00:00:00 → 00:00:04 ขอต้อนรับสู่หมอพัทรพ talk ความรู้สุขภาพ

00:00:04 → 00:00:07 ลึกและฟรีมีที่

00:00:07 → 00:00:11 นี่สวัสดีค่ะกลับมาเจาะลึกข้อมูลสุขภาพ

00:00:11 → 00:00:14 กันอีกครั้งนะคะวันนี้เรามีเคสผลตรวจ

00:00:14 → 00:00:17 เลือดที่น่าสนใจมากค่ะค่าต่างๆนี้ดูน่า

00:00:17 → 00:00:21 เป็นห่วงโดยเฉพาะค่าตับนี่เอ่อแดงเถือกไป

00:00:21 → 00:00:24 หมดเลยค่ะครับเห็นแล้วก็ตกใจเหมือนกันนะ

00:00:24 → 00:00:27 ครับใช่ค่ะวันนี้เราเลยจะมาคุยกันเรื่อง

00:00:27 → 00:00:32 เอนไซมตับ AS กับ ALT แล้วก็ที่สำคัญเลย

00:00:32 → 00:00:35 คืออัตราส่วนของมันค่ะครับอัตราส่วนนี่

00:00:35 → 00:00:38 แหละครับกุญแจสำคัญเลยข้อมูลที่เราจะใช้

00:00:38 → 00:00:42 คุยกันวันนี้ก็มาจากกรณีศึกษาเรื่องค่า

00:00:42 → 00:00:46 AST กับภาวะตับแข็งของคุณหมอพัทรพุทธายะ

00:00:46 → 00:00:49 ที่เรียบเรียงโดยแอดทัชนะครับค่ะเป้าหมาย

00:00:49 → 00:00:51 ก็คืออยากทำความเข้าใจค่าพวกนี้จากเคส

00:00:51 → 00:00:54 จริงว่ามันบอกอะไรเกี่ยวกับตับเราได้บ้าง

00:00:54 → 00:00:58 ครับผมเคสตัวอย่างนี้นะคะค AS คือ 17

00:00:58 → 00:01:02 ส่วน AL LT คือ 8 ค่ะครับถ้าดูแค่ตัวเลข

00:01:02 → 00:01:04 เดี่ยวๆแบบนี้อาจจะยังอืไม่ชัดเจนเท่า

00:01:04 → 00:01:08 ไหร่ใช่ค่ะต้องดูอัตราส่วน AS ต่อ ALT

00:01:08 → 00:01:11 เสมอเอาล่ะค่ะเรามาลองดูรายละเอียดกันดี

00:01:11 → 00:01:15 กว่าว่าทำไมอัตราส่วนนี้ถึงสำคัญครับคือ

00:01:15 → 00:01:19 อย่างี้นะครับปกติแล้วเนี่ยอัตราส่วน AST

00:01:19 → 00:01:21 เนี่ยควรจะมากกว่า 1 นิดหน่อยมากกว่า 1

00:01:21 → 00:01:24 เหรอคะประมาณเท่าไหร่คะครับก็อยู่ในช่วง

00:01:24 → 00:01:28 ประมาณ 1- 1.7 หรือ 1.8 8 บางทีในคน

00:01:28 → 00:01:31 อ้วนอาจจะไปถึง 1.9 9 ได้แต่ไม่ควรเกิน

00:01:31 → 00:01:35 นี้ครับอ๋อค่ะแล้วถ้ามันเท่ากับ 1 พอดี

00:01:35 → 00:01:39 ล่ะคะถ้าเท่ากับ 1 เป๊ะๆเนี่ยอาจจะบอกว่า

00:01:39 → 00:01:42 ตับเริ่มมีปัญหาแบบเฉียบพลันคือเพิ่ง

00:01:42 → 00:01:45 เริ่มเป็นอาจจะจากยาสมุนไพรแอลกอฮอล์หรือ

