00:00:00 → 00:00:03 สวัสดีครับวันนี้เราจะมาคุยกันเจาะลึก
00:00:03 → 00:00:06 เรื่องใกล้ตัวมากๆเลยนะครับคือเรื่อง
00:00:06 → 00:00:08 อาหารที่เรากินกันอยู่ทุกวันเนี่ยโดย
00:00:08 → 00:00:11 เฉพาะกลุ่มที่เรียกว่าเอ่ออาหารแปรรูป
00:00:11 → 00:00:14 ขั้นสูงหรือ UPFS
00:00:15 → 00:00:19 ค่ะ UPFS ว่ามันส่งผลกับสมองเรายังไงบ้าง
00:00:19 → 00:00:22 คือมีข้อมูลใหม่ๆบอกว่าอย่างในอังกฤษ
00:00:22 → 00:00:26 อเมริกาเนี่ยคนกินเยอะมากใช่ค่ะเยอะจริงๆ
00:00:26 → 00:00:30 เกือบๆ 2 ใน 3 ของแคลอรี่เลยนะครับซึ่งก็
00:00:30 → 00:00:32 น่ากังวลอยู่เหมือนกันว่ามันจะกระทบสมอง
00:00:32 → 00:00:35 เราแค่ไหนวันนี้เราจะมาลองดูกันครับค่ะ
00:00:35 → 00:00:38 ความกังวลนี้เอ่อเพิ่มขึ้นเรื่อยๆเลยนะคะ
00:00:38 → 00:00:42 เพราะว่าหลักฐานใหม่ๆมันชี้ชัดมากขึ้นถึง
00:00:42 → 00:00:46 ผลเสียต่อสมองแล้วก็สุขภาพโดยรวมด้วยค่ะ
00:00:46 → 00:00:50 ก่อนอื่นเลยคำว่า UPFS เนี่ยเอ่อมันคือ
00:00:50 → 00:00:53 อะไรกันแน่ต้องบอกว่ามันไม่ใช่แค่อาหาร
00:00:53 → 00:00:57 ขยะทั่วไปนะคะครับแต่มันเป็นอาหารที่แบบ
00:00:57 → 00:01:01 ว่าส่วนผสมดั้งเดิมมันถูกยากส่วนถูกปรับ
00:01:01 → 00:01:03 เปลี่ยนโครงสร้างเยอะมากแล้วก็เอามา
00:01:03 → 00:01:06 ประกอบกันใหม่มักจะเติมสารปรุงแต่งเยอะ
00:01:06 → 00:01:09 แยะเลยที่เราไม่ค่อยเจอในครัวปกติทั่วไป
00:01:09 → 00:01:12 อย่างเช่นอะไรบ้างครับนึกภาพง่ายๆก็พวก
00:01:12 → 00:01:16 ขนมกรุบกรอบไอศครีมอาหารแช่แข็งพร้อมทาน
00:01:16 → 00:01:18 หรือแม้แต่ขนมปังตามร้านสะดวกซื้อบาง
00:01:18 → 00:01:22 ยี่ห้อนะคะก็ก็เข้าขายนี้ได้โหขนมปังด้วย
00:01:22 → 00:01:25 เหรอครับใช่ค่ะตามระบบ Nova
00:01:25 → 00:01:27 classification นี่คือจัดเป็นกลุ่ม 4
00:01:27 → 00:01:31 เลยคือแปรรูปสูงสุดวิธีดูง่ายๆนะคะพลิกดู
00:01:31 → 00:01:34 ฉลากถ้าส่วนผสมมันยาวๆมีชื่อแปลกๆที่เรา
00:01:34 → 00:01:38 อ่านแล้วเอ่อไม่คุ้นเลยอันนี้น่าจะใช่ UPF
00:01:38 → 00:01:41 แล้วค่ะฟังดูน่าตกใจนิดหน่อยนะครับที่แม้
00:01:41 → 00:01:43 แต่ของธรรมดาอย่างขนมปังบางทีก็เป็น UPF
00:01:43 → 00:01:47 ได้แสดงว่ามันใกล้ตัวเรากว่าที่คิดเยอะ
00:01:47 → 00:01:51 เลยนะครับเนี่ยใช่ค่ะแล้วคำถามสำคัญคือ
