00:00:00 → 00:00:02 ขอต้อนรับสู่หมอ
00:00:02 → 00:00:07 พัทรพความรู้สุขภาพลึกและฟรีมีที่
00:00:07 → 00:00:11 นี่สวัสดีค่ะเรื่องไขมันคอเลสเตอรอลเนี่ย
00:00:12 → 00:00:15 เอ่อฟังดูก็ซับซ้อนนะคะแต่พอเราได้ดูข้อ
00:00:15 → 00:00:17 มูลอย่างคลิปวีดีโอที่อธิบายเรื่องนี้
00:00:17 → 00:00:20 เนี่ยทำให้เห็นภาพเลยว่าร่างกายเรามีระบบ
00:00:20 → 00:00:25 จัดการพลังงานที่แบบน่าทึ่งมากครับผม
00:00:25 → 00:00:27 เหมือนมีเรือบรรทุกหลายๆแบบเลยอ่ะพวกไลฟ์
00:00:27 → 00:00:32 โปรโโปรตีนที่คอยขนสดส่งพลังงานใช่ครับ
00:00:32 → 00:00:34 วันนี้เราเลยอยากจะมาเจาะลึกกันหน่อยค่ะ
00:00:34 → 00:00:38 ว่าไอ้ระบบขนส่งหลักๆ 2 ทางเนี่ยมันทำงาน
00:00:38 → 00:00:40 ต่างกันยังไงแล้วมันบอกอะไรเราได้บ้าง
00:00:40 → 00:00:44 ครับดีเลยครับคือการทำความเข้าใจระบบพวก
00:00:44 → 00:00:47 เนี้ยสำคัญมากจริงๆนะครับเพราะมันทำให้
00:00:47 → 00:00:51 เห็นเลยว่าร่างกายเอาพลังงานไปใช้หรือเอา
00:00:51 → 00:00:55 ไปเก็บซึ่งเอ่อมันต่างกันเยอะเลยงั้น
00:00:55 → 00:00:58 เริ่มที่ทางแรกก่อนเลยนะคะระบบน้ำเหลือง
00:00:59 → 00:01:03 ที่ข้อมูลบอกว่าเน้นใช้พลังงานครับตัวเอก
00:01:03 → 00:01:04 คือ
00:01:04 → 00:01:07 ไคโลไมครอนช่วยขยายความหน่อยได้มั้คะว่า
00:01:07 → 00:01:11 มันคืออะไรทำอะไรกันแน่คะได้ครับคือใน
00:01:11 → 00:01:13 ระบบน้ำเหลืองเนี่ยไคโลไมครอนก็เหมือน
00:01:13 → 00:01:16 เรือลำแรกเลยครับที่ไปรับไขมันมาจากอาหาร
00:01:16 → 00:01:22 ที่เรากินอ๋อรับจากลำไส้โดยตรงเลยใช่ครับ
00:01:22 → 00:01:24 แล้วก็บรรทุกพลังงานหลักๆเลยก็คือกรดไข
00:01:24 → 00:01:27 มันอิสระหรือ Free Faty Acid อันนี้คือ
00:01:27 → 00:01:30 ไขมันโมเลกุลเล็กเล็กที่เซลล์พร้อมจะเอา
00:01:30 → 00:01:33 ไปใช้ได้เลยนะครับเอาไปเผาผลาญเป็นพลัง
00:01:33 → 00:01:36 งานเอาไปใช้ทันทีทันทีเลยครับมันก็จะล่อง
00:01:36 → 00:01:39 ไปตามท่อนน้ำเหลืองส่งพลังงานให้เซลล์
00:01:39 → 00:01:43 ต่างๆโดยตรงเลยเน้นการใช้เดี๋ยวนี้ตอนนี้
00:01:43 → 00:01:46 ค่ะแล้วคอเลสเตอรอลล่ะคะออส่วน
00:01:46 → 00:01:49 คอเลสเตอรอลที่มากับไคโลไมครรอนหรือที่
00:01:49 → 00:01:52 อาจจะเหลือจากการใช้พลังงานในเซลล์เนี่ย
00:01:52 → 00:01:56 ก็จะมี HDL ครับ HDL ทำหน้าที่เหมือนเอ่อ
00:01:56 → 00:02:00 รถเก็บขยะคอยเก็บคอเลสเตอรอลส่วนเกินพวก
00:02:00 → 00:02:03 นี้กลับไปที่ตับอีกทีอ๋อเข้าใจแล้วค่ะคือ
00:02:03 → 00:02:07 ไขมันจากอาหารก็มาทางนี้ทั้งกรดไขมันทั้ง
00:02:07 → 00:02:09 คอเลสเตอรอลก็จัดการผ่านระบบน้ำเหลืองนี้
