ทำไมการกินยาแก้เวียนหัวทุกวันถึงอาจทำให้เกิดอาการมึนหัวและง่วงนอน

กินยาแก้เวียนหัวพร่ำเพรื่อ เสี่ยงสมองเสื่อม | เปิดตู้ยา

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:03 รู้หรือไม่ กินยาแก้เวียนหัวพร่ำเพรื่อ

00:00:0300:00:05 เสี่ยงสมองเสื่อม

00:00:0700:00:08 เปิดตู้ยา

00:00:1100:00:14 ตอน กินยาแก้เวียนหัวพร่ำเพรื่อ

00:00:1400:00:16 - เสี่ยง... - เสี่ยงอะไรนะ

00:00:1600:00:18 อ๋อ...เสี่ยงสมองเสื่อม

00:00:2000:00:24 สวัสดีครับคุณป้า เชิญครับ นั่งก่อน นั่งก่อน

00:00:2400:00:26 เอ้า หมอก็ลุกสิจ๊ะ

00:00:2600:00:27 ลุกทำไมล่ะครับ

00:00:2700:00:29 ก็หมอบอกให้ป้านั่งก่อน

00:00:2900:00:31 หมอไม่ลุก ป้าจะนั่งก่อนได้ยังไงล่ะ

00:00:3100:00:32 แฮ่

00:00:3300:00:35 ไม่ใช่ หมายถึงเชิญนั่งครับ

00:00:3600:00:37 แล้ววันนี้เป็นอะไรมาล่ะป้า

00:00:3800:00:39 ก็...

00:00:3900:00:41 ปวดหัวตัวร้อน ไม่ได้พักไม่ได้ผ่อน

00:00:4100:00:42 กระส่ายกระสับ ตับพิการ อาหารไม่ย่อย

00:00:4200:00:45 ลิ้นกร่อย กินข้าวไม่อร่อย ไม่รู้รส มีกรดในลำไส้

00:00:4500:00:48 เวลาหายใจเหม็น ๆ เช้าเย็นปวดหัว วิงเวียนศีรษะ

00:00:4900:00:51 โอ้โห…หมดนี่เลยหรือป้า

00:00:5100:00:52 หยอก ๆ

00:00:5200:00:54 ป้าแค่มีอาการเวียนหัว

00:00:5400:00:56 บ้าบอ...เออ

00:00:5600:00:58 แล้วยาแก้เวียนหัวล่ะครับ ได้กินไหม

00:00:5800:00:59 กินสิจ๊ะ

00:00:5900:01:02 หมอบอกให้ป้ากินเวลามีอาการ

00:01:0200:01:05 ป้ามีอาการเวียนหัว เช้า-กลางวัน-เย็น

00:01:0500:01:09 ป้าก็กินเช้า-กลางวัน-เย็น ทุกวันเลยจ้ะ

00:01:1100:01:12 หา..!?

00:01:1200:01:14 - หา..!?

00:01:1400:01:15 หา..!?

00:01:1700:01:20 ก่อนที่เราจะไปพูดถึงรายละเอียดของยาครับ

00:01:2000:01:22 ผมอยากเล่าให้พวกเราฟังนิดนึงว่า

00:01:2200:01:27 ปกติคำว่าเวียนหัว คำว่ามึนหัว เหมือนกันไหมอาจารย์แพร์

00:01:2800:01:31 อืม เวียนหัวกับมึนหัว

00:01:3100:01:33 ไม่น่าจะเหมือนกันนะคะอาจารย์บอล

00:01:3300:01:36 เวลามึนหัวหรือเวียนหัวนี่ครับ

00:01:3600:01:41 สิ่งที่เกิดขึ้นนี่ จะเป็นความรู้สึกของ คนที่เกิดอาการ แล้วเล่าให้เราฟัง

00:01:4100:01:43 มึนหัว ก็แค่มึน ๆ เนอะ

00:01:4300:01:46 อา...แต่เวียนหัว...

