เราควรพูดอะไรแทนคำว่า สู้ๆ เพื่อให้กำลังใจคนที่เป็นโรคซึมเศร้าได้อย่างถูกวิธี

โรคซึมเศร้า...ทำไมคำว่า 'สู้ๆ' ถึงกลายเป็นคำต้องห้าม | สุขภาพสนทนา Podcast

จากช่อง : สุขภาพสนทนา


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:06 คุณเคยไหมครับที่อยากให้กำลังใจเพื่อน หรือคนที่รักที่กำลังเผชิญกับช่วงเวลาที่

00:00:0600:00:13 ยากลำบากมากๆจนเราไม่รู้จะพูดอะไรดี เคยค่ะคุณกันและคำแรกๆที่เรามักจะนึกถึง

00:00:1300:00:19 ก็คงไม่พ้นคำว่าสู้ๆนะใช่มั้ยคะเพราะเรา เชื่อว่าคำนี้มันสั้นๆง่ายๆฟังแล้วให้

00:00:1900:00:24 กำลังใจดี ใช่เลยครับและเราก็ทำไปเพราะเจตนาดีจริงๆ

00:00:2400:00:30 แต่ในมุมของผู้ที่เผชิญกับโรคซิมเศร้า ซึ่งเป็นภาวะที่ซับซ้อนกว่าความเศร้าทั่ว

00:00:3000:00:37 ไปมากนักคำว่าสู้ๆที่เราพูดออกไปอาจจะไม่ ได้ช่วยอะไรเลยแถมบางครั้งยังอาจทำให้อีก

00:00:3700:00:42 ฝ่ายรู้สึกแย่ลงไปกว่าเดิมด้วยซ้ำ เรื่องนี้เป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนมาก

00:00:4200:00:47 จริงๆค่ะและเป็นสิ่งที่เราในฐานะคนรอบ ข้างควรทำความเข้าใจให้ถูกต้องเพราะบาง

00:00:4700:00:51 ครั้งเราอาจกำลังทำร้ายใครบางคนโดยที่เรา ไม่รู้ตัว

00:00:5100:00:58 เพราะสุขภาพดีเริ่มต้นจากความเข้าใจครับ ในตอนนี้เราจะมาเจาะลึกไปพร้อมๆกันว่า

00:00:5800:01:04 ทำไมคำว่าสู้สู้ถึงไม่ควรใช้กับคนที่เป็น โรคซึ้งเศร้าและที่สำคัญเรามีทางเลือก

00:01:0400:01:08 อื่นไหมที่จะช่วยให้กำลังใจพวกเขาได้ อย่างถูกวิธี

00:01:0800:01:13 เพราะการทำความเข้าใจอาการของโรคอย่างแท้ จริงจะช่วยให้เราสื่อสารและอยู่เคียงข้าง

00:01:1300:01:19 พวกเขาได้อย่างเหมาะสมครับเตรียมตัวให้ พร้อมนะครับสำหรับการเดินทางเข้าสู่โลก

00:01:1900:01:24 ที่เต็มไปด้วยความรู้สึกที่ซับซ้อนนี้แต่ เชื่อเถอะครับว่าถ้าเราเข้าใจเราจะช่วย

00:01:2400:01:30 ให้เขาก้าวผ่านมันไปได้ดีกว่าเดิมแน่นอน ครับเราได้เริ่มต้นการสนทนาด้วยคำถามที่

00:01:3000:01:36 หลายคนอาจจะสงสัยนะครับคุณเกตว่าก็แค่คำ ว่าสู้ๆแล้วทำไมมันถึงกลายเป็นคำต้องห้าม

00:01:3600:01:40 ไปได้ ค่ะและเกดคิดว่าเพื่อจะหายคำตอบเราต้อง

00:01:4000:01:45 ลองมาทำความเข้าใจโรคที่ผู้ป่วยโรคซึม เศร้ากำลังเผชิญอยู่ให้ลึกซึ้งกว่าเดิม

00:01:4500:01:48 ค่ะ ถูกต้องเลยครับลองจินตนาการตามผมนะครับ

00:01:4800:01:53 คุณเกตสมมุติว่าเราเป็นคนนึงที่กำลังจม อยู่ในบ่อน้ำที่มืดมิดและหนาวเหน็บ

00:01:5300:01:59 อืมแค่คิดก็รู้สึกอึดอัดแล้วค่ะ แล้วมีคนคั้นบนที่กำลังยืนอยู่บนพื้นดิน

