หากตรวจพบว่ามีภาวะ MCI จะมีวิธีป้องกันหรือชะลอการเสื่อมของสมองอย่างไร

วิธีทดสอบภาวะก่อนสมองเสื่อม | Brain Strong

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:05 [เสียงดนตรี]

00:00:0500:00:07 เอ้า ปราก ปราก

00:00:0700:00:09 หนูมาตรงเวลามากเลยอาจารย์

00:00:0900:00:11 ยังไม่ได้พูดอะไรเลย ร้อนตัว

00:00:1100:00:13 มีคนฝากเอกสารมาให้ เขาบอกสำคัญมาก

00:00:1300:00:14 จริงเหรอ จากใครคะ

00:00:1400:00:17 เอ…ชื่ออะไรนะ เดี๋ยวก่อน นึกก่อน

00:00:1700:00:18 มันติดอยู่ที่ปากนี่

00:00:1800:00:19 ก็ไม่มีอะไรติดที่ปากนี่คะ

00:00:2000:00:21 ชื่อคน นึกไม่ออก เดี๋ยว

00:00:2100:00:22 พี่น้าเดชไหมคะ

00:00:2200:00:24 นั่นมันชื่อในวงการหรือเปล่า

00:00:2400:00:25 พี่มาริโอ้ไหม

00:00:2500:00:27 นั่นมันตัวละครในเกม

00:00:2700:00:28 พี่ระพี บุญเปลื้อง ค่ะ

00:00:2800:00:30 นั่นมันชื่อผม

00:00:3000:00:31 เอ่อ...ช่วงนี้เป็นอะไรนี่

00:00:3100:00:34 นึกชื่อไม่ออกหลายครั้งมากเลย ช่วงนี้เป็นบ่อย

00:00:3500:00:36 หรือว่า...

00:00:3600:00:37 หรือว่าอะไร

00:00:3700:00:39 หรือว่าอาจารย์แก่จนสมองเสื่อมคะ

00:00:3900:00:40 โอ้โฮ

00:00:4000:00:42 เสื่อมนี่ยังไม่เจ็บเท่าแก่เลย

00:00:4200:00:44 เจ็บเท่าแก่เลย

00:00:4500:00:46 ของไม่ต้องเอาแล้วโว้ย

00:00:4600:00:47 ถามอย่างนี้ ไม่ต้องเอาแล้ว

00:00:4700:00:47 อาจารย์

00:00:4700:00:48 ไม่ต้องเอาแล้ว

00:00:4800:00:50 ขอโทษ หนูขอโทษ

00:00:5000:00:51 [เสียงดนตรี]

00:00:5100:00:54 ช่วงนี้ผมลืมโน่นนี่นั่นบ่อย ๆ

00:00:5400:00:55 ลืมชื่อคน

00:00:5500:00:58 บางทีก็ 3 วันกว่าจะนึกออกว่าจะพูดว่าอะไร

00:00:5800:01:00 อันนี้สมองผมเริ่มเสื่อมหรือยังครับ

00:01:0000:01:01 - ใจ

00:01:0100:01:02 - จดจ่อ

00:01:0200:01:03 - จำใจ

00:01:0300:01:04 จิตใจ

00:01:0400:01:05 มันซ้ำครับ เอาอย่างอื่น

00:01:0500:01:05 ซ้ำเหรอ

00:01:0500:01:06 หมดเวลาแล้วล่ะครับ

00:01:0800:01:10 Brain Strong คุยเรื่องสมองให้เป็นเรื่องสนุก

00:01:1000:01:13 วันนี้เราอยู่กับคุณหมออุ้ม คุณหมอชัชวาลครับ

00:01:1400:01:14 ครับผม

00:01:1400:01:15 - ผมมีเรื่องปรึกษาครับคุณหมอ - ครับ

00:01:1500:01:18 ช่วงนี้ผมลืมโน่นนี่นั่นบ่อย ๆ

00:01:1800:01:19 ลืมชื่อคน

00:01:2000:01:22 บางทีก็ 3 วันกว่าจะนึกออกว่าจะพูดว่าอะไร

00:01:2200:01:24 อันนี้สมองผมเริ่มเสื่อมหรือยังครับ

00:01:2400:01:25 คุณเต้ยังทำงานได้ใช่ไหมครับ

00:01:2500:01:26 ยังทำได้อยู่ครับ

00:01:2600:01:29 ถ้ายังทำงานได้ ยังไม่น่าจะเป็นสมองเสื่อมนะครับ

00:01:2900:01:29 ครับ

00:01:2900:01:32 แต่ว่ามีภาวะหนึ่งที่เจอได้ คือภาวะสมองถดถอยลงเล็กน้อยครับ

00:01:3300:01:34 นี่เราเรียกว่าเป็นภาวะ MCI

00:01:3400:01:36 หรือว่าเป็น Mild Cognitive Impairment

00:01:3600:01:39 เป็นการที่การรู้คิดของเรานี่ ถดถอยลงกว่าคนปกติ

00:01:3900:01:40 แต่ยังไม่เป็นสมองเสื่อมนะครับ

00:01:4000:01:41 ครับ

00:01:4100:01:44 เป็นภาวะที่เป็นกึ่งกลางระหว่างคนปกติ กับคนสมองเสื่อมครับ

00:01:4400:01:48 คนกลุ่มไหนบ้าง ที่จะมีโอกาสเป็น MCI อย่างที่คุณหมอว่า

00:01:4800:01:50 คนที่เจอบ่อยที่สุดก็จะเป็นคนที่อายุเยอะครับ

00:01:5000:01:51 อุ๊ย

00:01:5100:01:52 [เสียงหัวเราะ]