00:01:51 → 00:01:53 แล้วอาหารพวกนี้มันไปกระทบสมองส่วนไหน
00:01:54 → 00:01:56 เป็นพิเศษครับจุดที่น่าสนใจมากๆเลยก็คือ
00:01:56 → 00:01:59 ผลกระทบต่อสมองส่วนที่เรียกว่าฮิปโปคมปัส
00:01:59 → 00:02:03 ค่ะฮิปโปแคมปัสค่ะส่วนนี้สำคัญมากกับ
00:02:03 → 00:02:07 เรื่องการเรียนรู้ความจำแล้วก็เอ่อการควบ
00:02:07 → 00:02:09 คุมอารมณ์หรือแม้แต่ความอยากอาหารของเรา
00:02:09 → 00:02:13 ด้วยค่ะออฮิปโปแคampัสเอ่อสมองส่วนนี้มัน
00:02:13 → 00:02:15 พิเศษยังไงล่ะครับถึงได้ไวต่ออาหารที่เรา
00:02:15 → 00:02:18 กินขนาดนั้นสิ่งที่น่าทึ่งแล้วก็อาจจะฟัง
00:02:18 → 00:02:21 ดูน่ากลัวนิดนึงนะคะก็คือฮิปโปแคampัส
00:02:21 → 00:02:24 เนี่ยเป็นส่วนเดียวในสมองผู้ใหญ่ที่
00:02:24 → 00:02:26 สามารถเปลี่ยนแปลงขนาดได้ตลอดชีวิตเลย
00:02:26 → 00:02:29 จริงเหรอครับจริงค่ะมันสามารถหดเล็กลง
00:02:29 → 00:02:32 หรือขยายใหญ่ขึ้นได้จริงๆค่ะมีงานวิจัย
00:02:32 → 00:02:35 เชิงสังเกตนะคะเขาพบว่าคนที่กินอาหาร
00:02:35 → 00:02:39 สไตล์ตะวันตกมากๆซึ่งก็มักจะมี UPF สูง
00:02:39 → 00:02:42 เนี่ยมีแนวโน้มที่ฮิปโปแคมัสจะเล็กกว่า
00:02:42 → 00:02:46 เดี๋ยวนะครับนี่คือสมองหดหรือขยายได้จริง
00:02:46 → 00:02:48 ๆตามอาหารที่กินหรอครับเนี่ยไม่อยากจะ
00:02:48 → 00:02:52 เชื่อเลยจริงค่ะแต่มันก็มีข่าวดีอยู่นะคะ
00:02:52 → 00:02:54 ครับคืองานวิจัยระยะสั้นบางชิ้นเขาก็พบ
00:02:54 → 00:02:57 ว่าผลกระทบต่อจากการทำงานของสมองส่วน
00:02:57 → 00:02:59 เนี้ยมันเกิดขึ้นเร็วมากอาจจะแค่ไม่กี่
00:02:59 → 00:03:02 วันหรือไม่กี่สัปดาห์หลังเปลี่ยนอาหารและ
00:03:02 → 00:03:05 ที่สำคัญกว่านั้นคือมันฟื้นตัวกลับมาได้
00:03:05 → 00:03:07 ค่ะถ้าเราปรับไปกินอาหารที่ดีต่อสุขภาพ
00:03:07 → 00:03:12 มากขึ้นอ๋อโอเคขอยังชั่วหน่อยครับค่ะแล้ว
00:03:12 → 00:03:15 กลไกมันเป็นยังไงครับทำไมอาหารถึงไปทำให้
00:03:15 → 00:03:17 สมองส่วนนี้มันโหดหรือขยายได้กลไกมันก็
00:03:17 → 00:03:21 ซับซ้อนนะคะแต่ว่ามีสมมติฐานหลักๆอยู่เ่อ
00:03:21 → 00:03:23 2 ถามทางค่ะอย่างแรกเลยคือผ่านสิ่งที่
00:03:23 → 00:03:28 เราเรียกว่าแกนลำไส้สมองลำลำไส้กับสมอง
00:03:28 → 00:03:30 ใช่ค่ะจุลินทรีย์ดีๆในลำไส้ของเราเนี่ย
00:03:30 → 00:03:33 ซึ่งชนิดกับปริมาณมันก็ขึ้นกับอาหารที่