00:01:45 → 00:01:48 สารพิษบางอย่างอืมแล้วถ้ามันน้อยกว่า 1

00:01:48 → 00:01:51 หรอคะถ้าน้อยกว่า 1 ก็แสดงว่าตับมีความ

00:01:51 → 00:01:54 ผิดปกติเหมือนกันครับแต่มักจะเสียหายแค่

00:01:54 → 00:01:56 ที่เยื่อหุ้มเซลล์หรือในไซโตพลาสึมอย่าง

00:01:56 → 00:01:59 ไม่ถึงกับเอ่อลึกเข้าไปข้างในมากเข้าใจ

00:01:59 → 00:02:03 แล้วค่ะทีนี้กลับมาที่เคสของเราที่ค่ามัน

00:02:03 → 00:02:07 ค่อนข้างสูงคืออัตราส่วนมันเกิน 1 ไปเยอะ

00:02:07 → 00:02:10 เลยใช่ครับนี่คือจุดที่น่าสนใจมากถ้า

00:02:10 → 00:02:13 อัตราส่วนมันมากกว่า 1.9 9 หรือตั้งแต่ 2

00:02:13 → 00:02:15 ขึ้นไปนะครับค่ะอันนี้เป็นสัญญาณที่ค่อน

00:02:15 → 00:02:19 ข้างชัดว่าเซลล์ตับน่าจะเสียหายแบบรุนแรง

00:02:19 → 00:02:22 แล้วก็เรื้อรังคือเสียหายลึกถึงข้างในอาจ

00:02:22 → 00:02:25 จะถึงระดับไมโทคอนเดรียเลยไมโทคอนเดรีย

00:02:25 → 00:02:27 ที่เป็นแหล่งพลังงานของเซลล์นะหรอคะใช่

00:02:27 → 00:02:31 ครับเพราะ AS สว1มันอยู่ในไมโทคอนเดรียพอ

00:02:31 → 00:02:34 เซลล์เสียหายหนักๆหรือเรื้อรังโดยเฉพาะ

00:02:34 → 00:02:37 จากแอลกอฮอล์เนี่ย AS จากไมโตคอนเดรียจะ

00:02:37 → 00:02:40 หลุดออกมาเยอะทำให้อัตราส่วนมันสูงขึ้น

00:02:41 → 00:02:43 ซึ่งตรงนี้แหละครับที่มันอาจจะบ่งชี้ไป

00:02:43 → 00:02:46 ถึงภาวะพังผืดหรือที่เรียกว่าตับแข็งได้

00:02:46 → 00:02:51 ตับแข็งแล้วเคสนี้อัตราส่วน 17 / 8 ได้

00:02:51 → 00:02:55 ได้ 2.12 ครับ 2.12 1 2 โอ้โหนี่มัน

00:02:55 → 00:02:58 เกิน 2 ไปแล้วนะคะครับผมซึ่งมันก็ชี้ไปใน

00:02:58 → 00:03:01 ทิศทางนั้นค่อนข้างชัดเจนว่าตับน่าจะมี

00:03:01 → 00:03:04 ความเสียหายเรื้อรังจนอาจจะเริ่มแข็งแล้ว

00:03:04 → 00:03:07 ตรงนี้คือจุดที่น่าสนใจมากครับเพราะพอมอง

00:03:07 → 00:03:10 อัตราส่วนแล้วย้อนกลับไปดูผลตรวจอื่นๆใน

00:03:10 → 00:03:13 เคสนี้ด้วยเนี่ยค่ะมันมีข้อมูลอื่นที่สอด

00:03:13 → 00:03:16 คล้องกันอยู่ใช่ค่ะคือไม่ใช่แค่ค่าตับนะ

00:03:16 → 00:03:20 คะที่ผิดปกติค่าพลังงานสารอาหารต่างๆก็ดู

00:03:20 → 00:03:23 จะรวนไปหมดเลยน้ำตาลในเลือดก็สูงมากนะคะ

