ทำไมการกินยาแก้แพ้เองโดยไม่พบแพทย์ถึงอันตราย

ผื่นลมพิษ ไม่เท่ากับ โรคลมพิษ แยกให้ออกบอกให้ชัด | พบหมอมหิดล

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:03 เรามีความจำเป็น ต้องแยกคนที่เป็นโรคลมพิษธรรมดา

00:00:0300:00:06 กับผื่นลมพิษที่เกิดจาการแพ้ยา แพ้อาหาร

00:00:0600:00:09 การที่ผู้ป่วยคนหนึ่ง มีอาการผื่นลมพิษขึ้นตามตัว

00:00:1000:00:13 แล้วก็ไปซื้อยาตามร้านขายยาอะไรอย่างนี้

00:00:1300:00:15 ส่วนใหญ่เขาอาจจะเป็นโรคลมพิษก็ได้

00:00:1500:00:16 แต่ถ้าเกิดเป็นส่วนน้อยขึ้นมา

00:00:1600:00:20 เช่น มันเป็นอาการเริ่มต้นของภาวะแพ้ยา หรือแพ้อาหารสักอย่างหนึ่ง

00:00:2000:00:24 เขาก็จะเสียโอกาสในการที่จะสืบค้นว่า จริง ๆ เขาแพ้อะไร

00:00:2400:00:26 แล้วอาการแพ้นั้น

00:00:2600:00:28 อาจจะหนักมากขึ้น จนกลายเป็นการแพ้รุนแรง

00:00:2800:00:30 แล้วก็เสียชีวิตได้ครับ

00:00:3000:00:34 [เสียงดนตรี]

00:00:3400:00:36 ในชีวิตจริงมันก็มีความยากนะครับ

00:00:3600:00:40 ตรงที่ว่า ผู้ป่วยทั่วไปเขาก็มองเห็นผื่น ลักษณะนี้น่าจะเป็นผื่นลมพิษมั้ง

00:00:4000:00:43 บางคนก็จะสรุปว่า อันนี้คือเขาเป็นโรคลมพิษนะ

00:00:4300:00:44 ก็ไปกินยาแก้แพ้

00:00:4400:00:46 จนทำให้บางครั้งเขาลืมนึกไปว่า

00:00:4600:00:49 อะไรเป็นตัวกระตุ้น ที่ทำให้ผื่นของเขามาเห่อมาก

00:00:4900:00:52 เห่อถี่ในช่วงเวลาที่ผ่านมา 1-2 สัปดาห์

00:00:5200:00:54 ลักษณะของผื่นลมพิษเป็นอย่างไรบ้าง

00:00:5400:00:57 ถ้าเราดูด้วยตาเปล่าในขณะที่ผื่นขึ้น

00:00:5700:01:00 ก็จะเห็นลักษณะเป็นตุ่มที่มันนูน แดง

00:01:0000:01:02 ลักษณะสำคัญคือ มันจะต้องคันมาก

00:01:0200:01:05 ตำแหน่งผื่นมันอาจจะขึ้นแล้วก็เปลี่ยนที่

00:01:0500:01:06 ย้ายไปเรื่อย ๆ สลับกันไป

00:01:0600:01:08 โดยที่ผื่นเก่าหาย ผื่นใหม่ก็ขึ้น

00:01:0800:01:11 ผื่นมักจะเป็น แล้วก็หายเร็วภายใน 24 ชั่วโมง

00:01:1100:01:14 โดยที่ไม่ได้ทิ้งรอยดำ หรือไม่มีขุยลอกนะครับ

00:01:1400:01:16 ผื่นลมพิษที่ขึ้นมา

00:01:1600:01:18 เราอาจจะเจอได้ใน 2 โรค

00:01:1800:01:19 ก็คืออาจจะเป็นการแพ้

00:01:1900:01:22 แพ้อาหารหรือแพ้ยาอะไรสักอย่างหนึ่งก็ได้

00:01:2200:01:24 ซึ่งมักจะมีผื่นลมพิษขึ้น

00:01:2400:01:28 แล้วภายใน 1-2 ชั่วโมง หลังที่ได้รับสารที่แพ้เข้าไป

00:01:2800:01:29 กับกรณีที่ 2 คือ

00:01:3000:01:31 เป็นโรคลมพิษเอง

00:01:3100:01:33 คือมันมีผื่นลมพิษขึ้นแบบอัตโนมัติของมัน

00:01:3300:01:37 โดยที่ไม่ได้มีเกี่ยวข้องกับ อาหารหรือยาที่เราแพ้ครับ

00:01:3700:01:44 [เสียงดนตรี]

