การตรวจ Antigen ใช้เพื่อหาอะไร และเมื่อใดถึงจะตรวจเจอเชื้อได้ดีที่สุด

ซื้อชุดตรวจ COVID-19 มาตรวจเองอันตรายไหม? | คลิป MU [Mahidol Channel]

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:16 [เสียงดนตรี]

00:00:1600:00:21 การใช้ชุดตรวจ Rapid Test แบบ Antibody หรือ Rapid Test แบบ Antigen นะครับ

00:00:2100:00:22 สามารถใช้งานเองได้หรือไม่

00:00:2300:00:26 ถ้าให้ตอบก็คือ ไม่ควรอย่างยิ่งนะครับ มันไม่ควรมาก

00:00:2600:00:29 เพราะว่าการใช้งานชุดตรวจ Antigen หรือ Antibody

00:00:2900:00:31 ควรเกิดเฉพาะในโรงพยาบาลเท่านั้น

00:00:3100:00:34 มันต้องผ่านการอนุมัติจากองค์การอาหารและยา ของประเทศไทยเท่านั้น

00:00:3400:00:39 ถ้าประชาชนซื้อเอาไปใช้เอง ก็จะทำให้เกิดการแปลผลผิดพลาด

00:00:3900:00:42 แล้วก็การแปลผลผิดพลาด อาจจะส่งผลเสียต่อตัวเอง ต่อคนรอบข้าง

00:00:4200:00:45 หรืออาจจะไปแพร่กระจายเชื้อ ให้คนอื่นได้อีกเช่นกัน

00:00:4700:00:51 Rapid Test คือชุดทดสอบโรคอย่างง่าย และทราบผลรวดเร็ว

00:00:5100:00:53 เป็นการตรวจคัดกรองเบื้องต้น

00:00:5300:00:55 เพื่อตรวจหาเชื้อไวรัสและภูมิคุ้มกัน

00:00:5600:00:59 ก่อนเข้ากระบวนการตรวจชนิดยืนยันผล จากห้องปฏิบัติการ

00:01:0300:01:06 สำหรับชุดตรวจ Rapid Test ในปัจจุบันมีอยู่ 2 แบบ

00:01:0600:01:09 แบบนึงเราจะเรียกว่าการตรวจตัวเชื้อ หรือว่าการตรวจ Antigen

00:01:0900:01:13 อีกแบบหนึ่งเราจะเรียกว่าการตรวจภูมิคุ้มกัน หรือว่าการตรวจ Antibody