00:01:4600:01:49 เมื่อไรก็ตาม เราใช้คำว่าเวียนหัวหรือเวียนศีรษะ

00:01:4900:01:53 แปลว่าคนกลุ่มนี้หรืออาการของโรคนี้

00:01:5300:01:58 มักจะมีอาการหมุน…จะหมุนติ้ว ๆ แนวนอน

00:01:5800:02:00 จะหมุนติ้ว ๆ แนวตั้ง

00:02:0000:02:03 หรือบางทีเห็นบ้านกลับหัว อาจารย์แพร์เคยเป็นไหม

00:02:0300:02:05 อ๋อ ใช่ ๆ ค่ะ

00:02:0500:02:08 เวลาที่แบบ…เครียดมาก ๆ ก็เป็นได้เหมือนกันใช่ไหมคะ

00:02:0800:02:10 อา...ใช่นะครับ

00:02:1000:02:15 เพราะฉะนั้นครับ สิ่งที่เรากำลังจะบอกว่า ยาแก้เวียนหัวเอามาใช้เมื่อไร

00:02:1500:02:21 เราจะใช้ในกรณีที่มีอาการเวียนหัว เกิดขึ้นเป็นหลักนะครับ

00:02:2100:02:23 ไม่ใช่อาการมึนหัว

00:02:2300:02:27 เพราะยากลุ่มนี้ เวลาเรารับประทานเข้าไปแล้วนี่

00:02:2700:02:32 มันจะมีอาการข้างเคียง คือ ทำให้เราง่วงนอน แล้วก็มึนหัว

00:02:3200:02:35 มึนเจอมึน ยิ่งมึนเลยครับ

00:02:3600:02:39 พอเรารู้จักยาแก้เวียนหัวแล้วนะครับ ว่าใช้ยังไง

00:02:3900:02:42 เรามาดูกันครับว่ายาแก้เวียนหัวมีกี่ประเภท

00:02:4300:02:46 หลัก ๆ เลยค่ะ ยาแก้เวียนหัวมี 2 ประเภทค่ะ

00:02:4600:02:48 ประเภทแรกก็คือ แก้อาการค่ะ

00:02:4800:02:50 เป็นปุ๊บนะคะ หยิบมาใช้ปั๊บ

00:02:5000:02:55 อันนี้ค่ะ น่าจะสามารถเจอ แล้วก็พบเห็นกันได้เป็นส่วนใหญ่ค่ะ

00:02:5500:02:58 เรียกยาตัวนี้ว่า Dimenhydrinate ค่ะ

00:02:5800:03:01 ส่วนใหญ่จะเป็นยาเม็ดเล็ก ๆ นะคะ

00:03:0100:03:03 หาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่ว ๆ ไปค่ะ

00:03:0300:03:07 แต่เวลารับประทานนะคะ มันแก้เวียนหัวได้ก็จริงค่ะ

00:03:0700:03:10 แต่ก็ทำให้เกิดผลข้างเคียงหลาย ๆ อย่าง เหมือนกันค่ะ

00:03:1000:03:14 เมื่อกี้อาจารย์แพร์เล่าให้เราฟังถึง เรื่องของยาที่ใช้รักษา

00:03:1400:03:17 หรือบรรเทาอาการเวียนหัวเฉียบพลันแล้วนะครับ

00:03:1700:03:21 มันมียาอีกกลุ่มหนึ่งครับ คือ ยาที่เราใช้สำหรับป้องกันอาการเวียนหัว

