การรักษาแอสมาและ copd ต่างกันอย่างไร

EP. 4 หอบหืด กับ ปอดอุดกั้นเรื้อรัง ต่างกันอย่างไร?

จากช่อง : Asthma Talks by Dr. Ann


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0100:00:04 [เพลง]

00:00:0400:00:06 สวัสดีค่ะยินดีต้อนรับเข้าสู่ Channel

00:00:0600:00:10 asma Talk by Dr แนนะคะ Channel ที่

00:00:1000:00:13 จะมาเล่าเรื่องราวที่เจาะลึกแต่เข้าใจ

00:00:1300:00:15 ง่ายนะคะเกี่ยวกับเรื่องโลคหึดและุมแพ้นะ

00:00:1500:00:18 คะวันนี้หมอแอนนะคะก็จะเสนอนะคะในหัวข้อ

00:00:1800:00:22 เกี่ยวกับ asma กับ copd เหมือนหรือต่าง

00:00:2200:00:25 กันยังไงนะคะซึ่งเราจะมาเจาะลึกในประเด็น

00:00:2500:00:27 อะไรบ้างนะคะประเด็นแรกนะคะก็คือว่าการ

00:00:2800:00:32 วินิจฉัยแยกโลกนะคะกับแอสมากับ copd นะคะ

00:00:3200:00:35 แล้วก็ประเด็นที่ 2 นะคะก็คือว่าในกรณี

00:00:3500:00:38 ที่มีอาการทั้ง 2 โรคที่เขาเรียกว่าแอสมา

00:00:3800:00:40 and copd overlap Syndrome เนี่ยมัน

00:00:4000:00:42 ก็คืออะไรนะคะและประเด็นที่ 3 ก็คือการดู

00:00:4200:00:45 แลตัวเองง่ายๆนะคะก่อนอื่นเรามารู้จัก

00:00:4500:00:47 ก่อนนะคะว่าแอสมาคืออะไรนะคะแมาก็คือเป็น

00:00:4700:00:50 โรคหอบหืดนั่นเองนะคะที่เราพูดกันทั่วๆไป

00:00:5000:00:53 นะคะโรคนี้เป็นโรคที่มีการอักเสบเรื้อรัง

00:00:5300:00:55 ของหลอดลมนะคะซึ่งพวกนี้เนี่ยเวลาได้รับ

00:00:5500:00:59 สิทธิกระตุ้นปุ๊บหลอดลมก็อักเสบแล้วก็มี

00:00:5900:01:01 ตีดนะนะคะซึ่งพวกนี้ก็จะทำให้มีอาการหอค

00:01:0100:01:04 เลิกในขณะในการ copd คืออะไรนะคะ copd ก็

00:01:0400:01:07 คือย่อมาจากนะคะ chronic obs Active

00:01:0700:01:09 pry disease นะคะซึ่งพวกนี้ก็เจอจาก

00:01:0900:01:12 เป็นโรคที่มีหลอดโลมอุดก้าเรื้อลังนะคะ

00:01:1200:01:14 ซึ่งสิกระตุ้นก็ส่วนใหญ่มันจะเป็นพวก

00:01:1400:01:16 บุหรีแล้วพวกนี้ก็จะทำให้มีการอักเสบหลอด

00:01:1600:01:19 ลมแล้วหลอดลมก็หนักตัวนะคะมีเสมหะแล้วก็

00:01:1900:01:21 มูกมาเยอะซึ่งพวกนี้ก็อาารจะเป็นเรื้อ

00:01:2100:01:24 หลังแล้วก็อาการนจะแย่ลงเรื่อยๆนะคะทีนี้

00:01:2400:01:27 2 โรคนี้เนี่ยอาการที่สำคัญเนี่ยจะคล้าย

00:01:2700:01:30 กันนะคะคนไข้ก็จะมาได้ดมีอาการไอหอบ

00:01:3000:01:33 เหนื่อยง่ายนะคะบางคนก็หายใจเสียังวส