00:01:1300:01:15 การตรวจตัวเชื้อหรือว่าการตรวจ Antigen

00:01:1500:01:18 ก็คือเรามีเชื้ออยู่ แล้วเราก็มี Antibody

00:01:1800:01:20 เอา Antibody นี้มาจับกับตัวเชื้อ

00:01:2000:01:22 เพราะฉะนั้น ถ้าเรามีตัวเชื้ออยู่

00:01:2200:01:24 ผลมันก็จะเกิดผลบวกที่ตัวแผ่นทดสอบ

00:01:2400:01:26 ถ้าผู้ป่วยมีอาการอยู่

00:01:2600:01:30 เพิ่งติดเชื้อโควิดมา ภายในไม่เกิน 7 วันอย่างนี้

00:01:3000:01:32 โดยปกติแล้ว ปริมาณเชื้อมันจะสูงมาก

00:01:3200:01:34 ใช้ชุดตรวจ Rapid Test มันจะตรวจเจอ

00:01:3400:01:37 แต่ถ้าเป็นคนที่ความเสี่ยงต่ำ หรือว่าติดเชื้อมานาน

00:01:3700:01:39 Antigen Test จะตรวจไม่เจอแน่นอน

00:01:3900:01:42 ประชาชนทั่วไป ถ้าเอาไปใช้โดยที่ไม่รู้เรื่องอะไรเลย

00:01:4200:01:44 ก็อาจจะทำให้เกิดการแปลผลที่ผิดพลาด

00:01:4700:01:50 วิธีการใช้งานในการใช้ชุดตรวจ Antigen

00:01:5000:01:54 ก็คือ ถ้ามีใครสักคนมีความเสี่ยงสูง

00:01:5400:01:55 หรือว่ามีอาการชัดเจน

00:01:5500:01:58 คล้ายคลึงกับการติดเชื้อโควิด-19

00:01:5800:02:00 เดินเข้ามาที่โรงพยาบาล

00:02:0000:02:03 พอคน ๆ นี้เดินมาหาแพทย์หรือพยาบาล

00:02:0300:02:06 Rapid Test ตัวนี้ ก็จะเป็นตัวช่วยในการคัดกรอง

00:02:0600:02:09 เพราะว่า Rapid Test ผลมันจะออกได้ภายใน 10-20 นาที

00:02:1000:02:12 พอคน ๆ นี้ ทดสอบ Antigen Test

00:02:1200:02:14 ระหว่างที่ทำทดสอบ Antigen

00:02:1400:02:18 ตัวอย่างก็จะถูกส่งไปทำ Real Time PCR ซึ่งเป็นวิธีการมาตรฐานด้วย

00:02:1800:02:22 เพื่อที่จะยืนยันผลว่าตัว Rapid Test ให้ผลตรงกันหรือเปล่า

00:02:2200:02:25 อันนี้เป็นข้อใช้อย่างเดียว ของ Antigen Test ในปัจจุบัน

00:02:2800:02:29 การตรวจ Antibody ก็คือ

00:02:2900:02:31 บนตัวทดสอบมีตัวเชื้ออยู่

00:02:3100:02:35 แล้วเราก็เอาเลือด จากตัวของผู้ต้องสงสัยว่าติดเชื้อ

00:02:3500:02:39 ถ้าเซลล์ของคน ๆ นั้น มีภูมิคุ้มกันอยู่

00:02:3900:02:42 มันก็จะมาจับกับตัวไวรัส ที่มันอยู่บนแผ่นทดสอบ

00:02:4200:02:45 ซึ่งทั้งสองอันนี้ใช้ได้อย่างจำกัด

00:02:4500:02:49 สำหรับโควิดนี่ ถ้าใครทดสอบ Antibody แล้ว Positive

00:02:4900:02:52 หมายความว่า คน ๆ นั้นอาจจะเคยสัมผัสเชื้อโควิดมาแล้ว

00:02:5200:02:55 มี Antibody แสดงว่าเขามีภูมิคุ้มกันแล้ว

00:02:5500:02:57 จริง ๆ เขาน่าจะปลอดภัยจากการติดโรค

00:02:5700:03:00 แต่คนที่มี Antibody ก็ยังสามารถติดโควิดซ้ำได้อีก

00:03:0000:03:01 แต่ถ้าผลมันออกว่าเป็น Negative

00:03:0100:03:04 ก็ไม่ได้หมายความว่า คน ๆ นั้นจะไม่เป็น แพร่เชื้อไม่ได้

00:03:0400:03:05 อาจจะมีเชื้อปริมาณต่ำ ๆ

00:03:0600:03:08 ซึ่งเขาอาจจะไปแพร่เชื้อไปสู่คนอื่นได้

00:03:0800:03:10 เราไม่สามารถเอาชุดตรวจนี้

00:03:1000:03:12 ไม่ว่าจะเป็น Antigen Test หรือ Antibody Test

00:03:1200:03:14 ไปใช้ในการออกพื้นที่

00:03:1400:03:18 หรือไปใช้ในการตรวจคัดกรอง คนที่ความเสี่ยงน้อย ๆ ได้

00:03:1900:03:23 การตรวจ Antigen ต้องรับเชื้อมาแล้ว 5-14 วัน

00:03:2300:03:25 ถึงจะตรวจได้ผลที่แม่นยำ

00:03:2500:03:27 ส่วนการตรวจภูมิคุ้มกัน Antibody

00:03:2700:03:30 จะตรวจพบภูมิคุ้มกันต่อเชื้อ ในวันที่ 10 เป็นต้นไป

00:03:3000:03:32 จนกระทั่งหายป่วยแล้ว

00:03:3200:03:35 หากตรวจนอกเหนือจากเวลาดังกล่าว อาจให้ผลที่ไม่แม่นยำ

00:03:3600:03:39 ซึ่งถ้าผลตรวจเป็นบวก ใช่ว่าจะแปลว่าป่วย

00:03:3900:03:42 และถ้าผลตรวจเป็นลบ ไม่ได้แปลว่าไม่ป่วย

00:03:4200:03:46 ฉะนั้น การตรวจต้องทำโดย บุคลากรทางการแพทย์เท่านั้น

00:03:4600:03:47 ห้ามซื้อมาตรวจเอง

00:03:4900:03:53 วิธีการมาตรฐานสำหรับ การตรวจวินิจฉัยเชื้อโควิด

00:03:5300:03:55 ก็คือการตรวจรหัสพันธุกรรมของมัน

00:03:5500:03:59 ลองจินตนาการว่า ตัวเชื้อมันมีความเป็นก้อนกลม ๆ

00:03:5900:04:02 ลักษณะที่เราเรียกว่า Antigen หรือว่าเป็นตัวเชื้อ

00:04:0200:04:05 ภายใน Antigen หรือตัวเชื้อนี่ ข้างในมันมีรหัสพันธุกรรมเป็นเส้นเล็ก ๆ