00:02:09 → 00:02:13 ก่อนใช่เลยครับไคโลไมครอนขนส่งพลังงานไป
00:02:13 → 00:02:17 ใช้ HDL ช่วยจัดการคอเลสเตอรอลควบคู่กัน
00:02:17 → 00:02:20 ไปเลยโอเคค่ะชัดเจนเลยว่าเส้นทางน้ำ
00:02:20 → 00:02:23 เหลืองนี่เน้นใช้พลังงานจริงๆแต่ทีนี้พอ
00:02:23 → 00:02:26 มันเดินทางต่อไปเรื่อยๆจนเข้าสู่ระบบ
00:02:26 → 00:02:30 เลือดหรือพอพลังงานมันถูกส่งไปที่ตับครับ
00:02:30 → 00:02:33 สถานการณ์มันเปลี่ยนไปเลยใช่มั้ยคะหลายคน
00:02:33 → 00:02:35 จะคุ้นกับหรืออาจจะกังวลเรื่องไขมันใน
00:02:35 → 00:02:38 เลือกที่มาจากตับอย่าง VLDL นี่แหละค่ะ
00:02:38 → 00:02:41 ครับผมทำไมอยู่ๆร่างกายถึงมีระบบที่
00:02:41 → 00:02:44 เหมือนจะเปลี่ยนโหมดจากเน้นใช้ไปเน้นเก็บ
00:02:44 → 00:02:48 พลังงานแทนล่ะคะอ้าเป็นคำถามที่ดีมากครับ
00:02:48 → 00:02:50 คือพอไคโลไมครอนที่เหลือจากการส่งพลังงาน
00:02:51 → 00:02:54 หรือกรดไขมันต่างๆเนี่ยมันเดินทางมาถึง
00:02:54 → 00:02:57 ตับตับนี่เหมือนเป็นศูนย์กลางใหญ่เลยแบบ
00:02:58 → 00:03:01 ทำหน้าที่สำคัญมากๆอย่างแรกเลยคือตับ
00:03:01 → 00:03:04 เนี่ยสามารถนำกรดไขมันพวกเนี้ยไปสร้าง
00:03:04 → 00:03:11 เป็น
00:03:11 → 00:03:15 คีโตนคีโตนที่ได้ยินบ่อยๆคือใช่ครับคีโตน
00:03:15 → 00:03:19 คือพลังงานคุณภาพสูงเลยนะสมองนี่ชอบมาก
00:03:19 → 00:03:21 แล้วร่างกายก็เอาไปใช้ได้เร็วด้วยมันเป็น
00:03:21 → 00:03:24 กลไกธรรมชาติเลยครับที่ร่างกายเตรียมไว้
00:03:24 → 00:03:27 ใช้พลังงานจากไขมันโดยเฉพาะเลยอ๋ออ๋อแสดง
00:03:27 → 00:03:29 ว่าจริงๆร่างกายก็พร้อมจะใช้ไขมันเป็น
00:03:29 → 00:03:33 หลักอยู่แล้วผ่านคีโตนนี่เองถูกต้องครับ
00:03:33 → 00:03:35 จุดนี้น่าสนใจมากมันบอกว่าร่างกายเรามี
00:03:35 → 00:03:39 โหมดใช้ไขมันเป็นหลักเตรียมไว้แล้วแต่ที
00:03:39 → 00:03:41 นี้ถ้าเกิดว่าพลังงานที่เข้ามาที่ตับมัน
00:03:42 → 00:03:44 เยอะเกินไปเกินกว่าจะใช้หมดหรือสร้าง
00:03:44 → 00:03:48 คีโตนหมดใช่ครับเกินความต้องการตอนนั้น
00:03:48 → 00:03:51 หรือเกินกว่าจะสร้างคีโตนได้หมดตับก็จะทำ
00:03:51 → 00:03:53 หน้าที่อย่างที่ 2 คือเป็นเหมือนโรงงาน
00:03:53 → 00:03:56 บรรจุพันธุ์ครับอ๊ะครับแล้วก็ส่งออกไปทาง
00:03:56 → 00:03:59 ระบบเลือด VLDL นี่เหมือนตับแพ็คพลังงาน
00:03:59 → 00:04:02 ส่วนเกินส่งไปนะครับส่งไปเก็บตามเซลล์ไข
00:04:02 → 00:04:06 มันต่างๆทั่วร่างกายรอไว้ใช้ทีหลังเก็บ
00:04:06 → 00:04:08 อย่างเดียวเลยเน้นเก็บสะสมเป็นหลักเลย
00:04:08 → 00:04:12 ครับสำหรับ VLDL โอ้โหพอฟังแบบนี้แล้วภาพ