00:03:23 → 00:03:26 แต่กลับเจอคีโตนในปัสสาวะด้วย 1 Plus

00:03:27 → 00:03:29 อันนี้มันดูเอ่อแปลกๆนะคะมันบอกอะไรเรา

00:03:29 → 00:03:32 ได้อีกบ้างคะการเจอคีโตนทั้งที่น้ำตาลสูง

00:03:32 → 00:03:36 เนี่ยอืมมันก็น่าคิดนะครับอาจจะบ่งบอกถึง

00:03:36 → 00:03:38 ปัญหาการจัดการน้ำตาลที่ซับซ้อนกว่าปกติ

00:03:38 → 00:03:42 ครับค่ะพอเอามาพิจารณาร่วมกับอัตราส่วน

00:03:42 → 00:03:46 AST ที่สูงขนาดนี้ก็ยิ่งทำให้เราคาด

00:03:46 → 00:03:50 การณ์ได้ว่าซ้ายเรทหลักๆของเคสนี้อาจจะมา

00:03:50 → 00:03:53 จากการดื่มเหล้าหนักมานานจนตับเริ่มแข็ง

00:03:53 → 00:03:55 แล้วจริงๆแล้วผลกระทบมันเป็นยังไงบ้างคะ

00:03:55 → 00:03:58 ถ้าตับแข็งแล้วผลกระทบมันกว้างกว่าแค่ตับ

00:03:58 → 00:04:02 ครับอย่างแรกเลยคือตับเสียหายรุนแรงเกิด

00:04:02 → 00:04:05 เป็นพังผืดซึ่งจุดนี้อาจจะฟื้นฟูได้ยาก

00:04:05 → 00:04:08 แล้วหรืออาจจะฟื้นฟูไม่ได้เลยน่ากลัวจัง

00:04:08 → 00:04:11 ค่ะอย่างที่ 2 คือตับอ่อนก็อาจจะโดนผล

00:04:11 → 00:04:14 กระทบไปด้วยทำให้การควบคุมน้ำตาลเริ่มมี

00:04:14 → 00:04:18 ปัญหากลายเป็นเบาหวานชนิดที่ 2 ได้หรือ

00:04:18 → 00:04:21 ถ้ามันแย่มากๆตับอ่อนเองก็อาจจะเกิดพัง

00:04:21 → 00:04:24 ผืดตามไปตับอ่อนก็เป็นพังผืดได้หรอคะเป็น

00:04:24 → 00:04:27 ไปได้ครับซึ่งอาจจะนำไปสู่ภาวะที่เซลล์

00:04:27 → 00:04:30 สร้างอินซูลินในตับอ่อนมันทำงานล้มเหลวไป

00:04:30 → 00:04:33 เลยหรือที่เรียกว่าเบต้าเซลล์faฟเลียหรือ

00:04:34 → 00:04:37 เกิดเป็นเบาหวานแฝงในผู้ใหญ่ LA ได้ครับ

00:04:37 → 00:04:39 โหฟังดูเป็นสถานการณ์ที่ซับซ้อนแล้วก็น่า

00:04:39 → 00:04:42 กังวลมากเลยนะคะครับแต่เราก็ต้องย้ำนะ

00:04:42 → 00:04:45 ครับว่าทั้งหมดนี้เป็นการวิเคราะห์จากผล

00:04:45 → 00:04:47 เลือดเป็นหลักเราไม่มีข้อมูลประวัติส่วน

00:04:47 → 00:04:51 ตัวการกินการใช้ชีวิตอื่นๆเลยใช่ค่ะเป็น

00:04:51 → 00:04:54 แค่การประเมินเบื้องต้นจากตัวเลขครับดัง

00:04:54 → 00:04:57 นั้นในแหล่งข้อมูลเขาก็เลยแนะนำว่าเคส

