อาการของวัณโรคปอดที่ควรสงสัยคืออะไรบ้าง

ฟังความข้างหมอ | วัณโรค รู้จัก เข้าใจ รักษาหายขาดได้

จากช่อง : ติดจอ ฬ.จุฬา


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:03 วัณโรคนะครับได้ยินชื่อก็อาจจะคุ้นๆนะ

00:00:0300:00:05 ครับแล้วก็มีความหวาดกลัวแต่จริงๆก็อาจจะ

00:00:0500:00:07 ไม่ใช่เป็นโรคที่น่ากลัวอย่างที่คิดนะ

00:00:0700:00:10 ครับวันนี้เราจะชวนทุกคนมาทำความรู้จัก

00:00:1000:00:13 กับวัณโรคให้มากขึ้นนะครับว่าวัณโรคนั้น

00:00:1300:00:15 มีสาเหตุเป็นอย่างไรมีอาการอย่างไรแล้วก็

00:00:1500:00:18 มีวิธีรักษาอย่างไรนะครับเราตามมาดูไป

00:00:1800:00:22 พร้อมๆกันดีกว่าครับ

00:00:2200:00:30 [เพลง]

00:00:3000:00:33 วัณโรคก็เป็นโรคติดเชื้อนะครับซึ่งเกิด

00:00:3300:00:36 จากเชื้อที่ชื่อว่าไมโครแบคีรีมคือตัว

00:00:3600:00:39 วัณโรคเองก็สามารถทำให้เกิดโรคได้ที่หลาย

00:00:3900:00:42 อวัยวะอวัยวะที่สำคัญที่สุดก็คือวัณโรค

00:00:4200:00:46 ปอดหรือพอผู้ป่วยที่เป็นวัณโรคปอดมีการ

00:00:4600:00:50 ตายหรือจามนะครับหรือว่าร้องเพลงเชื้อที่

00:00:5000:00:53 อยู่ในเสมหะก็จะออกไปสู่บรรยากาศคือถ้าคน

00:00:5300:00:56 ที่ใกล้ชิดได้รับเชื้อเข้าไปก็สามารถจะทำ

00:00:5600:00:59 ให้เกิดโรคตามมาได้ครับว่าประเทศไทยเนี่ย

00:00:5900:01:02 เป็นประเทศที่เรียกได้ว่ามีแหล่งวัณโรค

00:01:0200:01:05 ชุกชุมนะครับมีผู้ป่วยรายใหม่ในแต่ละปี

00:01:0500:01:08 เนี่ยมากถึง 100,000 รายต่อปีนะครับแล้ว

00:01:0800:01:10 ก็มีในจำนวนนั้นเนี่ย 10,000 รายนะครับ

00:01:1000:01:14 ชีวิตซึ่งถ้าไม่นับโควิดนะครับวัณโรค

00:01:1400:01:16 เนี่ยเป็นโรคติดเชื้อที่มีอัตราตายสูงที่

00:01:1600:01:17 สุด

00:01:1700:01:21 [เพลง]

00:01:2100:01:23 ทีนี้เมื่อคนได้รับเชื้อวัณโรคเข้าสู่

00:01:2300:01:25 ร่างกายนะครับนี่ก็เป็นธรรมชาติของโลกนะ

00:01:2500:01:29 ครับคือไม่ได้จะเกิดโรคขึ้นมาทันทีซึ่ง

00:01:2900:01:31 ต่างจากไข้หวัดหรือโควิดที่เราคุ้นเคยนะ

00:01:3100:01:34 ครับเวลารับเชื้อก็เกิดโรคเลยแต่วัณโรค

00:01:3400:01:36 เนี่ยนะครับสามารถจะแฝงอยู่ในร่างกาย

00:01:3600:01:38 มนุษย์ได้นานๆนั่นเป็นเพราะว่าขึ้นอยู่

00:01:3800:01:41 กับภูมิคุ้มกันนะครับภูมิคุ้มกันของเราก็

00:01:4100:01:44 จะจัดการคือวัณโรคไว้ได้โดยไม่เกิดโรค

00:01:4400:01:47 ขึ้นเลยในจำนวนผู้ป่วยที่ได้รับเชื้อ

00:01:4700:01:49 วัณโรคเข้าสู่ร่างกายทั้งหมดนะครับมีผู้

00:01:4900:01:53 ป่วยกลายเป็นโรคขึ้นมาจริงๆแค่ 10% อีก

00:01:5300:01:56 90% เนี่ยถ้าภูมิคุ้มกันปกติจะไม่เป็น

00:01:5600:01:59 โรคนะแล้ว 10% ที่เป็นโรคเนี่ยก็ไม่ได้

00:01:5900:02:02 เกิดขึ้นทันทีนะครับ 5% เนี่ยเกิดขึ้นใน 2

00:02:0200:02:05 ปีแรกและ 5% ที่เหลือเกิดขึ้นในช่วงชีวิต

00:02:0500:02:08 ที่เหลือจะเห็นได้ว่าคนส่วนใหญ่ที่รับ

00:02:0800:02:10 เชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายนะครับไม่ได้ป่วย