00:04:12 → 00:04:16 มันชัดขึ้นมากๆเลยค่ะคือ VLDL ก็ไม่ได้
00:04:16 → 00:04:19 เป็นผู้ร้ายอะไรขนาดนั้นครับผมแต่มันเป็น
00:04:19 → 00:04:23 กลไกที่ร่างกายใช้จัดการพลังงานส่วนเกิน
00:04:23 → 00:04:26 จริงๆเหมือนเป็นโหมดเก็บเข้าคลังสินะคะ
00:04:26 → 00:04:29 ใช่ครับคือพอโหมดใช้ด่วนผ่านน้ำเหลือง
00:04:29 → 00:04:31 หรือสร้างคีโตนมันเต็มมันล้นแล้วก็ต้อง
00:04:32 → 00:04:35 เก็บแล้วระบบเก็บผ่าน VLDL นี่มันมักจะ
00:04:35 → 00:04:37 เชื่อมโยงกับฮอร์โมนอินซูลินด้วยใช่ไหมั้
00:04:37 → 00:04:40 คะถูกต้องเลยครับระบบ VLDL และกั่งเก็บไข
00:04:40 → 00:04:42 มันเนี่ยมักจะถูกกระตุ้นหรือทำงาน
00:04:42 → 00:04:46 สัมพันธ์กันกับอินซูลินอ๋ออินซูลินที่
00:04:46 → 00:04:48 เป็นสัญญาณว่ามีพลังงานเยอะให้เก็บเก็ด
00:04:48 → 00:04:52 ใช่ครับนั่นคือความต่างสำคัญเลยกับระบบ
00:04:52 → 00:04:55 แรกในน้ำเหลืองที่เน้นใช้พลังงานแล้วก็
00:04:55 → 00:04:57 ไม่ค่อยค่อยขึ้นกับอินซูลินเท่าไหร่มัน
00:04:57 → 00:05:00 เหมือนเป็นคนละโมทการทำงานกันเลยครับเข้า
00:05:00 → 00:05:04 ใจแล้วค่ะสรุปง่ายๆก็คือร่างกายเรามี 2
00:05:04 → 00:05:07 ระบบขนส่งไขมันหลักๆเลยระบบแรกผ่านน้ำ
00:05:07 → 00:05:10 เหลืองใช้ไคโลไมครรอนอันนี้เน้นส่งไปใช้
00:05:10 → 00:05:15 ทันทีครับระบบที่ 2 พอพลังงานไปถึงตับถ้า
00:05:15 → 00:05:18 ไม่เยอะไปตับก็สร้างคีโตนให้ใช้ด่วนๆใช่
00:05:18 → 00:05:22 ครับแต่ถ้ามันเกินตับก็จะแพ็คใส่ VLDL
00:05:22 → 00:05:25 ส่งออกทางเลือดเพื่อเอาไปเก็บถูกต้องครับ
00:05:25 → 00:05:28 สรุปได้ดีเลยครับการเข้าใจความแตกต่างตรง
00:05:28 → 00:05:31 นี้สำคัญมากจริงๆนะคะมันทำให้เรามอง
00:05:31 → 00:05:34 เรื่องไขมันเรื่องอาหารการเผาผลาญเปลี่ง
00:05:34 → 00:05:37 ไปเลยใช่ครับและผมขอทิ้งท้ายเป็นประเด็น
00:05:37 → 00:05:40 ให้เราลองคิดกันต่อเล่นๆนะครับค่ะคือใน
00:05:40 → 00:05:43 เมื่อร่างกายเรามีกลไกที่ออกแบบมาอย่างดี
00:05:43 → 00:05:47 เลยเพื่อใช้พลังงานไขมันเป็นหลักๆทั้ง
00:05:47 → 00:05:49 ผ่านระบบน้ำเหลืองทั้งการสร้างคีโตนที่
00:05:49 → 00:05:53 ตับลองคิดดูว่าถ้าเราปรับวิถีชีวิตหรือ
00:05:53 → 00:05:55 การกินของเราให้มันส่งเสริมกลไกธรรมชาติ
00:05:55 → 00:05:59 พวกนี้ให้มันทำงานได้ดีขึ้นมันอาจจะส่งผล
00:05:59 → 00:06:02 ดีต่อสุขภาพโดยรวมในระยะยาวมากกว่าที่เรา
00:06:02 → 00:06:05 จะไปโฟกัสแค่เอ่อการนับแคลอรี่อย่างเดียว
00:06:05 → 00:06:09 หรือเปล่าอื้อหือน่าคิดมากเลยค่ะครับเป็น
00:06:09 → 00:06:15 คำถามที่น่าสนใจนะครับ
00:06:15 → 00:06:27 [เพลง]