ทำไมผู้สูงอายุถึงมักจะถามซ้ำ ๆ เรื่องเดิม เช่น ปิดไฟหรือยัง

รู้ทันอารมณ์และพฤติกรรมผู้สูงวัย : Smart 60 สูงวัยอย่างสง่า [by Mahidol]

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:02 ปัญหาที่เกิดกับผู้สูงอายุ กับลูกหลานก็คือ

00:00:0200:00:04 ความที่ทั้งสองฝ่าย

00:00:0400:00:06 ต่างมีทัศนคติที่

00:00:0600:00:07 มองกันคนละแบบคนละมุม

00:00:0700:00:09 ทำให้เกิดความไม่ค่อยเข้าใจกัน

00:00:1000:00:20 [เสียงดนตรี]

00:00:2000:00:22 ทำไมผู้สูงอายุถึงขี้บ่น

00:00:2200:00:24 แล้วก็จุกจิกสารพัดเรื่องเลย

00:00:2400:00:26 ถามว่าทำไมผู้สูงอายุต้องเป็นแบบนั้น

00:00:2600:00:28 อาจารย์คิดว่ามีหลายปัจจัย

00:00:2800:00:30 บางปัจจัยก็คือเขาอยู่บ้านมาตลอด

00:00:3000:00:31 อาจจะไม่ได้พูดกับใครเลย

00:00:3100:00:34 พอลูกมาถึงก็วางนู่นวางนี่วางนั่น

00:00:3400:00:35 ด้วยความที่อยากจะพูดด้วย

00:00:3500:00:37 แต่นึกไม่ออกว่าจะ พูดอย่างไรให้มันดีก็

00:00:3700:00:38 เริ่มบ่นไว้ก่อน

00:00:3800:00:39 [เสียงดนตรี]