00:01:4400:01:47 โรคลมพิษ หรือภาษาอังกฤษเรียกว่า Urticaria

00:01:4700:01:52 มันก็คือเป็นโรคที่มีอาการของผื่นลมพิษ ที่มันขึ้นอย่างต่อเนื่อง

00:01:5200:01:54 เป็นระยะเวลาที่นานระดับหนึ่งนะครับ

00:01:5400:01:57 ตัวโรคค่อนข้างเกิดซ้ำ ๆ กับคนไข้รายนั้น

00:01:5800:02:00 ซึ่งแบ่งเป็น 2 ประเภทย่อยก็คือ

00:02:0000:02:01 หนึ่ง ลมพิษแบบเฉียบพลัน

00:02:0100:02:05 ก็คือมีผื่นลมพิษเกิดขึ้น นานไม่เกิน 6 สัปดาห์

00:02:0500:02:05 แล้วก็หาย

00:02:0600:02:08 กับแบบที่สองคือ โรคลมพิษเรื้อรัง

00:02:0800:02:10 ที่มีผื่นยาวนานเกิน 6 สัปดาห์

00:02:1000:02:12 โดยที่ต้องมีอาการบ่อยด้วยนะครับ

00:02:1200:02:16 สัปดาห์์นึงมีผื่นอย่างน้อยก็สัก 2 วันขึ้นไป

00:02:1600:02:21 [เสียงดนตรี]

00:02:2100:02:24 ผื่นลมพิษที่เรากังวล

00:02:2400:02:27 ก็คือผื่นลมพิษที่มันเป็นอาการเริ่มต้น ของภาวะแพ้รุนแรง

00:02:2700:02:30 คนไข้ก็จะมีอาการผื่นขึ้นเร็วนะครับ

00:02:3000:02:31 อาจจะเป็นผื่นแดง

00:02:3100:02:35 แล้วก็มีอาการบวมตามบริเวณใบหน้า ริมฝีปาก หรือในลำคอ

00:02:3500:02:37 มีอาการไอ มีแน่นหน้าอก

00:02:3700:02:39 หายใจลำบาก

00:02:3900:02:40 หรืออาการวิงเวียน

00:02:4000:02:44 คือจริง ๆ แค่เพียงท่านมีอาการ หนึ่งในที่กล่าวไปทั้งหมดนี้

00:02:4400:02:46 ก็ควรไปพบแพทย์โดยเร็วอยู่แล้วครับ

00:02:4600:02:50 บางครั้งอาการนี้ มันจะดำเนินต่อไปในช่วงเวลาอันสั้น

00:02:5000:02:51 ภายในไม่กี่นาทีครับ

00:02:5100:02:54 แล้วก็อาจจะทำให้คนไข้ขาดออกซิเจน

00:02:5400:02:56 แล้วก็มีภาวะหัวใจหยุดเต้นตามมาได้ครับ

00:02:5600:02:59 [เสียงดนตรี]

00:02:5900:03:03 โรคลมพิษกับคนที่เขาเป็นผื่นลมพิษ จากสาเหตุแพ้ยาแพ้อาหารนี่

00:03:0300:03:05 การรักษาจะแตกต่างกันไปเลยนะครับ

00:03:0600:03:09 คือถ้าคนไข้เป็นโรคลมพิษ

00:03:0900:03:12 การรักษาหลักคือ การกินยาแก้แพ้ หรือยาต้านฮิสตามีน

00:03:1200:03:16 ต่อเนื่องในระยะเวลานานระดับหนึ่ง แล้วค่อย ๆ ลดยาลง

00:03:1600:03:18 แต่ถ้าคนไข้แพ้ยาหรือแพ้อาหาร

00:03:1800:03:22 นอกจากที่เขาต้องไปทดสอบว่า ยืนยันเขาแพ้อะไรแล้วนี่

00:03:2200:03:25 เขาก็ต้องเลี่ยงอาหารหรือยา ที่เป็นสาเหตุการแพ้นั้นได้

00:03:2500:03:27 แล้วถ้าบางรายที่ผื่นลมพิษนั้นขึ้นหนัก

00:03:2700:03:30 มีอาการระบบอื่นด้วย เช่น มีอาการแน่นหน้าอก

00:03:3000:03:32 มีไอ มีหอบ หรือวูบเป็นลมหมดสติไป

00:03:3200:03:34 กลุ่มนี้ก็ควรจะพกยาฉีดฉุกเฉิน เพื่อช่วยชีวิต

00:03:3400:03:37 ในกรณีที่เผลอกินยาหรืออาหารนั้น ๆ เข้าไปในร่างกายครับ

00:03:3800:03:41 ถ้าท่านมีผื่นลมพิษขึ้นตามตัวนะครับ

00:03:4100:03:46 คือผื่นที่มันขึ้นเร็ว ขึ้นเยอะ ขึ้นหลายตำแหน่งในร่างกาย

00:03:4600:03:49 ร่วมกับมีอาการทางระบบอื่นด้วย เช่น มีอาการแน่นหน้าอก

00:03:4900:03:51 มีไอ มีหอบเหนื่อย

00:03:5100:03:53 หรือมีอาการเป็นลมหมดสติไป

00:03:5300:03:55 แบบนี้ควรพบแพทย์ครับ

00:03:5500:03:58 ไม่ควรกินยาแก้แพ้ต่อเนื่องยาวไป

00:03:5800:03:59 เพราะว่ามันจะเสี่ยงต่อการแพ้ซ้ำ

00:03:5900:04:01 และอาจจะถึงขั้นเสียชีวิตได้ครับ

00:04:0100:04:08 [เสียงดนตรี]

00:04:0800:04:12 ถ้าคุณมีปัญหาสุขภาพ ก็อย่าลืมมาพบแพทย์กันนะครับ