00:01:5200:01:53 แต่ว่าอายุยังไม่พอ

00:01:5300:01:55 อาจจะมีโรคประจำตัวเยอะด้วยนะครับ

00:01:5500:01:57 อาจจะมีคนที่ไม่ค่อยออกกำลังกาย

00:01:5700:01:59 คนที่มีความเสี่ยงของ การเกิดโรคสมองเสื่อมอย่างอื่น

00:01:5900:02:02 เช่น มีคนในครอบครัว เป็นโรคสมองเสื่อมหลาย ๆ คนในครอบครัว

00:02:0200:02:06 อย่างนี้ผมเชื่อว่า คุณผู้ชมหลาย ๆ คน ก็คงจะสงสัยเหมือนผมแล้วล่ะว่า

00:02:0600:02:08 เรามีโอกาสที่จะมี MCI

00:02:0800:02:11 แล้วนำไปสู่อาการภาวะสมองเสื่อม ในอนาคตได้หรือเปล่า

00:02:1100:02:13 คุณหมอมีวิธีในการทดสอบไหม

00:02:1300:02:15 ปกติแล้วถ้าคนเป็น MCI สงสัยนะครับ

00:02:1500:02:17 ก็ไปพบคุณหมอที่โรงพยาบาลนะครับ

00:02:1700:02:19 แล้วเขาก็จะมีการตรวจประเมินเรื่องของสมอง

00:02:1900:02:20 เดี๋ยวเราจะลองทดสอบกันได้ครับ

00:02:2000:02:23 ได้เลยครับ คุณผู้ชม มาทดสอบด้วยกันนะครับ

00:02:2300:02:27 [เสียงดนตรี]

00:02:2700:02:27 คุณหมออุ้มครับ

00:02:2700:02:31 เรามีวิธีในการทดสอบ ภาวะก่อนสมองเสื่อมนี้ยังไงบ้างครับ

00:02:3100:02:34 จริง ๆ การทดสอบนี่ แบ่งเป็นหลาย ๆ ด้านของสมองนะครับ

00:02:3400:02:34 ครับ

00:02:3400:02:37 ปัญหาการรู้คิดนี่ มีทั้งหมด 6 ด้านด้วยกันนะครับ

00:02:3700:02:39 อันแรกคือ ปัญหาด้านความจำครับ

00:02:3900:02:42 ถัดไปเป็นปัญหาเรื่องของ การตัดสินใจและวางแผนครับ

00:02:4200:02:46 ต่อไปเป็นปัญหาทางด้านการใช้ภาษา ก็มีปัญหาและอ่านได้นะครับ

00:02:4600:02:49 ถัดไปเป็นเรื่องของการตั้งใจ ใส่ใจนะครับ

00:02:4900:02:51 เรื่องของการรับรู้สิ่งรอบตัวนะครับ

00:02:5100:02:53 การใช้งานสิ่งต่าง ๆ รอบตัวเรานะครับ

00:02:5300:02:55 สุดท้ายคือ การรู้คิดทางด้านสังคมครับ

00:02:5500:02:58 เราต้องทดสอบทั้ง 6 ด้าน ในคราวเดียวกันนี้หรือครับ

00:02:5800:03:01 ครับ ปกติเราจะทดสอบ ในภาพรวม ๆ กันทั้ง 6 ด้านครับ

00:03:0100:03:03 แต่ว่าเราค่อย ๆ ขยายทีละด้าน

00:03:0300:03:05 ผมจะลองให้คุณเต้ลองเล่นเกมนะครับ

00:03:0500:03:08 อันนี้นะครับ เราจะมีของ 5 อย่างนะครับ

00:03:0800:03:10 ให้ลองดูนะครับ แล้วดูซิว่ามันคืออะไรนะครับ

00:03:1100:03:11 อันแรกครับ

00:03:1100:03:14 มันคือหนังสือ หนังสือเนอะ

00:03:1400:03:15 นี่ครับ

00:03:1600:03:17 - แก้ว แก้วน้ำ - แก้วน้ำนะครับ

00:03:1800:03:18 อันนี้ครับ

00:03:1900:03:21 - โทรศัพท์มือถือ - โทรศัพท์มือถือนะครับ

00:03:2100:03:22 อันนี้ครับ

00:03:2200:03:23 โอ้ อันนี้คือกล้วยเลย

00:03:2300:03:24 อา...กล้วยนะครับ

00:03:2400:03:25 กล้วยหอมด้วย

00:03:2500:03:26 สุดท้ายครับ อันนี้ครับ

00:03:2700:03:29 เอ่อ…กุญแจ พวงกุญแจ

00:03:2900:03:31 โอเคครับ ให้ดูของ 5 อย่างนี้ไว้นะครับ

00:03:3100:03:33 - ให้ดูไว้เฉย ๆ - ให้ดูไว้นะครับ

00:03:3300:03:35 เดี๋ยวผมจะว่ากันอีกทีว่าให้ทำอะไรนะครับ

00:03:3500:03:39 [เสียงดนตรี]

