ทำไมการนอนหลับในช่วงที่ 3 และ 4 จึงสำคัญต่อสุขภาพ

นอนอย่างไรชะลอวัยไกลโรค โดย หมอแอมป์ ตอนที่ 1 (Sub Thai, English)

จากช่อง : DrAmp Team


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0500:00:07 การนอนหลับอย่างเพียงพอ

00:00:0700:00:08 ถือเป็นสิ่งสำคัญของชีวิต

00:00:0800:00:10 เพราะมีประโยชน์หลายประการ

00:00:1000:00:12 อาทิ ทำให้สุขภาพดี

00:00:1200:00:14 ไม่เป็นโรคร้ายแรงต่างๆ

00:00:1400:00:17 อย่างโรคหัวใจ ความดันต่ำ โรคเบาหวาน

00:00:1700:00:20 และยังช่วยให้ฉลาดและความจำดีขึ้น

00:00:2000:00:23 พร้อมกับทำให้มีรูปร่างที่ดีขึ้นได้

00:00:2300:00:25 เนื่องจากการนอนจะช่วยให้ระบบเผาผลาญ

00:00:2500:00:27 สามารถทำงานได้ดีนั่นเอง

00:00:2700:00:29 จะเห็นได้ว่าหากเราสามารถ

00:00:2900:00:31 นอนหลับได้อย่างเพียงพอแล้ว

00:00:3100:00:33 ย่อมทำให้เรามีสุขภาพดี

00:00:3300:00:34 ทั้งภายนอกและภายใน

00:00:3400:00:36 ว่าแต่เราจะมีวิธีอย่างไรดี

00:00:3600:00:39 เพื่อให้การนอนหลับของเรามีสุขภาพที่ดี

00:00:3900:00:40 เราไปฟังเคล็ดลับ

00:00:4000:00:42 จากหมอแอมป์และจุ๊กจิ๊กกันเลย

00:00:4900:00:50 คุณผู้ชมคะ

00:00:5000:00:51 ตอนนี้จุ๊กจิ๊กอยู่กับคุณหมอแอมป์

00:00:5100:00:53 คุณหมอตนุพล วิรุฬหการุญ

00:00:5300:00:56 ผู้อำนวยการศูนย์เวชศาสตร์ชะลอวัยกรุงเทพ

00:00:5600:00:58 โรงพยาบาลกรุงเทพค่ะ สวัสดีค่ะ

00:00:5800:00:59 สวัสดีครับ

00:00:5900:01:00 สวัสดีค่ะ

00:01:0000:01:01 สวัสดีครับ

00:01:0100:01:04 หมอแอมป์คะ พูดถึงเรื่องของการนอนแล้วนี่

00:01:0400:01:07 จริงๆ แล้วคนเราควรจะนอนมากน้อยแค่ไหนคะ

00:01:0700:01:08 ควรจะนอนครบ 8 ชม.

00:01:0800:01:10 ทุกๆ คน ทุกๆ วัยหรือเปล่าคะ

00:01:1100:01:13 เอาตั้งแต่ทฤษฎีเลยนะ

00:01:1300:01:15 เรื่องนอนนี่เป็น

00:01:1500:01:18 ผมตีว่าการนอนในการรักษาคนไข้นี่เป็นศิลปะ

00:01:1800:01:19 ยาก

00:01:1900:01:21 เป็นศิลปะเลยเหรอคะ

00:01:2100:01:22 เขาเรียกว่าเป็นศิลปะ (Art)