00:02:1000:02:12 เป็นปัญหาโลกมีข้อมูลนะครับว่าทั้งโลกนี้

00:02:1200:02:16 นะครับประมาณว่ามีใครติดเชื้อวัณโรคบ้าง

00:02:1600:02:19 เนี่ยจะมีถึง 1 ใน 3 ของประชากรโลกแต่ว่า

00:02:1900:02:22 ป่วยเป็นโรคจริงๆเนี่ยไม่ถึงน้อยกว่านั้น

00:02:2200:02:24 มากในขณะที่ถ้าภูมิคุ้มกันเราไม่ดีนะครับ

00:02:2400:02:28 เช่นอย่างผู้ป่วยที่มีภูมิคุ้มกันที่แย่

00:02:2800:02:30 ที่สุดเลยก็คือผู้ป่วยโรคเอดส์วัณโรคก็จะ

00:02:3000:02:33 กำเริบขึ้นมาในภายหลังได้นะครับโอกาสที่

00:02:3300:02:37 10% ตลอดชีวิตจะกลายเป็น 10% ต่อปีนะ

00:02:3700:02:40 ครับซึ่งเพิ่มโอกาสป่วยเป็นวัณโรคขึ้นมา

00:02:4000:02:44 สูงมากนอกจากเพิ่มโอกาสป่วยเป็นวัณโรคสูง

00:02:4400:02:47 ขึ้นแล้วเวลาที่เป็นขึ้นมาจริงๆก็จะเป็น

00:02:4700:02:51 วัณโรคนอกปอดทำให้วินิจฉัยได้ยากแล้วก็ทำ

00:02:5100:02:54 ให้การวินิจฉัยล่าช้าไปแล้วก็มีความรุน

00:02:5400:02:57 แรงของวัณโรคที่มากกว่าคนที่ภูมิคุ้มกัน

00:02:5700:03:01 ปกติ

00:03:0100:03:04 อาการโดยทั่วไปก็จะมีเรื่องของไข้ที่เป็น

00:03:0400:03:08 เรื้อรัง 2 สัปดาห์ขึ้นไปจะมีอาการอ่อน

00:03:0800:03:11 เพลียมีเหงื่อออกง่ายมีเรื่องของน้ำหนัก

00:03:1100:03:14 ตัวที่ลดลงสำหรับวัณโรคปอดก็จะมีอาการไอ

00:03:1400:03:17 ถ้าใครที่ไอติดต่อกันเกิน 2 สัปดาห์นะ

00:03:1700:03:19 ครับก็ต้องสงสัยแล้วนะว่ามีโอกาสเป็น

00:03:1900:03:22 วัณโรคบางรายก็มีไอเป็นเลือดร่วมด้วยนะ

00:03:2200:03:24 ครับอันนี้เราต้องเน้นนะครับว่ามีความ

00:03:2400:03:27 เข้าใจผิดนะครับว่าจะต้องมีอาการหลายๆ

00:03:2700:03:29 อย่างร่วมกันจริงๆมีอาการเพียงอย่างใด

00:03:2900:03:31 อย่างหนึ่งก็สงสัยแล้วนะครับคนที่สงสัย

00:03:3100:03:34 ว่าเป็นวัณโรคนะครับก็ควรจะมาพบแพทย์ที่

00:03:3400:03:37 โรงพยาบาลนะครับแล้วก็มารับการตรวจเพิ่ม

00:03:3700:03:39 เติมซึ่งอันแรกที่แพทย์จะทำก็คือการ

00:03:3900:03:43 เอกซเรย์ปอดถ้าสงสัยมันโรคปอด

00:03:4300:03:46 ถ้าเกิดมีลักษณะเอกซเรย์ที่ผิดปกติเข้า

00:03:4600:03:49 ได้กับวัณโรคก็จะมีการตรวจเพิ่มเติมนะที่

00:03:4900:03:52 สำคัญก็คือการตรวจเสมหะนะครับเช่นการย้อม

00:03:5200:03:54 สีเสมหะซึ่งการตรวจสภาพเพราะเชื้อโรค

00:03:5400:03:57 เนี่ยแต่ก่อนเนี่ยเป็นตัวหลักแต่ว่าใช้

00:03:5700:03:59 เวลานานมากครับประมาณ 2 เดือนปัจจุบันมี

00:03:5900:04:01 การตรวจ pcr นะครับ