00:01:3300:01:36 ประมาณนี้นะคะแล้วก็รวมถึงอาการอาจจะหาย

00:01:3600:01:38 ใจไม่เต็มอีกอาเป็นชุดชุดหรือไอเรื้อรัง

00:01:3900:01:41 แล้วก็บางคนเนี่ยจะมีปัญหาเรื่องออกกำลัง

00:01:4100:01:43 กายและเหนื่อยทำงานแล้วก็จะเหนื่อยร้อยลง

00:01:4300:01:46 นะคะซึ่งทั้ง 2 โลกนี้นะคะยารักษาเบื้อง

00:01:4600:01:49 ต้นฉุกเฉก็คือการใช้ยาขยายลมเพราะฉะนั้น

00:01:4900:01:52 เนี่ยเราอาจจะสับสนว่าเอ๊ะเราจะเป็นแอสมา

00:01:5200:01:54 หรือ copd นะคะซึ่ง 2 โรกนี้เนี่ยจริงๆ

00:01:5400:01:57 เนี่ยมันมีบางส่วนที่เหมือนกันแต่มีบาง

00:01:5700:02:02 ส่วนที่ต่างกันนะคะ

00:02:0200:02:05 โรคขอบหืดเนี่ยส่วนใหญ่เนี่ยเป็นโรคที่

00:02:0500:02:07 เกิดจากพันธุกรรมนะคะเพราะงั้นการเกิดโรค

00:02:0700:02:09 ก็เกิดตั้งแต่ตอนเล็กเลยนะคะพวกนี้เกิด

00:02:0900:02:11 ตั้งแต่เด็กๆแล้วก็ตอนโตอาจจะดีขึ้นหรือ

00:02:1100:02:14 ว่าอาจจะแย่ลงไม่เหมือน copd นะคะ copd

00:02:1400:02:16 เป็นโรคที่เกิดขึ้นภายหลังส่วนใหญ่ก็เป็น

00:02:1600:02:19 ผู้ใหญ่ปลายๆนะคะจนถึงอายุมากแล้วนะคะ

00:02:1900:02:22 ส่วนใหญ่จะเกิดอายุประมาณสัก 40-45 ปีไป

00:02:2200:02:24 แล้วเพราะว่าพวกนี้เกิดจากกระตุ้นที่

00:02:2400:02:26 เรื้อรังยาวนานนะคะซึ่งสิ่งกระตุ้นที่

00:02:2600:02:29 สำคัญในีบก็คือเรื่องบุหรี่นั่นเองนะคะ

00:02:2900:02:31 แล้วก็อาการที่เกิดขึ้นจากหอขืดเนี่ยพวก

00:02:3100:02:33 นี้หอบขืดเป็นหลอดลมไวต่อสิ่งกระตุ้น

00:02:3300:02:35 เพราะฉะนั้นอกินจะเกิดขึ้นรวดเร็วเฉียบ

00:02:3500:02:38 พันแล้วก็หายค่อนข้างรวดเร็วนะคะซึ่งเวลา

00:02:3800:02:41 ได้รับผิกระตุ้นปุ๊บก็จะมีอาการไอหอกหาย

00:02:4100:02:44 ใจเหนื่อยดังวิสนะคะมักจะไอกลางคืนพ่อนยา

00:02:4400:02:47 ขยะลล้มปุ๊บอาการก็จะดีขึ้นพอหายปุ๊บก็จะ

00:02:4700:02:50 หายเป็นปกตินะคะซึ่งก็จะต่างจาก copd นะ

00:02:5000:02:53 คะใน copd เนี่ยอาการมันจะค่อยๆเป็นค่อยๆ

00:02:5300:02:55 ไปแล้วก็เป็นเรื้อรังเป็นมานานแล้วช่วง

00:02:5500:02:58 ที่พ่นยาก็จะดีขึ้นบ้างแต่อาจจะไม่หาย

00:02:5800:03:00 เป็นปกตินะคะประเด็นในนี้สำคัญมากนะคะ

00:03:0000:03:03 เพราะว่ามีคนไพ้หลายคนมาปรึกษาหมอเป็นห่อ

00:03:0300:03:06 ผืดตั้งแต่เล็กจนโตไม่หันเสียทีพ่นยาบาง

00:03:0600:03:08 คนก็ดีขึ้นแต่หันไม่ขาดอันนี้เราอาจจะใช้