00:01:2200:01:23 คือไม่มีถูกไม่มีผิด

00:01:2300:01:25 แล้วแต่คน แล้วแต่บุคคล

00:01:2500:01:29 แล้วแต่พฤติกรรม แล้วแต่การใช้ชีวิต

00:01:2900:01:31 การนอนแบ่งออกเป็น 2 ช่วง

00:01:3100:01:34 ช่วงแรกเขาเรียกว่า Non-REM

00:01:3400:01:38 หรือ NREM คือ Non Rapid Eye Movement

00:01:3800:01:38 คืออะไรคะ

00:01:3800:01:40 คือช่วงที่นอนหลับแล้ว

00:01:4000:01:41 ลูกตาไม่กระดุกกระดิก

00:01:4100:01:43 นี่คือช่วงนอนเบื้องต้นใช่ไหมคะ

00:01:4300:01:44 เบื้องต้น ใช่

00:01:4400:01:47 แล้วก็ช่วง REM คือ Rapid Eye Movement

00:01:4700:01:49 พอนอนอยู่ เราไปแอบเปิดตา

00:01:4900:01:53 ลูกตาจะกลอกไปมาซ้าย-ขวาตลอด

00:01:5300:01:55 ในช่วงแรกที่เรียกว่า Non-REM

00:01:5500:01:56 แบ่งออกเป็นอีก 4 ช่วง

00:01:5600:01:57 อะไรบ้างคะ

00:01:5700:02:00 เขาเรียกว่าสเตจ 1, 2, 3, 4

00:02:0000:02:03 และช่วงที่ตากระดุกกระดิก แล้วก็วนอีกรอบ

00:02:0400:02:05 แสดงว่าในหนึ่งรอบนี้

00:02:0500:02:07 ที่มี 4 ช่วงการนอนหลับเบื้องต้น

00:02:0700:02:10 กับอีกหนึ่งช่วงของตากลอกไปมาไวๆ

00:02:1000:02:11 ทั้งหมดนี้เขาเรียกว่า

00:02:1100:02:12 การนอนหลับ 1 รอบการนอน (Cycle)