00:04:0100:04:03 ของเสมหะซึ่งได้ผลเร็วนะครับและสามารถบอก

00:04:0300:04:07 การดื้อยาต่างๆได้ด้วยนะครับสามารถให้ผล

00:04:0700:04:09 ได้ภายในไม่กี่ชั่วโมงนะครับเพราะฉะนั้น

00:04:0900:04:12 อันนี้ก็จะมาทดแทนเรื่องของการตรวจเสมหะ

00:04:1200:04:19 แบบเพาะเชื้อที่มันได้ผลช้าครับ

00:04:1900:04:22 รักษาได้ครับวัณโรคมียาที่มีประสิทธิภาพ

00:04:2200:04:25 สูงในการรักษานะครับแต่ว่าจะต้องกินยา

00:04:2500:04:28 หลายๆขนานไปพร้อมๆกันแล้วก็ใช้เวลารักษา

00:04:2800:04:31 นานอย่างน้อย 6 เดือน 6 เดือนนี้สำหรับคน

00:04:3100:04:34 ที่ไม่ได้เป็นเชื้อดื้อยานะครับแล้วก็ไม่

00:04:3400:04:37 ได้มีการแพ้ยาเพราะถ้าเมื่อไหร่แพ้ยา

00:04:3700:04:41 เนี่ยก็จะต้องปรับสูตรยาให้มันอ่อนลงก็

00:04:4100:04:43 ต้องกินนานขึ้นนะครับจุดสำคัญเลยก็คือว่า

00:04:4300:04:45 ประการที่ 1 นะต้องกินยาอย่างต่อเนื่อง

00:04:4500:04:49 ทุกวันไม่ขาดเข้าใจว่าผู้ป่วยบางรายนะ

00:04:4900:04:52 ครับก็จะมีความไม่สบายจากยาบ้างแต่อัน

00:04:5200:04:55 นั้นน่ะก็จะต้องกลับมาพบแพทย์นะครับห้าม

00:04:5500:04:57 ไปหยุดยารับประทานเองนะครับเพราะว่าการ

00:04:5700:05:00 กินยาบ้างหรือหยุดเลือกหยุดยาบางตัวที่

00:05:0000:05:03 ตัวเองสงสัยว่าแพ้มันจะทำให้เกิดการดื้อ

00:05:0300:05:06 ยาขึ้นครับเพราะว่ายาไม่ครบสูตรก็จะไม่

00:05:0600:05:09 ได้ผลแล้วก็มาติดตามการรักษากับแพทย์

00:05:0900:05:11 อย่างต่อเนื่องนะครับมีอะไรก็ปรึกษาแพทย์

00:05:1100:05:15 ถ้าเกิดมีอาการแพ้นะครับจะต้องพิจารณาว่า

00:05:1500:05:18 ยังกินต่อได้ไหมจะต้องกินยาบรรเทาอาการ

00:05:1800:05:21 หรือจะจุดยาหรือจะต้องปรับสูตรยาอย่างไร

00:05:2100:05:24 หลังจากเรารับประทานยาจำนวนมากไปในช่วง

00:05:2400:05:27 ต้นนะครับประมาณ 2 เดือนแพทย์ก็จะทำการ

00:05:2700:05:30 ตรวจเอกซเรย์ซ้ำตรวจเสมหะซ้ำว่าโลกดีขึ้น

00:05:3000:05:33 หรือเปล่าดูอาการน้ำหนักตัวขึ้นไหมอาการ

00:05:3300:05:36 ไข้ไอเราหายหรือเปล่าถ้าเขาดีขึ้นมากใน

00:05:3600:05:39 ช่วงหลังของการรักษาเนี่ยยามันก็จะลดลง

00:05:3900:05:42 เหลือ 2 ขนานท่านอีกช่วงหนึ่ง 4 เดือนก็

00:05:4200:05:46 จะครบสูตรของการรักษาทีนี้การดูแลสุขภาพ

00:05:4600:05:49 ก็ต้องดูแลสุขภาพที่ดีขึ้นเลยครับถ้าเกิด

00:05:4900:05:53 ว่าก่อนหน้านี้เคยดูแลสุขภาพไม่ดีดื่ม

00:05:5300:05:54 เหล้าสูบบุหรี่เพื่อทุกคนจะต้องงดนะครับ

00:05:5400:05:57 ทานอาหารที่เป็นประโยชน์พักผ่อนนอนหลับ