00:00:3900:00:40 ถ้าเราเข้าใจว่า

00:00:4000:00:43 อันนี้เป็นเหมือนกับ การเปิดบทการสนทนา

00:00:4300:00:45 อย่าไปคิดว่านี่เป็นการบ่น

00:00:4500:00:47 อันนี้แทนที่เราจะไปพูดว่า

00:00:4700:00:48 เอาอีกแล้วบ่นอีกแล้ว

00:00:4800:00:49 นะคะเราอาจจะบอกว่าอ๋อ

00:00:4900:00:51 นี่เท่ากับหมายความว่าฮัลโหล

00:00:5100:00:53 สวัสดีจ้าเธอกับมาแล้วเหรอ

00:00:5300:00:54 อะไรอย่างนี้นะคะ

00:00:5400:00:55 ก็คือหมายถึงการเปิดบทสนทนา

00:00:5500:00:56 อยากให้

00:00:5600:00:57 คนที่อยู่ด้วยกันนะคะ

00:00:5700:00:59 ลูกหลานเนี่ยดูว่าจริง ๆ แล้ว

00:00:5900:01:00 ถ้าเกิดท่านบ่น

00:01:0000:01:01 ในเรื่องที่เป็นเรื่องเกี่ยวกับ

00:01:0100:01:02 ตัวของเรา

00:01:0200:01:04 อย่างเช่น ถามว่าอันนี้ทำหรือยัง

00:01:0400:01:05 อันนั้นทำหรือยังเนี่ย

00:01:0500:01:07 อาจารย์คิดว่าก็เป็นเรื่องที่เขา

00:01:0700:01:08 เป็นห่วง

00:01:0800:01:09 ไก่

00:01:0900:01:10 อย่ากลับดึกนะลูก

00:01:1000:01:13 แล้วก็อย่าดื่มเหล้าให้มากล่ะแม่เป็นห่วง

00:01:1400:01:14 ได้ครับแม่

00:01:1400:01:15 อย่างพึ่งไปรำคาญ

00:01:1600:01:17 นะคะลองฟังสักนิดหนึ่งว่า

00:01:1700:01:18 มันเป็นอย่างไร

00:01:1900:01:20 แล้วดูซิว่าเราจะทำอะไรได้บ้าง

00:01:2100:01:22 และบางครั้งเนี่ย

00:01:2200:01:23 เราอาจจะใช้น้ำเสียงที่ดี ๆ ก็บอก

00:01:2300:01:25 จ้า คุณยาย

00:01:2600:01:27 แต่เดี๋ยวจัดการให้นะ

00:01:2700:01:28 อะไรอย่างนี้นะคะ

00:01:2800:01:30 แล้วก็จบไปซึ่งบางทีเนี่ย

00:01:3000:01:31 ก็ยังไม่ได้จัดการหรอก

00:01:3100:01:32 คิดจะไปทำอย่างอื่นก่อน

00:01:3200:01:33 แต่ว่าทำให้เขา

00:01:3400:01:36 รู้สึกสบายขึ้นสักหน่อยหนึ่งนะคะ

00:01:3600:01:37 ไก่

00:01:3700:01:38 (แม่) ปิดไฟหรือยังลูก

00:01:3900:01:40 (ลูก) ปิดแล้วครับแม่

00:01:4000:01:42 (แม่) ปิดหรือยังลูกไปไฟน่ะ

00:01:4200:01:45 การถามซ้ำซากก็คือ ผู้สูงอายุอาจจะถาม

00:01:4500:01:46 เรื่องใดเรื่องหนึ่ง

00:01:4600:01:47 ถามในคำถามเดียว

00:01:4700:01:49 อย่างเดิมซ้ำ ๆ กับคนเดิมนะคะ

00:01:4900:01:51 อย่างเช่น ปิดไฟหรือยัง

00:01:5100:01:52 แล้วก็ปิดไฟหรือยัง

00:01:5200:01:53 แล้วปิดไฟหรือยังอะไรแบบนี้นะคะ

00:01:5300:01:54 หรือว่า

00:01:5400:01:56 จะไปไหน จะไปไหน

00:01:5600:01:57 ซึ่งของพวกนี้

00:01:5700:01:59 ทำไมจะถามซ้ำซาก ก็คือเขาอาจจะกังวล

00:02:0000:02:02 อาจเป็นของที่เขาจะเห็นว่า

00:02:0200:02:04 เกิดเหตุการอย่างนี้เกิดขึ้นบ่อย ๆ

00:02:0400:02:05 เขาก็ต้องถาม

00:02:0500:02:07 เพื่อที่เขาจะได้รู้สึกว่า

00:02:0700:02:09 ถ้าตอบว่าเรียบร้อยแล้ว เขาอาจจะได้สบายใจ

00:02:0900:02:10 หรือ

00:02:1000:02:12 นะคะว่าถ้ามองไปอีกด้านหนึ่งเนี่ย

00:02:1200:02:14 ผู้สูงอายุท่านนั้นก็อาจ จะมีความผิดปกติ

00:02:1400:02:17 ถ้าก่อนหน้านี้เขา ไม่เคยถามซ้ำขนาดนี้

00:02:1700:02:19 แล้วถามซ้ำแล้วซ้ำอีก

00:02:1900:02:20 ในคำถามเดิม

00:02:2000:02:21 ถามกับคนเดิม

00:02:2100:02:22 หรือ

00:02:2200:02:23 ให้คำตอบไปแล้ว

00:02:2300:02:25 แล้วก็เหมือนไม่ได้ฟังไม่ได้ตั้งใจ

00:02:2500:02:27 เขาอาจเป็นโรคบางอย่างได้

00:02:2700:02:29 เช่น เขาอาจจะเป็นโรค

00:02:2900:02:30 ที่เกี่ยวกับซึมเศร้าได้

00:02:3100:02:32 หรือ

00:02:3200:02:35 คนไข้อาจจะมีเรื่อง ของการวิตกกังวลสูง

00:02:3500:02:37 หรืออาจจะมีเรื่องของ

00:02:3700:02:39 เป็นสมองเสื่อมระยะต้น ๆ ได้

00:02:3900:02:43 [เสียงดนตรี]