00:01:5900:02:04 ที่แห้งสนิทสบายๆแล้วตะโกนลงมาว่าสู้ๆนะ พร้อมกับยื่นมือลงมา

00:02:0400:02:11 เราคงจะอยากคว้ามือเนะคะแต่คำว่าสู้ๆนี่ มันช่วยอะไรได้หรอกคะในสถานการณ์แบบนี้ใน

00:02:1100:02:16 เมื่อเราไม่มีแรงจะปีนขึ้นไปแล้วจริงๆ นั่นแหละครับมันไม่ช่วยอะไรเลยเพราะ

00:02:1600:02:22 สำหรับคนที่เป็นโรคซึมเศร้าคำว่าสู้ๆมัน เหมือนการบอกเขาว่าที่คุณยังไม่หายก็

00:02:2200:02:27 เพราะคุณยังพยายามไม่มากพอซึ่งมันทำให้ ผู้ป่วยรู้สึกผิดและรู้สึกว่าตัวเองเป็น

00:02:2700:02:31 คนไร้ความสามารถที่แม้แต่จะสู้ก็ยังทำไม่ ได้

00:02:3100:02:37 โหพอฟังแบบนี้แล้วรู้สึกหดหู่แทนเลยค่ะ มันกลายเป็นว่าคำที่เราคิดว่าดีที่สุด

00:02:3700:02:42 กลับทำให้เขารู้สึกเหมือนถูกตำหนิว่าไม่ พยายามทั้งๆที่มันเป็นอาการป่วย

00:02:4200:02:49 ใช่ครับเพราะสำหรับโรคซึมเศร้าอาการที่ เกิดขึ้นอย่างภาวะหมดแรงหรือไม่มีความสน

00:02:4900:02:54 ใจในสิ่งใดๆที่ศัพท์ทางการแพทย์เรียกว่า แอนเฮโดเนียมันไม่ใช่ความขี้เกียจไม่ใช่

00:02:5400:03:00 ความอ่อนแอแต่มันเป็นอาการของโรคครับ แล้วอาการแบบนี้มันส่งผลกระทบต่อชีวิต

00:03:0000:03:04 ประจำวันของเขายังไงบ้างคะ มันทำให้ผู้ป่วยรู้สึกเหมือนแบกเกราะ

00:03:0400:03:09 เหล็กที่หนักอึ้งอยู่ตลอดเวลาครับหนักจน เขาแทบจะขยับตัวไม่ได้เลยเรื่องง่ายๆ

00:03:0900:03:14 อย่างการตื่นนอนในตอนเช้าก็กลายเป็น เรื่องที่ต้องใช้ความพยายามอย่างมหาศาล

00:03:1400:03:18 เขาอาจจะรู้สึกไร้เรี่ยวแรงแม้จะได้นอน หลับเต็มอิ่มแล้วก็ตาม

00:03:1800:03:22 เหมือนกับพลังกายและพลังใจมันถูกสูบออกไป จนหมดเลยนะคะ

00:03:2200:03:28 ถูกต้องเลยครับและนอกจากความรู้สึกหมดแรง แล้วผู้ป่วยยังต้องเผชิญเชิญกับความรู้

00:03:2800:03:32 สึกไร้ค่าและความรู้สึกผิดที่เกิดขึ้น อย่างไม่มีเหตุผล

00:03:3200:03:37 ความรู้สึกผิดนี่คือผิดในเรื่องอะไรหรอคะ เป็นความรู้สึกผิดที่รุนแรงครับคุณเกตแม้

00:03:3700:03:43 กระทั่งเรื่องเล็กๆน้อยๆที่เกิดขึ้นใน ชีวิตประจำวันเช่นการที่เขาตื่นสายเพียง

00:03:4300:03:48 แค่ 5 นาทีก็อาจจะรู้สึกผิดว่าตัวเองเป็น คนล้มเหลวหรือแม้แต่การที่เขาไม่ได้ทำงาน

00:03:4800:03:54 ได้อย่างมีประสิทธิภาพเหมือนปกติเขาก็จะ โทษตัวเองอย่างรุนแรงว่าเขาเป็นคนไร้ค่า

00:03:5400:04:00 เป็นภาระของคนรอบข้างซึ่งความรู้สึกเหล่า นี้มันเกิดขึ้นเองจากโรคโดยที่ไม่มีใครมา

00:04:0000:04:04 ว่าอะไรเขาสักคำ แล้วถ้าเป็นความรู้สึกไร้ค่าล่ะคะมันจะ

00:04:0400:04:07 ส่งผลยังไง มันทำให้ผู้ป่วยไม่มีแรงใจที่จะทำอะไรเลย

00:04:0700:04:14 ครับเพราะไม่ว่าเขาจะทำอะไรเขาก็จะมองว่า มันไม่มีคุณค่าหรือไม่ดีพ้ออยู่เสมอความ