00:03:3900:03:43 ต่อไปจะทดสอบเรื่องของ การวางแผนและตัดสินใจ

00:03:4300:03:46 ภาษาอังกฤษทางด้านนี้เรียกว่า เป็น Executive Function นะครับ

00:03:4600:03:48 เหมือนเราไปเน้น executive ครับของตัวเราเอง

00:03:4800:03:49 เป็นผู้บริหาร

00:03:4900:03:53 เป็นผู้บริหารของสมองเราเอง ในการที่เราจะวางแผนว่าจะทำอะไรดีวันนี้

00:03:5300:03:56 มีการตั้งเป้าหมาย มีการทำให้ถึงเป้าหมายนั้น สำคัญมาก ๆ เลยครับ

00:03:5600:03:58 แล้วคนที่มีปัญหาเรื่องของ การวางแผนและตัดสินใจนี่

00:03:5900:04:00 เขาจะมีอาการประมาณไหนครับ

00:04:0000:04:03 อาจจะคิดไม่ออก ตัดสินใจไม่ได้ว่าจะทำอะไรดี

00:04:0300:04:05 และใช้เวลานานขึ้นในการตัดสินใจ

00:04:0500:04:07 เวลาทำงานก็จะเกิดการผิดพลาดมากขึ้น

00:04:0700:04:08 ผิดพลาดแล้วแก้ไขไม่ได้

00:04:0800:04:11 งานออกมาไม่สำเร็จอะไรอย่างนี้ครับ ก็เป็นปัญหาสำคัญครับ

00:04:1200:04:16 คุณหมอครับ แล้วเราจะมีวิธีในการทดสอบ เรื่องของการวางแผนการตัดสินยังไงครับ

00:04:1600:04:18 ได้ครับ เราก็มีเกมให้เล่นได้นะครับ

00:04:1800:04:20 ซึ่งเกมของเราจะลองทดสอบกันดูนะครับ

00:04:2000:04:20 ได้ ๆ

00:04:2000:04:21 ผมจะให้คุณเต้...

00:04:2100:04:23 ผมอยากจะให้ชวนคุณผู้ชมเล่นไปกับผมได้ไหมครับ

00:04:2300:04:25 ลองเล่นได้เลยครับ เล่นได้เลยครับ

00:04:2500:04:26 เอ้ามา คุณผู้ชม มา !

00:04:2600:04:28 คุณเต้ลองคิดคำศัพท์ภาษาไทยนะครับ

00:04:2800:04:29 - ภาษาไทยด้วยนะ โอเค - ภาษาไทยครับ

00:04:2900:04:32 เอาเป็นตัวอักษร “จ” ขึ้นต้น

00:04:3200:04:34 “จ”

00:04:3400:04:36 เป็นคำที่ขึ้นต้นด้วย “จ”

00:04:3600:04:37 ใช่ครับ คำที่มีความหมายนะครับ

00:04:3700:04:39 - ต้องมีความหมายด้วยเหรอ - ต้องมีความหมายสิครับ

00:04:3900:04:40 โอเค

00:04:4000:04:44 - พูดให้มากที่สุดในเวลา 1 นาทีนะครับ - 1 นาที

00:04:4400:04:45 ดูซิว่าได้กี่คำ

00:04:4500:04:46 - ใจ

00:04:4600:04:47 - จดจ่อ

00:04:4700:04:48 - จำใจ

00:04:4800:04:49 จิตใจ

00:04:4900:04:51 - มันซ้ำครับ เอาอย่างอื่น - ซ้ำเหรอ เอา...เจ็บ

00:04:5100:04:52 เจ็บ

00:04:5200:04:54 เอ่อ...เอ่อ...จดจำ

00:04:5400:04:55 จดจำ

00:04:5500:04:59 เอ่อ...เอ่อ...เอ่อ...เอ่อ...เจี๊ยบ

00:04:5900:05:02 เจี๊ยบ ได้ เจี๊ยบก็ยังมีความหมายนะครับ

00:05:0200:05:08 เอ่อ...เอ่อ...เอ่อ...เอ่อ...คุณผู้ชม ตะโกนมาดัง ๆ ตะโกนมาดัง ๆ

00:05:0800:05:13 เอ่อ...จ จาน...จาน

00:05:1300:05:14 จาน ได้ครับ จานได้

00:05:1400:05:17 เอ่อ...จานสีขาว จานสีฟ้า

00:05:1700:05:19 ซ้ำกันไม่ได้ครับ จานไปแล้วครับ

00:05:1900:05:22 เอ่อ...จอได้ไหม จอ

00:05:2200:05:23 จอก็มีความหมายครับ

00:05:2400:05:24 จอนะ

00:05:2400:05:26 ลองคิดคำ ลองสะกดคำ

00:05:2600:05:27 สะกดคำเนอะ

00:05:2700:05:29 เอ่อ...เอ่อ...แจก

00:05:2900:05:30 แจก อา...

