เซลล์ในร่างกายมนุษย์มีบทบาทอย่างไรในการดำรงชีวิต?

What Are You?

จากช่อง : Kurzgesagt – In a Nutshell


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0100:00:02 คุณคือร่างกาย?

00:00:0200:00:04 ก็ทำนองนั้น?

00:00:0500:00:07 แต่ว่า มันก็ไม่เชิง

00:00:0800:00:12 คุณจะตัดส่วนไหนออกเท่าไหร่ จนมันไม่ได้เรียกว่าเป็นคุณ

00:00:1200:00:15 แล้วคำถามนี้มันเพี้ยนรึเปล่าเนี่ย

00:00:2600:00:29 ความมีอยู่ทางกายภาพของคุณคือเซลล์ ล้านล้านเซลล์

00:00:2900:00:33 อย่างน้อยมากกว่าสิบเท่า ของดาวในทางช้างเผือก

00:00:3300:00:39 เซลล์มีชีวิต, เป็นกลไกที่ประกอบขึ้น มีโปรตีนมากกว่าห้าหมื่นชนิด

00:00:3900:00:44 มันไม่มีจิตสำนึก ไม่มีความตั้งใจ ไม่มีจุดมุ่งหมาย; มันเป็นเช่นนั้น

00:00:4400:00:46 แต่มันเป็นมันเฉพาะตัว

00:00:4700:00:51 รวมกันเข้า เซลล์คุณก่อตัวเป็นโครงสร้างขนาดใหญ่ เพื่อทำงานเช่นเตรียมสารอาหาร

00:00:5100:00:54 รวบรวมทรัพยากร ขนส่งสิ่งต่างๆ

00:00:5400:00:57 ตรวจสภาพแวดล้อม และอีกมากมาย

00:00:5700:01:01 ถ้าคุณแยกเซลล์ออกมาจากร่างกาย และเอาไว้ในสภาพที่เหมาะสม

00:01:0100:01:04 มันยังคงจะมีชีวิตได้สักพัก

00:01:0400:01:10 ดังนั้นเซลล์มันอยู่ได้ด้วยตัวมันเอง แต่คุณอยู่ไม่ได้ถ้าไม่มีมัน

00:01:1000:01:14 ถ้าเราเอาเซลล์คุณออกมาทั้งหมด มันก็จะไม่มีคุณอีกต่อไป

00:01:1500:01:19 มันมีเส้นแบ่งมั้ย ว่าเอาเซลล์ออกมามากแค่ไหนถึงจะไม่มีคุณอีกต่อไป

00:01:1900:01:23 อย่างเช่น ถ้าคุณบริจาคอวัยวะ เซลล์ของคุณที่เอาออกไป

00:01:2300:01:25 ก็จะไปมีชีวิตในร่างกายคนอื่น

00:01:2600:01:29 นี่ไม่ได้แปลว่า บางส่วนของคุณกลายเป็นคนอื่นหรือ?

00:01:2900:01:33 หรือว่า ร่างกายคนอื่น ทำให้เซลล์คุณยังมีชีวิต?

00:01:3400:01:36 ลองจินตนาการถึงการทดลอง:

00:01:3600:01:39 คุณและใครคนหนึ่งจากข้างถนน แลกเปลี่ยนเซลล์

00:01:4000:01:42 แต่ละครั้ง ร่างกายคุณ ได้รับเซลล์มาหนึ่งเซลล์

00:01:4200:01:45 ร่างกายเขาได้รับ เซลล์ของคุณมาหนึ่งเซลล์

00:01:4500:01:48 ถึงตอนไหนที่ร่างกายเขากลายเป็นคุณ?

00:01:4800:01:53 จะเป็นไปได้ไหม หรือว่านี่เป็นเพียงการเทเลพอร์ตคุณอย่างช้าๆ?

00:01:5400:01:56 ทำให้มันซับซ้อนขึ้นอีกดีกว่า!

00:01:5600:01:59 การคิดถึงตัวเราเองว่าเป็น เป็นสิ่งที่คงที่มันไม่น่าจะใช้ได้

00:01:5900:02:03 เพราะเซลล์เกือบทั้งหมดของคุณต้องตายไป ในระหว่างที่คุณมีชีวิต

00:02:0400:02:07 250 ล้านเซลล์ต้องตายไป ตั้งแต่ตอนแรกเริ่มวีดีโอนี้

00:02:0800:02:11 ประมาณ 1-3 ล้านเซลล์ต่อวินาที

00:02:1200:02:17 ในคาบเวลา 7 ปี เซลล์ส่วนมากของคุณ ถูกแทนที่ไปทั้งหมด

00:02:1800:02:22 ทุกครั้งที่เซลล์คุณมีการเปลี่ยนแปลงไป คุณแตกต่างจากเดิมเล็กน้อย

00:02:2200:02:25 ดังนั้น ส่วนต่างๆ ของคุณตายลงตลอดเวลา

00:02:2500:02:27 ถ้าคุณโชคดีพอที่กลายเป็นคนแก่

00:02:2700:02:32 คุณอาจจะผลัดเปลี่ยนเซลล์เป็นวงจร ไปมากถึงล้านพันล้านเซลล์

00:02:3200:02:36 แล้วคุณจะคิดว่าคุณคืออะไร เหมือนเป็นเพียงแค่ภาพถ่ายเร็ว (snapshot)