00:04:1400:04:19 คิดแบบนี้มันจะวนเวียนอยู่ในหัวเขาตลอด เวลาจนในที่สุดก็จะทำให้เขาไม่อยากทำอะไร

00:04:1900:04:22 เลยครับเพราะรู้สึกว่าทำไปก็เปล่า ประโยชน์

00:04:2200:04:27 จากที่เคยคิดว่าเป็นแค่ความเศร้าธรรมดา ตอนนี้เข้าใจเลยค่ะว่ามันซับซ้อนกว่าที่

00:04:2700:04:32 เราคิดมากจริงๆ ใช่ครับเพราะคำว่าสู้ๆสำหรับพวกเขามันไม่

00:04:3200:04:37 ใช่เรื่องของการพยายามให้มากขึ้นแต่มัน คือการพยายามในสิ่งที่พวกเขาไม่มีพลังงาน

00:04:3700:04:43 จะทำได้แล้วจริงๆและเมื่อทำไม่ได้เขาก็จะ รู้สึกผิดซ้ำๆแล้วเริ่มเหมาะว่าตัวเอง

00:04:4300:04:48 เป็นภาระของคนอื่นซึ่งนี่แหละครับคือสิ่ง ที่อันตรายที่สุดเมื่อเราได้ทำความเข้าใจ

00:04:4800:04:54 ถึงโรคภายในของผู้ป่วยโรคซึมเศร้าไปแล้ว นะครับพลเกดว่ามันซับซ้อนและหนักหนาขนาด

00:04:5400:05:01 ไหนคำถามสำคัญต่อไปก็คือแล้วเราควรจะทำ ยังไงเราจะสื่อสารกับเขาด้วยคำพูดแบบไหน

00:05:0100:05:05 ที่ไม่ใช่คำว่าสู้ๆเพื่อให้กำลังใจได้ อย่างถูกวิธีครับ

00:05:0500:05:11 เกดคิดว่าสิ่งที่สำคัญที่สุดคือการ เปลี่ยนจากการสั่งให้สู้ไปเป็นการอยู่

00:05:1100:05:14 เคียงข้างเพื่อให้เขารู้สึกว่าไม่ได้อยู่ ตัวคนเดียวค่ะ

00:05:1400:05:20 ถูกต้องเลยครับและการจะทำแบบนั้นได้เรามี เทคนิคการสื่อสารที่สามารถนำไปปรับใช้ได้

00:05:2000:05:24 เลยครับอย่างแรกเลยคือการยอมรับความรู้ สึกของเขาครับ

00:05:2400:05:30 การยอมรับความรู้สึกคือยังไงหรอคะ ก็คือการที่เราบอกเขาไปตรงๆว่าฉันรับรู้

00:05:3000:05:36 ได้นะว่าตอนนี้เธอกำลังรู้สึกแย่มากหรือ ฉันเข้าใจว่าช่วงนี้มันหนักสำหรับเธอแค่

00:05:3600:05:43 ไหนคำพูดเหล่านี้จะทำให้เขารู้สึกว่ามีคน เข้าใจและยอมรับในสิ่งที่เขากำลังเผชิญ

00:05:4300:05:47 อยู่จริงๆไม่ใช่แค่การปฏิเสธหรือมองข้าม ปัญหาของเขาครับ

00:05:4700:05:52 มันเป็นการเปิดพื้นที่ให้เขารู้สึกปลอด ภัยที่จะแสดงความรู้สึกออกมาได้เต็มที่

00:05:5200:05:58 ใช่ครับแล้วอีกอย่างที่สำคัญไม่แพ้กันเลย ก็คือการแสดงความห่วงใยและยืนยันว่าเราจะ

00:05:5800:06:05 อยู่เคียงข้างอย่างชัดเจนครับแทนที่จะพูด ว่าสู้ๆนะเราควรจะพูดว่าฉันอยู่ตรงนี้

00:06:0500:06:12 เสมอนะหรือมีอะไรให้ฉันช่วยบอกได้เลยนะ ไม่ต้องเกรงใจคำพูดเหล่านี้มันให้ความรู้

00:06:1200:06:17 สึกที่แตกต่างออกไปอย่างสิ้นเชิงครับ เพราะมันไม่ได้เป็นการสั่งให้เขาไปทำอะไร