00:03:2100:03:23 กรณีแบบนี้นี่ หมายความว่า

00:03:2300:03:26 ผู้ป่วยอาจจะเกิดอาการเวียนหัวทุกวัน หรือเกิดบ่อย ๆ

00:03:2600:03:29 หรือบางทีเกิดไม่บ่อย แต่รุนแรงครับ

00:03:2900:03:33 คุณหมอก็เลยเลือกยากลุ่มนี้ให้ ซึ่งยากลุ่มป้องกันอาการนี่

00:03:3300:03:37 เราจำเป็นต้องรับประทานทุกวันติดต่อกัน

00:03:3700:03:39 จะไม่เหมือนกับยาที่เราใช้บรรเทาอาการนะครับ

00:03:4000:03:43 ยาที่เราใช้บรรเทาอาการนี่ รับประทานสั้น ๆ

00:03:4300:03:47 อาจจะสักวันสองวัน หรืออย่างมากที่สุด ประมาณ 1 หรือ 2 สัปดาห์

00:03:4700:03:48 ก็ควรจะต้องหยุดยาแล้ว

00:03:4800:03:51 เพราะอาการน่าจะต้องหายไปแล้วนะครับ

00:03:5200:03:54 เมื่อกี้อาจารย์แพร์เกริ่นไว้ครับว่า

00:03:5400:03:59 ยาที่เราใช้ในการรักษาอาการเวียนหัว หรือตัว Dimenhydrinate

00:03:5900:04:02 หรือยาเม็ดกลม ๆ สีเหลือง ที่มักจะเจอกันนี่ครับ

00:04:0200:04:06 ยาแก้เวียนหัวตรงนี้นี่ มีอันตรายอะไรบ้างครับอาจารย์แพร์

00:04:0600:04:09 ผลข้างเคียงที่เราสังเกตเห็นได้ทันทีเลย

00:04:0900:04:12 ก็จะมีลักษณะของอาการที่มึนหัวค่ะ

00:04:1200:04:15 ก๊ง ๆ งง ๆ นะคะ อันนี้ก็เป็นอันแรกเนอะ

00:04:1500:04:18 อันที่ 2 ก็คือ จะทำให้รู้สึกว่าง่วงนอนมากกว่าปกติค่ะ

00:04:1800:04:21 ทำให้เรารู้สึกว่าเราไม่สดชื่นนะคะ

00:04:2100:04:26 แล้วก็อันที่ 3 ที่มักจะเจอได้ร่วมด้วย ก็คือพวกปากแห้ง คอแห้งค่ะ

00:04:2600:04:28 บางคนอาจจะมีใจสั่นร่วมด้วยได้ค่ะ

00:04:2800:04:33 อันนี้เป็นผลข้างเคียงระยะสั้น ซึ่งแปลว่า แค่เม็ดเดียวก็เกิดได้นะครับ

00:04:3300:04:39 แต่ถ้าเกิดว่าเรารับประทานยาตัวนี้ หรือตัว Dimenhydrinate เป็นเวลานาน

00:04:3900:04:42 คำว่านานในที่นี้ก็คือ ติดต่อกันทุกวัน

00:04:4200:04:45 อาจจะเป็นหลักเดือนขึ้นไปนะครับ

00:04:4500:04:48 สิ่งที่อาจจะทำให้ท่านมีปัญหาขึ้นได้

00:04:4800:04:50 โดยเฉพาะในผู้สูงอายุครับ

00:04:5000:04:54 ก็คือ อันดับแรกเลยครับ จะทำให้ความดันในลูกตาเพิ่มขึ้น

00:04:5400:05:00 เพราะฉะนั้น บางทีจะมีอาการตาเบลอ ๆ มองภาพไม่ชัดเกิดขึ้นนะครับ

00:05:0000:05:02 อันที่ 2 ครับ นอกจากตาเบลอแล้ว

00:05:0200:05:04 ก็คือเป็นเรื่องของความจำครับ

00:05:0400:05:07 เวลาที่รับประทานยาติดต่อกันนาน ๆ

00:05:0700:05:13 ก็อาจจะทำให้เรามีการหลงลืม หรือบางทีหาของต่าง ๆ ไม่เจอนะครับ

00:05:1300:05:18 อันนี้ก็จะเป็นอาการข้างเคียงอันที่ 2 ซึ่งถ้าเกิดว่าเราใช้ติดต่อกันไปเรื่อย ๆ