00:03:0900:03:11 ช่วยแยกได้นะคะว่าจุดเริ่มต้นในการเกิด

00:03:1100:03:13 อาการหรือเวลาหายหายสนิทหรือเปล่านะคะนี้

00:03:1300:03:16 ก็คือจุดเริ่มต้นนะคะ 2 ก็คือสิ่งกระตุ้น

00:03:1600:03:18 สิ่งกระตุ้นก็มีความสำคัญเช่นกันนะคะ

00:03:1800:03:21 เพราะว่าแอสมาหรือโรคหืเนี่ยสิ่งกระตุ้น

00:03:2100:03:24 ที่สำคัญก็คือเราเรียกว่าอัลเลอร์เจนิกก็

00:03:2400:03:27 คือสารเกราะภูมิแท้ที่กระตุ้นให้หลอกลม

00:03:2700:03:30 อักเสบนะคะซึ่งสารเกราะภูมแพ้ที่สำในโลก

00:03:3000:03:34 ออยู่นะก็คือ 1 ไรยฝุ่นขนสัตว์เกสมหญ้า

00:03:3400:03:37 แล้วก็พวกเชื้อลาต่างๆนะคะในขณะเดียวกัน

00:03:3700:03:40 สิ่งกระตุ้นที่ทำให้เกิดโรค copd เนี่ยก็

00:03:4000:03:42 คือบุหรี่นั่นเองนะคะหรือว่าอาจจะเป็น ex

00:03:4200:03:45 smoker คือเคยสูมมาก่อนแล้วก็หยุดไปแล้ว

00:03:4500:03:47 ซึ่งตัวนี้เนี่ยก็จะกระตุ้นให้เกิดการ

00:03:4700:03:50 อักเสบเรื้อรังของหลอลมนะคะแล้วพวกนี้ก็

00:03:5000:03:53 จะกลายเป็น copd ในอนาคตได้นะคะแต่บางคน

00:03:5300:03:57 เนี่ยพบว่าในคนไข้ที่เป็น copd เนี่ย 20%

00:03:5700:03:59 นะคะที่ไม่มีสิทธิ์กระตุ้นจากบุหรีเลยแต่

00:03:5900:04:02 ก็เป็น copd ได้ซึ่งสิ่งกระตุ้นเหล่านั้น

00:04:0200:04:04 นะคะได้แก่อะไรได้บ้างนะคะบางคนก็จะเป็น

00:04:0400:04:07 พวกมลพิษต่างๆทั้งมลพิษทั้งในบ้านแล้วก็

00:04:0700:04:10 นอกบ้านนะคะจากควันจากการเผาไหม้พวกเอ่อ

00:04:1000:04:13 รถราต่างๆที่เราอยู่เพราะฉะนั้นเนี่ยใน

00:04:1300:04:16 copd เนี่ยสิ่งกระตุ้นก็เป็นพวกเอนหรือ

00:04:1600:04:18 pollution ทีนี้มาดูเรื่องประเด็นสุด

00:04:1800:04:21 ท้ายนะคะที่เราจะใช้แยกระหว่าง asma หรือ

00:04:2100:04:23 copd นะคะก็คือเรื่องการตอบสนองของการ

00:04:2300:04:26 รักษานะคะปกติคนไข้ที่เป็นโรคืนนะคะเววลา

00:04:2600:04:29 ดสียนกระตุ้นปุ๊บต่อลงก็จะตีพอตีแค่ปุ๊บพ

00:04:2900:04:32 พ้นยาวไปปุ๊บหลอดลมก็จะขยายใช่มั้ยคะซึ่ง

00:04:3200:04:35 การขยายก็จะขยายกลับมาเป็นปกติได้นะคะ

00:04:3500:04:37 เพราะการที่หลอดลมติดจากแอสมาเป็นหลอดลม

00:04:3700:04:40 ตีบจากกล้ามเนื้อเลี่ยนหล่อลมมันหตัวนะคะ

00:04:4000:04:42 หรือว่าเป็น Smooth Muscle contraction

00:04:4200:04:44 ซึ่งพวกนี้เวลาขยะก็จะเป็น reversible

00:04:4400:04:47 obstruction นะคะแต่ถ้าเป็น copd เนี่ย

