โรคลมหลับ มีลักษณะอย่างไรบ้าง

โรคลมหลับ โรคร้าย...คล้ายผีอำ | พบหมอมหิดล [by Mahidol Channel]

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:04 [เสียงดนตรี]

00:00:0400:00:06 นอน ๆ อยู่อย่างนี้แล้วลุกไม่ขึ้นเอง

00:00:0600:00:11 เหมือนกับว่าเราตื่น ลืมตาปกติ แต่เราลุกไม่ขึ้น เหมือนกล้ามเนื้อมันอ่อนแรง

00:00:1100:00:17 เคยถามปู่ย่าว่า หนูเป็นอย่างนี้ มันเป็นอะไรหรือเปล่า

00:00:1700:00:20 ปู่เขาบอกว่าไม่มีอะไรหรอก แค่ผีอำอะไรอย่างนี้ค่ะ

00:00:2000:00:26 [เสียงดนตรี]

00:00:2600:00:29 อาการผีอำ มันเกิดขึ้นเนื่องจากว่า เวลาคนไข้ตื่นแล้ว

00:00:2900:00:31 สมองบางส่วนมันยังไม่ตื่นเต็มที่

00:00:3100:00:34 ส่วนที่ควบคุมเกี่ยวกับกล้ามเนื้อ มันยังไม่ถูกกระตุ้น

00:00:3400:00:37 ก็จะมีช่วงเวลาที่คนไข้ตื่น แต่ขยับแขนขาไม่ได้

00:00:3700:00:39 พอเป็นไปนาน ๆ หลาย ๆ ครั้ง

00:00:3900:00:43 คนไข้ก็มักจะกลัวว่าจะเกิดเรื่องร้ายแรง เกิดขึ้นหรือเปล่า

00:00:4300:00:46 ที่คล้าย ๆ ผีอำ อาจจะเป็นอาการของโรคลมหลับก็ได้

00:00:4600:00:51 โรคลมหลับ จริง ๆ แล้วเป็นความผิดปกติ ซึ่งเกิดจากการควบคุมการหลับตื่น

00:00:5100:00:54 เซลล์กลุ่มหนึ่งมันไม่สามารถ แยกกระบวนการหลับตื่น

00:00:5400:00:55 ออกจากกันได้เด็ดขาด

00:00:5500:00:59 เวลาที่เราหลับ ก็มีเซลล์กลุ่มหนึ่ง ที่เกี่ยวกับการตื่นแทรกเข้ามา

00:00:5900:01:02 ในขณะนี้ ถ้าเราตื่น กระบวนการหลับมันก็แทรกเข้ามา

00:01:0200:01:04 คือเราจะตื่น ก็อาจจะหลับใน

00:01:0400:01:07 ซึ่งหลับในต้องเป็นส่วนที่เกิดจากหลับใช่ไหม ก็แทรกเข้ามา

00:01:0700:01:08 เกิดขึ้นทั้ง ๆ ที่เรากำลังตื่นอยู่

00:01:0800:01:10 ในขณะเดียวกัน เวลาเราจะนอน

00:01:1000:01:12 ปกติเราก็จะนอนรวดเดียวใช่ไหมครับ

00:01:1200:01:14 ปรากฏว่าในคนกลุ่มนี้ มันก็จะ

00:01:1400:01:18 ถึงแม้เขาจะง่วง เขาก็นอนกลางคืน ก็หลับ ๆ ตื่น ๆ เหมือนกัน

00:01:1800:01:20 มันก็เลยเป็นความผิดปกติเกิดขึ้น

00:01:2000:01:25 บางครั้งเราหลับแบบยืนหลับก็มี

00:01:2500:01:28 นั่งหลับแบบไม่รู้ตัวก็มี มันจะหลับเองอัตโนมัติค่ะ

00:01:2800:01:31 ไม่มีแบบเหมือนเราง่วงอะไรนะ

00:01:3100:01:33 แต่ว่าอยู่ ๆ มันก็หลับไปเอง

00:01:3300:01:40 แล้วก็นอน ๆ อยู่ แล้วเราได้ยินเสียงน้ำ เสียงไฟมันติด ๆ ดับ ๆ อะไรอย่างนี้

00:01:4000:01:42 แล้วเรารู้สึกว่าเราจะต้องไปปิด

00:01:4200:01:43 เรายังนอนอยู่

00:01:4300:01:46 แต่ว่าเหมือนจิตเราไปปิดแล้ว

00:01:4600:01:51 [เสียงดนตรี]

00:01:5100:01:54 คนที่จะสงสัยเป็นโรคลมหลับ คือ อาการจะเกิดขึ้นตลอดเวลา

00:01:5400:01:56 เกิดขึ้นบ่อย เกิดขึ้นถี่

00:01:5600:01:58 คนทั่ว ๆ ไป ส่วนใหญ่จะเป็นนาน ๆ ครั้ง

00:01:5800:02:03 อาการง่วง เช่น ง่วงหลังกินข้าวนี่ มันเป็นเรื่องปกติที่เราพบได้ในบางคน