00:05:1900:05:22 หรือในผู้สูงอายุ ที่อายุเยอะขึ้นไปเรื่อย ๆ นี่ครับ

00:05:2200:05:26 ก็อาจจะทำให้เกิดภาวะสมองเสื่อม แบบชั่วคราวขึ้นได้

00:05:2700:05:30 สำหรับกลไกของยาที่ทำให้เกิดสมองเสื่อมนะครับ

00:05:3000:05:33 ผมขออนุญาตอธิบายง่าย ๆ ก่อน เริ่มต้นครับ สมมุติว่า

00:05:3300:05:36 วิธีทำงานของสมองเรานะครับ ในสมองของเรานี่

00:05:3600:05:39 เราจะมีปลั๊กไฟอยู่หลายตำแหน่งเลยครับ เช่น

00:05:3900:05:41 ปลั๊กไฟของระบบความจำ

00:05:4100:05:43 เวลาที่เราจะต้องการความจำครับ

00:05:4300:05:46 เราก็ต้องมีปลั๊กไฟหรือปลั๊กตัวผู้

00:05:4600:05:49 ที่จะไปเสียบกับเต้ารับ ที่เกี่ยวข้องกับความจำเท่านั้น

00:05:5000:05:52 มันก็เลยทำให้เราเกิดความจำขึ้นครับ

00:05:5200:05:54 แต่พอเรามียาเข้าไปครับ

00:05:5400:06:01 ยานี่เป็นตัวที่ชอบไปปิดการทำงานของ เต้ารับที่เกี่ยวข้องกับความจำ

00:06:0100:06:03 ปลั๊กไฟเราก็เสียบไม่เข้า

00:06:0300:06:06 พอเสียบไม่เข้า ความจำก็เลยไม่เกิด

00:06:0600:06:09 หรืออาจจะเกิดความจำที่แย่ลงนั่นเองครับ

00:06:0900:06:15 จะเห็นได้ว่า ยาแก้เวียนหัวนี่ ก็สามารถทำให้เกิดสมองเสื่อมเกิดขึ้นได้นะคะ

00:06:1500:06:19 ทั้งนี้ทั้งนั้นแล้ว จำเป็นจะต้องอาศัยปัจจัยอย่างอื่นด้วยนะคะ

00:06:1900:06:21 เช่น ปัจจัยเกี่ยวกับตัวคนไข้เองค่ะ

00:06:2100:06:26 ถ้าคนไข้เองนี่ มีประเด็นเรื่องของ ความผิดปกติทางสมองอยู่เดิม

00:06:2600:06:30 หรือรับประทานยาตัวอื่น ที่อาจจะทำให้เกิดผลข้างเคียงแบบเดียวกัน

00:06:3000:06:35 สิ่งเหล่านี้ค่ะ ก็มีแนวโน้มที่จะทำให้เกิด สมองเสื่อมได้ง่าย แล้วก็เร็วขึ้นไปอีกค่ะ

00:06:3700:06:43 อันที่ 3 ครับที่อาจจะเกิดได้ในผู้สูงอายุ กรณีที่รับประทานยาติดต่อกันเป็นเวลานาน

00:06:4300:06:47 ก็คือ อาการที่เราเรียกว่า ดื้อยา

00:06:4700:06:51 ดื้อยาก็คือ บางทีกินเข้าไปแล้ว ไม่หายเวียนหัว

00:06:5200:06:53 ทำไงดีล่ะ

00:06:5300:06:56 ก็ต้องรับประทานยาเยอะขึ้น เยอะขึ้นไปเรื่อย ๆ

00:06:5600:06:59 เพื่อต้องการฤทธิ์ในการบรรเทาอาการเวียนหัว

00:06:5900:07:02 มันก็จะทำให้เราไม่สามารถหยุดใช้ยาได้นั่นเอง

00:07:0400:07:06 ในยาป้องกันล่ะอาจารย์แพร์

00:07:0600:07:09 มียาตัวไหนไหมครับ ที่เราใช้ในการป้องกันอาการเวียนหัว

00:07:0900:07:14 แล้วมีอาการข้างเคียงหรืออาการไม่พึงประสงค์ คล้าย ๆ กับตัว Dimenhydrinate

