แพทย์ใช้วิธีใดในการตรวจวินิจฉัยมะเร็งต่อมไทรอยด์

5 สัญญาณเตือน มะเร็งต่อมไทรอยด์ | คลิป MU [by Mahidol]

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0000:00:01 มะเร็งต่อมไทรอยด์นะครับ

00:00:0100:00:04 จริง ๆ หลักการมันก็เหมือน มะเร็งที่อวัยวะอื่น ๆ ทั่วไป

00:00:0400:00:07 เซลล์ไทรอยด์มีการแบ่งตัวบ่อย ๆ ขึ้น

00:00:0700:00:08 แล้วมันแบ่งตัวผิดปกติ

00:00:0800:00:11 แล้วก็มีความสามารถที่จะไปกัดกิน หรือแพร่กระจาย

00:00:1100:00:14 ก่อให้เกิดอันตรายต่ออวัยวะรอบ ๆ ข้างได้

00:00:1400:00:16 แล้วก็กลายออกมาเป็นมะเร็งไทรอยด์

00:00:1600:00:22 [เสียงดนตรี]

00:00:2200:00:24 ต่อมไทรอยด์มีหน้าที่สร้างฮอร์โมนไทรอยด์

00:00:2400:00:28 เป็นฮอร์โมนที่ผมจะบอกว่า ใช้สำหรับให้ร่างกายเราเผาผลาญ

00:00:2800:00:30 ถ้าเกิดว่ามีฮอร์โมนไทรอยด์เยอะเกินไป

00:00:3000:00:31 ก็จะเป็นภาวะไทรอยด์เป็นพิษ

00:00:3100:00:33 มีเหนื่อยง่าย ใจสั่น น้ำหนักลด

00:00:3300:00:36 ถ้าเกิดว่าต่อมไทรอยด์ไม่สร้างฮอร์โมนไทรอยด์ เป็นไทรอยด์ต่ำ

00:00:3600:00:38 ก็รู้สึกเฉื่อยแฉะ

00:00:3800:00:40 ไม่กระปรี้กระเปร่า น้ำหนักขึ้นอย่างนี้ครับ

00:00:4000:00:43 ก็จะเป็นฮอร์โมนที่สำคัญต่อ การใช้ชีวิตประจำวันครับ

00:00:4300:00:46 [เสียงดนตรี]

00:00:4600:00:50 ตัวมะเร็งไทรอยด์คือจะเริ่มจาก การที่มันเป็นก้อนเนื้อไทรอยด์ก่อน

00:00:5000:00:54 โดยส่วนใหญ่คนไข้ก็จะสังเกตจาก การที่คลำเจอก้อนได้ที่บริเวณต่อมไทรอยด์

00:00:5400:00:57 ถ้าเกิดว่าก้อนมันใหญ่ขึ้น มากขึ้นเรื่อย ๆ

00:00:5700:01:00 จนมีอาการกดเบียดอวัยวะรอบ ๆ ข้าง

00:01:0000:01:02 ก็จะมีอาการอื่น ๆ ตามมา

00:01:0200:01:05 ถ้าเกิดว่ามะเร็งมันไปกดเส้นเสียง ก็จะมีเสียงแหบได้

00:01:0500:01:08 ข้างหลังของต่อมไทรอยด์จะเป็นหลอดลม

00:01:0800:01:10 เพราะฉะนั้น บางคนจะรู้สึกหายใจติดขัด

00:01:1000:01:12 นอนลงไปแล้วรู้สึกเหมือนกับว่ามีอะไรมากด

00:01:1200:01:14 หายใจมีเสียงหวีด

00:01:1400:01:15 อันนี้ก็จะเป็นสัญญาณหนึ่งนะครับ

00:01:1600:01:18 ถัดลงไปอีกก็จะเป็นหลอดอาหาร

00:01:1800:01:20 ก้อนมะเร็งไทรอยด์ไปกดหลอดอาหาร

00:01:2000:01:22 บางคนก็อาจจะกลืนติด กลืนลำบาก

00:01:2200:01:24 แล้วถ้าเกิดว่ามะเร็งไทรอยด์ก้อนโตมาก ๆ

00:01:2400:01:26 แล้วก็มีการแพร่กระจายออกไปที่ต่อมน้ำเหลือง

00:01:2600:01:29 ก็จะพบอาการ คือ มีต่อมน้ำเหลืองบริเวณคอโตขึ้นได้

00:01:3000:01:39 [เสียงดนตรี]

00:01:3900:01:42 สำหรับสาเหตุของมะเร็งไทรอยด์

00:01:4200:01:45 จริง ๆ แล้ว ตัวเซลล์ไทรอยด์ มันมีการแบ่งตัวและมีการกลายพันธุ์

00:01:4500:01:49 จากเดิมที่เขาจะต้องมีการแบ่งตัว และเป็นหน้าตาของเซลล์ไทรอยด์ปกติ