00:03:33 → 00:03:36 เรากินเข้าไปนะคะมันช่วยผลิตสารสำคัญแล้ว
00:03:36 → 00:03:39 ก็ส่งสัญญาณไปถึงสมองมีผลต่อการสร้างสาร
00:03:39 → 00:03:41 สืบประสาทอย่างเซโรโทนินที่เกี่ยวกับ
00:03:41 → 00:03:46 อารมณ์ของเราอ๋อครับโดยผ่านการย่อยเอ่อ
00:03:46 → 00:03:49 กรดอะมิโนทริปโตเฟนซึ่งเป็นสารตั้งต้นของ
00:03:49 → 00:03:52 เซโรโทนินน่ะค่ะอีกทางนึงที่เป็นไปได้ก็
00:03:52 → 00:03:55 คือ UPF อาจจะส่งผลโดยตรงต่อการควบคุม
00:03:55 → 00:03:58 ระดับน้ำตาลในเลือกที่ไม่ค่อยคงที่ซึ่ง
00:03:58 → 00:04:01 อันนี้ก็จะไปรบกวนการทำงานของฮิปโปแคมัส
00:04:01 → 00:04:04 ได้โดยตรงเลยค่ะเข้าใจแล้วครับเหมือนกับ
00:04:04 → 00:04:07 ว่าสุขภาพลำไส้นี่มันโยงไปถึงสมองเลยใช่
00:04:07 → 00:04:10 ค่ะเชื่อมกันเยอะกว่าที่เราคิดแล้วพอ
00:04:10 → 00:04:13 ฮิปโปแคมปัสทำงานได้ไม่ดีหรือว่ามันหดตัว
00:04:13 → 00:04:16 ลงเนี่ยมันส่งผลเสียอะไรกับเราบ้างครับผล
00:04:16 → 00:04:19 กระทบก็ค่อนข้างตรงไปตรงมาค่ะฮิปโปแคมัส
00:04:19 → 00:04:21 ที่เล็กลงหรือทำงานแย่ลงก็สัมพันธ์กับ
00:04:21 → 00:04:25 ความจำการเรียนรู้ที่ถดถอยลงอืมปัญหาด้าน
00:04:25 → 00:04:28 อารมณ์ก็เกี่ยวด้วยนะคะมีงานวิจัยเชิง
00:04:28 → 00:04:31 สังเกตพบว่ากลุ่มที่กิน UPF เยอะสุดเนี่ย
00:04:31 → 00:04:33 มีความเสี่ยงเป็นโรคซึมเศร้าสูงขึ้น
00:04:33 → 00:04:37 ประมาณ 24% เลยโหเยอะเหมือนกันนะครับค่ะ
00:04:37 → 00:04:39 แล้วก็ในระยะยาวก็อาจจะเพิ่มความเสี่ยง
00:04:40 → 00:04:43 ต่อโรคสมองเสี่ยงได้ด้วยมีเรื่องน่าสนใจ
00:04:43 → 00:04:46 จากนอร์เวย์นะคะเขาศึกษาแล้วพบว่าการเข้า
00:04:46 → 00:04:49 มาของร้านFastฟู้ดในพื้นที่น่ะค่ะมัน
00:04:49 → 00:04:52 สัมพันธ์กับค่า IQ ของเด็กรุ่นต่อมาที่ลด
00:04:52 → 00:04:56 ลงด้วยโหแค่กินFastฟู้ดนี่ส่งผลถึง IQ
00:04:56 → 00:04:59 รุ่นลูกได้เลยเหรอครับเนี่ยฟังดูเอ่อ
00:04:59 → 00:05:02 รุนแรงเหมือนกันนะอันเนี้ต้องย้ำว่าเป็น
00:05:02 → 00:05:05 ข้อมูลระดับประชากรนะคะผลต่อแต่ละคนอาจจะ
00:05:05 → 00:05:09 ต่างกันไปครับแต่ภาพรวมมันชัดเจนมากจนบาง
00:05:09 → 00:05:12 คนเปรียบเทียบว่าภาระโรคที่เกิดจากอาหาร
00:05:12 → 00:05:15 ที่ไม่ดีต่อสุขภาพโดยรวมทั่วโลกเนี่ยมัน