00:02:1300:02:15 มาดูวัฏจักรของระยะการนอนหลับ

00:02:1500:02:16 กันละเอียดสักนิดหนึ่งนะคะ

00:02:1600:02:19 ในขณะที่เรานอนนั้น เมื่อเราเริ่มหลับ

00:02:1900:02:23 เราจะเข้าสู่ระยะ NREM ระยะที่ 1

00:02:2300:02:25 และเลื่อนไหลไปสู่ระยะที่ 2,

00:02:2500:02:26 3, 4 ตามลำดับ

00:02:2600:02:29 แล้วจึงถอยกลับเข้ามาสู่ระยะ NREM

00:02:2900:02:31 ระยะที่ 4, 3, 2, 1

00:02:3100:02:34 จากนั้นจึงเข้าสู่ระยะ REM

00:02:3400:02:37 แล้วจึงเริ่มกลับเข้าสู่ระยะ NREM

00:02:3700:02:39 ระยะที่ 1, 2, 3, 4 ใหม่

00:02:3900:02:42 เป็นการเริ่มรอบใหม่ของวงกลมของการนอนหลับ

00:02:4200:02:44 จากจุดเริ่มต้นของ REM

00:02:4400:02:47 ไปสู่จุดเริ่มต้นของ REM รอบใหม่

00:02:4700:02:49 เราเรียกว่าหนึ่งรอบการนอน

00:02:4900:02:53 ในหนึ่งรอบนั้นกินเวลาประมาณ 90 นาที

00:02:5300:02:56 คือเป็น NREM ประมาณ 80 นาที

00:02:5600:02:58 และ REM ประมาณ 10 นาที

00:02:5800:02:59 ในหนึ่งคืนของการนอน

00:02:5900:03:03 ก็จะมีจำนวนรอบการนอนประมาณ 3-6 รอบ

00:03:0300:03:05 ยิ่งรอบของการนอนดำเนินไปมากเท่าไร

00:03:0500:03:07 ระยะเวลาในช่วงของการหลับลึก

00:03:0700:03:09 ก็ยิ่งสั้นลงเท่านั้น

00:03:0900:03:11 ตรงกันข้ามกับ REM Sleep

00:03:1100:03:13 ที่จะยิ่งนานขึ้นค่ะ

00:03:1300:03:14 คราวนี้เรามาทำความเข้าใจ

00:03:1400:03:17 กับหมอแอมป์กันต่อกับการนอนแบบ NREM

00:03:1700:03:20 ในช่วงแรกมี 4 อันมีอะไรบ้าง

00:03:2000:03:21 อะไรบ้างคะ

00:03:2100:03:26 ระยะที่ 1 เป็นช่วงก่อนจะเข้าสู่การนอน

00:03:2600:03:27 เพราะฉะนั้นเวลามนุษย์คนหนึ่งจะนอน

00:03:2700:03:28 เราต้องทำอะไรบ้าง

00:03:2800:03:32 เราก็ต้องปิดไฟให้มืด ให้เสียงเงียบๆ

00:03:3200:03:35 เพราะมนุษย์เรา การนอนคือการพักผ่อน

00:03:3500:03:37 มนุษย์เราเมื่อไรที่เสียการนอนไปนี่

00:03:3700:03:40 ต่อให้ร่างกายอย่างอื่นดีหมดนี่ แก่แน่

00:03:4000:03:42 การนอนน้อยคือสิ่งสำคัญที่สุด

00:03:4200:03:46 แต่เราไม่ได้วัดการนอนน้อยที่จำนวนชั่วโมง

00:03:4600:03:48 เราวัดที่คุณภาพการนอน

00:03:4800:03:51 ช่วงที่ 1 กินเวลาประมาณสัก 10 นาที

00:03:5100:03:53 คือช่วงที่เราเริ่มหลับตา

00:03:5300:03:56 สมองจะเริ่มทำงานช้าลง

00:03:5600:03:57 เริ่มรู้แล้วว่าจะหลับแล้ว

00:03:5700:03:59 ช่วงนี้ยังไม่เข้าสู่ช่วงหลับ

00:03:5900:04:01 ถ้าโดนปลุกจะไม่ง่วง

00:04:0100:04:04 กำลังหลับตาอยู่สัก 5 นาที กำลังจะลงแล้วๆ