00:02:0400:02:06 แต่ในคนกลุ่มนี้ เกิดขึ้นตลอดเวลา เช่น

00:02:0600:02:09 นั่งดูทีวี เขียนหนังสือ คุยกัน

00:02:0900:02:12 ในสถานการณ์นี้ ปกติเราจะไม่ง่วงถูกไหมครับ

00:02:1200:02:15 คือถ้าเกิดเราสามารถ คงความสามารถในการตื่นได้

00:02:1500:02:18 คือในคนกลุ่มนี้ กำลังคุย ๆ อยู่ เขาก็ง่วง เกิดความง่วงจนทนไม่ได้เลย

00:02:1800:02:19 จำเป็นต้องหลับ

00:02:1900:02:22 อันนี้แสดงว่าผิดปกติแน่แล้ว

00:02:2200:02:23 แล้วจะเกิดอยู่เป็นประจำ

00:02:2400:02:27 เป็นประจำอาจจะเป็นทุกวัน เป็นสัปดาห์หนึ่ง 2-3 ครั้งอะไรอย่างนี้

00:02:2700:02:29 อันนี้ก็ให้น่าสงสัยไว้ครับ

00:02:2900:02:30 (หมอ) เป็นอะไรถึงมาโรงพยาบาลครับ

00:02:3000:02:32 (คนไข้) รู้สึกว่าตัวเองเหมือนจะหลับตลอดค่ะ

00:02:3200:02:37 เดินทางไปไหน หรือว่าเรายืนเฉย ๆ เราก็หลับไปเอง

00:02:3700:02:40 แล้วมันมีภาพหลอนเวลานอนค่ะ

00:02:4000:02:43 เหมือนความคิดเรามันทำกิจกรรม แต่เรายังนอนอยู่

00:02:4300:02:44 แล้วมันไม่ยอมตื่น

00:02:4400:02:47 อาการที่สำคัญที่ทำให้คนมาโรงพยาบาล ก็คือ

00:02:4700:02:51 จริง ๆ อาการง่วง ง่วงมากผิดปกติในช่วงระยะเวลากลางวัน

00:02:5100:02:52 อันนี้ที่เป็นปัญหา

00:02:5200:02:54 การนอนหลับนี้มันแทรกเข้ามาในช่วงตื่น

00:02:5400:02:55 มันก็จะแทรกเข้ามาทันทีเลย

00:02:5500:02:58 อีกอันหนึ่งก็คือ การมีภาวะเหมือนเป็นภาพหลอน

00:02:5800:03:00 ในช่วงระยะเวลาหลับหรือตื่น

00:03:0000:03:03 หรือบางคนก็มีลักษณะที่ ภาษาไทยเราเรียกว่า ผีอำ

00:03:0300:03:05 ก็คือ ตื่นขึ้นมาแล้ว

00:03:0500:03:07 แล้วฉันยังขยับตัวไม่ได้อยู่ช่วงสักพักหนึ่ง

00:03:0800:03:09 แล้วก็ถึงเริ่มทำอะไรได้

00:03:0900:03:12 อันนี้จะเป็นอาการที่รบกวนคนไข้มาก

00:03:1200:03:17 อาการอื่นที่อาจจะพบร่วมด้วย เวลาคนไข้เขาเกิดอาการดีใจ

00:03:1700:03:18 ส่วนใหญ่ก็จะเป็นอาการหัวเราะ

00:03:1800:03:21 คนไข้บางคนอาจจะบ่นได้ว่า เขารู้สึกอ่อนแรง

00:03:2100:03:24 ยืน ๆ อยู่ ขาทรุดลง เอ๊ะ ทำไมขาอ่อนแรง ทำอะไรไม่ได้

00:03:2400:03:26 (หมอ) เนื่องจากว่าเราสงสัยโรคลมหลับ

00:03:2700:03:32 อันดับแรก ผมก็จะส่งคุณแนน ไปรับการตรวจการนอนหลับก่อน

00:03:3200:03:34 ซึ่งจะเป็นลักษณะ การตรวจการนอนหลับพิเศษ

00:03:3400:03:37 ซึ่งจะมีการตรวจการนอนหลับ ในช่วงเวลากลางคืน

00:03:3700:03:40 เสร็จแล้วตามด้วยการตรวจการนอนหลับ ในเวลากลางวันต่อเนื่องกันไปเลย

00:03:4000:03:45 การวินิจฉัยส่วนใหญ่ เราก็มักจะสอบถาม ซักประวัติรูปแบบการนอนหลับของคนไข้

00:03:4500:03:48 ว่าปกติเขาหลับตื่นกันกี่ชั่วโมงอะไรอย่างนี้

00:03:4800:03:50 เพื่อเราจะได้ทราบรูปแบบการนอนหลับของเขา

00:03:5000:03:53 เราก็มักจะส่งคนไข้ไปทำการตรวจ การนอนหลับกลางคืน

00:03:5300:03:55 ในขณะเดียวกันก็ทำการตรวจการนอนหลับกลางวัน

00:03:5500:03:59 ซึ่งเป็นการตรวจเฉพาะสำหรับโรคนี้ โดยเฉพาะ ต่อเนื่องกันเป็นเวลา 1 วันเต็ม

