การรักษาภาวะแฟนโทสเมียมีวิธีใดบ้าง และมีประสิทธิภาพแค่ไหน

แฟนโทสเมีย (Phantosmia) ภาวะได้กลิ่นที่ไม่มีอยู่จริง | พบหมอมหิดล [by Mahidol Channel]

จากช่อง : Mahidol Channel มหิดล แชนแนล


ดูคำบรรยาย / View Transcript

00:00:0100:00:03 เคยไหมครับ เวลาที่เราอยู่ในห้องคนเดียว

00:00:0300:00:06 แล้วเราได้กลิ่นผิดปกติ อย่างเช่น

00:00:0600:00:08 กลิ่นควันธูป กลิ่นควันบุหรี่

00:00:0800:00:10 แต่ว่าต้นตอของกลิ่นนั้นมันไม่มีอยู่จริง

00:00:1000:00:13 ท่านไม่ได้กำลังเผชิญกับสิ่งลี้ลับนะครับ

00:00:1300:00:16 แต่ว่าท่านกำลังมีความเสี่ยงที่จะเกิด ภาวะแฟนโทสเมีย (Phantosmia)

00:00:1600:00:20 หรือภาวะที่จมูกรับกลิ่นที่มันไม่มีอยู่จริง

00:00:2000:00:23 [เสียงดนตรี]

00:00:2300:00:27 ภาวะแฟนโทสเมีย ก็คือภาวะที่จมูกได้รับกลิ่นผิดปกติ

00:00:2700:00:30 แต่ว่าไม่สามารถหาต้นตอของกลิ่นนั้นได้

00:00:3000:00:33 กลิ่นที่ผู้ป่วยที่มีภาวะแฟนโทสเมีย จะได้กลิ่นนะครับ

00:00:3300:00:35 อย่างเช่น กลิ่นเหม็นเน่าคล้ายกลิ่นอุจจาระ

00:00:3500:00:36 กลิ่นเหม็นไหม้

00:00:3600:00:38 กลิ่นควันธูป กลิ่นควันบุหรี่

00:00:3800:00:39 หรือว่าเป็นกลิ่นสารเคมี

00:00:3900:00:41 สาเหตุของการเกิดภาวะแฟนโทสเมีย

00:00:4100:00:43 ปัจจุบันยังไม่ทราบสาเหตุชัดเจนนะครับ

00:00:4300:00:46 เชื่อว่าสัมพันธ์กับสาเหตุดังต่อไปนี้นะครับ

00:00:4600:00:49 ข้อที่ 1 ก็คือสาเหตุจากการเกิดอุบัติเหตุ

00:00:4900:00:53 กระทบกระเทือนบริเวณศีรษะและสมอง

00:00:5300:00:54 อย่างที่ 2 ก็คือ

00:00:5400:00:58 อาจจะเกิดตามหลังจาก การติดเชื้อบริเวณทางเดินหายใจส่วนบน

00:00:5800:01:00 เช่น การติดเชื้อโควิดมาก่อนอะไรอย่างนี้ครับ

00:01:0000:01:03 ก็อาจจะทำให้เกิดภาวะแฟนโทสเมียตามหลังได้

00:01:0300:01:08 อย่างที่ 3 ก็คือเป็นความผิดปกติของสมอง และระบบประสาทเอง

00:01:0800:01:11 อย่างเช่น เนื้องอกสมอง ภาวะสมองอักเสบ

00:01:1100:01:12 ภาวะลมชัก

00:01:1200:01:14 ผลข้างเคียงจากการผ่าตัดสมองนะครับ

00:01:1400:01:16 หรือว่าเป็นโรคความเสื่อมของสมองเอง

00:01:1600:01:19 อย่างเช่น โรคพาร์กินสัน หรืออัลไซเมอร์

00:01:1900:01:22 อย่างที่ 4 อาจจะเป็นปัญหาจากโรคทางจิตเวช

00:01:2200:01:23 อย่างเช่น โรคจิตเภท หรือโรคซึมเศร้า

00:01:2400:01:27 อย่างที่ 5 ปัญหาที่เราสูดดมสารพิษ ในอากาศเป็นเวลานาน

00:01:2800:01:29 อย่างเช่น ยาฆ่าแมลง

00:01:2900:01:31 บางคนก็เดือนสองเดือนก็หาย

00:01:3100:01:34 แต่บางคนนี่ เป็นหลายปีแล้วก็ไม่หายสักทีนึง

00:01:3400:01:37 ดังนั้น ถ้าหากว่าภาวะนี้เกิดเป็นเวลานาน

00:01:3700:01:38 ก็จะทำให้เบื่ออาหาร น้ำหนักลด

00:01:3900:01:40 แล้วก็ถ้าหากว่าเป็นในระยะยาวนี่

00:01:4000:01:43 ก็จะส่งผลต่อความมั่นใจในการเข้าสังคม

00:01:4300:01:45 ไม่กล้าออกไปรับประทานอาหารกับใคร

00:01:4500:01:47 ก็ส่งผลระยะยาวได้ครับ

00:01:4700:01:50 [เสียงดนตรี]