00:02:3600:02:40 บางครั้ง เซลล์ก็เสียหายผิดเพี้ยนไป และไม่ได้ต้องการที่จะตาย

00:02:4000:02:43 กังขาถึงธรรมชาติ ของเอกภาพในร่างกายเรา

00:02:4300:02:48 เราเรีกมันว่ามะเร็ง มันยกเลิก สัญญาทางชีวภาพกับเซลล์อื่น

00:02:4800:02:50 และกลายเป็นอมตะ แบบว่าไม่ยอมตาย

00:02:5000:02:53 มะเร็งไม่ได้เป็นผู้รุกรานจากภายนอก

00:02:5300:02:56 มันเป็นส่วนหนึ่งของคุณ มันเห็นความอยู่รอดของมันเองอยู่เหนือร่างกายคุณ

00:02:5600:03:00 แต่คุณก็อาจเถียงได้ว่า เซลล์มะเร็งกลายเป็นสิ่งอื่นในร่างกายคุณ

00:03:0000:03:04 เป็นเหมือนสิ่งมีชวิตหนึ่งที่ต้องการ ที่เจริญเติบโตและอยู่รอด

00:03:0400:03:05 เราจะไปโทษมันได้ยังไงกัน?

00:03:0600:03:09 เรื่องเล่าเกี่ยวกับเซลล์ของ Henrietta Lacks,

00:03:0900:03:12 คนไข้เด็กโรคมะเร็งที่เสียชีวิตในปี 1951.

00:03:1200:03:15 ปกติแล้ว เซลล์จะอยู่รอด ในห้องแลปได้เป็นเวลาแค่สองสามวัน

00:03:1500:03:17 ทำให้การทำลองทำได้ยาก

00:03:1700:03:20 เซลล์มะเร็งของ Henrietta มันไม่ตาย

00:03:2000:03:23 เป็นเวลาหลายสิบปี มันแบ่งตัว ซ้ำแล้วซ้ำเล่า

00:03:2300:03:27 และใช้ในโครงการวิจัยนับไม่ถ้วน ช่วยเหลือชีวิตไว้มากมาย

00:03:2800:03:31 เซลล์มะเร็งของ Henrietta ยังคงมีชีวิตอยู่ และทั้งหมดรวมๆ กันก็

00:03:3100:03:33 คิดเป็นอย่างน้อย 20 ตันเลยทีเดียว

00:03:3300:03:37 ดังนั้น มีส่วนที่มีชีวิตอยู่ไปทั่วโลก จากร่างกายใครบางคนที่ถูกมองว่า

00:03:3700:03:39 ตายไปแล้วหลายสิบปี

00:03:3900:03:42 แล้วจะมีความเป็น Henrietta มากแค่ไหนกันในเซลล์พวกนี้

00:03:4400:03:46 อะไรทำให้เซลล์คุณ กลายเป็นคุณ?

00:03:4600:03:50 บางที อาจเป็นข้องมูลที่อยู่ใน DNA ของคุณ?

00:03:5000:03:53 จนกระทั่งไม่นานนี้ เชื่อกันว่า ทุกเซลล์ในร่างกายคุณ

00:03:5300:03:55 มีรหัสพันธุกรรมเหมือนๆกัน

00:03:5600:03:58 กลายเป็นว่ามันผิด!

00:03:5900:04:02 จีโนมของคุณเปลี่ยนแปลง เมื่อเวลาผ่านไป

00:04:0200:04:04 ผ่านการกลายพันธุ์ และอิทธิพลจากสิ่งแวดล้อม

00:04:0400:04:07 โดยเฉพาะ สมองของคุณ

00:04:0700:04:12 ตามที่ได้ค้นพบเมื่อไม่นานนี้ หนึ่งเซลล์ประสาทในสมองผู้ใหญ่

00:04:1200:04:15 มีการกลายพันธุ์มากกว่าหนึ่งพันครั้ง ในรหัสพันธุกรรมซึ่งไม่พบในเซลล์ที่อยู่รอบๆ มัน

00:04:1500:04:19 แต่ว่า จริงๆ แล้ว มีตัวคุณมากแค่ไหนใน DNA ของคุณ?