00:04:4700:04:49 พวกนี้อาการหลอดลมติดเนี่ยเป็นจากที่มี

00:04:4900:04:52 ทั้งเสมหะทั้งมูกมาอุดตันนะคะพวกนี้เวลา

00:04:5200:04:55 ขยายเนี่ยอาจจะขยายได้ไม่เต็มที่นะคะ

00:04:5500:04:57 เพราะงั้นเราก็อาจจะทดสอบสมรรถภาปอช่วยใน

00:04:5700:04:59 การดูว่าขยายได้เต็มที่หรือเปล่านะคะว่า

00:05:0000:05:02 เป็น reversible หรือ a reversible are

00:05:0200:05:04 obstruction นะคะถ้าเป็น reversible คือ

00:05:0400:05:07 ว่าถ้ามีอาการหาปุ๊บเราคนยาขยะหลลมที่มัน

00:05:0700:05:10 ออกฤทธเร็วใช่มั้ยคะพ่นไปปุ๊บถ้าสมรรถภาพ

00:05:1000:05:13 ปอบเนี่ยถ้าเป็นค่า F1 ก็จะเพิ่มขึ้น

00:05:1300:05:16 ประมาณ 12% หรือ 200 มลนะคะถ้าค่าพ fl ก็

00:05:1600:05:19 เพิ่มขึ้น 20% แต่ว่าถ้าเป็น copd เนี่ย

00:05:1900:05:21 การที่ขยายเพิ่มขึ้นอาจจะเพิ่มขึ้นไม่ได้

00:05:2100:05:24 เยอะเท่า asma นะคะไันนี้ก็จะช่วยในการ

00:05:2400:05:27 วินิจฉัยได้นะคะแต่อย่างไรก็ตามนะคะจะมี

00:05:2700:05:30 คนไข้กลุ่มนึงที่เป็นเออาการก็เหมือน asma

00:05:3000:05:32 แล้วก็เหมือนทั้ง copd นะคะซึ่งกลุ่มนี้

00:05:3200:05:35 ก็จะมีคำที่เราใช้เรียกกันนะคะเรียกว่า

00:05:3500:05:38 asma copd overlap Syndrome นะคะซึ่ง

00:05:3800:05:41 คำนี้เนี่ยในกีน่าไกด์ไลน์นะคะซึ่งเป็น

00:05:4100:05:44 ไกด์ไลน์รักษาโรคหัวแล้วก็ในโกไกด์ไลน์นะ

00:05:4400:05:46 คะซึ่งเป็นรักษาไกด์ไลน์ของ copd เนี่ยใน

00:05:4700:05:51 ปี 2015 นะคะเขาก็กำหนดศัว่าเป็น asma

00:05:5100:05:53 copd overlap Syndrome เนี่ยคืออะไรนะ

00:05:5300:05:56 คะซึ่งกรณีเนี้ยก็เกิดจากการที่คนไข้เ

00:05:5600:05:59 เป็นโรคหืบแต่อาการเนี่ยยก็มีก้ำกึ่งเหน

00:05:5900:06:02 copd นะคะซึ่งลักษณะที่กลุ่มเป็น asma

00:06:0200:06:04 copd overlap Syndrome คนไข้จะเป็นยัง

00:06:0400:06:07 ไงบ้างนะคะลักษณะก็คือคล้ายๆโลคหึกก็คือ

00:06:0700:06:09 มีอาการตั้งแต่เล็กนะคะพวกนี้อาจจะเกิด

00:06:0900:06:11 จากพันธุกรตัวกระตุ้นก็เป็นพวก

00:06:1100:06:14 อัลเลอร์เจนิกกุมแท้ต่างๆแต่หลังจากนั้น

00:06:1400:06:17 พอโตขึ้นเนี่ยคนไข้อาจจะได้รับพวกสิ่ง

00:06:1700:06:20 กระตุ้นจากมลพิษหรือบุหรี่ต่างๆนะคะเพราะ

00:06:2000:06:22 ฉะนั้นเนี่ยการอักเสบก็จะเป็นมากขึ้นแล้ว

00:06:2200:06:24 การอักเสบก็จะเปลี่ยนจากเซลล์ชนิด