00:07:1400:07:21 ในที่นี้นะคะ ขออนุญาตมุ่งเน้นไปส่วนของ ผลข้างเคียงที่จะทำให้สมองเสื่อมแล้วกันค่ะ

00:07:2100:07:22 ในส่วนของยาป้องกันนี่

00:07:2200:07:26 ยกตัวอย่างนะคะ ก็คือตัวชื่อ Cinnarizine ค่ะ

00:07:2600:07:28 อีกตัวหนึ่งก็คือ Flunarizine ค่ะ

00:07:2900:07:33 สองตัวนี้เป็นยาที่สามารถ ป้องกันการเกิดอาการเวียนหัว

00:07:3300:07:36 จะใช้ในกลุ่มคนไข้ที่เขาเวียนหัวบ่อย ๆ เนอะ

00:07:3600:07:38 เราก็จะเลือกใช้ยาป้องกัน

00:07:3800:07:41 แต่ถ้าใช้ติดต่อกันเป็นระยะเวลานาน ๆ

00:07:4100:07:44 อาจจะทำให้เกิดสมองเสื่อมได้เหมือนกันค่ะ

00:07:4400:07:48 กลุ่มของผู้ป่วยที่รับประทานยากลุ่มนี้ เป็นเวลานานนี่ครับ

00:07:4800:07:52 ผมอยากเตือนให้พวกเราลองนึกตามนิดนึงว่า

00:07:5200:07:58 ถ้ายาที่เราใช้เป็นยาที่ใช้สำหรับ รักษาอาการเวียนหัวเท่านั้น

00:07:5800:08:02 การที่เราต้องรับประทานยาทุกวัน ติดต่อกันเป็นเวลานาน

00:08:0200:08:06 แปลว่าเราอาจจะมีความผิดปกติบางอย่าง ในร่างกายนะครับ

00:08:0700:08:09 ไม่ว่าจะเป็นในหูชั้นใน

00:08:0900:08:12 หรือในระบบประสาทส่วนกลาง หรือในหัวเรานั่นเอง

00:08:1200:08:19 เพราะฉะนั้นครับ ถ้าท่านจำเป็นต้อง รับประทานยาแก้เวียนหัวติดต่อกันนาน ๆ

00:08:1900:08:20 หรือบ่อย ๆ หรือทุกวัน

00:08:2000:08:22 ต้องไปพบแพทย์หน่อยแล้วนะครับ

00:08:2300:08:27 เพราะต้องการที่จะหาสาเหตุของอาการเวียนหัว ว่าเกิดจากอะไร

00:08:2700:08:30 เราจะได้รักษาที่สาเหตุได้

00:08:3000:08:33 อยากจะให้ปรึกษาคุณหมอ ปรึกษาแพทย์นะคะว่า

00:08:3300:08:36 ยาตัวไหนที่จริง ๆ เหมาะกับเขามากที่สุด

00:08:3600:08:39 แล้วถ้าใช้ต่อไปนี่ สามารถป้องกัน

00:08:3900:08:44 แถมยังไม่ต้องได้ของแถมในส่วนที่ ทำให้เกิดสมองเสื่อมด้วยค่ะอาจารย์บอล

00:08:4400:08:45 ใช่เลยครับ

00:08:4500:08:53 [เสียงดนตรี]

00:08:5300:08:53 อย่าลืม !

00:08:5400:08:58 เปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ยาแบบผิด ๆ ก่อนเปิดตู้ยา

00:09:0000:09:01 เปิดตู้ยา

00:09:0100:09:04 ความรู้ทำให้ทุกอย่างเป็นไปได้

00:09:0400:09:05 มหาวิทยาลัยมหิดล

00:09:0500:09:07 ปัญญาของแผ่นดิน