00:06:1700:06:22 แต่เป็นการยืนยันว่าเราพร้อมที่จะอยู่ เคียงข้างไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้นก็ตาม

00:06:2200:06:27 นั่นแหละค่ะคือสิ่งที่เขาต้องการมากที่ คือการรู้สึกว่ายังมีคนที่ไม่ทอดทิ้งเขา

00:06:2700:06:31 ไปไหน และที่สำคัญครับคุณเกดการให้กำลังใจที่ดี

00:06:3100:06:37 ที่สุดไม่ใช่การไปบอกให้เขาทำอะไรนะครับ แต่คือการเปิดพื้นที่ให้เขาได้พูดให้เขา

00:06:3700:06:44 ระบายความรู้สึกออกมาโดยที่เราไม่ตัดสิน ใช่เลยค่ะเพราะบางครั้งเขาก็แค่ต้องการคน

00:06:4400:06:48 รับฟังที่เข้าใจและยอมรับในสิ่งที่เขา เป็น

00:06:4800:06:53 ลองใช้ประโยคที่กระตุ้นให้เขาได้พูดบ้าง ก็ได้ครับเช่นถ้าอยากระบายเล่าให้ฉันฟัง

00:06:5300:07:00 ได้นะฉันพร้อมจะฟังเสมอหรือฉันอาจจะไม่ ได้เข้าใจทั้งหมดแต่ฉันอยากจะลองเข้าใจนะ

00:07:0000:07:06 เล่าให้ฉันฟังได้มยคำถามเหล่านี้จะช่วย ให้เขารู้สึกว่าเขาไม่ได้อยู่คนเดียวและ

00:07:0600:07:09 เราพร้อมที่จะรับฟังเขาด้วยความเต็มใจ จริงๆ

00:07:0900:07:15 นอกจากเรื่องคำพูดแล้วยังมีเรื่องของการ กระทำเล็กๆน้อยๆที่สำคัญมากค่ะ

00:07:1500:07:19 การกระทำหมายถึงการชวนเขาไปทำกิจกรรมต่าง ๆอย่างนี้หรอครับ

00:07:1900:07:25 ถูกต้องค่ะแต่ต้องเป็นกิจกรรมที่ไม่กดดัน นะคะเช่นวันนี้ไปเดินเล่นที่สวนสาธารณะ

00:07:2500:07:32 กันมยอยากดูหนังเรื่องที่ชอบไหมเดี๋ยวฉัน ไปเป็นเพื่อนหรือไปนั่งจิบกาแฟเงียบๆียบ

00:07:3200:07:39 กันมการกระทำเหล่านี้มันจะช่วยให้เขารู้ สึกว่าชีวิตยังคงมีสีสันเล็กๆน้อยๆและรู้

00:07:3900:07:42 สึกว่ามีคนคอยประคับประคองเขาอยู่ตลอด เวลาค่ะ

00:07:4200:07:47 แต่ถ้าเราไม่รู้ว่าจะช่วยยังไงล่ะครับ ถ้าเราไม่รู้ว่าจะช่วยยังไงและสังเกตเห็น

00:07:4700:07:53 ว่าอาการของเขารุนแรงขึ้นเรื่อยๆสิ่ง สำคัญที่สุดคือการสนับสนุนให้เขาเข้ารับ

00:07:5300:08:00 การรักษาค่ะเราอาจจะลองพูดว่าอาการแบบนี้ ควรปรึกษาผู้เชี่ยวชาญนะฉันว่าถ้าเธอไปหา

00:08:0000:08:06 หมอมันจะช่วยให้เธอรู้สึกดีขึ้นได้จริงๆ นะและอาจจะเสนอตัวไปเป็นเพื่อนเพื่อช่วย

00:08:0600:08:12 ให้เขารู้สึกอุ่นใจในการไปพบคุณหมอด้วย ค่ะสุดท้ายนะคะสิ่งที่สำคัญไม่แพ้กันเลย

00:08:1200:08:18 ก็คือการดูแลตัวเองของผู้ดูแลด้วยค่ะ ทำไมหรอครับเพราะการอยู่เคียงข้างคนที่

00:08:1800:08:23 กำลังเผชิญกับโรคซึมเศร้ามันเป็นเรื่อง ที่ต้องใช้พลังงานสูงมากครับหากเราไม่ดู

00:08:2300:08:30 แลตัวเองเราก็อาจจะรู้สึกหมดแรงและท้อแท้ ไปกับเขาด้วยครับดังนั้นอย่าลืมให้เวลา

