อาการซึมเศร้าในโรคไบโพลาร์มีลักษณะอย่างไร

โรคไบโพลาร์ (โรคอารมณ์สองขั้ว) | Re-Mind : อารมณ์ ความคิด พฤติกรรม [Mahidol Channel]

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:04 โรคไบโพลาร์เชื่อว่าเป็นโรคที่ เกี่ยวข้องกับอารมณ์ที่ผิดปกติ

00:00:0400:00:06 ในลักษณะที่เป็นสองขั้ว

00:00:0600:00:12 [เสียงดนตรี]

00:00:1200:00:14 ขั้วที่เป็นขั้วบวกก็จะทำให้ผู้ป่วยนั้น

00:00:1400:00:19 มีอารมณ์ที่ดีและมีพฤติกรรมที่ ขาดความยับยั้งชั่งใจในหลาย ๆ เรื่อง

00:00:1900:00:21 ส่วนในช่วงที่มีอารมณ์ขั้วลบเป็นอารมณ์เศร้า

00:00:2100:00:24 ผู้ป่วยก็จะมีอารมณ์ที่เศร้าโศกเสียใจ

00:00:2400:00:27 จนอาจจะเกิดพฤติกรรมการทำร้ายตัวเอง หรือฆ่าตัวตายได้

00:00:2700:00:29 [เสียงดนตรี]

00:00:2900:00:33 ในช่วงที่มีอารมณ์ดีในระยะของไบโพลาร์นั้น อาจจะจัดได้เป็นสองแบบ

00:00:3400:00:37 คือแบบที่เป็น Mania กับแบบที่เป็น Hypomania

00:00:3700:00:40 ต่างกันแค่เพียงเรื่องของความรุนแรงของอาการ

00:00:4000:00:42 ในช่วงที่เป็น Mania นั้น

00:00:4200:00:46 เป็นช่วงที่ผู้ป่วยจะมีอาการของอารมณ์ ที่ผิดปกติอย่างรุนแรง

00:00:4600:00:48 มีอารมณ์ที่ดีเกินไป

00:00:4800:00:50 ร่าเริงอยู่ได้ตลอดทั้งวันโดยไม่มีสาเหตุ

00:00:5000:00:53 หรือบางครั้งอาจจะเป็น อารมณ์ที่หงุดหงิดเกินไป

00:00:5300:00:57 จนเรื่องเล็ก ๆ น้อย ๆ ก็เอามาใส่ใจ แล้วทำให้ระเบิดอารมณ์ออกมาได้โดยง่าย

00:00:5900:01:02 อาการต่าง ๆ เหล่านี้ จะต้องเป็นติดต่อกัน อย่างน้อยเป็นสัปดาห์ขึ้นไป

00:01:0200:01:06 แล้วมีอาการร่วมอื่น ๆ เช่น รู้สึกว่ามีพลังงานเยอะ

00:01:0600:01:08 คนไข้กลุ่มนี้จะมีปัญหาเรื่องการนอนไม่หลับ

00:01:0800:01:14 เป็นลักษณะที่ว่าเขารู้สึกว่าเขานอนเพียงแค่ ไม่กี่ชั่วโมง 2-3 ชั่วโมงก็อิ่ม

00:01:1400:01:20 เพียงพอแล้วที่จะทำกิจวัตรประจำวันต่อไป เหมือนกับมีพลังงานในร่างกายสูงกว่าคนอื่น ๆ

00:01:2000:01:23 และหลาย ๆ ครั้งเวลาทำสิ่งต่าง ๆ นั้น ก็จะวอกแวก

00:01:2300:01:26 ทำโน่นไม่เสร็จ ทำนี่ไม่เสร็จ เหมือนคนไม่มีสมาธิ

00:01:2600:01:29 ส่วนในระยะของ Hypomania นั้น จริง ๆ แล้วมันก็คล้าย ๆ กับ Mania

00:01:3000:01:34 แต่ว่าอาการของผู้ป่วยนั้น จะรุนแรงน้อยกว่าในผู้ป่วยที่เป็น Mania