00:01:4900:01:51 เขามีการแบ่งตัวและมีการกลาย

00:01:5100:01:53 เปลี่ยนแปลงหน้าตา เปลี่ยนแปลงนิสัย

00:01:5300:01:54 เปลี่ยนแปลงลักษณะของมัน

00:01:5400:01:58 แล้วก็ก่อให้เกิดเป็นก้อนเนื้อ แล้วก็กลายเป็นมะเร็งไทรอยด์ในที่สุด

00:01:5800:02:00 สำหรับสถิติของโรคมะเร็งไทรอยด์

00:02:0000:02:02 เราพบว่า เราเจอในกลุ่มผู้หญิงมากกว่า

00:02:0200:02:06 เจอประมาณสัก 10-15 คน ต่อประชากร 100,000 คน

00:02:0600:02:08 ถึงแม้ว่าจะเจอมะเร็งไทรอยด์เยอะขึ้นเรื่อย ๆ

00:02:0800:02:11 แต่อัตราการตายไม่ได้เพิ่มขึ้นเลย

00:02:1100:02:14 มะเร็งไทรอยด์ถือว่ามีอัตราการรอดชีวิต ใน 5 ปี สูงมาก

00:02:1400:02:16 เกือบ ๆ 100% เลย ประมาณสัก 97-98%

00:02:1600:02:20 [เสียงดนตรี]

00:02:2000:02:23 สำหรับขั้นตอนการตรวจวินิจฉัย ของมะเร็งไทรอยด์

00:02:2300:02:25 คุณหมอก็จะพิจารณาทำอัลตราซาวด์

00:02:2500:02:28 ก็เป็นเหมือนการถ่ายรูปที่ไทรอยด์

00:02:2800:02:30 เพื่อดูว่าลักษณะก้อนเป็นลักษณะอย่างไร

00:02:3000:02:34 เราจะพอบอกได้คร่าว ๆ ว่า ก้อนนี้มีหน้าตา มีแนวโน้ม

00:02:3400:02:37 มีความเสี่ยงที่จะเป็นมะเร็งไทรอยด์ มากน้อยแค่ไหน

00:02:3700:02:40 และนี่ก็เป็นตัวอย่างของต่อมไทรอยด์ที่ปกติ

00:02:4000:02:42 ก็จะเห็นว่าอันนี้เป็นหลอดลม

00:02:4200:02:46 อันนี้เป็นฝั่งขวาของต่อมไทรอยด์ อันนี้เป็นฝั่งซ้ายของต่อมไทรอยด์

00:02:4600:02:49 เนื้อไทรอยด์ปกติก็ควรจะมีความเนียนสวย

00:02:4900:02:51 ไม่มีตะปุ่มตะป่ำ ไม่มีก้อนอะไร

00:02:5200:02:53 ตัวอย่างของก้อนไทรอยด์ อย่างเช่น

00:02:5300:02:55 จะเห็นว่า มันไม่เนียนสวยเหมือนอันนี้เลย

00:02:5600:02:59 มีอะไรไม่รู้ยึกยือไปหมด มีจุด ๆ ขาว ๆ

00:02:5900:03:01 อันนี้ก็จะเป็นตัวอย่างของก้อนที่ไทรอยด์

00:03:0100:03:03 ซึ่งคุณหมอก็ต้องใช้วิธีการทำอัลตราซาวด์

00:03:0300:03:05 แล้วก็ประเมินดูว่าจะต้องทำอะไรต่อไป

00:03:0500:03:06 ต้องเจาะชิ้นเนื้อมาหรือเปล่า

00:03:0600:03:09 [เสียงดนตรี]

00:03:0900:03:11 ทุกคน ถ้าเกิดวินิจฉัยเป็นมะเร็งไทรอยด์

00:03:1100:03:13 คุณหมอก็จะแนะนำให้ผ่าตัด

00:03:1300:03:14 หลังจากที่ผ่าตัดไปแล้ว

00:03:1400:03:16 จะต้องกลืนแร่หรือเปล่า

00:03:1600:03:18 หรือจะต้องไปให้ยาเคมีบำบัด

00:03:1800:03:22 หรือไปฉายแสง หรือว่าจะไปใช้ยาพิเศษอะไร

00:03:2200:03:25 ก็ขึ้นอยู่กับว่าตัวโรครุนแรงมากน้อยแค่ไหน

00:03:2500:03:28 ถ้าเกิดว่า มะเร็งไทรอยด์ อยู่แค่ต่อมไทรอยด์เล็ก ๆ

00:03:2800:03:30 ไม่มีการแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลือง

00:03:3000:03:32 เราผ่าตัด เอาเนื้อออก ก็จบ

00:03:3200:03:33 ในทางกลับกัน

00:03:3300:03:36 ถ้าเกิดว่าตัวก้อนใหญ่ เขาแพร่กระจายไปที่ต่อมน้ำเหลืองแล้ว

00:03:3600:03:39 หรือว่าแพร่กระจายไปที่อวัยวะอื่น ๆ แล้ว

00:03:3900:03:41 อันนั้นก็อาจจะต้องใช้ วิธีการกลืนแร่เข้ามาด้วย

00:03:4100:03:44 แร่ไอโอดีน เวลาที่เรากินเข้าไปในร่างกาย

00:03:4400:03:45 เซลล์ไทรอยด์เขาจะชอบ

00:03:4500:03:48 แร่ไอโอดีน มันจะไปสะสมในเซลล์ไทรอยด์ไว้

00:03:4800:03:49 แทนที่จะกินแร่ไอโอดีนธรรมดา

00:03:4900:03:52 ให้ใส่พวกสารกัมมันตภาพรังสีเข้าไปนิดหน่อย

00:03:5200:03:54 พอกินเข้าไป ตัวเซลล์ไทรอยด์ที่เป็นมะเร็ง

00:03:5400:03:57 ก็จะสะสมตัวแร่นี้เอาไว้

00:03:5700:04:01 แล้วมันก็จะมีพลังงานทำลายล้าง ฆ่าเซลล์ไปทีละน้อย ทีละน้อย

00:04:0100:04:02 แล้วก็ถูกฆ่าให้ตายในที่สุด

00:04:0200:04:04 แต่มันก็จะมีขั้นตอนรายละเอียดไป

00:04:0400:04:08 เนื่องจากว่าตัวแร่ มันมีสารกัมมันตภาพรังสี

00:04:0800:04:11 มันก็สามารถที่จะแพร่กระจายไปให้คนรอบข้างได้

00:04:1100:04:12 เราก็จะมีวิธีการแนะนำ

00:04:1200:04:16 ประมาณสัก 1 สัปดาห์ก่อน 1 สัปดาห์หลัง ถึง 1 เดือนหลังจากกลืนแร่

00:04:1600:04:18 ให้เว้น อยู่ไกลเด็กเล็ก ๆ

00:04:1800:04:22 เพราะว่าเราก็ไม่อยากให้แร่นี้ ไปส่งผลเสียต่อไทรอยด์ของคนรอบข้าง

00:04:2200:04:24 ในเมื่อเราตัดต่อมไทรอยด์ออกไปทั้งต่อมเลย

00:04:2400:04:26 ร่างกายเราไม่มีฮอร์โมนไทรอยด์เหลืออยู่เลย

00:04:2600:04:28 คุณหมอก็จะจ่ายยาฮอร์โมนไทรอยด์ทดแทน

00:04:2800:04:31 กินทดแทนไปทุกวันตลอดชีวิต

00:04:3100:04:34 แต่อันนี้ก็ขึ้นอยู่กับว่า เราผ่าตัดมากน้อยแค่ไหน

00:04:3400:04:35 บางคนถ้ามีก้อนเล็ก ๆ

00:04:3500:04:37 คุณหมอผ่าตัด พิจารณาตัดแค่ฝั่งเดียว

00:04:3700:04:39 แล้วเหลือต่อมไทรอยด์อีกฝั่งหนึ่งไว้

00:04:3900:04:41 อันนั้นก็อาจจะไม่จำเป็นต้องกินยา ฮอร์โมนไทรอยด์

00:04:4200:04:45 แต่ถ้าเกิดคุณหมอผ่าตัด แล้วเอาต่อมไทรอยด์ออกไปทั้งหมดเลย

00:04:4500:04:47 แน่นอนอันนั้นก็ต้องกินยา ฮอร์โมนไทรอยด์ไปตลอด

00:04:4700:04:50 ถ้าขาดฮอร์โมนไทรอยด์ ไม่กินยาฮอร์โมนไทรอยด์

00:04:5000:04:51 ทุกอย่างก็จะหยุด

00:04:5100:04:53 หัวใจทำงานไม่ดี ตับทำงานไม่ดี

00:04:5300:04:55 เส้นเลือดทำงานไม่ดี ความดันไม่ดี

00:04:5500:04:57 เพราะฉะนั้น ถ้าผ่าตัดต่อไทรอยด์ออกไปหมดแล้ว

00:04:5800:04:59 ต้องกินยาฮอร์โมนไทรอยด์ทดแทน

00:04:5900:05:03 [เสียงดนตรี]