00:05:5700:06:00 ให้เพียงพอก็จะทำให้โลกนี้หายได้เร็วขึ้น

00:06:0000:06:03 นะครับอาจจะต้องควบคุมโรคบางอย่างที่เป็น

00:06:0300:06:06 อยู่ให้ดีด้วยนะครับเช่นถ้ามีการติดเชื้อ

00:06:0600:06:08 hiv นะครับหรือโรคเอดส์ร่วมด้วยหรือว่า

00:06:0800:06:11 เป็นเบาหวานร่วมด้วยเราต้องรักษาโรคเหล่า

00:06:1100:06:14 นั้นเนี่ยควบคู่ไปด้วยเพื่อจะได้ผลการ

00:06:1400:06:16 รักษาโรคดีที่สุดครับเรื่องของหน้ากาก

00:06:1600:06:19 อนามัยนะครับจริงๆเนี่ยเราต้องสวมในคนที่

00:06:1900:06:23 มีอาการไอจามเลยครับเพราะว่าคนที่ไอหรือ

00:06:2300:06:26 จามก็อาจจะเป็นโรคได้หลายอย่างจะเป็น

00:06:2600:06:28 โควิดก็ได้จะเป็นวัณโรคหรือจะเป็นไข้หวัด

00:06:2800:06:31 ธรรมดาก็ได้แต่ลูกเหล่านั้นก็สามารถแพร่

00:06:3100:06:33 เชื้อไปที่ผู้อื่นได้ใช่ไหมครับจริงๆเรา

00:06:3300:06:36 สนับสนุนให้ทุกคนที่มีอาการทางระบบทาง

00:06:3600:06:38 เดินหายใจไอจามต้องสวมใส่หน้ากากอนามัย

00:06:3800:06:40 ทั้งสิ้นนะครับมีผู้ป่วยวัณโรคก็เช่นกัน

00:06:4000:06:44 ครับก็ยิ่งจะต้องสวมใส่อนามัยอาจจะต้อง

00:06:4400:06:47 ต่อเนื่องไปจนกว่าที่จะไม่มีอาการแล้ว

00:06:4700:06:50 หรือว่าตรวจเสมหะแล้วไม่พบเชื้อแล้วใน

00:06:5000:06:53 กลุ่มที่มีความเสี่ยงที่จะป่วยเป็นวัณโรค

00:06:5300:06:56 สูงนะครับอย่างเช่นผู้ป่วยเองนะครับหรือ

00:06:5600:06:59 ว่าผู้ป่วยที่อยู่ร่วมบ้านกับผู้ป่วยโรค

00:06:5900:07:03 คือใกล้ชิดนะสัมผัสใกล้ชิดหรือว่ากินยากด

00:07:0300:07:06 ภูมิคุ้มกันผู้ป่วยที่กำลังจะต้องได้รับ

00:07:0600:07:09 การปลูกถ่ายอวัยวะปัจจุบันนี้นะครับก็มี

00:07:0900:07:12 ยาที่ใช้ในการป้องกันการเกิดเป็นวัณโรค

00:07:1200:07:15 พูดง่ายๆก็คือการรักษาวัณโรคระยะแฝงนั่น

00:07:1500:07:17 เองเมื่อรับประทานแล้วเนี่ยก็จะทำให้

00:07:1700:07:19 โอกาสเสี่ยงที่จะกลายเป็นวัณโรคขึ้นมา

00:07:1900:07:23 จริงๆลดลงอย่างมากนะครับอันนี้ก็สามารถ

00:07:2300:07:31 ที่จะปรึกษาจากแพทย์ที่โรงพยาบาลได้ครับ

00:07:3100:07:34 คนที่อยู่ร่วมบ้านนะครับโดยเฉพาะเด็กเล็ก

00:07:3400:07:37 จะต้องมาหาว่าป่วยกันวัณโรคหรือยังนะครับ

00:07:3700:07:40 เดี๋ยวพอในเด็กเล็กเนี่ยนะครับก็จะต้องไป

00:07:4000:07:44 พบกุมารแพทย์ครับจึงอยู่ว่าเราก็อาจจะรับ

00:07:4400:07:47 เชื้อไปแล้วเพราะว่ากว่าจะวินิจฉัยได้ใช่

00:07:4700:07:50 ไหมครับผู้ป่วยจะไอมาหลายสัปดาห์หรือเป็น