00:06:2400:06:27 อีโอซิโนฟิลซึ่งพบได้มากในแอสมาเนี่ยเป็น

00:06:2700:06:30 ชนิดนิวโทรฟิลเพราะฉะนั้นในกลุ่มที่เป็น

00:06:3000:06:32 asma copd overlap Syndrome มีทั้ง

00:06:3200:06:35 ออนิแล้วก็ Neil นะคะแล้วก็ลักษณะการตอบ

00:06:3500:06:37 สนองต่อการขยายหลอดลมเนี่ยก็จะไม่ได้ดี

00:06:3700:06:41 เหมือนแอสมาอาจจะก้ำถึงระหว่างแสมกับ copd

00:06:4100:06:45 ซึ่งในคำๆนี้เราจะเรียกว่าเออนะคะคือ asma

00:06:4500:06:47 copd overlap Syndrome ซึ่งเวลาเรา

00:06:4700:06:49 รักษาเนี่ยก็จะรักษารวมไปทั้ง asma กับ

00:06:4900:06:52 copd ร่วมกันด้วยนะคะแล้วก็ประเด็นสุด

00:06:5200:06:54 ท้ายนะคะที่หมอจะพูดก็คือเรื่องการรักษา

00:06:5400:06:57 นะคะซึ่งไฮไลท์ในการรักษาของ 2 โรคนี้

00:06:5700:07:00 เนี่ยก็จะต่างกันนิดนึงนะคะในแอสมาหรือ

00:07:0000:07:03 ว่าโรคหืนเนี่ยเป้าหมายในการรักษาสูงสุด

00:07:0300:07:05 นะคะก็คือคนไข้ไม่มีอาการเลยไม่มีทั้ง

00:07:0600:07:09 อาการไอเหนื่อยทำกิจกรรมได้ปกติคุณภาพ

00:07:0900:07:12 ชีวิตดีแล้วก็สิ่งสำคัญมากนะคะก็คือ

00:07:1200:07:15 สมรรถภาพต่อคนไข้ควรจะกลับมาปกติด้วยนะคะ

00:07:1500:07:17 เพราะฉะนั้นเป้าหมายในการรักษาแอสมาสูง

00:07:1800:07:20 สุดก็คือดีทุกอย่างรวมถึงปอมด้วยนะคะ

00:07:2000:07:23 สำหรับ copd เนี่ยเป้าหมายในการรักษาก็

00:07:2300:07:25 คือทำให้คนไข้อาการกำเเริบน้อยลงทำ

00:07:2500:07:28 กิจวัตรประจำวันได้ปกติคุณภาพชีวิตดีแต่

00:07:2800:07:31 ่าสมรรถสภาพปอดเี่อาจจะกลับไม่เป็นปกตินะ

00:07:3100:07:34 คะเพราะเป็นธรรมชาติเสดีปอดไม่สามารถกลับ

00:07:3400:07:37 มาปกติได้แต่การรักษาเพื่อลดการชะลอการลด

00:07:3700:07:39 ลงของสมรรถภาพต่อนนะคะเพราะฉะนั้นยาที่

00:07:3900:07:42 ใช้ในการรักษาของทั้ง 2 โรคนี้ก็จะมีความ

00:07:4200:07:45 ต่างกันนิดนึงนะคะในโรคแอสมาหรือโรคผื

00:07:4500:07:47 เนี่ยยาที่ใช้จะให้ควบคุมคุณภาพชีวิตได้

00:07:4700:07:51 ดีก็คือยาพ่นสูสเตียรอยด์นะคะด้วยเหตุผล

00:07:5100:07:53 ที่ว่าในแอสมาเนี่ยการอักเสบของรถลมที่

00:07:5300:07:56 เกิดจากอัลเลอร์เจนิกคุมแพ้เนี่ยมันเป็น

00:07:5600:07:58 เซลล์ชนิดอีโอซิโนฟิลนะคะซึ่งเซลล์เยจะ

00:07:5800:08:01 ตอบสนองดีต่อสเตียรอยด์พ่นงั้นการรักษา

00:08:0100:08:04 หลักในแอสมาก็คือพ่นยาสเตียรอยด์ทุกวัน