00:05:3000:05:31 - จ่าย

00:05:3100:05:32 - จับ

00:05:3300:05:35 - จด จดไปแล้ว - จดไปแล้วครับ

00:05:3500:05:37 เอ่อ...จิ้ม

00:05:3700:05:37 จิ้มได้

00:05:3700:05:38 จุ่ม

00:05:3900:05:41 เอ่อ...

00:05:4100:05:42 ใกล้จะหมดเวลาหรือยังครับ

00:05:4200:05:43 ใกล้เวลาหมดหรือยังนี่

00:05:4300:05:45 - หมดเวลาแล้วค่ะ - หมดเวลาแล้วนะครับ

00:05:4500:05:45 13 คำครับ

00:05:4600:05:47 13 คำ

00:05:4700:05:49 ก็ 13 คำ ถือว่าใช้ได้นะครับ

00:05:4900:05:51 ถือว่าน่าจะผ่านนะครับ

00:05:5100:05:53 จริง ๆ เกณฑ์การผ่านว่ากี่คำนี่

00:05:5300:05:56 มันขึ้นอยู่กับอายุ ขึ้นอยู่กับการศึกษา แต่ละคนนะครับ

00:05:5600:06:00 อย่างคุณเต้อายุน้อย การศึกษาสูงอย่างนี้ครับ

00:06:0000:06:03 คุณได้สัก…จริง ๆ น่าจะได้สัก 30 คำนะครับ

00:06:0300:06:05 แต่จริง ๆ ตัวเกณฑ์นี้ มันขึ้นอยู่กับหลาย ๆ อย่างนะครับ

00:06:0500:06:07 คงไม่ได้ใช้เกณฑ์นี้เสมอไปทุกคนนะครับ

00:06:0700:06:10 ตัวอักษรตัวอื่นก็ทดสอบได้นะครับ ถ้าเกิดจะเล่นเองที่บ้านนะครับ

00:06:1000:06:13 หรือจะเป็นคำศัพท์ในแง่ของหมวดหมู่ก็ได้ครับ

00:06:1300:06:16 เช่น ไปซื้อของจากตลาดนี่ มีผักอะไรบ้างในตลาด

00:06:1600:06:19 ดูซิพูดได้กี่คำใน 1 นาทีนะครับ ก็เป็นการทดสอบได้เหมือนกันครับ

00:06:1900:06:22 เมื่อกี้มันเป็นเรื่องของคำต่าง ๆ เนอะ

00:06:2200:06:22 ใช่ครับ

00:06:2200:06:25 มันเกี่ยวข้องยังไงกับเรื่องของ การตัดสินใจและการวางแผน

00:06:2500:06:28 ครับ จริง ๆ อันนี้ มันเป็นเหมือนเกมที่มีเวลาจำกัดนะครับ

00:06:2800:06:33 ให้เราตัดสินใจว่า เราต้องพูดคำอย่างไร ให้มันไม่ซ้ำกันให้ได้มากที่สุด

00:06:3300:06:34 มันมีกติกาอยู่

00:06:3400:06:38 แล้วมันต้องใช้การคิด แล้วก็พูดออกมา

00:06:3800:06:40 เรียบเรียงคำศัพท์ให้ดี ให้ได้เยอะที่สุดนะครับ

00:06:4000:06:42 พอพูดถึงการตัดสินใจและวางแผน

00:06:4200:06:45 มันสำคัญต่อการดำเนินชีวิตปกติของเราขนาดไหน

00:06:4500:06:49 ครับ อันนี้จำเป็นมาก ๆ เลยครับเพราะว่า ในหมวดหมู่ด้านนี้นะครับ

00:06:4900:06:51 ช่วยให้เราใช้ชีวิตประจำวันได้ปกติ

00:06:5100:06:52 เรื่องของการทำงานของเรานะครับ

00:06:5200:06:56 ทุกวันนี้ เราต้องคิดว่าเราต้องทำอะไรบ้าง ต้องวางแผนอย่างไรบ้าง

00:06:5600:06:58 จะออกไปจ่ายตลาดนี่ จะไปซื้ออะไรบ้าง

00:06:5800:07:01 จะเดินทางไป นั่งรถอะไรดีนะครับ

00:07:0100:07:03 เกิดอุบัติเหตุขึ้นมา ต้องทำอะไรต่อนี่

00:07:0300:07:05 เป็นเรื่องของการตัดสินใจ และวางแผนทั้งสิ้นเลย

00:07:0500:07:06 [เสียงดนตรี]