00:07:5000:07:52 เดือนแล้วแล้วเราเพิ่งจะมาวินิจฉัยที่โรง

00:07:5200:07:54 พยาบาลได้แน่นอนเรามีโอกาสรับเชื้อไปแล้ว

00:07:5400:07:58 ในช่วงต่อไปหลังจากนั้นนะครับผู้ป่วยกับ

00:07:5800:08:01 คนที่อาศัยร่วมบ้านเนี่ยก็ควรจะมีการแยก

00:08:0100:08:05 โรคให้ผู้ป่วยได้รับยาที่ตรงกับโลกอย่าง

00:08:0500:08:07 เหมาะสมไม่รับประทานอาหารร่วมกันไม่นอน

00:08:0700:08:10 ห้องเดียวกันเพื่อไม่ให้มีการแพร่เชื้อ

00:08:1000:08:14 ต่อเนื่องเปิดบ้านให้อากาศถ่ายเทสะดวก

00:08:1400:08:19 แล้วก็มีแสงแดดเข้าถึงเสมหะที่ผู้ป่วยขาด

00:08:1900:08:22 สินค้าออกมาเนี่ยก็ควรจะอยู่ในทิชชู่นะ

00:08:2200:08:25 ครับอยู่ในภาชนะที่มีฝาปิดครับเชื้อมันจะ

00:08:2500:08:27 ได้ไม่ฟุ้งขึ้นมาแล้วก็มีการใส่หน้ากาก

00:08:2700:08:28 กันมา

00:08:2800:08:33 [เพลง]

00:08:3300:08:36 มีความเป็นไปได้ครับเพราะว่าการติดเชื้อ

00:08:3600:08:38 โควิดนะครับป่วยหรือโรคโควิดก็ทำให้ภูมิ

00:08:3800:08:41 คุ้มกันต่ำลงเพราะฉะนั้นก็มีโอกาสที่

00:08:4100:08:43 วัณโรคที่แฝงอยู่แล้วในร่างกายเนี่ยก็อาจ

00:08:4300:08:46 จะกำเริบขึ้นมาได้เห็นว่าผู้ป่วยส่วน

00:08:4600:08:50 หนึ่งที่หายจากโควิดจะมีไอต่อเนื่องมานะ

00:08:5000:08:52 ครับอันนี้ก็จำเป็นที่จะต้องมาพบแพทย์ที่

00:08:5200:08:55 โรงพยาบาลนะครับดูว่าไม่ใช่เรื่องของ

00:08:5500:08:59 วัณโรคกำเนิดที่จะหาสาเหตุจริงต่อให้ครับ

00:08:5900:09:02 วัณโรคก็ยังเป็นโรคที่พบบ่อยในประเทศไทย

00:09:0200:09:05 นะครับเราก็ต้องมีการใส่ใจสุขภาพของตัว

00:09:0500:09:07 เองเพื่อให้ภูมิคุ้มกันของเราดีเพื่อเป็น

00:09:0700:09:10 การป้องกันการเกิดวัณโรคในขณะเดียวกันนะ

00:09:1000:09:13 ครับก็ต้องใส่ใจคนรอบข้างด้วยนะครับว่ามี

00:09:1300:09:18 คนใกล้ชิดเรามีอาการไอจามที่งานผิดปกติ

00:09:1800:09:21 หรือเปล่าก็อาจจะต้องดูแลด้วยว่าพาเข้าไป

00:09:2100:09:23 พบแพทย์เพราะอาจจะแพร่เชื้อวัณโรคให้เรา

00:09:2300:09:27 ในกรณีที่เรามีอาการสงสัยวัณโรคนะครับ

00:09:2700:09:31 แล้วก็ไปพบแพทย์ตั้งแต่เนิ่นๆนะครับจะได้

00:09:3100:09:34 ทำการตรวจวินิจฉัยด้วยวิธี dcr แล้วก็ได้

00:09:3400:09:38 รับยาที่เหมาะสมต่อไปครับฟังหมอจุฬาทุก

00:09:3800:09:42 ปัญหามีคำตอบอย่าลืมกดไลค์กดแชร์กด

00:09:4200:09:45 Subscribe กดกระดิ่งรายการฟังความข้าง

00:09:4500:09:46 หมอกันด้วยนะครับ

00:09:4700:09:50 [เพลง]