00:04:57 → 00:05:00 ลักษณะนี้เนี่ยควรจะต้องรีบไปพบแพทย์

00:05:00 → 00:05:02 เฉพาะทางเลยครับเพื่อตรวจเพิ่มเติมอย่าง

00:05:02 → 00:05:07 ละเอียดอาจจะต้องทำundไฟสแกนหรือ CT สแกน

00:05:07 → 00:05:10 ช่องท้องส่วนบนเพื่อดูสภาพตับระบบน้ำดี

00:05:10 → 00:05:12 แล้วก็ตับอ่อนให้ชัดเจนไปเลยใช่มั้ยคะถูก

00:05:12 → 00:05:14 ต้องครับเพราะการปลอบอาหารหรือการใช้

00:05:14 → 00:05:16 ชีวิตอย่างเดียวตอนนี้อาจจะไม่ทันแล้ว

00:05:17 → 00:05:19 ครับถ้ามันมีเพี้ยพญาิสภาพเกิดขึ้นแล้ว

00:05:19 → 00:05:22 จริงๆสรุปแล้วจากการเจาะลึกเคสเนี้ยสิ่ง

00:05:22 → 00:05:26 สำคัญที่ได้เรียนรู้เลยก็คือการดูแค่ค่า

00:05:26 → 00:05:29 AS หรือ ALT เดี่ยวๆเนี่ยมันไม่พอจริงๆ

00:05:29 → 00:05:33 นะคะครับไม่พอเลยแต่อัตราส่วน AST นี่

00:05:33 → 00:05:36 แหละคือเหมือนเป็นกุญแจสำคัญเลยที่จะช่วย

00:05:36 → 00:05:40 บอกได้ว่าปัญหาตับมันรุนแรงแค่ไหนเป็นมา

00:05:40 → 00:05:43 นานหรือยังโดยเฉพาะค่าที่เกิน 2 เนี่ย

00:05:43 → 00:05:45 เป็นสัญญาณเตือนของภาวะเรื้อรังอย่างตับ

00:05:45 → 00:05:48 แข็งได้เลยใช่ครับมันบอกนัยยะได้ลึกกว่า

00:05:48 → 00:05:50 ตัวเลขเดี่ยวๆมากแล้วเรื่องนี้มันก็ชนให้

00:05:50 → 00:05:53 คิดต่อนะครับว่าคิดต่อว่าอะไรคะคิดว่าพอ

00:05:53 → 00:05:56 เราเห็นความเชื่อมโยงของอวัยวะอย่างตับ

00:05:57 → 00:06:00 กับตับอ่อนในเคสนี้แล้วเนี่ยผลเลือดที่

00:06:00 → 00:06:03 เราเห็นๆกันอยู่บางทีมันอาจจะเป็นแค่ยอด

00:06:03 → 00:06:06 ภูเขาน้ำแข็งก็ได้นะครับอืมหมายความว่าไง

00:06:06 → 00:06:09 คะคือมันอาจจะกำลังส่งสัญญาณเตือนถึง

00:06:09 → 00:06:12 ปัญหาสุขภาพองค์รวมอื่นๆที่มันซ่อนอยู่

00:06:12 → 00:06:15 ลึกลงไปกว่านั้นก่อนที่อาการภายนอกมันจะ

00:06:15 → 00:06:18 แสดงออกมาให้เราเห็นชัดๆก็เป็นได้ครับ

00:06:18 → 00:06:20 เป็นประเด็นที่น่าสนใจและควรตระหนักไว้

00:06:20 → 00:06:23 เหมือนกันครับจริงด้วยค่ะเป็นข้อคิดที่

00:06:23 → 00:06:26 น่าสนใจมากเลยค่ะขอบคุณมากนะคะสำหรับข้อ

00:06:26 → 00:06:32 มูลวันนี้ค่ะยินดีครับ

00:06:32 → 00:06:44 [เพลง]