00:07:0600:07:09 - เราจะไปทดสอบด้านภาษาแล้วนะครับ - ภาษาแล้วครับ

00:07:0900:07:10 หรือว่า Language นี่เองครับ

00:07:1000:07:11 ภาษานี่ เราใช้ทุกวันนะครับ

00:07:1100:07:15 นอกจากการรับรู้ว่าคนอื่นพูดอะไรนะครับ หรือว่าเขียนอะไรมานี่

00:07:1500:07:17 ใช้ในการสื่อสารออกไปด้วยนะครับ

00:07:1700:07:19 ถ้าเราใช้ภาษาไม่ได้นี่ เราจะเข้าสังคมได้ลำบากมากเลยครับ

00:07:1900:07:21 แล้วเราจะมีวิธีทดสอบยังไงครับนี่

00:07:2100:07:24 แล้วภาษาสำคัญอย่างหนึ่งคือ เรื่องของการบอกชื่อสิ่งของต่าง ๆ

00:07:2500:07:26 ก็เป็นภาษาเช่นกันนะครับ

00:07:2600:07:26 ครับ

00:07:2600:07:28 เราทดสอบเรื่องของการบอกชื่อสิ่งของไหมครับ

00:07:2800:07:29 ได้เลยครับ

00:07:3000:07:31 เห็นคุณหมอเตรียม iPad มา

00:07:3100:07:33 ผมเตรียมรูปภาพนะครับ อันนี้นะครับ

00:07:3300:07:37 จะให้คุณเต้ลองบอกว่า สิ่งนี้เรียกว่าอะไรนะครับ

00:07:3700:07:40 โอ้ ได้เลย เอาแบบเป็นภาษาไทยเนอะ

00:07:4000:07:41 ให้บอกโดยเร็วนะครับ

00:07:4100:07:42 ให้บอกโดยเร็วด้วย

00:07:4200:07:44 โชว์ปุ๊บ ให้พูดเลย

00:07:4400:07:46 ทำเป็นโชว์พาวเวอร์เลยครับ ว่าคุณเต้ทำได้นะครับ

00:07:4600:07:50 ได้ คุณผู้ชมครับ เดี๋ยวเราจะเห็นภาพพร้อมกัน แล้วพูดออกมาดัง ๆ เลยนะ

00:07:5000:07:51 มา !

00:07:5100:07:52 สิ่งนี้ครับ

00:07:5200:07:53 ปากกาครับ

00:07:5300:07:53 อา...

00:07:5400:07:56 เอ่อ...พีระมิด

00:07:5600:07:57 อา...

00:07:5700:08:00 - เอ่อ...เปลญวน - เปลญวน

00:08:0100:08:03 - เอ่อ...มังคุด - อา...ไม่ใช่ละมุดนะครับ

00:08:0300:08:06 - เอ่อ...เอ่อ...โลมา - โลมาครับ

00:08:0700:08:10 ดอกไม้ครับ ผมไม่รู้ว่ามันคืออะไร แต่ดอกไม้ครับ

00:08:1000:08:12 เอ่อ...จอมปลวก

00:08:1200:08:12 จอมปลวก

00:08:1400:08:17 - เอ่อ...แก้วใส - มีใสด้วยนะครับ โอเค

00:08:1700:08:19 - เอ่อ...กระบองเพชร - ครับ

00:08:2000:08:23 เอ่อ...เอ่อ...เรียกอะไร คราด คราด

00:08:2300:08:27 อา...โอเคครับ ก็ได้ครบทั้ง 10 รูปเลยนะครับ

00:08:2700:08:30 ควรจะต้องทำได้สักเท่าไร ถึงจะคิดว่ามันไม่น่าจะมีปัญหาหรอก

00:08:3100:08:32 จริง ๆ เรามีแบบทดสอบที่มาตรฐานนะครับ

00:08:3200:08:34 - จะมีทั้งหมด 30 รูปเลยครับ - 30 รูปเลยเหรอ

00:08:3400:08:36 จะให้บอกไปเรื่อย ๆ

00:08:3600:08:38 ควรได้ 23 รูปขึ้นไปครับ เป็นต้นนะครับ

00:08:3800:08:41 แต่อันนี้อย่างที่บอก เหมือนเดิมครับ คือ ขึ้นอยู่กับอายุ การศึกษาด้วยครับ

00:08:4100:08:42 อ๋อ ครับ

00:08:4200:08:45 แต่เวลาไปหาคุณหมอนี่ มันก็ไม่ได้มีการทดสอบเฉพาะอย่างนี้เท่านั้น

00:08:4500:08:46 ใช่ครับ

00:08:4600:08:50 การทดสอบทางด้านการรู้คิดของสมองนี่ มีหลายด้านมากเลยครับ

00:08:5000:08:52 ซึ่งเราทำการทดสอบนี่ ต้องทำเป็นหลาย ๆ การทดสอบนะครับ

00:08:5200:08:55 ให้คุณหมอได้ประเมินทีละด้าน ทีละด้านไปครับ

00:08:5500:08:59 เมื่อสักครู่มาแล้ว เรื่องของการวางแผน การตัดสินใจ เรื่องของภาษาแล้ว

00:08:5900:09:00 มีด้านอื่น ๆ อีกใช่ไหม

00:09:0000:09:03 มีด้านของการตั้งใจและใส่ใจนะครับ

00:09:0300:09:06 ในการที่เราจะสามารถตั้งใจกับ สิ่งต่อหน้าเราได้

00:09:0600:09:10 ในช่วงเวลาเวลาหนึ่งให้ได้เยอะที่สุด นานที่สุด จนสำเร็จนะครับ

00:09:1000:09:13 ถ้าเกิดว่ามีปัญหาด้านนี้ คนไข้ก็จะมีปัญหาเรื่องทำอะไรแล้วมันวอกแวก