00:01:3400:01:39 และระยะเวลาอ่อน ๆ เพียงแค่ประมาณสัก 4-5 วัน ก็ถือว่าป่วยเป็น Hypomania ได้แล้ว

00:01:4000:01:43 ดังนั้น ข้อจำกัดที่แตกต่างกันคือ อาการนั้นรุนแรงน้อยกว่า

00:01:4300:01:47 และยังไม่มีผลกระทบต่อ การดำเนินชีวิตประจำวันมากจนเกินไป

00:01:4700:01:49 ส่วนอีกระยะหนึ่งเป็นระยะของซึมเศร้า

00:01:4900:01:51 ระยะของซึมเศร้าในไบโพลาร์นั้น

00:01:5200:01:56 อาการแสดงต่าง ๆ นั้น ก็จะเหมือนกับผู้ป่วยที่เป็นโรคซึมเศร้า

00:01:5600:01:59 ความรุนแรงต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นความรู้สึก เบื่อหน่าย ท้อแท้

00:01:5900:02:02 หมดความสนใจในสิ่งต่าง ๆ ในชีวิตประจำวัน

00:02:0200:02:05 มีปัญหาเรื่องการกินการนอน ไม่มีสมาธิ

00:02:0500:02:09 รู้สึกไม่มีค่า ไม่อยากมีชีวิตอยู่ อยากฆ่าตัวตายอย่างนั้น เป็นต้น

