หลักการประเมิน 3P คืออะไร และใช้เพื่ออะไรในการปฐมพยาบาลกระดูกหัก

ปฐมพยาบาลกระดูกหักด้วยของใกล้ตัว | พบหมอมหิดล [by Mahidol Channel]

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:03 ถ้าเกิดเรามีกระดูกหัก และไม่ปฐมพยาบาลเบื้องต้น

00:00:0300:00:06 ก็อาจจะทำให้กระดูกนั้นผิดรูปไป

00:00:0600:00:07 หรือถ้ากระดูกหัก

00:00:0700:00:11 แล้วไปตัดบริเวณของเส้นเลือด ที่ไปเลี้ยงอวัยวะนั้น

00:00:1100:00:13 ก็จะทำให้อวัยวะส่วนปลายนั้น

00:00:1300:00:16 ขาดเลือด แล้วเราต้องสูญเสียอวัยวะนั้นไป

00:00:1600:00:22 [เสียงดนตรี]

00:00:2200:00:27 กระดูกหักเกิดจากแรงกระแทกแรง ๆ เช่น อุบัติเหตุ การตกจากที่สูง

00:00:2700:00:29 วิธีการสังเกตว่า กระดูกบริเวณนั้นหักหรือเปล่า

00:00:2900:00:33 ขึ้นอยู่กับการที่เราสังเกตอาการ อย่างใดอย่างหนึ่งดังต่อไปนี้

00:00:3300:00:35 1. มีอาการปวด บวม

00:00:3500:00:38 หรือว่ามีกระดูกโผล่ออกมา จากผิวหนังบริเวณนั้น

00:00:3800:00:39 หรือว่าการได้ยินเสียงกรอบแกรบ

00:00:3900:00:42 บริเวณที่เราสงสัยว่า จะกระดูกหักตรงนั้นก็ได้ค่ะ

00:00:4400:00:47 ขั้นตอนการปฐมพยาบาลคนไข้ที่มีกระดูกหัก

00:00:4700:00:48 เริ่มจากการประเมินก่อน

00:00:4800:00:51 โดยการใช้หลักการประเมินแบบ 3P

00:00:5100:00:54 P แรก ก็คือ Pain

00:00:5400:00:55 (คนไข้) โอ๊ย

00:00:5500:00:57 เจ็บ เจ็บมากเลยครับหมอ โอ๊ย

00:00:5900:01:03 คนไข้มีการปวดที่รุนแรงมากผิดปกติหรือเปล่า

00:01:0300:01:05 อันที่สองก็คือ Pallor

00:01:0500:01:08 ก็คือการสังเกตอวัยวะบริเวณนั้น หรืออวัยวะส่วนปลายบริเวณนั้น

00:01:0800:01:11 ว่ามีการซีดเย็นหรือเปล่า

00:01:1100:01:12 (หมอ) ปลายมือเย็นนะครับ (คนไข้) ครับ

00:01:1200:01:15 อาจจะเกิดการขาดเลือดของอวัยวะบริเวณนั้น

00:01:1500:01:19 อันที่สามก็คือ Paraesthesia หรือ Paralysis

00:01:1900:01:25 ก็คือมีการชาหรือมีการอ่อนแรง ของบริเวณอวัยวะส่วนปลายนั้น

00:01:2500:01:27 (หมอ) เจ็บไหมครับ (คนไข้) ไม่ครับ ชาครับ

00:01:2700:01:28 (หมอ) ชานะ (คนไข้) ใช่ครับ

00:01:2900:01:30 (หมอ) ชาทุกนิ้วเลยนะ (คนไข้) ครับผม

00:01:3000:01:32 อาจจะหมายถึงมีการกระดูกหัก

00:01:3200:01:36 ที่ทำให้เกิดการบาดเจ็บบริเวณ เส้นเลือดหรือเส้นประสาทบริเวณนั้น

00:01:3600:01:41 ถ้าเกิดมี 3P แล้ว อันนั้นก็คือถือว่า มีความเร่งด่วนในการรักษามาก

00:01:4100:01:45 ทีมรถพยาบาลก็ต้องรีบที่จะเดินทาง มาช่วยเหลือผู้ป่วยให้เร็วที่สุดค่ะ