00:04:0400:04:06 เพื่อนปลุกก็ลุกมาทำงานต่อ

00:04:0600:04:09 ช่วงที่ 2 เขาเรียก Beta Phase

00:04:0900:04:12 คือสมองก็จะเริ่มทำงาน

00:04:1200:04:14 ดิ่งขึ้นน้อยลง

00:04:1400:04:16 อุณหภูมิร่างกายเริ่มลดลง

00:04:1600:04:18 ความดันเริ่มตกลง

00:04:1800:04:20 ร่างกายเริ่มเข้าสู่ภาวะพัก

00:04:2000:04:23 ช่วงนี้กินเวลาประมาณสัก 30 นาที

00:04:2300:04:25 ช่วงนี้เองเป็นช่วงที่ร่างกายนี่

00:04:2500:04:28 สมองจะเริ่มแบ่งออกเป็น 2 ส่วน

00:04:2800:04:31 ส่วนที่ยังทำงานอยู่ กับส่วนที่หยุดทำงาน

00:04:3100:04:32 ส่วนที่ยังทำงานอยู่ก็จะมี

00:04:3200:04:34 Cerebral Cortex กับ Thalamus

00:04:3400:04:36 พวกนี้จะทำหน้าที่ในการรับรู้

00:04:3600:04:38 รับเสียง รับฟังหรืออะไรก็ตาม

00:04:3800:04:40 แสดงว่าประสาทสัมผัสบางส่วนยังตื่น

00:04:4000:04:43 แต่ร่างกายบางส่วนเริ่มหลับลงไปแล้ว

00:04:4300:04:45 ก็คือหลับครึ่งหนึ่ง

00:04:4500:04:46 หลับครึ่งหนึ่งส่วนใหญ่นี่

00:04:4600:04:49 เขาเรียก Power Nap คือนอนกลางวัน

00:04:4900:04:51 การงีบบนรถ การแอบนอนเล็กน้อย

00:04:5100:04:53 ครึ่งชั่วโมงตรงนี้

00:04:5300:04:55 สมองส่วนที่หยุดพักไปก่อนในเฟสแรก

00:04:5500:04:58 คือช่วงดึงความจำ ทำให้มีเรี่ยวมีแรง

00:04:5800:05:00 เพราะฉะนั้นเวลาเรานอนตอนกลางวัน

00:05:0000:05:01 เขาเรียกว่าช่วง Siesta

00:05:0100:05:03 เพราะฉะนั้นการหลับครึ่งชม. ในเฟส 2

00:05:0300:05:05 เป็นการป้องกันอัลไซเมอร์

00:05:0500:05:06 ป้องกันความจำเสื่อม

00:05:0600:05:07 ความจำที่จำมาเมื่อเช้า

00:05:0700:05:08 เอาเข้าไปเก็บในห้องก่อน

00:05:0800:05:10 แล้วเดี๋ยวตอนบ่ายจะได้จำใหม่

00:05:1000:05:11 อย่างนี้เป็นต้น

00:05:1100:05:13 เพราะฉะนั้นการหลับช่วงกลางวัน

00:05:1300:05:14 หรือการหลับครึ่งชั่วโมงนี้

00:05:1400:05:16 เป็นตัวเลขที่สวย

00:05:1600:05:17 เพราะฉะนั้นช่วงที่ 2 นี้เราจะรู้ตัวบ้าง

00:05:1700:05:19 มีคนมาแกล้งเรา มีคนมาเดิน

00:05:1900:05:21 มีใครมาตามเรา ครึ่งหลับครึ่งตื่น

00:05:2100:05:23 คือเรารู้แหละ แต่ถ้าเราตั้งใจ เราก็ตื่น

00:05:2300:05:25 แต่ถ้าเราไม่ตั้งใจ เราก็นอนลงไปต่อ

00:05:2500:05:28 มาสู่ช่วงที่ 3 นี่เขาเรียกหลับลึก

00:05:2800:05:29 เพราะฉะนั้นเมื่อกี้เริ่มหลับ

00:05:2900:05:31 มาช่วงครึ่งหลับครึ่งตื่น

00:05:3100:05:33 แล้วก็มาช่วงหลับลึก

00:05:3300:05:35 ช่วงหลับลึกนี่แหละ คือช่วงที่กราฟสมอง

00:05:3500:05:37 เขาเรียกว่าช่วงเดลต้า (Delta)