00:09:1300:09:15 สมาธิไม่อยู่กับเนื้อกับตัวนะครับ

00:09:1500:09:17 ทำไม่เสร็จสักทีหนึ่ง

00:09:1700:09:19 สำหรับของการตั้งใจการใส่ใจครับ

00:09:1900:09:19 เข้าใจแล้ว

00:09:1900:09:23 ด้านถัดไปคือ ด้านของการรับรู้สิ่งของรอบตัว

00:09:2300:09:25 แล้วก็เรื่องของการใช้งานสิ่งของนั้น ๆ

00:09:2500:09:26 การเคลื่อนไหวต่าง ๆ

00:09:2600:09:27 ถ้ามีปัญหาด้านนี้นะครับ

00:09:2700:09:30 ก็จะไม่รู้ว่า สิ่งที่เราเห็น หรือว่าเราสัมผัสอยู่มันคืออะไร

00:09:3000:09:33 อ๋อ จับแล้วไม่รู้ว่ามันแข็งหรือมันนิ่ม อย่างนี้หรือ

00:09:3300:09:33 ใช่

00:09:3300:09:35 หรือว่าเป็นสี่เหลี่ยม เป็นขอบเป็นคมอย่างนี้เหรอ

00:09:3500:09:35 ใช่ครับ

00:09:3500:09:39 หรือว่ามองแล้วไม่รู้ว่ารูปร่างเป็นยังไง ทำให้เราไม่รู้ว่ามันคืออะไร

00:09:3900:09:40 แต่อาจจะภาษาเรายังดีนะครับ

00:09:4000:09:43 แต่ว่าแค่ไม่รู้ว่ามันคืออะไร จากการที่เรามองอย่างเดียว

00:09:4300:09:45 ต้องใช้จับ ต้องสัมผัส ถึงจะรู้ว่าเป็นอะไรอย่างนี้ เป็นต้น

00:09:4500:09:46 ครับ

00:09:4600:09:47 แล้วก็รวมทั้งการใช้งานสิ่งนั้น ๆ นะครับ

00:09:4700:09:50 เช่น รู้ว่ามันคืออะไร แล้วจะต้องใช้งานมันได้ด้วยนะครับ

00:09:5000:09:53 เช่น รู้ว่าเป็นกรรไกร ต้องจับกรรไกรมาตัดกระดาษได้อย่างนี้

00:09:5300:09:55 อันนั้นก็คือเรื่องของสมองส่วนนี้นะครับ

00:09:5500:09:56 ครับ

00:09:5600:10:00 แล้วอีกด้านหนึ่งนะครับ ก็คือเรื่องของ การรู้คิดของการเข้าสังคมครับ

00:10:0000:10:04 เช่น การรู้ว่าคนอื่นคิดอย่างไร คิดอะไรอยู่ในใจ

00:10:0400:10:06 ขนาดนั้นเลยหรือ

00:10:0600:10:09 เข้าใจคนอื่น ๆ ว่าคนอื่นรู้สึกอย่างไร ก็เป็นการรู้คิดชนิดหนึ่งนะครับ

00:10:0900:10:12 หมายถึงสามารถที่จะมอง แล้วดูจากสีหน้าท่าทางเขา

00:10:1200:10:14 แล้วพอจะคาดเดาได้ว่าเขารู้สึกอย่างไร

00:10:1400:10:18 ถูกต้อง อันนี้ครับเป็นการรู้คิดของสมอง ที่มันค่อนข้าง Advance มาก

00:10:1800:10:19 แต่ว่าสมองทุกคนเป็นอย่างนี้ครับ

00:10:1900:10:21 ก็สามารถรู้ได้ว่าคนอื่นคิดอะไรอยู่

00:10:2100:10:24 ฉะนั้น เราจะไม่ทำอะไรเพื่อให้คนอื่น เขาเสียใจอย่างนี้เป็นต้นนะครับ

00:10:2400:10:26 นั่นก็แปลว่าถ้ามีปัญหาในด้านนี้

00:10:2600:10:28 อาการก็จะเป็นประมาณว่า

00:10:2800:10:31 เขาไม่สนใจว่าใครในโลกนี้จะคิดอะไรกับเขา อย่างนี้หรือ

00:10:3100:10:33 เขาทำในสิ่งที่เขาต้องการจะทำได้อย่างนี้หรือ

00:10:3300:10:35 ใช่ คนไข้กลุ่มนี้คือทำอะไรหุนหันพลันแล่น

00:10:3500:10:38 อาจจะสนใจมากเกินไป หรือว่าทำร้ายคนอื่นเขาก็ได้นะครับ

00:10:3800:10:40 หรือว่าแสดงพฤติกรรมที่ไม่ค่อยแคร์คนอื่น

00:10:4000:10:42 หรือบางคนก็ตรงกันข้ามเลย คือ

00:10:4200:10:46 ไม่แคร์จนนิ่งเฉื่อย นิ่งเฉย นั่งทั้งวันก็มีนะครับ

00:10:4600:10:46 อืม

00:10:4600:10:51 - มันมากี่ด้านแล้ว อันนี้ 5 ด้านแล้วใช่ไหม - ได้หรือยังครับ 5 ด้านแล้ว