00:01:4500:01:49 อวัยวะที่เราจะแนะนำ ให้ทำการปฐมพยาบาลเบื้องต้น

00:01:4900:01:54 ก็คือมีกระดูกท่อนเล็ก ๆ เช่น กระดูกบริเวณของนิ้วมือ นิ้วเท้า

00:01:5400:01:57 หรือท่อนแขนส่วนบน ท่อนแขนส่วนล่าง

00:01:5700:02:00 แต่อวัยวะที่เราไม่แนะนำให้ ทำการปฐมพยาบาลเบื้องต้น

00:02:0000:02:03 ถ้าเราไม่ได้ฝึกทางการช่วยเหลือ ทางการแพทย์มาก่อน

00:02:0300:02:07 ก็คือพวกกระดูกท่อนใหญ่ เช่น ท่อนขาส่วนบน

00:02:0700:02:10 กระดูกอุ้งเชิงกราน หรือว่ากระดูกสันหลัง

00:02:1000:02:13 หรือกระดูกสะโพก เป็นต้น

00:02:1300:02:17 [เสียงดนตรี]

00:02:1700:02:19 ถ้ากระดูกหักบริเวณท่อนแขนส่วนบน

00:02:1900:02:24 แนะนำปฐมพยาบาลโดยการมองหา ตัวของอุปกรณ์ดามง่าย ๆ

00:02:2400:02:28 เช่น ไม้ กระดาษแข็ง ๆ หนา ๆ ยาว ๆ ก็ได้

00:02:2800:02:32 เราจะดามตั้งแต่หัวไหล่ไปจนถึงปลายข้อมือเลย

00:02:3200:02:37 แล้วพันอุปกรณ์ที่เราจะเอามาพยุงกับแขน ข้างที่บาดเจ็บนั้น

00:02:3700:02:43 [เสียงดนตรี]

00:02:4300:02:48 จากนั้น เอาทั้งท่อนแขน ท่อนไม้ มาแนบกับข้างลำตัว

00:02:4800:02:53 แล้วพันโดยที่ยึดตึงบริเวณของแขน ข้างที่บาดเจ็บนั้นกับลำตัว

00:02:5300:02:57 บริเวณที่พันคือ บริเวณอก บริเวณสะโพก

00:02:5700:03:01 เพื่อที่จะให้แขนท่อนบนบริเวณนั้น เคลื่อนไหวน้อยที่สุด

00:03:0400:03:09 ลำดับต่อไป เราจะมาเรียนรู้การ ปฐมพยาบาลเบื้องต้นของท่อนแขนส่วนล่าง

00:03:0900:03:13 ทำง่าย ๆ โดยการที่ทำมือแบบท่าอุ้มลูกก็ได้

00:03:1300:03:17 ก็คือการงอแขน งอข้อศอก 90°C

00:03:1700:03:21 จากนั้น เอาแขนที่บาดเจ็บนั้น มาแนบข้างลำตัว

00:03:2100:03:24 แล้วก็เอาฝ่ามือหันเข้าหาลำตัว

00:03:2400:03:29 จากนั้น เอาแขนข้างที่ไม่บาดเจ็บ ไปพยุงแขนข้างที่บาดเจ็บนั้น

00:03:2900:03:34 แล้วก็ไปโรงพยาบาลได้ หรือว่ารอรถโรงพยาบาลมาหาได้

00:03:3400:03:36 แต่ถ้าเกิดเรามีอุปกรณ์เบื้องต้น เช่น

00:03:3600:03:39 ผ้าคล้องแขน หรือผ้าที่สะอาด

00:03:3900:03:42 เราสามารถเอาผ้ามาพันเป็นรูปสามเหลี่ยม

00:03:4200:03:46 จากนั้น เอาส่วนของยอดผ้า หรือส่วนผ้าตรงกลาง

00:03:4600:03:50 มาคล้องตรงท่อนแขนส่วนปลาย ที่บาดเจ็บนั้นทั้งแขน

00:03:5000:03:54 แล้วเอายอดผ้าห่อหุ้มบริเวณข้อศอกบริเวณนั้น

00:03:5400:03:58 จากนั้น เอาปลายผ้าส่วนแหลมนั้น สวนเข้าข้างใน

00:03:5800:04:01 ลอดลำคอส่วนด้านหลังไป

00:04:0100:04:03 คล้องมาอีกฝั่งหนึ่ง แล้วดึงไว้

00:04:0300:04:08 จากนั้น เอาปลายของผ้าส่วนที่อยู่นอกลำตัว

00:04:0800:04:11 คล้องขึ้นมาพาดผ่านด้านหน้าของลำตัวค่ะ

00:04:1100:04:16 แล้วมาผูกเป็นปมไว้บริเวณเหนือไหปลาร้า อีกฝั่งหนึ่งของข้างที่บาดเจ็บ