00:04:0500:04:09 ซึ่งอันนี้ก็คือรหัสพันธุกรรม ที่เราตรวจด้วยวิธี Real Time PCR

00:04:0900:04:13 ซึ่งอันนี้ แม้ว่ามีปริมาณน้อย แต่มันก็จะตรวจเจอได้อย่างรวดเร็ว

00:04:1300:04:15 แล้วก็แม่นยำมากที่สุด

00:04:1500:04:16 ลองจินตนาการว่า

00:04:1600:04:18 โดยปกติชุดตรวจด้วยวิธีการมาตรฐานนี่

00:04:1800:04:20 ถ้ามีปริมาณไวรัสอยู่นะครับ

00:04:2000:04:21 เราตรวจได้ 100

00:04:2100:04:23 แต่ถ้าเป็นชุดตรวจ Antigen

00:04:2300:04:26 มันจะตรวจได้แค่ประมาณสัก 60% ของที่มี

00:04:2600:04:30 เพราะฉะนั้นก็คือ ถ้าสมมุติว่าตัวเชื้อ มีไม่เยอะจริง ๆ มันจะตรวจไม่เจอ

00:04:3000:04:33 สำหรับชุดตรวจที่มันมีการขายในอินเทอร์เน็ต

00:04:3300:04:36 น่าจะเป็นชุดตรวจที่ไม่ได้ผ่าน องค์การอาหารและยา

00:04:3600:04:40 ความไม่ปลอดภัยมันก็จะมีในเรื่องของ ประสิทธิภาพของชุดตรวจ

00:04:4000:04:43 เพราะว่ามันจะไม่ได้ถูกผ่านการประเมินแน่นอน

00:04:4300:04:45 บางชุดตรวจจะต้องมีการเจาะเลือด

00:04:4500:04:47 ไม่ว่าจะเป็นเจาะจากแขน หรือเจาะจากปลายนิ้วก็ตาม

00:04:4700:04:48 มันมีความเสี่ยงนะครับ

00:04:4800:04:50 ถ้าเราทำไม่ถูกต้อง ไม่มีความสะอาด

00:04:5100:04:54 มันอาจจะทำให้เราติดเชื้ออื่น ๆ ที่มันอยู่ที่ผิวหนังเราได้

00:04:5400:04:56 ไม่ควรซื้อมาตรวจ

00:04:5600:04:58 แนะนำให้ท่านไปโรงพยาบาลใกล้เคียง

00:04:5800:05:01 โรงพยาบาลก็จะมีหน่วยพิเศษ การทดสอบโรคติดเชื้อ

00:05:0100:05:02 ในการที่จะช่วยคัดกรอง

00:05:0200:05:04 แล้วก็ชุดตรวจที่ได้มาตรฐาน

00:05:0400:05:07 แล้วก็ตรวจให้ท่านรู้ผลได้อย่างสบายใจ

00:05:0700:05:10 ซึ่งถ้าท่านอยู่ในข่ายที่มีความเสี่ยงสูง

00:05:1000:05:13 หรือว่าทางการแพทย์จะเรียกว่า PUI Case อย่างนี้

00:05:1300:05:16 จะสามารถรับบริการการตรวจได้ฟรี โดยไม่เสียเงินค่าใช้จ่าย

00:05:1600:05:21 สำหรับโรงเรียน ตลาด โรงงานต่าง ๆ ที่คิดว่าตัวเองมีความเสี่ยง

00:05:2100:05:22 ก็ให้แจ้งกรมควบคุมโรคนะครับ

00:05:2200:05:26 กรมควบคุมโรคก็จะส่งเจ้าหน้าที่ไปให้บริการ โดยที่ไม่เสียค่าใช้จ่ายเช่นกัน

00:05:2600:05:28 อาจจะฝากไว้นะครับว่า

00:05:2800:05:31 ตอนนี้โควิดก็ยังเป็นสิ่งที่ต้องระวัง

00:05:3100:05:34 ก็อย่าลืมใส่หน้ากากตลอดเวลา พกเจลแอลกอฮอล์นะครับ

00:05:3400:05:37 แล้วก็ดูแลรักษาตัวเองให้สะอาด

00:05:3700:05:38 หลีกเลี่ยงแหล่งชุมชนนะครับ

00:05:3800:05:40 อันนี้ก็น่าจะเป็น วิธีการดูแลตัวเองที่ดีที่สุด

00:05:4000:05:42 ให้ปลอดภัยจากโควิด-19

00:05:4200:05:54 [เสียงดนตรี]