00:01:5000:01:54 กลุ่มคนไข้ที่เขาทราบเอง ว่าเป็นภาวะความผิดปกติ

00:01:5400:01:57 อย่างเช่น ได้กลิ่นควันบุหรี่หรือว่ากลิ่นธูป

00:01:5700:02:01 แต่เขาแน่ใจว่าต้นตอของกลิ่นนั้น มันไม่มีอยู่จริงแน่ ๆ

00:02:0100:02:02 ก็มาหาหมอหูคอจมูก

00:02:0200:02:04 เพื่อที่จะหาสาเหตุว่ามันเกิดจากอะไร

00:02:0400:02:08 หรือว่าในบางกรณี เขาไม่รู้ตัวว่ามันเป็นภาวะผิดปกติ

00:02:0800:02:10 อย่างเช่นตัวอย่างคนไข้ที่หมอเคยเจอนี่

00:02:1000:02:13 คนไข้ได้กลิ่นสารเคมีอยู่ในบ้านตลอดเวลา

00:02:1300:02:18 แล้วคนไข้คิดว่า ข้างบ้านเป็นโรงงานผลิตยาบ้า

00:02:1800:02:19 จะแจ้งตำรวจแล้ว

00:02:1900:02:23 แต่ว่าญาติคนไข้คิดว่าต้นตอของกลิ่น มันไม่มีอยู่จริงแน่ ๆ

00:02:2300:02:27 จึงพาคนไข้มาตรวจหาสาเหตุ ว่ามันมีความผิดปกติอะไร

00:02:2700:02:31 แล้วก็พบว่าคนไข้กำลังมีภาวะแฟนโทสเมียอยู่

00:02:3100:02:35 [เสียงดนตรี]

00:02:3500:02:38 ปัจจุบันเนื่องจาก เรายังไม่ทราบสาเหตุชัดเจน

00:02:3800:02:41 ว่าปัญหาของภาวะแฟนโทสเมียเกิดจากอะไร

00:02:4100:02:46 ดังนั้น จึงไม่มีการรักษาใด ที่การันตีได้ 100% ว่าจะรักษา

00:02:4600:02:49 แล้วทำให้ภาวะแฟนโทสเมียหายขาดได้

00:02:4900:02:53 แต่ว่ามีการติดตาม ผู้ป่วยที่มีภาวะแฟนโทสเมีย

00:02:5300:02:56 ติดตามระยะยาว พบว่าหายได้เองมากกว่า 50%

00:02:5600:03:00 แล้วก็ในปัจจุบันมีวิธีการรักษา โดยการผ่าตัดส่องกล้อง

00:03:0000:03:02 แล้วก็ส่องกล้องในโพรงจมูก

00:03:0200:03:05 แล้วก็เอาเยื่อบุผิวรับกลิ่นในโพรงจมูกออก

00:03:0500:03:08 การรักษานี้ประสบความสำเร็จค่อนข้างสูง

00:03:0800:03:11 แต่่ว่าผลข้างเคียงจะค่อนข้างมาก

00:03:1100:03:13 ดังนั้นแนะนำปรึกษาหมอหูคอจมูก

00:03:1300:03:17 เพื่อที่จะเลือกแนวทางการรักษา ที่เหมาะสมที่สุดกับท่านต่อไปครับ

00:03:1700:03:21 [เสียงดนตรี]

00:03:2100:03:22 ภาวะแฟนโทสเมีย

00:03:2200:03:25 ถ้าหากว่าเกิดอาการร่วมกับอาการอย่างอื่น

00:03:2500:03:27 อย่างเช่น มีเลือดกำเดาไหล

00:03:2700:03:29 มีเบื่ออาหาร น้ำหนักลดนะครับ

00:03:2900:03:32 หรือว่ามีความผิดปกติของระบบประสาทอย่างอื่น

00:03:3200:03:34 แนะนำให้มาพบแพทย์เพื่อหาสาเหตุ

00:03:3400:03:37 เพราะว่าต้นตอของการเกิดภาวะแฟนโทสเมียนี่

00:03:3700:03:40 อาจจะเป็นภาวะร้ายแรงก็ได้ อย่างเช่น เนื้องอกในจมูก

00:03:4000:03:41 หรือว่าเนื้องอกในสมองครับ

00:03:4200:03:44 แนะนำว่าให้มาตรวจกับหมอหูคอจมูก

00:03:4400:03:46 เพื่อหาสาเหตุที่แน่นอนให้ชัดเจนดีกว่าครับ

00:03:4600:03:54 [เสียงดนตรี]

00:03:5400:03:57 ถ้าคุณมีปัญหาสุขภาพ อย่าลืมมาพบหมอกันนะครับ

00:03:5700:03:59 ความรู้ทำให้ทุกอย่างเป็นไปได้

00:03:5900:04:01 มหาวิทยาลัยมหิดล

00:04:0100:04:02 ปัญญาของแผ่นดิน