00:05:15 → 00:05:17 เทียบเคียงได้กับภาระโรคจากการสูบบุหรี่
00:05:18 → 00:05:21 เลยนะคะโอ้โหขนาดนั้นเลยค่ะแล้วผลกระทบ
00:05:21 → 00:05:23 นี้มันเกิดได้ตั้งแต่เด็กเล็กๆไปจนถึงผู้
00:05:23 → 00:05:26 สูงอายุเลยค่ะฟังดูน่ากังวลจริงๆครับแล้ว
00:05:26 → 00:05:29 พอจะมีทางแก้ไขหรือว่าวิธีที่เราจะป้อง
00:05:29 → 00:05:32 กันสมองของเราจากผลกระทบพวกนี้ได้บ้างมั้
00:05:32 → 00:05:34 ครับมีแน่นอนค่ะแล้วก็อาจจะง่ายกว่าที่
00:05:35 → 00:05:39 คิดนะคะข้อแนะนำหลักๆเลยก็คือค่อยๆลด
00:05:39 → 00:05:43 ปริมาณ UPF ลงค่อยๆลดใช่ค่ะไม่จำเป็นต้อง
00:05:43 → 00:05:46 หักดิบแบบงดหมดทุกอย่างทันทีเพราะงาน
00:05:46 → 00:05:49 วิจัยส่วนใหญ่ชี้ว่าความเสี่ยงที่เพิ่ม
00:05:49 → 00:05:52 ชัดเจนจะอยู่ในกลุ่มที่บริโภคเยอะมากๆ
00:05:52 → 00:05:56 เริ่มง่ายๆด้วยการพลิกดูฉลากไปขึ้นค่ะฮะ
00:05:56 → 00:05:59 พยายามเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่ส่วนผสมมันยาวๆ
00:05:59 → 00:06:02 มีชื่อสารเคมีแปลกๆที่เราอ่านไม่ออกหรือ
00:06:02 → 00:06:04 ไม่รู้จักนะคะก็คือให้หันมาเลือกของที่
00:06:04 → 00:06:07 มันดูแบบใกล้เคียงธรรมชาติมากขึ้นถูกต้อง
00:06:07 → 00:06:10 ค่ะเลือดอาหารที่ไม่แปรรูปหรือว่าแปรรูป
00:06:10 → 00:06:13 น้อยที่สุดเท่าที่จะทำได้เน้นของที่หา
00:06:13 → 00:06:16 ซื้อง่ายๆราคาไม่แพงอย่างเช่นผักแช่แข็ง
00:06:16 → 00:06:19 เนี่ยคุณค่าทางอาหารดีมากนะคะเก็บได้นาน
00:06:19 → 00:06:22 ไม่เสียง่ายครับผักแช่แข็งนี่ดีเหรอครับ
00:06:22 → 00:06:25 นึกว่าของสดดีกว่าดีมากค่ะเพราะเขาเก็บ
00:06:25 → 00:06:28 ตอนที่มันมีคุณค่าสูงสุดแล้วก็แช่แข็งทัน
00:06:28 → 00:06:31 ทีคุณค่าแทบไม่ต่างจากของสดเลยค่ะแล้วก็
00:06:31 → 00:06:36 สะดวกด้วยหรือพวกถั่วต่างๆถั่วชิกพีถั่ว
00:06:36 → 00:06:40 เลนทิลถั่วลันเตามีทั้งแบบแห้งแบบกระป๋อง
00:06:40 → 00:06:42 เป็นแหล่งไฟเบอร์ชั้นดีโปรตีนก็ดีราคาถูก
00:06:42 → 00:06:46 มากครับหรือแม้แต่ปลากระป๋องในน้ำแร่หรือ
00:06:47 → 00:06:49 น้ำมันมะกอกก็เป็นตัวเลือกที่ดีนะคะลอง
00:06:49 → 00:06:52 นึกภาพมื้อง่ายๆนะคะสลัดผักรวมสำเร็จรูป
00:06:52 → 00:06:56 ที่มีไขทั่วไปเลือกแบบมีผักหลายๆสีหน่อย
00:06:56 → 00:06:59 ครับแล้วก็โปะด้วยถั่วชิกพีกระป๋องหรือ