00:02:4300:02:45 เวลาที่เราเจอผู้สูงอายุหลับบ่อย ๆ

00:02:4500:02:47 ทั้งวันนะคะต้องคิดหลายเรื่องมาก

00:02:4700:02:49 อันที่ 1 ก็คือเมื่อคืนเขานอนดีหรือเปล่า

00:02:4900:02:51 บางครั้งมันมีเรื่องหลายเรื่อง

00:02:5100:02:53 ที่ทำให้เขานอนไม่ดีตอนกลางคืน

00:02:5300:02:54 ถ้าเป็นผู้ชาย

00:02:5400:02:56 บางทีเขาต่อมลูกหลากโต

00:02:5600:02:57 ตอนที่เขาปัสสาวะ

00:02:5700:02:59 แทนที่จะฉี่หมดมันก็ไม่หมดค่ะ

00:02:5900:03:00 พอกลางคืนเขานอนไม่ดี

00:03:0000:03:02 เขาก็มานอนเอาตอนกลางวัน

00:03:0200:03:03 อีกอันหนึ่งเรื่องของการนอนเนี่ย

00:03:0300:03:04 บางครั้งผู้สูงอายุเหมือนหลับ

00:03:0500:03:07 แต่ว่าจริง ๆ คุณภาพการนอนไม่ดีคือ

00:03:0700:03:08 เรื่องของนอนกรน

00:03:0800:03:09 เราก็เห็นเขาหลับ

00:03:0900:03:10 เขานอนกรนสงสัยหลับลึกมาก

00:03:1100:03:11 แต่จริง ๆ ไม่ใช่

00:03:1100:03:13 พอเขากรนเขาหยุดหายใจ

00:03:1300:03:14 พอหยุดหายใจ

00:03:1400:03:17 ร่างกายก็บอกไม่ได้แล้ว ถ้าหยุดหายใจต้องตื่น

00:03:1700:03:18 อันนี้คือคุณภาพการนอนไม่ดี

00:03:1800:03:19 ของพวกนี้ต้องแก้ไข

00:03:1900:03:20 [เสียงดนตรี]

00:03:2000:03:23 จริง ๆ ถ้ามีคนพาเขาไปออกกำลังกาย

00:03:2300:03:24 การออกกำลังกาย

00:03:2400:03:27 ช่วยในเรื่องของการ นอนหลับได้หลายเรื่อง

00:03:2700:03:28 แต่อันที่เห็นชัด ๆ ก็คือว่า

00:03:2800:03:31 ถ้าได้ออกกำลังกาย ในช่วงที่มีแสงแดด

00:03:3100:03:32 ก็จะทำให้นาฬิกา

00:03:3200:03:33 ของร่างกายเราเนี่ย

00:03:3300:03:35 รู้ว่าเป็นช่วงเวลากลางวัน

00:03:3500:03:37 และเมื่อพระอาทิตย์ตกไป

00:03:3700:03:39 นาฬิกาตัวนั้นก็จะบอก

00:03:3900:03:40 ว่าตอนนี้พระอาทิตย์ตกแล้วนะ

00:03:4000:03:42 ก็คือเป็นช่วงกลางคืน

00:03:4200:03:43 นาฬิกาในหัวมันจะถูกกระตุ้นว่า

00:03:4300:03:45 พระอาทิตย์ตกแล้วมัน จะปล่อยสารบางตัวออกมา

00:03:4500:03:46 ซึ่งทำให้

00:03:4600:03:48 คนอยากจะนอนอยากจะหลับ

00:03:4800:03:49 ซึ่งสารอันนั้นเนี่ย

00:03:4900:03:52 เดี๋ยวนี้คนก็มีใช้มาเป็นรูปของยาเม็ด

00:03:5200:03:53 ที่เราเรียกว่าเมลาโทนิน

00:03:5300:03:54 นะคะแต่ว่าจริง ๆ แล้ว

00:03:5500:03:57 เมลาโทนินสร้างขึ้นในตัวของเราเอง

00:03:5700:04:01 [เสียงดนตรี]