00:10:5100:10:54 เมื่อสักครู่นี้คุณหมอบอกว่ามี 6 ด้าน

00:10:5400:10:56 ครับ ด้านสุดท้าย เราจะเฉลยกันนะครับ

00:10:5600:11:00 แต่เรา...จำได้ไหมครับว่า ตอนต้นเราให้จำสิ่งของไว้ 5 อย่างครับ

00:11:0000:11:05 จะลองให้คุณเต้ลองทายว่า ข้างในนี้มีอะไรบ้าง 5 อย่างเมื่อกี้นะครับ

00:11:0500:11:07 เดี๋ยวผมพยายามที่จะทวนความจำด้วยนะ

00:11:0700:11:07 ครับ

00:11:0700:11:09 คุณผู้ชมช่วยกันนะ ช่วยกัน

00:11:0900:11:12 ผมจำได้ หนังสือมาก่อนเลย

00:11:1200:11:15 - ถูกต้องครับ หนังสือนะครับ - โอ้

00:11:1500:11:18 เอ่อ...เอ่อ...พวงกุญแจ

00:11:1800:11:22 มีพวงกุญแจมีหรือเปล่า ใช่หรือเปล่า พวงกุญแจ มา กุ๊งกิ๊ง กุ๊งกิ๊ง

00:11:2200:11:23 มีครับ วงกุญแจ

00:11:2300:11:24 จำได้ จำได้

00:11:2400:11:28 เอ่อ...เอ่อ...ผมจำได้ว่ามีโทรศัพท์

00:11:2800:11:31 - อา...โทรศัพท์ มีครับ - โทรศัพท์ โทรศัพท์ โทรศัพท์

00:11:3100:11:37 เอ่อ...ผมจำได้ว่ามี มี มี มี...แก้ว แก้ว แก้วกาแฟ mug

00:11:3700:11:38 แก้วสีอะไรครับ

00:11:3800:11:41 โอ๊ย สีขาวมีลายเป็นสีเหลือง

00:11:4100:11:43 ถูกต้องครับ แก้วสีขาว ลายสีเหลือง ความจำดีครับ

00:11:4300:11:44 สุดท้ายครับ

00:11:4400:11:47 อย่างที่ 5 นี่มันคืออะไร ใช่ปากกาหรือเปล่า

00:11:4800:11:51 เมื่อกี้มีปากกาอยู่ในตอนเราเล่นเกม มีปากกาจริง ๆ นะครับ

00:11:5100:11:53 แต่ไม่ได้ให้จำ อยู่ในกระเป๋านะครับ

00:11:5300:11:56 - คราด คราด - คราด ไม่ใช่นะครับ

00:11:5600:11:57 เอ่อ...

00:11:5700:11:59 - หมดเวลาครับ - อ้าว ตายแล้ว

00:11:5900:12:01 - คุณผู้ชมจำได้หรือเปล่าว่าสิ่งที่ 5 คืออะไร - อะไรนะครับ คืออะไรครับ

00:12:0100:12:03 - คุณหมอต้องเฉลยแล้ว - เฉลยนะครับ

00:12:0300:12:04 เฮ้ย อะไรหว่า

00:12:0400:12:06 คือ...มันคือ...

00:12:0600:12:08 กล้วยครับผม

00:12:0800:12:10 ผมยังพูดอยู่ ไม่ใช่กล้วยเฉย ๆ มันคือกล้วยหอม

00:12:1000:12:12 - อา…กล้วยหอมนะครับ - คุณผู้ชมจำได้ใช่ไหม

00:12:1200:12:15 แต่ไม่เป็นไรนะครับ เพราะว่า ถึงแม้จะจำไม่ได้ 5 อย่างนะครับ

00:12:1500:12:20 ในชีวิตจริง ๆ นี่ คนเราก็เผลอพลาดกันได้บ้าง ไม่ได้แบบว่าเป็นผิดปกตินะครับ