00:04:1600:04:20 การที่เราดามกระดูกคนไข้ จะลดอาการปวดลง

00:04:2000:04:23 แล้วก็ลดอาการบวม ลดอาการบาดเจ็บเพิ่มเติม

00:04:2300:04:25 หรือซ้ำเติมของอวัยวะบริเวณนั้นด้วย

00:04:2500:04:30 [เสียงดนตรี]

00:04:3000:04:33 อวัยวะของขาที่เราแนะนำให้ปฐมพยาบาล

00:04:3300:04:35 คือบริเวณของท่อนขาส่วนล่าง

00:04:3500:04:36 อย่างแรกคือ

00:04:3600:04:42 เราต้องปรับและวัดความยาวของแขนนั้น ให้พอดีกับของท่อนขา

00:04:4200:04:47 ก็คือให้ยึดตึง โดยความยาวระหว่าง ส่วนหัวเข่ากับข้อเท้า

00:04:4700:04:52 จากนั้น เอาผ้ายืด หรือผ้าหนา ๆ ที่มีความยาวเหมาะสม

00:04:5200:04:56 เอามาพันบริเวณใต้หัวเข่าประมาณนิ้วนึง

00:04:5600:04:59 กับบริเวณของเหนือข้อเท้าประมาณนิ้วนึง

00:04:5900:05:02 โดยที่ไม่ให้ผ้าที่พันนั้น มากดทับส่วนที่บาดเจ็บ

00:05:0300:05:05 หรือว่าส่วนที่เราสงสัยว่ามีกระดูกหัก

00:05:0700:05:12 การปฐมพยาบาลนิ้ว ไม่ว่าจะเป็นนิ้วมือนิ้วเท้าหัก

00:05:1200:05:13 ใช้หลักการเดียวกันค่ะ

00:05:1300:05:17 ถ้าเราไม่สามารถหาอุปกรณ์ที่อยู่ใกล้เคียงได้

00:05:1700:05:22 เราอาจจะใช้นิ้วข้างเคียง มาดามบริเวณนิ้วที่หักได้

00:05:2200:05:27 เช่น ถ้าเกิดมีข้อท่อนนิ้วหัก หรือข้อนิ้วหักบริเวณของนิ้วกลาง

00:05:2700:05:32 เราอาจจะใช้นิ้วที่มาดามใกล้เคียง เพื่อเป็นการพยุงนิ้วที่หักนั้น

00:05:3200:05:36 เช่น นิ้วนางหรือนิ้วชี้ได้ เป็นคู่กันนะคะ

00:05:3600:05:41 จากนั้น เราสามารถใช้ผ้าชิ้นเล็ก ๆ หรือว่าเป็นเชือกรองเท้า

00:05:4100:05:46 มาพันบริเวณเหนือกับใต้ ส่วนของท่อนที่บาดเจ็บนั้น

00:05:4700:05:49 ข้อควรระวังนะคะ

00:05:4900:05:50 คือทุกครั้งที่เราดาม

00:05:5000:05:55 เราต้องสังเกตอวัยวะส่วนปลาย ของบริเวณที่เราดามไว้เสมอ เช่น

00:05:5500:06:00 ปลายนิ้วมือ ปลายนิ้วเท้า ว่ามีอาการบวม คล้ำ ซีดลงไหม

00:06:0000:06:04 เพราะว่าการที่เราพัน อาจจะมีการพันที่แน่นเกินไป

00:06:0400:06:07 ทำให้อวัยวะส่วนปลายนั้นขาดเลือดไปได้

00:06:0700:06:12 ก็ต้องรีบคลายผ้าส่วนที่พันนั้น หรือว่าแผ่นรองไม้นั้นให้เร็วที่สุด

00:06:1200:06:16 ไม่อย่างนั้น คนไข้อาจจะเกิดอาการขาดเลือด แล้วก็สูญเสียอวัยวะส่วนปลายนั้นไปได้

00:06:1600:06:24 [เสียงดนตรี]

00:06:2400:06:27 ถ้าคุณมีปัญหาสุขภาพ อย่าลืมมาพบหมอกันนะคะ