00:08:3000:08:35 ตัวเองได้พักผ่อนและทำกิจกรรมที่ตัวเอง ชอบเพื่อชาร์จพลังให้พร้อมที่จะอยู่เคียง

00:08:3500:08:40 ข้างเขาในระยะยาวครับ คำแนะนำทั้งหมดนี้ละเอียดมากจริงๆค่ะเกด

00:08:4000:08:46 เชื่อว่าถ้าผู้ฟังนำไปปรับใช้จะสามารถ เป็นเพื่อนที่เข้าใจและช่วยเหลือคนที่เขา

00:08:4600:08:51 รักได้อย่างถูกวิธีแน่นอนค่ะ ตลอดการสนทนาของเราในวันนี้เราได้เรียน

00:08:5100:08:57 รู้กันไปแล้วนะครับคุณเกดว่าคำว่าสู้ๆที่ เราพูดออกไปด้วยเจตนาดีๆนั้นอาจไม่ได้

00:08:5700:09:03 ช่วยคนที่กำลังเผชิญกับโรคซึมเศร้าเลยแต่ มันอาจจะกลับไปสร้างแรงกดดันและทำให้เขา

00:09:0300:09:07 รู้สึกผิดมากขึ้น ใช่ค่ะเพราะโรคซึมเศร้าไม่ใช่เรื่องของ

00:09:0700:09:13 ความขี้เกียจหรือความอ่อนแอแต่มันคือการ เจ็บป่วยที่ต้องได้รับการรักษาและที่

00:09:1300:09:16 สำคัญที่สุดคือการทำความเข้าใจจากคนรอบ ข้าง

00:09:1600:09:22 และที่สำคัญนะครับจากที่เคยเป็นคำที่ใช้ สั่งให้สู้เรามาเปลี่ยนเป็นคำที่ใช้โอบ

00:09:2200:09:26 กอดด้วยความเข้าใจและพร้อมจะอยู่เคียง ข้างเขาจะดีกว่าครับ

00:09:2600:09:33 จากนี้ไปเรามาลองเปลี่ยนคำพูดของเรากัน ใหม่นะคะจากสู้ๆนะเป็นฉันเข้าใจนะฉันอยู่

00:09:3300:09:39 ตรงนี้เสมอนะหรือให้ฉันช่วยอะไรได้บ้าง ซึ่งเป็นคำพูดที่ไม่ได้เป็นการสั่งให้เขา

00:09:3900:09:45 ทำอะไรแต่เป็นการยืนยันว่าเราพร้อมจะอยู่ เคียงข้างและเราพร้อมที่จะเป็นกำลังใจที่

00:09:4500:09:50 แท้จริงให้กับพวกเขา สุดท้ายนะครับการจะช่วยเหลือใครสักคนที่

00:09:5000:09:55 กำลังเผชิญกับช่วงเวลาที่ยากลำบากอย่าง โรคซึมเศร้าสิ่งที่เราต้องทำเป็นอย่างแรก

00:09:5500:10:01 ไม่ใช่การเร่งให้เขาหายแต่เป็นการเข้าใจ เขาอย่างแท้จริงและเมื่อเราเข้าใจแล้วเรา

00:10:0100:10:06 จะสามารถเป็นแสงสว่างเล็กๆที่ช่วยให้เขา ได้ก้าวเดินต่อไปได้อย่างมั่นคงครับ

00:10:0600:10:11 ถ้าหากคุณผู้ฟังเห็นว่าเนื้อหาในวันนี้ เป็นประโยชน์อย่าลืมแบ่งปันพcสตอนนี้ให้

00:10:1100:10:15 กับคนที่คุณรักนะคะ และถ้าคุณมีเรื่องราวหรือข้อสงสัยที่อยาก

00:10:1500:10:21 จะมาแลกเปลี่ยนกันอย่าลืมคอมเมนต์มาพูด คุยกับพวกเราได้เลยนะครับพวกเราสุขภาพ

00:10:2100:10:26 สนทนายินดีที่จะรับฟังและพร้อมจะอยู่ เคียงข้างคุณเสมอครับเนื้อหาในตอนนี้ถูก

00:10:2600:10:31 สร้างขึ้นโดยความร่วมมื้อของปัญญา ประดิษฐ์และเสียงที่คุณได้ยินก็ถูก

00:10:3100:10:36 สังเคราะห์ขึ้นด้วย AI เช่นกันเพื่อให้ เราสามารถนำเสนอข้อมูลสุขภาพดีๆได้อย่าง

00:10:3600:10:41 สม่ำเสมอและมีคุณภาพครับ