00:04:0100:04:01 ผู้สูงอายุ

00:04:0100:04:03 มักจะถูกกล่าวหาว่า

00:04:0300:04:04 ขี้เหนียวเหลือเกิน

00:04:0400:04:06 แล้วก็ไอ้นู่นก็ไม่เอาไอ้นี่ก็ไม่เอา

00:04:0600:04:07 แล้วก็ทุกอย่างก็แพงไปหมด

00:04:0700:04:09 ลูกหลานก็รู้สึกว่า

00:04:0900:04:10 มันเป็นเรื่องอะไรที่น่ารำคาญ

00:04:1100:04:13 เพราะว่าจริง ๆ แล้วลูกหลาน หาเงินได้เยอะแล้ว

00:04:1300:04:14 อาจารย์ก็อยากให้

00:04:1400:04:15 เข้าใจสักนิดหนึ่งค่ะว่า

00:04:1500:04:16 ของทุกอย่างเนี่ย

00:04:1700:04:18 มันมีที่มาที่ไป

00:04:1800:04:20 ในชีวิตที่ผ่านมาของเขาเนี่ย

00:04:2000:04:21 ไม่สะดวกสบายอย่างปัจจุบัน

00:04:2100:04:23 หลายบ้านหลายคนที่เขา

00:04:2300:04:26 มีวันดี ๆ ให้กับลูกวันนี้เนี่ย

00:04:2600:04:27 เป็นเพราะว่าเขา

00:04:2700:04:28 ประหยัดมัธยัดสถ์

00:04:2800:04:29 แล้วก็เก็บหอมรอมริบ

00:04:3000:04:32 แล้วก็เขาคิดว่าอันนี้ เป็นอันที่เป็นปัจจัย

00:04:3200:04:35 ที่จะทำให้ชีวิตต่อไปข้างหน้ามันดี

00:04:3500:04:36 เราต้องเข้าใจเขา ว่าถ้าเขาอย่างนั้น

00:04:3700:04:38 เขารับได้ขนาดไหน

00:04:3800:04:39 เราก็เลือก

00:04:3900:04:42 ให้การดูแลเขาตามที่สมควร

00:04:4200:04:46 [เสียงดนตรี]

00:04:4600:04:47 ผู้สูงอายุชอบเก็บของ

00:04:4700:04:49 เต็มบ้านเต็มเมืองไปหมดเลย

00:04:4900:04:50 ชิ้นนั้นอันนี่ก็เก็บอันนี้ก็เก็บ

00:04:5000:04:52 ทั้ง ๆ ที่ของบางอันเนี่ย

00:04:5200:04:53 ใช้ไม่ได้แล้ว

00:04:5300:04:54 หรือบางทีเช่น

00:04:5400:04:56 เขาบอกว่าอาจารย์หนูไม่เข้าใจเลย

00:04:5600:04:58 จะเก็บไว้ทำไมจานบิ่น ๆ อันนี้

00:04:5800:05:01 ในข้าวของหลายสิ่งมันมี ประวัติศาสตร์ของมันอยู่

00:05:0100:05:03 เราอาจจะมองคุณค่า ของมันแค่จานใบหนึ่ง

00:05:0300:05:04 ที่จะมาใส่ข้าว

00:05:0400:05:06 แต่จริง ๆ จานนี้มันมีประวัติศาสตร์

00:05:0600:05:07 ซึ่งหมายความว่า

00:05:0700:05:08 อาจจะเป็นจานชุดแรก

00:05:0900:05:11 ที่เขามีเงินที่จะซื้อมา

00:05:1100:05:13 เราอาจจะต้องดูซิว่าทำอย่างไร

00:05:1300:05:15 ที่จะสามารถเก็บไว้ได้

00:05:1500:05:18 โดยที่เราก็ไม่รู้สึกรำคาญว่ามันรก

00:05:1800:05:20 ต้องมีวิธีการมีขั้นตอน จะเก็บใส่กล่องใส่ลัง

00:05:2000:05:22 แต่ว่าเขาต้องสามารถที่จะ

00:05:2200:05:23 ไปดูมันได้