00:04:2000:04:24 ราว 8% ของจีโนมมนุษย์ ประกอบด้วยส่วนของไวรัสหลายชนิด

00:04:2400:04:26 ซึ่งบรรพบุรุษของเราเคยติดเชื้อและหลอมรวมมาจนสู่เรา

00:04:2700:04:31 ไมโตคอนเดรีย โรงไฟฟ้าของเซลล์ ครั้งหนึ่งคือแบคทีเรีย

00:04:3100:04:35 ที่หลอมรวมเข้ามาในบรรพบุรษของเซลล์เรา มันยังคงมี DNA ของมันเอง

00:04:3600:04:40 เซลล์ทั่วไปมีมันเป็นร้อยๆ

00:04:4000:04:43 สิ่งนี้ที่ไม่ใช่มนุษย์ซะทีเดียว แต่ก็ยังคงอยู่ในเซลล์เรา

00:04:4400:04:47 มันงงๆ สับสนดีแท้ มาย้อนกลับไปซักหน่อย

00:04:4800:04:50 เรารู้ว่าคุณประกอบขึ้นด้วย เจ้าสิ่งเล็กๆ เหล่านี้เป็นล้านล้าน

00:04:5000:04:54 ซึ่งเกิดจากสิ่งนี้เอง ที่ยังเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ

00:04:5400:04:58 รวมๆกันแล้ว สิ่งเล็กๆเหล่านี้ ไม่ได้คงที่แต่ว่าเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

00:04:5800:05:02 มีองค์ประกอบและเงื่อนไขคือ การเปลี่ยนแปลง

00:05:0200:05:06 ดังนั้น ตัวเราคงเป็นแบบแผนที่สานต่อตัวเอง โดยไม่มีขอบเขตที่ชัดเจน

00:05:0600:05:10 ที่มีจิตสำนึกรู้ตัวตนได้ ณ จุดหนึ่ง และมีความสามารถ

00:05:1000:05:12 ที่จะคิดถึงตัวตนของตัวเอง ผ่านทางเวลาและที่ว่าง

00:05:1200:05:16 แต่ว่าแท้จริงแล้วคงอยู่ ที่ใน ปัจจุบันขณะนี้

00:05:1700:05:19 เมื่อใดกันที่แบบแผนนี้เริ่มต้น:

00:05:1900:05:22 ด้วยความนึกคิด เมื่อมนุษย์คนแรกเกิดขึ้น

00:05:2200:05:25 เมื่อชีวิตเริ่มต้นขึ้น เอาชนะโลกเล็กๆ ของเรา

00:05:2500:05:29 หรือ เมื่อธาตุที่ประกอบเป็นร่างกายคุณ กลายเป็นดวงดาว?

00:05:3000:05:33 สมองของมนุษย์เราวิวัฒนาการไปแล้ว เพื่อทำความเข้าใจกับความจริง

00:05:3300:05:37 ขอบเขตที่กำกวม ทำให้ความจริงยากที่จะรับรู้

00:05:3700:05:43 บางที ไอเดียการเริ่มต้นและจุดจบ ชีวิตและความตาย คุณและฉัน

00:05:4300:05:48 มันไม่ได้สมบูรณ์ แต่ไอเดีย ที่ว่าเป็นแบบแผนที่เปลี่ยนแปลงไป;

00:05:4800:05:52 แบบแผนหนึ่งที่สูญสิ้นไป ในจักรวาลที่แปลกและสวยงาม

00:05:5300:05:57 ปัญหาว่า เราคือใคร ไม่ได้เพียงแค่

00:05:5700:06:00 เป็นคำถามเกี่ยวกับเราเอง แต่ยังคงเป็นคำถามเกี่ยวกับจิตใจเรา

00:06:0100:06:06 เพียงแค่เซลล์เราแบ่งได้ แยกออกจากเรา ไม่ได้แปลว่าสมองเราทุกคน

00:06:0600:06:10 จะสามารถแบ่งได้และแยกออกจากตัวเรา ขณะที่ยังคงอยู่ในกะโหลก

00:06:1000:06:13 คลิกไปที่ช่องของฉัน และดูส่วนถัดไป

00:06:1400:06:16 โอเค, ไปดูที่ วิดีโอของ CGP Grey

00:06:1700:06:19 สมัครสมาชิกช่องของเขากันได้เลย... บรยายไทยโดย Paufa Phanachet,ytuaeb sciencemath

00:06:2500:06:28 คำบรรยายโดยชุมชน Amara.org