00:05:3700:05:41 ช่วงเดลต้านี่ สมองจะทำงานต่ำลง

00:05:4100:05:44 ช่วงนี้แหละคือช่วงเวลาที่ร่างกายหลับสนิท

00:05:4400:05:47 แล้วเขาจะหลั่งฮอร์โมนออกมา

00:05:4700:05:49 ชื่อว่า Growth Hormone

00:05:4900:05:51 หรือฮอร์โมนชะลอความแก่

00:05:5100:05:54 ฮอร์โมนตัวนี้ ตอนตื่นไม่หลั่ง

00:05:5400:05:55 จะหลั่งออกมาตอนหลับแล้ว

00:05:5500:05:56 เฉพาะตอนหลับแล้วเท่านั้น

00:05:5600:05:58 ถูกต้อง และหลับลึกด้วย

00:05:5800:06:00 แสดงว่าถ้าคุณจุ๊กจิ๊กหลับตื้นๆ

00:06:0000:06:01 มีคนกวนตลอดทั้งคืน

00:06:0100:06:03 ไม่ได้ Growth Hormone ตื่นมาก็เพลีย

00:06:0300:06:05 หลับแบบมีคนกวนพวกนี้

00:06:0500:06:07 จะหลับและอาศัยนานเข้าว่า

00:06:0700:06:10 เพราะนานๆ เข้ามันก็จะมีหลับลึกนิดหน่อย

00:06:1000:06:11 แต่มันก็ไม่ครบ

00:06:1100:06:12 ไม่มีคุณภาพ

00:06:1200:06:13 ใช่ครับ เพราะฉะนั้นหลับในช่วงที่ 3

00:06:1300:06:14 เขาเรียกหลับลึก

00:06:1400:06:17 เขาเรียกช่วงที่ 3 กับ 4 เป็นช่วงเดียวกัน

00:06:1700:06:20 ก็คือช่วงก่อนจะเข้าสู่ช่วงตาขยับเร็วนี่

00:06:2000:06:22 ช่วงนี้จะเกิดการฝัน

00:06:2200:06:25 จะเกิดการหลั่งฮอร์โมน

00:06:2500:06:29 พวกกลุ่มที่นั่งสมาธิขั้นสูงๆ บางคน

00:06:2900:06:32 หรือพระบางรูปที่ปฏิบัติวิปัสสนาเยอะๆ นี่

00:06:3200:06:34 สมองจะอยู่ในช่วงนี้แหละ

00:06:3400:06:36 พระยิ่งนั่งสมาธิเยอะ ยิ่งวิปัสสนาเยอะ

00:06:3600:06:38 หรือคนธรรมดาที่จิตใจมั่นคง

00:06:3800:06:40 จิตใจนิ่งมาก ไม่มีเรื่องมาแปรผัน

00:06:4000:06:43 ไม่มีเรื่องมารบกวน ก็จะหน้าเด็ก

00:06:4300:06:44 หน้าใสมาก

00:06:4400:06:46 หน้าเด็ก คุณภาพดี สุขภาพดี

00:06:4600:06:47 หมอก็นั่งทุกวัน

00:06:4700:06:48 ถึงว่าหมอแอมป์

00:06:4800:06:50 นี่เป็นการฝึกสมาธิว่า

00:06:5000:06:52 เพราะเรามีเรื่องต่างๆ ในสมองเยอะนี่

00:06:5200:06:55 ถ้าเราไม่มีการนั่งหรือดึงสมองลงไปเลยนี่

00:06:5500:06:57 มันจะยาก เพราะช่วงเวลาเราตื่นนี่

00:06:5700:07:00 สมองเราวิ่งประมาณสัก 15-30 เฮิร์ตซ์นะ

00:07:0000:07:01 เยอะ

00:07:0100:07:02 แต่ตอนเราลงไปดิ่งๆ นี่

00:07:0200:07:04 สมองเราเต้นแค่ 4 เฮิร์ตซ์

00:07:0400:07:07 แสดงว่าน้อยกว่าตอนเราตื่นสัก 7-8 เท่า

00:07:0700:07:08 เพราะฉะนั้นเราจะสัมผัสได้

00:07:0800:07:10 เวลาเรานั่งสมาธิ จิตเราจะดิ่ง

00:07:1000:07:12 และร่างกายเราจะเริ่มเย็น

00:07:1200:07:14 จิตใจเราจะเริ่มสงบ

00:07:1400:07:17 และสักพักเราก็กลับมาทำงานอีก

00:07:1700:07:19 นี่เราเดินทางมาได้แค่ระยะที่ 3 เอง

00:07:1900:07:22 อาทิตย์หน้าสงสัยต้องมาต่อ

00:07:2200:07:23 ตอนนี้มีความสำคัญ

00:07:2300:07:26 หมอจะไม่เร่งรัด หมอจะให้เวลาไปทีละน้อย

00:07:2600:07:28 ให้ทุกคนเริ่มมีความเข้าใจ

00:07:2800:07:29 เพราะถ้ารู้เรื่องหลับอย่างเดียว

00:07:2900:07:32 แฟนของทางรายการคุ้มไปทั้งชีวิต

00:07:3200:07:34 เพราะการหลับกินเวลาเกือบ

00:07:3400:07:36 30-40% ของการใช้ชีวิต

00:07:3600:07:39 ถ้าเราอายุ 70 ปี เราใช้เวลาในการนอน

00:07:3900:07:42 ไปประมาณเกือบ 25 ปี

00:07:4200:07:43 ถ้าคุณอายุ 75 ปี คุณใช้เวลาในการนอน

00:07:4300:07:45 ไปประมาณเกือบ 30 ปี

00:07:4500:07:47 เยอะไหม แน่นอน

00:07:4700:07:48 เพราะฉะนั้นแล้วนี่

00:07:4800:07:49 เดี๋ยวเรามาต่อกันอาทิตย์หน้า

00:07:4900:07:51 วันนี้ทางรายการต้องขอขอบคุณ

00:07:5100:07:53 คุณหมอแอมป์ ตนุพล วิรุฬหการุญมากค่ะ

00:07:5300:07:55 ขอบคุณค่ะ สวัสดีครับ

00:07:5500:07:56 สวัสดีครับ

00:07:5700:07:59 ทั้งหมดนี้เป็นเคล็ดลับง่ายๆ

00:07:5900:08:01 ที่ช่วยให้คุณชาร์จแบตร่างกาย

00:08:0100:08:04 ด้วยการนอนหลับอย่างสบายๆ แบบสุขภาพดี

00:08:0400:08:05 รีบปรับพฤติกรรมของตัวเอง

00:08:0500:08:08 แล้วทำตามคำแนะนำของหมอแอมป์กันเลยนะคะ

00:08:0800:08:09 เรื่องการนอนหลับ

00:08:0900:08:10 ยังไม่หมดเพียงเท่านี้นะคะ

00:08:1000:08:12 ศุกร์หน้า หมอแอมป์และจุ๊กจิ๊ก

00:08:1200:08:14 จะมาเผยเคล็ดลับว่าจะทำอย่างไร

00:08:1400:08:17 ให้การนอนน้อยเป็นการนอนที่มีประสิทธิภาพ

00:08:1700:08:20 และวิธีในการดูแลเด็กแรกเกิดที่ถูกต้อง

00:08:2000:08:21 เพื่อเป็นประโยชน์

00:08:2100:08:23 แก่คุณพ่อคุณแม่มือใหม่ทุกคน

00:08:2300:08:25 อย่าพลาดชมวันศุกร์หน้านะคะ