00:02:1000:02:12 อาการเริ่มแรกก็คือจะมีเป็นอาการเหม่อ

00:02:1200:02:13 เราเครียดเรื่องงานด้วย

00:02:1300:02:15 ก็คือมีปัญหาต่าง ๆ นา ๆ เข้ามา

00:02:1500:02:19 ก็เคยคิดฆ่าตัวตายครั้งหนึ่ง ด้วยการกินยาพาราฯ ครับ

00:02:1900:02:22 แล้วก็หลับไปอยู่ประมาณ 2 วันตอนช่วงนั้น

00:02:2200:02:25 พอเวลาเราทำงานอย่างนี้ เราจะไม่รู้ตัวหรอกว่าเป็นอย่างไร

00:02:2500:02:27 ตอนนี้ผมรับงานอยู่สองอย่าง

00:02:2700:02:28 อยากแรกก็จะเป็นงาน Extra

00:02:2800:02:31 ก็จะเป็นงานที่ผมรู้สึกว่า ออกไปแล้วมันได้คลายเครียด

00:02:3100:02:33 กับอีกอย่างหนึ่งที่ว่า ผมต้องมาเป็น Head เอง

00:02:3300:02:35 พอเวลาเราทำงาน เหมือนเราเป็นคนสองคนนะพี่

00:02:3500:02:38 อย่างตอนนี้ ผมร่าเริง สนุกสนาน เฮฮา

00:02:3800:02:40 แต่พอไปถึงงานสตาฟฟ์อย่างนี้

00:02:4000:02:41 พอมันมีเรื่องเครียดหรือว่าอะไรอย่างนี้

00:02:4100:02:43 เหมือนมันปรี๊ด ก็คือปรี๊ดขึ้นไปเลย

00:02:4300:02:45 แล้วก็ด้วยเรื่องอารมณ์ของเราด้วย

00:02:4500:02:47 มันก็ต่างกันสุดขั้วเลยครับ

00:02:4700:02:49 ที่บ้านก็เลยเอาเข้าไปหาหมอที่โรงพยาบาล

00:02:4900:02:53 ในด้านการวินิจฉัยโรคไบโพลาร์ ในทางการแพทย์นั้น

00:02:5300:02:55 อาศัยกระบวนการการสัมภาษณ์ประวัติ

00:02:5600:02:57 แล้วก็ตรวจสภาพจิตผู้ป่วย

00:02:5700:03:01 ร่วมกับข้อมูลที่ได้จากคนรอบข้าง

00:03:0100:03:03 ซึ่งอันนี้เป็นสิ่งที่สำคัญ เพราะว่าคนไข้ส่วนใหญ่นั้น

00:03:0300:03:05 จะมองว่ามันไม่เป็นปัญหา

00:03:0500:03:09 ข้อมูลที่เรามักจะได้ จะได้จากข้อมูลจากคนรอบข้างเป็นส่วนใหญ่

00:03:0900:03:13 ที่จะบอกว่าตอนนี้ การตัดสินใจของคนไข้นั้น แปลกไปจากปกติ

00:03:1400:03:20 ตัวไบโพลาร์นั้น มีช่วงเวลาที่มีอาการขึ้นมา แล้วก็จะมีช่วงเวลาที่อาการสงบดี

00:03:2000:03:22 แล้วก็มีโอกาสกลับมาเป็นซ้ำได้

00:03:2200:03:24 ฉะนั้น ในด้านการรักษานั้น

00:03:2400:03:28 เราจึงมักจะแนะนำให้ผู้ป่วย ที่มีอาการเพียงครั้งเดียว

00:03:2800:03:29 รับประทานยาต่อเนื่องสม่ำเสมอ

00:03:2900:03:33 อย่างน้อยที่สุด 1-3 ปี เพื่อที่จะคุมอาการไว้ไม่ให้กำเริบ

00:03:3300:03:38 ถ้าคนไข้นั้นเป็นมากกว่า 3 ครั้งขึ้นไป โดยแต่ละครั้งที่เป็นนั้น เป็นรุนแรง

00:03:3800:03:41 เรามักจะแนะนำให้ผู้ป่วยดำเนินการ รักษาต่อเนื่องตลอดชีวิต

00:03:4100:03:43 เป็นโรคที่ต้องอาศัยการรักษาด้วยยาเป็นหลัก

00:03:4400:03:48 เพื่อเข้าไปแก้ไข เรื่องของความไม่สมดุลในสมองให้กลับมาคงที่

00:03:4800:03:51 หากว่าไม่ร่วมมือ กินยาไม่ครบ

00:03:5100:03:56 โอกาสที่จะเกิดกลับเป็นซ้ำ ก็มีค่อนข้างสูงในโรคกลุ่มนี้

00:03:5600:03:58 เหมือนที่บ้านจะช่วย ด้วยการที่ไม่ปล่อยให้อยู่คนเดียวครับ

00:03:5800:04:01 บางทีคนเป็นไบโพลาร์ เขาก็แค่ต้องการให้คนเข้าใจเขา

00:04:0100:04:05 เวลาโมโห แล้วได้ระบายกับใคร การได้ระบาย มันช่วยได้เยอะครับ

00:04:0500:04:08 ถ้าลองได้มีคนระบาย หรือว่าได้พูดมันออกไป มันก็สบายใจขึ้นเยอะ

00:04:0800:04:12 การให้ความรู้กับผู้ป่วยและญาติ เกี่ยวกับธรรมชาติของโรคนี้

00:04:1300:04:19 แล้วก็จริง ๆ เป็นโรคที่ถ้าร่วมมือ ในการรักษาอย่างสม่ำเสมอนั้น

00:04:1900:04:24 เป็นโรคที่เราสามารถจะควบคุมอาการ ให้เป็นปกติได้เป็นอย่างดีมาก ๆ นะครับ

00:04:2400:04:26 แต่ก็ต้องอาศัยคนในครอบครัว

00:04:2600:04:29 ที่จะพาตัวผู้ป่วยเข้ามารับการรักษา

00:04:2900:04:32 ซึ่งประโยชน์สูงสุด ก็จะเกิดกับทุกคนที่อยู่ตรงนั้น

00:04:3200:04:38 [เสียงดนตรี]