00:08:0400:08:07 พวกนี้ก็จะช่วยลดอาการผอบกำเริบลดหลอมลม

00:08:0700:08:09 ไวต่อสิ่งกระตุ้นถ้าใช้ต่อเนื่องก็จะไม่

00:08:0900:08:12 มีอาการเลยและสมรรถภาพอจะดีขึ้นนะคะแต่

00:08:1200:08:15 ว่าการรักษาหลักใน copd นะคะเนื่องจากโรค

00:08:1500:08:17 นี้เป็นโรคที่มีปอดอุการเหลือนหลังงั้น

00:08:1700:08:20 การรักษาหลักก็คือใช้ยาขยะละลมนะคะอย่าง

00:08:2000:08:24 เช่นพวกทั้งซาบ้าลาบลม่ามีตั้งหลายตัว

00:08:2400:08:27 เยอะแยะไปหมดเลยนะคะแล้วก็ค่อยบวกกับ

00:08:2700:08:30 สเตียรอยด์นะคะเราจะไม่ใช้สเตียรอยด์เป็น

00:08:3000:08:32 ยาเดี่ยวในการรักษา copd นะคะต้องใช้เป็น

00:08:3200:08:35 ยาสูตรร่วมกันนะคะที่เป็นสเตียรอยด์จะ

00:08:3500:08:38 เป็นบกลบหรือลม่านะคะนี่ก็เป็นการรักษา

00:08:3800:08:40 ด้วยการใช้ยานอกจากนี้ก็เป็นการรักษาโดย

00:08:4000:08:43 ไม่ใช้ยานะคะสิ่งสำคัญมากนะคะก็คือการ

00:08:4300:08:46 หลีกเลงสีกระตุ้นนะคะสารกรอบภูมิแพ้ที่ใน

00:08:4600:08:49 หอผืนเก็คือพวกไลฝุ่นขนสัตว์เกสอนญานะคะ

00:08:4900:08:52 พวกนี้นะคะแต่ใน copd สำคัญมากก็คือการห

00:08:5200:08:54 บุหรี่เลี่ยงบุหรี่แล้วก็เรี่ยงมลพิษต่าง

00:08:5400:08:57 ๆไม่งั้นรักษาปโรคก็จะไม่ดีขึ้นนะคะแล้ว

00:08:5700:09:00 ก็ในคนไข้ copd นะคะก็คือเราต้องเน้น

00:09:0000:09:03 เรื่องการฟื้นฟูสมรรถภาพปอดจะมีความสำคัญ

00:09:0300:09:06 มากนะคะทำให้คนไข้กลับมาปอดดีขึ้นคุณภาพ

00:09:0600:09:09 ชีวิตก็ดีขึ้นนะคะแล้วก็ประเด็นเรื่อง

00:09:0900:09:12 วัคซีนก็มีความสำคัญนะคะในคนไข้แสมและ

00:09:1200:09:15 copd แนะนำให้รับวัคซีนไข้วัดใหญ่นะคะ

00:09:1500:09:18 สำหรับคนไข้ที่เป็นดีนอกจากไข้หวัดใหญ่

00:09:1800:09:20 แล้วก็ต้องเป็นวัคซีนปอดอักเสบด้วยนะคะ

00:09:2000:09:23 เพื่อป้องกันการกำเริบของโลกค่ะวันนี้นะ

00:09:2300:09:27 คะก็จบในประเด็นเรื่องแสมกับ copd เหมือน

00:09:2700:09:29 หรือต่างกันอย่างไรนะคะทั้งประเด็นเรื่อง

00:09:2900:09:31 การวินิจฉัยเรื่อง overlap ิมแล้วก็

00:09:3100:09:33 เรื่องการรักษานะคะก็ถ้าชอบคลิปนี้ก็อย่า

00:09:3300:09:37 ลืมกดไลคกดแชร์ Subscribe และกดกระดิ่งนะ

00:09:3700:09:42 คะเดี๋ยวหมอขอตัวไปตรวจคนไข้วอก่อนค่ะ

00:09:4200:09:43 [เพลง]

00:09:4300:09:45 [ปรบมือ]

00:09:4500:09:48 [เพลง]