00:03:5900:04:02 แล้วก็เอาข้อมูลนี้มาประมวลผล

00:04:0200:04:03 ว่าเข้ากับโรคไหน

00:04:0300:04:06 (หมอ) ของคุณมีปัญหาเรื่องของนอน ง่วงเวลากลางวัน

00:04:0600:04:09 แล้วก็ร่วมกับอาการจริง ๆ ตอนกลางคืนนี่ ก็นอนหลับได้ไม่ค่อยดีนัก

00:04:0900:04:12 หลับ ๆ ตื่น ๆ ตลอด ตื่นเช้ามาก็ยังง่วงอยู่

00:04:1300:04:16 อันนี้ก็น่าสงสัยว่าอาจจะเป็นโรคนี้ได้

00:04:1600:04:18 ที่ภาษาอังกฤษเราเรียกว่า Narcolepsy

00:04:1800:04:22 หรือภาษาไทยที่ส่วนใหญ่ แพทย์ชอบเรียกกันว่า ลมหลับ

00:04:2200:04:24 การรักษาก็แบ่งเป็น 2 ส่วนง่าย ๆ

00:04:2400:04:26 อันที่หนึ่งก็คือ สุขภาพการนอนหลับ

00:04:2600:04:28 เป็นการปฏิบัติตัวเพื่อลดการง่วง

00:04:2800:04:31 อันนี้ก็ต้องทำอยู่แล้วที่เราเรียกว่า Sleep Hygiene

00:04:3100:04:34 กับอันดับสองก็คือ ให้ยาต้านการนอนหลับ ทำให้คนไข้ง่วงลดลง

00:04:3400:04:36 ซึ่งเราก็ให้ส่วนใหญ่เป็นรูปแบบยากิน

00:04:3600:04:39 ในขณะเดียวกัน ถ้าคนไข้มีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น

00:04:3900:04:44 มีอาการอ่อนแรงที่เกิดขึ้น ในขณะที่มีอาการดีใจหรือหัวเราะ

00:04:4400:04:47 เราก็อาจจะให้ยาพิเศษบางอย่าง ซึ่งอาจจะเป็นกลุ่มยา

00:04:4700:04:49 เขาเรียก ยาต้านซึมเศร้าบางตัว

00:04:4900:04:51 ซึ่งมีฤทธิ์ทำให้อาการนี้ลดลงได้

00:04:5100:04:55 แต่ยาโดยเฉพาะที่ไปออกฤทธิ์ โดยตรงกับศูนย์ที่มีความผิดปกตินั้น

00:04:5500:04:58 ปัจจุบันไม่มี ส่วนใหญ่ก็เป็นการรักษาตามอาการ

00:05:0000:05:05 [เสียงดนตรี]

00:05:0500:05:07 ตัวโรคเองไม่ได้ทำให้เกิดอันตรายถึงชีวิต

00:05:0700:05:09 แต่มักจะทำให้เกิดความสูญเสียมากกว่า

00:05:0900:05:13 เนื่องจากว่าการหลับมันเกิดขึ้นตลอดเวลา ที่เราต้องทำงาน

00:05:1300:05:16 ก็จะทำให้อาจจะมีอุบัติเหตุเกี่ยวกับ เรื่องของการใช้รถยนต์

00:05:1700:05:19 อุบัติเหตุเกี่ยวกับการใช้เครื่องจักรต่าง ๆ

00:05:1900:05:22 คนไข้ที่ได้รับการวินิจฉัยโรคลมหลับ

00:05:2200:05:23 ควรที่จะหลีกเลี่ยงการขับรถ

00:05:2300:05:26 เนื่องจากว่าการขับรถ เป็นกิจกรรมที่เกิดขึ้นต่อเนื่องยาวนาน

00:05:2600:05:29 ทำให้คนไข้มีโอกาสจะเกิดหลับในได้ง่าย

00:05:2900:05:33 ส่วนใหญ่ถ้าในรายที่เป็นมาก เราก็มักแนะนำว่าให้หยุดการขับรถไปเลย

00:05:3300:05:34 แม้ว่าจะได้รับการรักษาแล้ว

00:05:3400:05:37 เพราะว่าอาการง่วงนั้น ยังเป็นมากอยู่

00:05:3700:05:39 สำหรับคนที่มีความง่วงผิดปกติ

00:05:3900:05:42 ระยะเวลากลางวัน คิดว่าพักผ่อนเพียงพอแล้ว อาการยังเป็นอยู่

00:05:4200:05:46 ยังง่วงผิดปกติมากอยู่ ผมว่า ทุกรายควรได้รับการปรึกษาจากแพทย์

00:05:4600:05:54 [เสียงดนตรี]

00:05:5400:05:57 ถ้าคุณมีปัญหาสุขภาพ อย่าลืมมาพบหมอนะครับ