00:06:59 → 00:07:02 ปลาซาดีนกระป๋องราบน้ำมันมะกอก extra
00:07:02 → 00:07:05 เวอร์จิกับน้ำส้มสายชิวบาซินิดหน่อยแค่
00:07:05 → 00:07:08 นี้ก็ได้มื้อที่ดีต่อสมองมากๆแล้วค่ะฟัง
00:07:08 → 00:07:12 ดูทำไม่ยากเลยนะครับไม่ยากเลยค่ะอ๋ออีก
00:07:12 → 00:07:15 อย่างที่ช่วยได้คือการออกกำลังกายออก
00:07:15 → 00:07:18 กำลังกายใช่ค่ะโดยเฉพาะพวก wet training
00:07:18 → 00:07:21 หรือการฝึกกล้ามเนื้อเนี่ยก็ช่วยกระตุ้น
00:07:21 → 00:07:23 การสร้างเซลล์สมองใหม่ในฮิปโปแคมปัสได้
00:07:23 → 00:07:26 เหมือนกันค่ะอ๋อดีเลยครับออกกำลังกายก็
00:07:26 → 00:07:30 ช่วยได้ด้วยงั้นสรุปง่ายๆก็คือ UPF หรือ
00:07:30 → 00:07:33 อาหารแปรรูปขั้นสูงเนี่ยมันอยู่รอบตัวเรา
00:07:33 → 00:07:37 จริงๆแล้วก็ส่งผลโดยตรงต่อโครงสร้างคือ
00:07:37 → 00:07:40 ฮิปโปแคมัสและการทำงานของสมองเราทั้งความ
00:07:40 → 00:07:44 จำทั้งอารมณ์ใช่ค่ะแต่ข่าวดีก็คือผลกระทบ
00:07:44 → 00:07:47 นี้มันเกิดขึ้นเร็วก็จริงแต่ก็ฟื้นตัวได้
00:07:47 → 00:07:49 เร็วเหมือนกันแค่เราปรับเปลี่ยนเล็กๆน้อย
00:07:49 → 00:07:52 ๆให้กินอาหารที่ใกล้เคียงธรรมชาติมากขึ้น
00:07:52 → 00:07:55 ก็ช่วยได้ยินเยอะแล้วใช่เลยค่ะและสุดท้าย
00:07:55 → 00:07:58 นี้อยากจะชวนให้คิดต่ออีกนิดน่ะค่ะว่านอก
00:07:58 → 00:08:01 จากการเลือกกินของเราแต่ละคนแล้วเนี่ยลอง
00:08:01 → 00:08:04 มองไปที่สภาพแวดล้อมทางอาหารรอบๆตัวเราดู
00:08:04 → 00:08:09 บ้างมั้ยคะสภาพแวดล้อมทางอาหารค่ะว่าสิ่ง
00:08:09 → 00:08:12 ที่มันหาซื้อง่ายๆราคาถูกเข้าถึงสะดวก
00:08:12 → 00:08:15 สบายมากๆอยู่ทุกวันนี้เนี่ยมันกำลังส่ง
00:08:15 → 00:08:18 เสริมหรือว่ากำลังท้าทายสุขภาพสมองของเรา
00:08:18 → 00:08:22 กันแน่ลองจินตนาการดูสิคะว่าจะเป็นยังไง
00:08:22 → 00:08:25 ถ้าสภาพแวดล้อมคลื่นฐานรอบตัวเรามันเอื้อ
00:08:25 → 00:08:27 ให้เรามีสุขภาพสมองที่ดีได้ง่ายขึ้นแทน
00:08:27 → 00:08:30 ที่จะเป็นอุปสรรคอย่างที่เป็นอยู่ทุกวัน
00:08:30 → 00:08:34 นี้ถ้าชอบเนื้อหาแบบนี้ฝากกดติดตามกดไลก์
00:08:34 → 00:08:36 กดแชร์ให้คนที่คุณห่วงใยและเป็นกำลังใจ
00:08:36 → 00:08:39 ให้กับช่องสุขภาพสนทนาได้มีแรงสร้างสรรค์
00:08:39 → 00:08:42 เรื่องราวดีต่อไปนะครับ