00:04:0900:04:12 หรือที่เราเคยได้ยินนะว่าฝึกขมิบเช่นตัว

00:04:1200:04:14 อย่างเช่นการฝึกขมิบอุ้งเชิงกก็คือให้

00:04:1400:04:16 ขมิบก้นนะครับเหมือนการกั้นปัสสาวะนะครับ

00:04:1600:04:20 โดยขมิบค้างไว้ประมาณ 5-10 วินาทีหลังจาก

00:04:2000:04:23 นั้นก็คลายประมาณ 10 วินาทีนะครับเซตนึง

00:04:2300:04:25 ก็ทำประมาณสัก 10 ครั้งนะครับโดยที่วัน

00:04:2500:04:28 นึงก็ทำอย่างน้อย 3-5 เซตนะครับเพื่อเป็น

00:04:2800:04:30 การฝึกกล้ามเนื้ออุ้มเชิงการให้แข็งแรง

00:04:3000:04:32 มากขึ้นส่วนในคนไข้อีกกลุ่มนึงนะครับที่

00:04:3200:04:35 เกิดภาวะปัสสาวะเล็ดขนาดปวดปัสสาวะอันนี้

00:04:3600:04:38 หมอแนะนำให้มาพบแพทย์นะครับเพื่อรับยานะ

00:04:3800:04:41 ครับก็จะมีการให้ยาพวกลดความไวของกระเพาะ

00:04:4100:04:44 ปัสสาวะให้กระเพาะปัสสาวะมันบีบตัวช้าลง

00:04:4400:04:46 นะครับแล้วก็พยายามหลีกเลี่ยงพวกเครื่อง

00:04:4600:04:49 ดื่มที่มีคาเฟอีนนะครับหรือพวกชากาแฟน้ำ

00:04:4900:04:51 อัดลมน้ำหวานเพราะการดื่มเครื่องดื่ม

00:04:5100:04:53 กลุ่มนี้นะครับจะทำให้อาการกั้นปัสสาวะ

00:04:5300:05:00 ไม่อยู่เป็นมากขึ้นครับ

00:05:0000:05:02 ก็ขึ้นกับสาเหตุครับว่าสาเหตุเขาเป็นแบบ

00:05:0200:05:05 ไหนถ้าเป็นสาเหตุที่เป็นชั่วคราวเรารักษา

00:05:0500:05:07 สาเหตุแล้วอาการปัสสาวะเล็ดก็จะหายขาดนะ

00:05:0700:05:10 ครับแต่ถ้าเป็นเรื้อรังหรือเป็นถาวรเช่น

00:05:1000:05:13 ไอจามปัสสาวะเล็ดนะครับหรือภาวะปวด

00:05:1300:05:15 ปัสสาวะแล้วปัสสาวะเล็ดอันนี้เราก็เริ่ม

00:05:1500:05:18 ต้นโดยการเช่น 1 เราฝึกขมิบก่อนเสริมความ

00:05:1800:05:20 แข็งแรงของกล้ามเนื้ออุ้มเชิงการหากฝึก

00:05:2000:05:23 ขมิบแล้วกล้ามเนื้ออุ้มเชิงการแข็งแรง

00:05:2300:05:25 ขึ้นนะครับก็ไม่ต้องทำอะไรเพิ่มนะครับก็

00:05:2500:05:28 รักษาความสม่ำเสมอของการฝึกขมิบก็จะช่วย

00:05:2800:05:30 ได้แต่ถ้าเกิดว่าเราฝึกขมิบแล้วยังเป็น

00:05:3000:05:33 อยู่นะครับแนะนำให้ภบแพทย์เพื่อพิจารณา

00:05:3300:05:36 เรื่องการผ่าตัดนะครับเช่นการใส่สลิงเข้า

00:05:3600:05:38 ไปช่วยป้องกันภาวะปัสสาวะเล็ดนะครับส่วน

00:05:3800:05:41 ในคนไข้ที่ภาวะปัสสาวะเล็ดขณะปวดปัสสาวะ

00:05:4100:05:43 อันนี้ก็แนะนำให้มาพบแพทย์นะครับเพื่อรับ

00:05:4300:05:46 ประทานยาควบคุมอาการนะครับไม่ให้ปัสสาวะ

00:05:4600:05:48 เลนออกมาเพื่อให้สามารถใช้ชีวิตในการเข้า

00:05:4800:05:51 สังคมได้โดยที่ไม่เสียบุคลิกนะครับแล้วก็

00:05:5100:05:54 ไม่มีปัญหาในการเข้าห้องน้ำบ่อยกว่าปติ

00:05:5400:05:58 [เพลง]

00:05:5800:06:01 ครับ M