00:12:2000:12:22 เราจะรู้ว่าผิดปกติหรือเปล่านี่ เราดูว่า

00:12:2200:12:25 คนที่อายุเท่ากับเรานี่ การศึกษาเท่ากับเรานี่ เขาได้เท่าไรกัน

00:12:2500:12:26 เราได้เท่าคนอื่นเขาหรือเปล่านะครับ

00:12:2600:12:27 ครับ

00:12:2700:12:30 ถ้าเกิดเพื่อน ๆ ของคุณเต้นี่ ได้ 4 อย่างหรือ 5 อย่างเหมือนกัน

00:12:3000:12:31 เราได้ 4 อย่างเหมือนกัน ก็ปกติได้แล้วครับ

00:12:3100:12:33 การทดสอบแบบนี้ คือเป็นการทดสอบด้านไหนนะครับ

00:12:3300:12:35 อันนี้ก็คือทดสอบด้านความจำครับ

00:12:3500:12:36 อ๋อ

00:12:3600:12:38 เมื่อกี้ให้จำสิ่งของไว้ตอนแรก 5 อย่าง

00:12:3800:12:39 แล้วก็พอผ่านเวลาไปพักหนึ่งนี่

00:12:3900:12:41 เราให้ทวนซ้ำอีก 5 อย่าง

00:12:4100:12:43 ก็คือทดสอบความจำระยะสั้นครับ

00:12:4300:12:45 อ๋อ แสดงว่าความจำ มันมีอยู่ด้วยกันหลายระยะหรือครับ

00:12:4500:12:48 มีหลายแบบครับ ทั้งระยะสั้น ระยะยาวนะครับ

00:12:4800:12:50 แต่ที่เป็นปัญหาบ่อยที่สุดก็คือ ความจำระยะสั้นครับ

00:12:5000:12:54 นั่นก็คือ อะไรที่มันเกิดขึ้น เมื่อสักครู่นี้ จำไม่ได้ใช่ไหมครับ

00:12:5400:12:57 คนไข้ที่เป็นสมองเสื่อม หรือเป็น MCI ก็แล้วแต่นี่ครับ

00:12:5700:12:59 จะมีปัญหาความจำระยะสั้นได้บ่อย

00:12:5900:13:02 ระยะสั้นคือเกิดขึ้นเมื่อสักครู่ เมื่อเช้า

00:13:0200:13:03 เมื่อวานก็ยังระยะสั้นนะครับ

00:13:0300:13:05 ระยะยาวคือมันอาจจะหลาย ๆ ปี

00:13:0500:13:08 ระยะสั้นคือเกิดเมื่อเร็ว ๆ นี้ครับ ก็เป็นระยะสั้นหมดเลยครับ

00:13:0800:13:10 ตอนนี้คุณผู้ชมหลายท่านอาจจะเริ่มกังวล

00:13:1000:13:12 เอ๊ะ จะมีวิธีในการที่จะป้องกัน

00:13:1200:13:16 หรือว่าทำให้มันช้าลงไหม เจ้า MCI นี่ คุณหมอมีคำแนะนำเบื้องต้นไหม

00:13:1600:13:19 ครับ ถ้าเกิดได้รับการวินิจฉัยว่า เป็น MCI แล้วนะครับ

00:13:1900:13:24 การรักษาปัจจุบันนี้ ยังไม่มีการรักษาด้วยยา อะไรที่เป็นจำเพาะเจาะจงขนาดนั้นในประเทศไทย

00:13:2400:13:27 เราก็จะแนะนำ เรื่องของการปฏิบัติตัวมากกว่าครับ

00:13:2700:13:29 เช่น การออกกำลังกายเป็นประจำ

00:13:2900:13:31 พบว่าคนออกกำลังกายสม่ำเสมอนี่ สมองจะไวกว่า

00:13:3100:13:34 พอร่างกาย Active สมองจะไวมากขึ้น

00:13:3400:13:36 รวมทั้งเรื่องของการพักผ่อนให้เพียงพอนะครับ

00:13:3700:13:38 การบรรเทาความเครียดนะครับ

00:13:3800:13:40 แล้วก็การควบคุมโรคประจำตัวให้ดี

00:13:4100:13:43 พวกที่เป็นโรคเบาหวาน ความดัน ไขมันสูงนี่

00:13:4300:13:46 จะมีความเสี่ยงของ การเกิดโรคสมองเสื่อมเช่นกัน

00:13:4600:13:47 ฉะนั้น ต้องคุมให้ดี

00:13:4700:13:49 ฟังดู ล้วน ๆ เลยคือ เรื่องของพฤติกรรมนี่เองแหละ

00:13:5000:13:54 ถูกไหม เพราะอันนั้นคือสิ่งที่เราสามารถที่จะ ปรับเปลี่ยนแล้วก็ควบคุมมันได้

00:13:5400:13:59 สำหรับคุณผู้ชมที่มักจะลืมโน่นนี่นั่น 3 วันเพิ่งจะนึกออกว่าจะพูดอะไร

00:13:5900:14:01 ก็อย่าเพิ่งตีตนไปก่อนไข้เนอะ

00:14:0200:14:04 ถ้ามีคำถามใด ๆ

00:14:0400:14:06 ลองทำบททดสอบวันนี้แล้ว

00:14:0600:14:10 เอ๊ะ มันยังไม่แน่ใจ ลองไปพบคุณหมอนะ

00:14:1000:14:13 สามารถที่จะพบคุณหมอได้ ในโรงพยาบาลทั่วประเทศเลยใช่ไหมครับ

00:14:1300:14:16 ใช่ครับ มีคุณหมอหลายท่าน ที่รับปรึกษาเบื้องต้นก่อนได้นะครับ

00:14:1600:14:20 แต่ว่าถ้าเจอหมอเฉพาะทาง ก็จะมีคุณหมอ ทางด้านระบบประสาทวิทยานะครับ

00:14:2000:14:23 คุณหมอทางด้านจิตเวชศาสตร์ ก็ดูแลโรคสมองเสื่อมได้นะครับ

00:14:2300:14:25 คุณหมอผู้สูงอายุก็ดูแลได้ครับ

00:14:2500:14:29 แต่ถ้าเกิดว่าไม่มี 3 ท่านเหล่านี้ ก็ไปเจอท่านอื่นก่อนก็ได้ครับ

00:14:2900:14:30 ได้ครับ

00:14:3000:14:33 คุณหมอครับ ความจำผมอาจจะสั้น แต่ความรักผมยาวนะครับ

00:14:3300:14:45 [เสียงดนตรี]

00:14:4500:14:47 ความรู้ทำให้ทุกอย่างเป็นไปได้

00:14:4700:14:49 มหาวิทยาลัยมหิดล

00:14:4900:14:50 ปัญญาของแผ่นดิน