โดปามีนและเซโรโทนินมีบทบาทอย่างไรต่ออารมณ์และความสุขของมนุษย์

PODCAST | EP:101 การทำงานร่วมกันของสารเคมีในสมองที่ช่วยให้เรามีความสุขแบบยั่งยืน

จากช่อง : Gozilla Lim


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0100:00:03 สวัสดีครับหลายคนอาจจะรู้กันดีอยู่แล้ว

00:00:0300:00:06 ว่าโดปามีนเป็นสารเคมีที่เกี่ยวข้องกับ

00:00:0600:00:10 ระบบรางวัลและความสุขของเราแต่ก็ยังมีสาร

00:00:1000:00:12 เคมีที่เกี่ยวข้องกับระบบรางวัลและความ

00:00:1200:00:14 สุขของเราอีกตัวหนึ่งที่สำคัญไม่แพ้กัน

00:00:1400:00:18 เลยนะครับนั่นก็คือเซโรโทนินนั่นเองซึ่ง

00:00:1800:00:21 สารเคมีทั้ง 2 ตัวนี้เนี่ยมีบทบาทสำคัญใน

00:00:2100:00:24 การควบคุมอารมณ์พฤติกรรมและการเรียนรู้

00:00:2400:00:27 ของเราโดยโดปามีนเนี่ยมักจะถูกมองว่าเป็น

00:00:2700:00:30 สารแห่งความสุขที่ทำให้เราเราเนี่ยรู้สึก

00:00:3000:00:33 ดีและกระตือรือล้นเมื่อเราทำกิจกรรมที่

00:00:3300:00:36 เราชอบหรือได้รางวัลนะครับอย่างเช่นการ

00:00:3600:00:40 ได้กินของอร่อยๆได้รางวัลจากการเดิมพัน

00:00:4000:00:43 หรือการมีเซกก็ตามกิจกรรมเหล่านี้เนี่ยก็

00:00:4300:00:46 จะทำให้สมองของเราหลั่งโดปามีนออกมาทำให้

00:00:4600:00:49 เรารู้สึกพึงพอใจและอยากทำกิจกรรมนั้นๆ

00:00:4900:00:53 ซ้ำอีกส่วนเซโรโทนินผมขอเรียกว่าเป็น

00:00:5300:00:56 ฮอร์โมนแห่งความสุขแบบยั่งยืนนะครับจะ

00:00:5600:00:58 เป็นความสุขความรู้สึกที่จะได้จากความ

00:00:5800:01:01 สัมพันธ์ที่ดีการมีสุขภาพร่างกายและ

00:01:0100:01:04 สุขภาพจิตที่ดีเป็นต้นนะครับเซโรโทนิน

00:01:0400:01:07 เนี่ยจะช่วยให้เราสงบผ่อนคลายและมีความ

00:01:0700:01:10 สุขในแบบที่ยั่งยืนนั่นเองดูแล้วเหมือน

00:01:1000:01:13 การหลังโดปามีนจะมีข้อเสียมากกว่า

00:01:1300:01:16 เซโรโทนินใช่ไหมมครับแต่จริงๆแล้วสารเคมี

00:01:1600:01:19 ทั้ง 2 ตัวนี้เนี่ยมีความสำคัญไม่แพ้กัน

00:01:1900:01:23 และแยกจากกันไม่ได้เลยนะครับจากงานวิจัย

00:01:2300:01:26 นักวิทยาศาสตร์พบว่าโดปามีนและเซโรโทนิน

00:01:2600:01:29 ไม่ได้ทำงานแยกกันนะครับแต่ทำงานร่วมกัน

00:01:2900:01:32 คล้ายกับคันเร่งและเบรกของรถยนต์โดปามีน

00:01:3200:01:35 จะเปรียบเสมือนคันเร่งที่กระตุ้นให้เรา

00:01:3500:01:38 เนี่ยอยากทำกิจกรรมต่างๆช่วยเพิ่มแรงจูง

00:01:3800:01:41 ใจในการทำเป้าหมายเพื่อให้ได้รางวัลในขณะ

00:01:4100:01:44 ที่เซโรโทนินเปรียบเสมือนเบรกที่ช่วยให้

00:01:4400:01:47 เราควบคุมความอยากที่มากเกินไปเหล่านั้น

00:01:4700:01:51 และพิจารณาผลกระทบในระยะยาวได้นะครับนั่น

00:01:5100:01:53 เลยทำให้การทำงานที่สมดุลของโดปามีนและ

00:01:5300:01:56 เซโรโทนินสำคัญต่อพฤติกรรมของเราอย่างมาก

00:01:5600:02:00 เลยทีเดียวนะครับหากโดปามีนสูงเกินไป

00:02:0000:02:03 อาจทำให้เกิดพฤติกรรมเสี่ยงเช่นการติดยา

00:02:0300:02:06 เสพติดหรือการพนันนะครับเนื่องจากสมอง

00:02:0600:02:09 เนี่ยต้องการโดปามีนในปริมาณมากขึ้น

00:02:0900:02:12 เรื่อยๆในทางกลับกันหากเซโรโทนินต่ำเกิน

00:02:1200:02:16 ไปอาจเสี่ยงทำให้เกิดภาวะซึมเศร้าวิตก

00:02:1600:02:20 กังวลหรือขาดความมั่นใจในตัวเองได้นะครับ

00:02:2000:02:22 การรักษาระดับโดปามีนและเซโรโทนินให้

00:02:2200:02:26 สมดุลจึงสำคัญมากซึ่งเราสามารถทำได้โดย

00:02:2600:02:29 การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมทำกิจกรรมที่ดีต่อ

00:02:2900:02:33 ร่างกายให้มากขึ้นออกกำลังกายให้มากขึ้น

00:02:3300:02:36 กินอาหารที่มีประโยชน์มากขึ้นนอนหลับให้

00:02:3600:02:39 เพียงพอทำสมาธิบ้างหรือออกไปใช้เวลาอยู่

00:02:4000:02:43 กับธรรมชาติบ้างนะครับจะเป็นตัวช่วยในการ

00:02:4300:02:46 ป้องกันและรักษาโรคทางจิตเวทต่างๆทำให้

00:02:4600:02:50 เรามีความสุขมีสมาธิสามารถทำงานและใช้

00:02:5000:02:54 ชีวิตได้อย่างมีประสิทธิภาพนะครับโดยสรุป

00:02:5400:02:57 แล้วโดปามีนและเซโรโทนินเป็นสารเคมีแห่ง

00:02:5700:03:00 ความสุขที่ทำงานร่วมกันมีความความสำคัญ

00:03:0000:03:03 กันทั้งคู่นะครับการรักษาระดับโดปามีนและ

00:03:0300:03:06 เซโรโทนินให้สมดุลเป็นสิ่งสำคัญต่อสุขภาพ

00:03:0600:03:09 จิตและคุณภาพชีวิตของเราการดูแลสุขภาพ

00:03:0900:03:13 ทั้งร่างกายและจิตใจอย่างสม่ำเสมอจะช่วย

00:03:1300:03:15 ให้เรามีชีวิตที่สมดุลยิ่งขึ้นนั่นเองนะ

00:03:1500:03:19 ครับแล้วพบกันใหม่ใน Episode ต่อไปสำหรับ

00:03:1900:03:23 วันนี้ขอบคุณครับ